عدم توجه به عمق راهبردی سیاست ایران باز هم تجربه انتخابات 92 را تکرار کرد و اصلاح‌طلبان با یک جهان فرصتی که برای بازگشت به قدرت به دست آورده بودند توانستند بار دیگر و در عرض سه سال امور کشور را در دست بگیرند؛ اما این‌بار با یک نامزد غیر روحانی و غیراجاره‌ای. آنها که در این سال‌ها همواره از روحانی به‌عنوان کاندیدا یا رحم اجاره‌ای یاد می‌کردند حالا در تیر 1403 با یک نامزد اصلاح‌طلب به میدان آمدند و توانستند با وجود اشتباهات جریان مقابل در عدم شناخت و اقدام کافی، دولت را در دست گرفته و جایگاه خود در سیاست ایران را بازسازی کنند. البته نکته قابل‌توجه این دوره این است که اصلاح‌طلبان برخلاف سال 92 که مشارکت بیش از 70 درصدی را شاهد بودند و با به میدان آوردن بدنه خود توانسته بودند پیروز انتخابات شوند، در این دوره با همان میزان مشارکتی پیروز شدند که در سال 1400 و با وجود قهر آنها با صندوق رقم خورده بود.
شکست، نتیجه عدم وحدت
وحدت بین نیروهای انقلاب، شرط لازم پیروزی در انتخابات بود که با نگاه دقیق به نظرسنجی‌ها و وضعیت میدانی می‌توانست رقم خورده و نیروهای انقلاب را برنده این انتخابات کند که در نهایت اتفاق نیفتاد.
وحدت بر گزینه‌ای که امکان جذب آرای مردد و آرای معمولی را داشته باشد نکته حائز اهمیت دیگری بود که اطرافیان آقای جلیلی نسبت به آن کم‌توجهی کردند و با ساختن فضایی غیرواقعی این شرایط را فراهم کردند که اصلاح‌طلبان بتوانند دست به دوقطبی‌سازی بزنند و حتی از سبد رأی اصول‌گرایان نیز بهره‌مند شوند.
با پشت کردن مشاوران دو آتیشه جلیلی به نتیجه مطلوب برای نیروهای انقلاب، رقابت در دور دوم انتخابات به نفع اصلاح‌طلبان بود و با رقیب‌هراسی و بازتولید دوگانه مطلوب خود توانستند بار دیگر عنان امور کشور را در دست گرفته و حداقل برای یک دوره چهار ساله بر مسند امور باشند.
شکست جلیلی در برابر پزشکیان
وحیدی، وزیر کشور صبح روز گذشته تعداد کل آرای مأخوذه شمارش و تجمیع شده را ۳۰۵۳۰۱۵۷ رأی و آرای آقای مسعود پزشکیان را ۱۶۳۸۴۴۰۳ رأی و آرای آقای سعید جلیلی را ۱۳۵۳۸۱۷۹ رأی اعلام کرد و بر همین اساس، آقای مسعود پزشکیان به‌عنوان منتخب چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری اسلامی ایران معرفی شد.
مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور منتخب در واکنش به نتایج چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «مردم عزیز ایران انتخابات تمام شد و این تازه آغاز همراهی ماست. مسیر دشوار پیش رو جز با همراهی، همدلی و اعتماد شما هموار نخواهد شد؛ دستم را به سوی شما دراز می‌کنم و به شرافتم سوگند می‌خورم که در این راه تنهایتان نخواهم گذاشت؛ تنهایم نگذارید.»
وی همچنین در صفحه اینستاگرام خود با انتشار استوری از مردم ایران تشکر کرد. مسعود پزشکیان همچنین عصر روز گذشته برای تجدید میثاق با آرمان‌های بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران به حرم مطهر امام خمینی (ره) رفت.
تحلیل اصلاح‌طلبان از پیروزی پزشکیان
زیدآبادی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب پس از پیروزی نامزد متبوعش در انتخابات تأکید می‌کند: «اصول‌گرایان خودشان را سرزنش کنند. اگر به جای سعید جلیلی با آن اطرافیان بی‌نزاکت، یک چهره معقول‌تر را به صحنه می‌فرستادند سرنوشت انتخابات به گونه‌ای دیگر رقم می‌خورد. خودکرده را تدبیر نیست، بچشید آنچه را اندوختید.»
علی‌اکبر ناطق نوری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پیامی به رئیس‌جمهور منتخب تبریک گفت. وی نوشت: «حضور هوشمندانه و باشکوه مردم در انتخابات ریاست‌جمهوری، نشانه دغدغه‌مندی و نیک‌خواهی برای ایران و فردای فرزندان این مرز و بوم است. این مشارکت فعال را به فال نیک گرفته، به عزم و اندیشه متعالی ملت ایران فروتنانه عرض احترام می‌کنم. به گواه تاریخ و تجربه، با همدلی مسئولانه و وفاق حداکثری، می‌توان به اهداف بلندمدت دست یافت. اکنون زمان وحدت نیروهای مخلص و خبره از گرایش‌های مختلف سیاسی و اجتماعی است به منظور نیل به مقاصد کلان و این مهم جز با اخلاق‌مداری و واقع‌نگری دست‌یافتنی نخواهد بود.»
محمد عطریانفر، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران نسبت به جریان شکست خورده انتخابات، گفت: «احساس نکنند که اتفاق ویژه‌ای رخ داده است، بلکه دو فرد با یکدیگر رقابت کرده‌اند و یک نفر پیروز شده، یک نفر مدعی اداره کشور بوده که خوب بود و دیگری که پیروز شده، خوب‌تر بوده است و باید موجب افتخار دیگری نیز باشد.»
اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت روحانی نیز تأکید کرد: «وظیفه همه ماست که بدون هیچ چشمداشتی به شما کمک کنیم که بتوانید در شرایط دشوار بعد از انتخابات گره‌گشایی کنید.
خوشبختانه رویکرد جنابعالی به مسائل و مشکلات پیشِ رو واقع‌بینانه، اصلاح‌طلبانه، علمی و راهگشاست و امید است با انتخاب همکارانی توانمند و همگرا و جلب همکاری و همراهی نهادهای رسمی همچنان با پشتوانه مردم به پیش روید و برایتان در تصدی این مسئولیت خطیر و پاسخ امانت و امید جامعه آرزوی موفقیت می‌کنم.»
حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران در ادوار یازدهم و دوازدهم پس از اعلام نتایج چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، در پیامی به ملت ایران، مقام معظم رهبری و مسعود پزشکیان این پیروزی را تبریک گفت. روحانی در این پیام، انتخابات ۱۵ تیر را «خلق یک جنبش ملی برای احیای جمهوریت» و «رأی مردم در یک همه‌پرسی ملی به تعامل سازنده با جهان و احیای برجام» خواند و تأکید کرد: «دولت چهاردهم، برخلاف آنچه دروغ‌پردازان گفتند، دولت اول دکتر پزشکیان است و دولت سوم هیچ‌کس دیگری نیست. همه آنها که دل در گروی پیشرفت کشور دارند و عزت اسلام و ایران را می‌خواهند، با دل و جان به دکتر پزشکیان که با سلامت و صداقت خود، سرمایه اعتماد ملی را کسب کرد، کمک خواهند کرد تا با کمک شایستگان جامعه بتواند از آلام دردمندان بکاهد و ملت ایران را به زندگی آرام و آسوده و سرافرازانه‌ای که شایسته آن است، برساند.»
توصیه‌های دبیرکل حزب ندای ایرانیان به رئیس‌جمهور منتخب
سید شهاب‌الدین طباطبایی، دبیرکل حزب ندای ایرانیان با اشاره به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری به رئیس‌جمهور منتخب پیشنهاداتی را مطرح کرد و گفت: «رئیس‌جمهور منتخب بداند که رئیس‌جمهور 89 میلیون ایرانی است. چه کسانی که از او حمایت کردند و چه کسانی که در اردوگاه رقیبش فعال بودند و چه کسانی که در انتخابات شرکت نکردند؛ همه مردم ایران هستند و در جغرافیای جمهوری اسلامی ایران زندگی می‌کنند.»
وی افزود: «رئیس‌جمهور منتخب و اعضای دولتش باید بدانند که رئیس‌جمهور و اعضای دولت همه این 89 میلیون نفر هستند و امورات آنها را باید پیگیری کنند.»
طباطبایی اضافه کرد: «معنای دیگر این سخن این است که در این شرایط باید تبعیض‌ها، دوگانه‌سازی‌هایی مثل خودی و بی‌خودی و ناخودی را کنار بگذارند. نتیجه ندیدن‌ها و نشنیدن این 89 میلیون ایرانی جلوی چشم همه ماست و مشارکتی که در هفته گذشته پایین بود.»
وی گفت: «اصلی‌ترین کاری که رئیس‌جمهور می‌تواند انجام دهد این است که هر روز به یاد خودش بیاورد که رئیس‌جمهور همه افراد، چه بی‌حجاب، چه باحجاب و چه حتی کسانی که به جمهوری اسلامی ایران اعتقاد ندارد؛ اما در کشور زندگی می‌کنند، است.»
خطر دولت ضعیف در کمین پزشکیان
حالا و در شرایطی که وزرا و مسئولان دولت روحانی مهم‌ترین صحنه‌گردانان کمپین انتخاباتی پزشکیان بوده‌اند باید به این مهم توجه کند که دیگر موسم انتخابات نیست که حضور این افراد برای رأی‌آوری را بتواند توجیه کند و عدم مراقبت وی می‌تواند موضوع تکرار دولت سوم روحانی را که مردم خاطره خوبی از آن دوران ندارند، بار دیگر تکرار کند.
در این راستا محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه سابق در واکنش به پیروزی مسعود پزشکیان در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «وامدار مردمیم.»
از سوی دیگر محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات سابق با انتشار مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس، به پیروزی مسعود پزشکیان در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری واکنش داد و نوشت: «خدا صاحب دل‌هاست، صداقت و پافشاری دکتر مسعود پزشکیان بر «عدالت» و راه مولا علی، دل‌های مردم را به او امیدوار کرد. خدا برایش ساخت تا بیاید و بنا بر وعده‌اش همه ایران را خانواده خودش بداند و پای «همه آنها» بایستد. این مرام او بزرگ‌ترین عامل موفقیتش بود. خدا توفیقش دهد.»
این‌ها نشان‌دهنده صف‌آرایی دولتمردان روحانی برای حضور در دولت چهاردهم است و نرمش پزشکیان در برابر خواسته‌های متعدد می‌تواند شهد شیرین 15 تیرماه در هفته‌های تلخ منتهی به این روز را بار دیگر به کام مردم بزرگ ایران تلخ کند.
گذار از ژنرال‌ها و تن ندادن به تجربه‌های شکست خورده باید در دستور کار رئیس‌جمهور منتخب قرار گیرد تا مردم احساس ناامیدی و تکرار یک برهه تاریخی در برهه‌ای دیگر را نداشته باشند. حضور پرتعداد وزرا و مسئولان دولت روحانی همراه با پزشکیان در مرقد مطهر امام راحل و صحنه‌گردانی آنها پس از پیروزی انتخابات نیز نباید شعارها و وعده‌های پزشکیان را مبنی بر جامع‌الاطراف بودن و استفاده از همه ظرفیت‌ها برای حل بحران‌ها و رسیدگی به مشکلات تحت‌الشعاع قرار دهد.
شعارهایی که با ورود پزشکیان به حرم مطهر از سوی مردم تکرار شد مبنی بر اینکه «صل علی محمد بوی خمینی(ره) آمد/ صل علی محمد یاور رهبر آمد» و «صل علی محمد طبیب ملت آمد/ صل علی محمد وکیل ملت آمد» می تواند سرلوحه وی در سیاست‌ورزی قرار گرفته و دشواری‌ها را بر مردم ایران سهل کند.
پزشکیان: قدردان مقام معظم رهبری هستم
مسعود پزشکیان رئیس جمهور منتخب عصر دیروز در حرم مطهر امام راحل اظهار داشت: در این انتخابات وعده دروغ ندادم ؛ حرفی نزدم که نتوانم به آن عمل کنم. عمریست پشت تریبون می ایستیم وعده می دهیم و به آن عمل نمی کنیم.
وی افزود: از مقام معظم رهبری تشکر می کنم اگر ایشان نبودند فکر نمی کنم اسم ما به راحتی ازین صندوق ها در می آمد.
پزشکیان ادامه داد: چون ماه محرم نزدیک است یکی از علل اصلی عاشورا را برای شما بگویم. یکی از علل اصلی عاشورا این بود که عده ای وعده دادند امام حسین بیاید و وقتی رفت به وعده های داده شده خود عمل نکردند. امام حسین نشسته بود گفتند بیا،وقتی امد امام حسین و ۷۲ نیرویش را تنها گذاشتند و آنچنان عاشورا خلق شد و ۱۴۰۰ سال است که خون ایشان جریان دارد.
رئیس جمهور چهاردهم افزود: مردم ایران شما در دوره دوم انتخابات گامی بلند برداشتید و فرصتی را برای ایران آفریدید؛ شما امید و نشاط را به فضای آزردگی و دل مردگی جامعه بازگرداندید. از همه شما سپاسگزارم.
وی گفت: در خلق این امید و رای معنادار به تحول و اصلاحات، همه شمایی که به من و یا نامزد رغیب رأی دادید و یا در انتخابات شرکت نکرده اید برای من برابر هستید . آزمون بزرگتری پیش روی ماست،آزمون عبور ایران از تنگاها،چالش ها و بحران ها.
پزشکیان ادامه داد: به همۀ رای‌دهندگان به آقای جلیلی می‌گویم الان زمان رفاقت برای ایران است. بیایید دست‌به‌دست هم دهیم به مهر و میهن خویش کنیم آباد. کسانی که به من رای دادند یا ندادند برای من برابر هستند. تعهد می‌دهم گوش شنوایی برای صدای شما باشم.
نظر شما