خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- فاطمه سعادتیان نیک: مقدمه اصلی تکریم غدیر، شناخت حقیقی معارف آن است تا برای همه آشکار شود که چرا به هجدهمین روز از ماه ذی‌الحجه، عیدالله‌الاکبر می‌گویند.

غدیر، عیدالله الاکبر است؛ روزی که دین بر ملت کامل و نعمت نبوت بر مردم تمام شد و سرچشمه همه فضائل پیامبران که در وجود اقدس رسول گرامی اسلام (ص) جمع بود، در سررشته شجره طیبه امامت و ولایت امتداد پیدا کرد. با این حال، توصیه مؤکد برای بزرگداشت این روز بزرگ نه تنها به عنوان تکریم یک واقعه تاریخی بلکه در مقام استمراربخشی به جریانی است که حتی فراتر از عصر ظهور، تا پایان حیات بشری می‌تواند زمینه‌ساز هدایت و سعادت او باشد.

غدیر، سرآغاز تثبیت اصل ولایت

حجت‌الاسلام مسعود عالی، کارشناس مسائل مذهبی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر می‌گوید: هر آنچه از فضائل کلام و عمل اهل بیت (ع) می‌دانیم و به ما منتقل شده است، ریشه در عمق معارف روز غدیر دارد. غدیر روزی است که صراط مستقیم هدایت از انبیای الهی به اولیای الهی منتقل شد و ائمه اطهار از ۱۸ ذی الحجه سال ۱۰ هجری قمری تا آغاز زمان غیبت که حدود ۲۵۰ سال طول کشید، هر آنچه کردند برای حفظ اصل دین و هویت غدیر بود.

به گفته وی، ائمه اطهار (ع) زمانی اقدام به فرهنگ‌سازی کردند که اصل نور ولایت تثبیت شد و بر این اساس، غدیر را می‌توان سرآغاز این مسیر پرنور هدایت برای تثبیت نور ولایت دانست.

این کارشناس مسائل مذهبی بیان می‌کند: سرتاسر دوران حیات اهل بیت (ع) در طول ۲۵۰ سال زندگی بابرکت آنان به سه دوره تقسیم می‌شود. در دوره اول که تا زمان شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) است، ائمه اطهار متمرکز بر حفظ اصل دین و تثبیت ولایت بودند. دوره دوم که ناظر بر آغاز دوران امامت امام سجاد (ع) تا شهادت علی ابن موسی‌الرضا (ع) است، فرهنگ سازی صورت گرفت و معارف دین زمینه نشر و ترویج پیدا کرد و در دوره سوم نیز گسترش جغرافیای تشیع صورت گرفت و جریان شیعه از مدینه به بخش‌های مختلف حجاز، ایران، عراق و حتی شمال آفریقا گسترده شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین عالی با اشاره به روایتی از امام باقر (ع) بیان می‌کند: در روایت نقل شده که فرمود «یَخرُجُ بَعدَ غَیبَة وَ حَیرَه لا یثبِتُ فیها عَلَی دینِه اِلا المُخلَصون» یعنی مهدی ما پس از غیبت خودش و حیرت امت قیام می‌کند و بر عهد او استوار نمی‌مانند مگر اقلیتی از بااخلاص‌ها و البته که میراث‌داران صدیق اخلاص، آن‌هایی هستند که باور به غدیر با تار و پود وجود آنها درهم آمیخته و با تکیه بر معارف غدیر، برای ظهور زمینه‌سازی می‌کنند.

غدیر، جریانی به وسعت کل تاریخ

«اسلام، دین بایدها و نبایدهاست و در شریعت مقدس، نکات و آموزه‌های مختلفی برای سعادت بشر ذکر شده است. با این حال، با وجود دستورالعمل‌های سعادت آفرینی همچون نماز، حج، زکات و روزه، برای هیچ‌کدام اینطور ذکر نشد که اگر رسول خدا (ص) آن‌ها را تبیین نکند، گویا اصل رسالت را انجام نداده است اما چنین حکمی برای واقعه غدیر و اعلام ولایت امیرمؤمنان حضرت علی (ع) مطرح شد و همین نکته، گویای اهمیت فوق‌العاده موضوع ولایت است». این جملات، محور سخنان حجت‌الاسلام حبیب‌الله فرحزاد، استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر است.

وی می‌گوید: غدیر یک واقعه تاریخی نیست که ما بیاییم برای آن بزرگداشتی بگیریم و تمام. وجود اقدس رسول خدا (ص) در خطبه غدیر می‌فرماید «فَلیُبلِغ الحاضِر الغائب وَالوالِد الوَلَد» یعنی واجب است حاضر به غایب و والدین به فرزند خود این واقعیت را منتقل کنند، آن هم نه فقط تا زمان ظهور بلکه «اِلی یَومِ القِیامَة» یعنی حتی پس از ظهور حضرت صاحب الزمان (عج) تا روز قیامت. این نشان می‌دهد که غدیر یک جریان است، در کل تاریخ استمرار پیدا می‌کند و باید آن را مورد تبیین فراگیر و دائمی قرار داد.

به گفته حجت‌الاسلام حبیب‌الله فرحزاد، حتی شخص رسول اکرم (ص) نیز برای تبیین مقام امامت به ماجرای غدیر منحصر نماندند و از نخستین روز بعثت که مقارن با دعوت آشکار است، خویشاوندان خود را اطعام کرده و فرمودند «آیا کسی حاضر است به من و خداوند ایمان بیاورد و جانشین من شود؟» که در آن زمان، علی ابن ابی طالب (ع) نخستین ایمان آورنده به رسول خدا (ص) بود.

وی می‌افزاید: در حدیث از امام صادق (ع) نقل شده که حضرت سه بار با قسم جلاله «وَالله» سوگند یاد کردند و سپس فرمودند که غدیر از ایام عاشورا و اربعین مهم‌تر است و اگر غدیر نبود، بعثت، نبوت و سنت پیامبر (ص) از بین می‌رفت. به همین دلیل است که تا این حد بر تکریم غدیر و ترویج سنت اطعام و صدقه در این روز تأکید شده زیرا رسوماتی همچون صله رحم، عیدی دادن و اطعام منجر به بزرگداشت روزی می‌شود که تبلیغ آن حتی از فروع دین همچون نماز، حج و روزه نیز واجب‌تر است.