رئیس عدلیه در پی راهکاری برای رفع دغدغه رهبر انقلاب؛ اگر فرد پول رد مال نداشت او را در زندان نگه داریم؟
دستورات اژهای درباره «پروندههای دارای بازداشت موقت»
صاحبخبر - حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای، طی سخنانی در گردهمایی بزرگداشت هفته قوه قضاییه، ضمن گرامی داشت یاد و خاطره همه شهدای اسلام و انقلاب به ویژه شهیدان آیتا... بهشتی و آیتا... رئیسی اظهار کرد: مقام معظم رهبری و مردم از ما در دستگاه قضایی مطالبات بحقی دارند که باید در جهت جامه عمل پوشاندن کامل و جامع به آن مطالبات، نهایت سعی و تلاش خود را به کار بگیریم. بعضاً با همین قوانین و امکانات موجود میتوان به صرف تلاش و جهد بیشتر، به بسیاری از مطالبات، عینیت بخشید. رئیس قوه قضاییه تصریح کرد: همان طور که رهبری فرمودند و مطالبه کردند باید کاری کنیم که عدالت نه فقط در حوزه محکمه، بلکه در تمام شئون مرتبط با قوه قضاییه سرلوحه اقدامات ما باشد؛ باید تمام همت و تمرکز ما معطوف به رفع ظلم و استیفای حق و بیطرفی در رسیدگیها باشد؛ ما موظفیم به تظلمخواهی همه افراد ولو آن که آن فرد دشمن ما باشد نیز مطابق با شرع و قانون رسیدگی کنیم.رئیس دستگاه قضا با اشاره به ابراز دغدغه رهبر انقلاب نسبت به کم بودن سرعت رسیدگی به پروندههای دارای بازداشتی و در نتیجه طولانیشدن مدت بازداشت موقت افراد گفت: باید تمهیدات بیشتری بیندیشیم که از بازداشت بلاوجه افراد اجتناب شود و چنان چه فردی به ضرورت، بازداشت شد، پس از رفع آن ضرورت، نسبت به آزاد کردن او تا زمان صدور حکم نهایی، اقدام عاجل کنیم؛ رؤسای کل دادگستریها و دادستانها در این حوزه، مسئولیت خطیری دارند و باید به این حوزه نظارت ویژه داشته باشند؛ مکرر تاکید کردهایم که قضات از بازداشت بلاوجه افراد پرهیز کنند و اگر ضرورتاً فردی را بازداشت میکنند، پس از رفع آن ضرورت، نسبت به آزادیاش اهتمام ورزند؛ همچنین بار دیگر تاکید میکنیم که قضات در موعد صدور قرارهای تامین کیفری، به سهولت تودیع و تامین آن قرار توجه داشته باشند؛ قطعاً بازداشت موقت فردی که بازداشت او ضرورت ندارد، برای خود آن فرد و خانوادهاش و حتی سازمان زندانهای ما، واجد آسیبها و هزینههایی است. در نحوه محاسبه تاخیر تادیه دقت کنید رئیس عدلیه در ادامه با اشاره به مشکل برخی زندانیهای دارای بدهی و تاکید رهبر انقلاب در همین زمینه، ناظر بر این که «برخی اشخاص اگر تا آخر عمر هم در زندان باشند، قدرت پرداخت بدهی خود را ندارند که این مشکل باید علاج شود»، گفت: باید درخصوص افرادی که به سبب بدهی مالی با محکومیت مواجه میشوند و با گذشت زمان و به سبب نوسانات بازار، به واسطه مطالبه خسارت تاخیر تأدیه، به صورت کامل از پرداخت دیون خود عاجز میشوند، تدبیر و تمهیدی مُتقن و محکم اندیشید؛ به گونهای که هم فرد بدهکار (مدیون) و هم فرد طلبکار (داین) که بعضاً زندگیاش وابسته به آن مبلغ و مال است، متحمل خسارت و آسیب عمده نشوند. رئیس قوه قضاییه در همین راستا تصریح کرد: باید درخصوص نحوه محاسبه تأخیر تأدیه، اقدام جامع و دقیقی صورت گیرد؛ بعضاً مقوله مزبور به صورتهای مختلفی نظیر ماهانه یا سالانه و یا شیوه خسارت از خسارت، محاسبه میشود؛ این امر میتواند اعوجاجاتی را ایجاد کند؛ بر همین اساس، مسئولان و بخشهای ذی صلاح به ویژه در دیوان عالی کشور و معاونت حقوقی قوه قضاییه، در این خصوص، بررسی جامعی را انجام دهند و چنان چه آرای متفاوت در این حوزه، زیاد و متکثر است، رأی وحدت رویهای صادر کنند و یا درصورت نیاز، نسبت به اصلاح قانون در این حوزه اقدام کنند؛ باید توجه داشت به افرادی که در زندان هستند و با مجازات ردمال مواجهاند؛ کسانی که باید اصل خسارت و تأخیر تأدیه را بپردازند، بعضاً از انجام این امر عاجز میشوند.رئیس دستگاه قضا ادامه داد: بعضاً برای فرد محکومی، به موجب قانون، چند دسته مجازات تعیین میشود که شامل حبس و ردمال نیز میشود؛ در این جا، قاضی مربوطه در شعبه اجرای احکام عنایت داشته باشد که وقتی فرد محکوم، به زندان منتقل میشود و در همان مقطع زمانی، از تمکّن مالی برای ردمال برخوردار است، این مهم تحقق یابد و به گونهای نباشد که ردمالِ فرد محکوم، به پس از تحمل حبس او موکول شود.قاضیالقضات در ادامه با اشاره به ضرورت پیگیری مجدانه مقامات و مسئولان قضایی در باب لوایح ارسالی به دولت و مجلس جهت تبدیل به قانون اظهار کرد: ما در دستگاه قضایی برای رفع برخی از مسائل و مشکلاتمان در حوزههای مختلف، نیاز به اصلاح یا وضع قانون داریم؛ در این راستا لوایحی را به دولت و مجلس ارسال میکنیم؛ در چنین شرایطی امکان اِعمال تغییرات در لوایح ارسالی ما وجود دارد؛ تغییراتی که شاید سبب شود مسئله و مشکل ما آن طور که مدنظر ماست رفع نشود؛ راهحل این مسئله آن است که مسئولان و مقامات ذی ربط قضایی به تبیینگری روی آورند و برای نمایندگان مجلس و یا کارشناسان و مسئولان سازمان برنامه و بودجه و یا دیگر بخشهای ذی صلاح، به وضوح و روشنی و جامعیت، تبیین و تشریح کنند که نیازها و مشکلات و موانع دستگاه قضایی چیست و با رفع آن ها، چه تحولاتی، نه فقط در حوزه قضایی بلکه در حوزههای اجتماعی و اقتصادی و ...، به وقوع میپیوندد. گاهی مدیرکل امور مجلس قوه قضاییه و یا دادستان ما بهتر و جامعتر از من به عنوان رئیس قوه قضاییه، میتواند برای یک نماینده مجلس و یا یک مسئول اجرایی، موانع و سختی کار در امر قضا را تبیین و تشریح کند و به توجیه او برای مساعدت جهت رفع آن مانع بپردازد. حجتالاسلام والمسلمین محسنی اژهای در ادامه به ارائه توصیهها و تذکراتی خطاب به مسئولان و مقامات قضایی در سراسر کشور پرداخت و گفت: بارها تاکید کردهایم که برای محکومین و محبوسین واجد شرایط، ارفاقات قانونی را لحاظ کنید و تجویز پابند الکترونیک را نیز برای محکومین واجد شرایط مدنظر داشته باشید؛ البته بار دیگر تاکید میکنیم که آن دسته از مجرمانی که آزادیشان مخل امنیت روانی و فیزیکی مردم است، به هیچ وجه نباید مشمول ارفاقات قانونی شوند. در همین راستا باید به مرتکبین جرم سرقت به ویژه سرقتهای خُرد اشاره کنیم که مبتلابه جامعه است و چنین مجرمانی امنیت روانی و مالی مردم را در خیابانها و معابر تهدید میکنند؛ این دسته از محکومین نیز به ویژه آنانی که با تکثر و تعدد جرم مواجهاند، نباید مشمول تأسیسات ارفاقی شوند. رئیس قوه قضاییه تصریح کرد: قضات تا آن جایی که ممکن است از مجازاتهای جایگزین حبس بهره بگیرند؛ البته این امر مقیّد است به این که، آن مجازاتِ جایگزین حبس، موجب وهن و تمسخر نشود و قابل اجرا باشد و به گونهای نباشد که حکم قاضی را بیاعتبار سازد.رئیس دستگاه قضا بیان کرد: بار دیگر تاکید میکنم که حکم قطعی قضایی باید اجرا شود؛ اجرایی نشدن حکم قطعی قضایی، آسیب و بدنامی به دنبال دارد؛ مسئولان و مقامات قضایی مربوطه چنان چه حکم قطعیای را اجرا نمیکنند باید با ذکر دلیل مُتقن باشد. رئیس عدلیه افزود: وقتی برای محکومی به موجب قانون، چند نوع مجازات صادر شده است، به گونهای نباشد که اِعمال و اجرای سایر مجازات او، به دوران پس از تحمل حبسش موکول شود و در صورت امکان در مدت حبس، سایر مجازات نیز در قبال فرد محکوم اجرایی شود چراکه به واسطه این امر، امکان بهرهمندی آن فرد محکوم از ارفاقات قانونی نیز بیشتر مهیا میشود.∎
نظر شما