شناسهٔ خبر: 67340054 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه خراسان | لینک خبر

در نقد «شاهین صمدپور» مستندسازی که این روزها در فضای‌مجازی فعال است و با اشاره به حافظه عروس‌دریایی به آن‌هایی که رای می‌دهند کنایه زده‌است

آقا شاهین، پس ادب و تخصص‌گرایی چی شد؟

صاحب‌خبر - از شاهین صمدپور خاطرات متنوع و متفاوتی داریم، چه آن‌زمانی که با مستندهای «شوک» استاندارد تولید چنین آثاری را در تلویزیون ارتقا داد، چه زمانی که در اوج کرونا اقدامات مفیدی برای دعوت مردم به رعایت پروتکل‌های بهداشتی انجام داد و نقدهای جدی به افرادی وارد کرد که بدون تخصص وارد این حوزه می‌شدند و توصیه‌های عجیب به مردم داشتند. صمدپور مقابل روان‌شناس‌نماها هم ایستاد، ذهن مردم را نسبت به فعالیت‌های اقتصادی نادرستی مثل عضویت در شرکت‌های هرمی روشن کرد. البته مابین کارهای خوبش در فضای مجازی، برای امثال «کوروش کمپانی» هم تبلیغ کرد که البته بعداً بابت آن عذرخواهی کرد اما علت این‌که امروز سراغ او رفتیم یک استوری و یک پست است که از او دیدیم و باعث تعجب شد. توهین به هموطنان به بهانه حافظه عروس‌دریایی صمدپور یکی دو روز قبل با انتشار یک استوری که در آن عکس عروس دریایی بود، نوشت: «تحقیقات جدید نشان می‌دهد که حتی موجودات بدون سیستم مرکزی مغز مانند عروس دریایی می‌توانند از تجربیات گذشته خود درس بگیرند. پی‌نوشت: خواستم بگم عروس دریایی حتی بدون مغز می‌ تونه از اشتباهات گذشته‌اش درس بگیره اما بعضی از ماها نه ...» اگر خبر این کشف به‌روز و مهم بود یا لااقل صمدپور آن تاکید دقیق را در انتهای استوری‌اش منتشر نمی‌کرد می‌شد خوش‌بینانه بگوییم که منظوری نداشته و هدفش توهین به افرادی که رای می‌دهند، نیست اما صمدپور تمام تلاشش را با انتشار این خبر و آن متن کرده که بگوید کسانی‌که رای می‌دهند از یک عروس‌دریایی بدون مغز هم توانایی شناختی کمتری دارند. این جاست که چنین متنی از صمدپور که او را به رعایت ادب و اخلاق در حق همه هموطنان می‌شناختیم عجیب بود و جای تاسف داشت اما این همه ماجرا نبود. تکمیل توهین با یک پست شاید می‌شد رفتار اشتباه و توهین‌آمیز صمدپور را به‌خاطر اقدامات خوبی که در مقاطع مختلف برای افزایش سواد رسانه مخاطبانش انجام داده با اغماض زیاد نادیده گرفت اما پستی که او منتشر کرد هم از همان جنس بود. صمدپور در استوری ادب و در پستش منطق و تخصص‌گرایی را کنار گذاشت. این‌که او تصمیم شخصی دارد رای ندهد یا حتی آن را علنی کرده محل اشکال اصلی در مطلب ما نیست. مشکل این‌جاست که او تصمیم خودش را با توهین ترکیب و استوری می‌کند و در پستش هم وارد حوزه‌ای می‌شود که در آن تخصصی ندارد و در ویدئوی کوتاهی می‌گوید: «انتخابات باید تحول‌گرا باشه، باید بتونه ساختارها رو در یک کشور عوض کنه. این‌که فقط یک عده افراد معین و محدود، دور یک میز بازی نشسته باشن و با انتخابات اینا بچرخن و فقط جاشون با انتخابات دور میز عوض بشه که فایده نداره... رای مردم باید این قدر قوی و اثرگذار باشه که قواعد بازی رو عوض کنه نه فقط جای افراد دور میز بازی رو...» اما اشکال چنین اظهارنظری چیست؟ آقا شاهین قرار بود در زمینه تخصص‌مان حرف بزنیم صمدپور موضع خودش برای شرکت نکردن در انتخابات را مطرح نمی‌کند، بلکه اساساً ادعایی می‌کند که یک استاد علوم سیاسی برجسته می‌تواند با کلی دلیل و مدرک به آن بپردازد و در یک سیر طولانی از طرح نظریه‌های موافق و مخالف، مخاطبش را به سمت نتیجه‌گیری مد نظر با بی‌طرفی سوق دهد اما تا جایی که می‌دانیم صمدپور نظریه‌پرداز نیست و فردی است رسانه‌ای. به‌علاوه این‌که چندان دلیل و مدرکی هم برای ادعایش نمی‌آورد و سوگیری شدید هم در ادعایش موج می‌زند. از جنس همان سوگیری‌هایی که در پرونده امروز به آن پرداختیم تا به مخاطب کمک کنیم از هر سمتی که چنین موضوعی مطرح شد، بتواند درست و غلطی آن را تشخیص دهد. البته این‌روزها خیلی‌ها هستند که در زمینه‌های غیرمرتبط با تجربه، تخصص و تحصیلات‌شان مدام اظهارنظر می‌کنند اما این‌که شاهین صمدپور مورد نقد ما قرار گرفت به دلیل آن است که خود او در بیشتر اوقات مدافع تخصص‌گرایی بود. به‌طور مثال اگر توصیه‌ای برای مقابله با کرونا داشت سلیقه و نظر خودش نبود، بلکه نظر سازمان بهداشت جهانی را منتقل می‌کرد. اگر سازمان نظام روان‌ شناسی و مشاوره کشور فهرستی از روان‌شناس‌نماهای بازاری را اعلام می‌کرد، صمدپور هم با اتکا به نظر کارشناسی آن سازمان به مردم توصیه می‌کرد سراغ افرادی که فقط یک پیج پرمخاطب دارند اما تخصصی ندارند نروند و برای دریافت خدماتی مثل مشاوره به فرد ذی‌صلاح مراجعه کنند اما گویا مخاطب میلیونی آقاشاهین را هم مثل روان‌شناس‌نماها اغوا کرده تا در موضوعی که تخصصی ندارد ورود کند و حرف‌هایی بزند که هم توهین‌آمیز هستند هم غیردقیق و کارشناسی نشده.

نظر شما