استعمال ویپ ممکن است برای افرادی که سعی در ترک سیگار دارند به عنوان گزینهای ایمنتر از استعمال سیگار قلمداد شود، اما یک مورد تکان دهنده از یک نوجوان بریتانیایی که در بیمارستان بستری شد خطرات آن را برجسته کرده است. "کایلا بلایت" ۱۷ ساله اهل کامبریا در شمال غربی انگلستان که از ۱۵ سالگی به استعمال ویپ میپرداخت با ریهای متلاشی شده پس از ۴ هزار پُک زدن ویپ در هفته (معادل استعمال ۴۰۰ نخ سیگار) راهی بیمارستان شد. برداشتن بخشی از ریه متلاشی شده او به عملی پنج ساعته و نیمه نیاز داشت. پزشکان دریافتند که یک تاول روی سطح آن اندام آسیب دیده ترکیده و سوراخی در دیواره ریه او ایجاد کرده است.
ویپ دستگاهی الکترونیکی که مایعات حاوی طعم دهندهها، مواد غلیظ کننده و معمولا نیکوتین و هم چنین بسیاری از مواد شیمیایی دیگر را برای تولید آئروسلی که سپس استنشاق میکنید حرارت میدهد توسط ۴.۵ میلیون بریتانیایی استفاده میشود.
حدود ۱۵ درصد از افراد در فاصله سنی ۱۶ تا ۲۴ سالگی در بریتانیا اکنون از ویپ استنفاده میکنند. این رقم در همان فاصله سنی در سال ۲۰۲۱ میلادی ۱۱.۱ درصد بود. در نتیجه، افزایش استعمال ویپ در میان نوجوانان و جوانان دیده میشود. در انگلستان سیگار الکترونیکی حاوی نیکوتین را نمیتوان به طور قانونی به افراد زیر ۱۸ سال فروخت.
مرکز کنترل بیماریها در ایالات متحده توصیهای جدی را در مورد استعمال ویپ مطرح کرده است: "اگر اکنون سیگار نمیکشید استعمال ویپ را آغاز نکنید". آئروسل ناشی از سیگارهای الکترونیکی هم چنین میتواند حاوی مواد مضر و بالقوه مضر باشد. این مواد شامل مواد شیمیایی سرطان زا و ذرات ریز هستند که میتوانند عمیقا در ریهها استنشاق شوند.
این مواد خطراتی بالقوه برای سلامتی دارند از بوی بد دهان و بیماریهای لثه گرفته تا ایجاد مشکلات برای روده، ناباروری و بروز سرطان که تاکنون شناسایی شده اند.
در ادامه به ده ضرر مهم استعمال ویپ خواهیم پرداخت:
۱-ممکن است برای ریههایتان مضر باشد
آئروسل که توسط ویپها آزاد میشود حاوی مواد شیمیایی بسیاری است که میتواند برای ریهها خطرناک باشد. در مورد "کایلا بلایت" یک تاول به نام بِلِب بر روی ریه او ایجاد شده بود. بر خلاف تاول روی پاشنه پای شما یک حباب که معمولا یک تا دو سانتی متر قطر دارد این تاول بر روی ریه مملو از هوا میباشد و نه مایع و هنگامی که میترکد حباب باعث ایجاد سوراخی در ریه میشود و هوا را به داخل حفره قفسه سینه رها کرده و باعث متلاشی شدن ریه میگردد. هر چیزی که به آلوئولها یا همان کیسههای هوایی کوچک در ریهها آسیب برساند میتواند باعث ایجاد بلب شود از جمله استعمال دخانیات و ویپ.
استعمال ویپ هم چنین ممکن است منجر به فروپاشی خود به خود ریه معروف به پنوموتوراکس یا هواجَنبی شود که به معنی وجود هوا در حفره جنبی است که مانع باز شدن کامل ریه خواهد شد.
۲-مضرات ویپ برای قلب
پس از استنشاق ویپ نیکوتین موجود در مایع الکترونیکی به سرعت از ریهها وارد جریان خون شما میشود و باعث ترشح آدرنالین در بدن خواهد شد هورمونی که نبض، فشار خون و تعداد تنفس شما را افزایش میدهد. یک بخار معمولی یکبار مصرف به میزان ۲۰ میلی گرم در میلی لیتر با ۴۰ میلی گرم نیکوتین معادل کشیدن یک یا دو بسته حاوی ۲۰ نخ سیگار است. نیکوتین یک مشکل برای افراد مبتلا به بیماری قلبی است ضربان قلب را افزایش میدهد و با هدف اکثر درمانها در تضاد است. اگر به بیماری قلبی مبتلا هستید و از جایگزینهای نیکوتین مانند ویپ استفاده میکنید ابتدا با پزشک عمومی خود مشورت کنید.
شواهد فزایندهای وجود دارد که نشان میدهد سیگارهای الکترونیکی میتوانند ابزار مفیدی برای کمک به ترک سیگار باشند، اما این بدان معنا نیست که ویپ بدون خطر است. ویپ هرگز نباید توسط افرادی که سیگار مصرف نمیکنند مورد استفاده قرار گیرد.
۳-تاثیر ویپ بر روی مغز
به نظر میرسد مغز ما نسبت به اثرات مواد شیمیایی سیگار الکترونیکی به ویژه نیکوتین بسیار حساس است. نتیجه دو مطالعه انجام شده در مرکز پزشکی دانشگاه روچستر در ایالات متحده که در سال ۲۰۲۰ میلادی نشان داد که استعمال ویپ با مه مغزی مرتبط است. نتیجه آن مطالعه نشان داد که هم بزرگسالان و هم نوجوانانی که از ویپ استفاده میکنند بیش از همسالان خود که از ویپ استفاده نمیکنند در تمرکز، به خاطر سپردن یا تصمیم گیری مشکل دارند. هم چنین، نتیجه بررسی نشان داد کودکانی که پیش از ۱۴ سالگی استعمال ویپ را آغاز میکنند بیشتر در معرض احتمال ابتلا به مه مغزی قرار میگیرند. مه مغزی زمانی رخ میدهد که فرد اندکی کمتر از حد معمول بیدار یا هوشیار باشد. در این حالت فرد از زمان یا محیط اطراف خود کاملا آگاه نیست و به دشواری توجه میکند.
با این وجود، نویسندگان مقاله مرتبط با آن پژوهش اشاره کردند که نتیجه مطالعه شان صرفا وجود ارتباط را نشان میدهد و علت آن را اثبات نمیکند.
۴-مضرات ویپ برای روده
دیواره روده از مهاجرت میکروبهای مضر در دستگاه گوارش به جریان خون جلوگیری میکند. نتیحه مطالعهای انجام شده در سال ۲۰۲۱ میلادی که در مجله Science منتشر شد نشان داد که مواد شیمیایی موجود در مایعات بدون نیکوتین میتواند این سد محافظ را مختل کند و منجر به مشکلی به نام سندرم روده نشت کننده شود که به نوبه خود میتواند منجر به التهاب مزمن بیانجامد. چنین التهابی میتواند به انواع بیماریها و شرایط از جمله بیماری التهابی روده، زوال عقل، برخی سرطان ها، تصلب شرایین (سخت شدن شریان ها)، فیبروز کبد (ضخیم شدن و زخمی شدن بافت کبد)، دیابت و آرتریت دامن بزند. این یافتهها بر اساس مطالعات آزمایشگاهی بر روی سلولهای روده انسان و سپس موشها با سلولهایی که در معرض مایع تبخیر کننده قرار گرفته بودند به منظور تقلید مقدار مصرف شده از طریق استعمال ویپ انجام شده بود. پژوهشگران دریافتند که استعمال ویپ با ایجاد التهاب روی روده تاثیر نامطلوبی برجای میگذارد و عمدتا این کار را با حمله به پروتئینهای متصل کننده محکم محافظهایی که سلولهای روده را محکم و در جای خود نگه میدارند انجام داده و در نهایت باعث ایجاد سندرم روده نشت کننده میشود که اجازه میدهد به آسانی اجزای تشکیل دهنده آن به جریان خون منتقل شوند. در واقع، استعمال ویپ چیزی شبیه نوع شدید سندروم روده تحریک پذیر (IBS) را ایجاد میکند.
۵-مضرات ویپ برای مصونیت بدن
یافتههای نگران کنندهای که در سال ۲۰۲۴ میلادی در مجله آلرژی و ایمونولوژی بالینی منتشر شد نشان داد که استنشاق بخار ناشی از سیگار الکترونیکی میتواند به نوتروفیلها آسیب برساند: وقتی باکتریها یا ویروسها وارد بدن میشوند نوتروفیلهای خون یکی از اولین سلولهای ایمنی هستند که پاسخ میدهند. این یافتهها مهم هستند، زیرا تحقیقات قبلی نشان داده اند که آسیب ناشی از استعمال دخانیات به نوتروفیلها میتواند منجر به آسیب طولانی مدت ریه شود. محققان دانشگاه بیرمنگام از اهداکنندگان سالمی که هرگز سیگار نکشیده بودند یا ویپ مصرف نکرده بودند نمونههای خون را گرفتند و سپس نوتروفیلهای آنان در معرض بخار ناشی از ویپ قرار گرفتند.
نوتروفیلها زنده ماندند، اما در جای خود گیر کرده بودند که آنها را قادر به مقابله موثر با تهدیدات متوجه بدن از جمله باکتری اشریشیا کلی نمیکرد. دانشمندان دریافتند که پس از قرار گرفتن کوتاه مدت و در سطح پایین در معرض بخار سیگار الکترونیکی سلولها زنده میمانند، اما دیگر نمیتوانند به طور موثر حرکت کنند و قادر به انجام عملکردهای حفاظتی طبیعی خود نخواهند بود. جالب توجه است که بخار مایعات الکترونیکی که حاوی نیکوتین نیستند نیز همان اثرات منفی بخار مایعات الکترونیکی حاوی نیکوتین را دارند.
۶-مضرات ویپ برای دندانها و لثهها
نیکوتین موجود در ویپ میتواند دندانهای شما را لکه دار کند و منجر به بروز بوی بد دهان، بیماری لثه، عقب نشینی لثه و حتی سرطان دهان شود. نیکوتین باعث انقباض عروق خونی در دهان میشود و خون اکسیژن دار را که به لثهها میرسد کاهش میدهد. با گذشت زمان این امر میتواند منجر به عقب نشینی بافت شود که ممکن است منجر به از دست دادن دندان شود.
استفاده از قلم ویپ میتواند باکتریهای خاصی را معرفی کند که در ایجاد بیماریهای دهان و دندان در بدن ما نقش دارند. علاوه بر این، نتیجه مطالعاتی وجود دارند که نشان میدهند ترک استعمال ویپ میتواند با بهبود سلامت دهان و دندان همراه باشد. دهان به تعادل سالمی از باکتریها نیاز دارد و بخار ناشی از استعمال ویپ میتواند این تعادل را تغییر دهد.
۷-مضرات ویپ برای باروری در زنان و مردان
نتیجه بررسیای انجام شده تسوط محققان دانشگاه کالج لندن در کنفرانس باروری ۲۰۲۴ نشان داد که استعمال ویپ تاثیری منفی بر باروری زنان میگذارد. تجزیه و تحلیل نمونههای خون ۸۳۴۰ زن نشان داد که آن دسته از زنانی که سیگار میکشیدند یا ویپ مصرف میکردند سطوح پایین تری از هورمون ضد مولرین داشتند که نشان میدهد زنان چند تخمک در تخمدانهای خود باقی گذاشته اند. در نتیجه، به زنان توصیه میشود که برای جلوگیری از تضعیف شانس باردار شدن مصرف سیگار و ویپ را کنار بگذارند. نیکوتین محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-گناد (غده جنسی) را مختل میکند محوری که کارکرد آن تولید مثل و باروری است و در نهایت بر هورمونهای کنترل کننده سیستم تناسلی از جمله هورمون محرک فولیکول، هورمون لوتئینه کننده و کورتیزول تاثیر میگذارد.
هم چنین، نیکوتین به عنوان یک منقبض کننده قوی عروق شناخته شده بدان معنا که باعث انقباض عروق خونی میشود و میتواند عملکرد نعوظ را مختل کند و جریان خون به رحم را مختل نماید. اگرچه مطالعات انسانیای در حال حاضر وجود ندارد، اما نتیجه مطالعات انجام شده بر روی حیوانات نشان میدهد که رشد تاثیرگذار جنین، DNA اسپرم آسیب دیده و بیضههای آسیب دیده به دلیل مواد شیمیایی طعم دهنده در ویپها مشاهده شده اند.
۸-مضرات ویپ برای مثانه
نتایج مطالعات نشان داده اند که آئروسلهای گرم شده حاوی هزاران ماده شیمیایی از جمله آرسنیک و سرب، نیکل، فرمالدئید و بنزن (یک ترکیب سمی موجود در نفت) هستند. حداقل ۶۳ نشانگر زیستی یا سرطان زا در مصرف کنندگان سیگار الکترونیکی از جمله موارد مرتبط با سرطان مثانه شناسایی شده اند. در یک مطالعه صورت گرفته موشهایی که به مدت سه ماه در معرض آئروسل سیگار الکترونیکی قرار گرفتند تغییرات DNA سرطان زا در مثانه و ریهها را نشان دادند. شواهد نشان میدهند که حدود ۴۵ درصد از کل موارد سرطان مثانه با سیگار کشیدن مرتبط است، اما هنوز هیچ گونه شواهد قطعیای مبنی بر ارتباط مصرف ویپ با سرطان مثانه وجود ندارد. به طور موثر سموم حاصل از دود سیگار و جاهای دیگر از طریق ریهها جذب شده و در جریان خون تجزیه میشوند، اما اگر توسط سلولها جذب نشوند در نهایت از طریق کلیهها از بدن دفع میشوند. ادرار حاوی سموم با غلظت بالایی است و این سموم میتوانند برای مدت زمان طولانی تا ۵ تا ۶ ساعت در مثانه بنشینند و پوشش مثانه را تحریک کنند. با گذشت زمان این امر میتواند منجر به جهش در سلولها شود که سپس سرطانی میشوند.
۹-مضرات ویپ برای پوست
سیگار کشیدن با تعدادی از بیماریهای پوستی از جمله آکنه (لکه و جوشهای پوستی)، روزاسه (گرگرفتگی و قرمز شدن صورت)، هایپرپیگمانتاسیون (مشکل پوستی تیره شدن پوست فرد در نواحی خاص) و خطوط ریز یا چین و چروک مرتبط است. علیرغم آن که درباره تاثیر مشابه ویپ در این باره اطلاعات کم تری وجود دارد، اما نیکوتین موجود در ویپ عامل اصلی نگرانی مشابه در این باره است. نیکوتین رگهای خونی را منقبض میکند و جریان خون را به پوست کاهش میدهد بدان معنا که اکسیژن کم تری به سلولها میرسد و مواد مغذی ضروری کم تری وجود خواهند داشت و تمام این موارد به پیری زودرس دامن میزنند.
نیکوتین هم چنین تولید کلاژن را کاهش میدهد و منجر به کاهش خاصیت ارتجاعی پوست و باعث ایجاد چین و چروکهای بیشتر میشود. برخی افراد ممکن است به مواد افزودنی موجود در مایع الکترونیکی ویپ حساسیت داشته باشند که میتواند باعث درماتیت تماسی شود.
۱۰-مضرات ویپ برای عضلات
اکثر محصولات سیگار الکترونیکی حاوی نیکوتین هستند که نشان داده شده اثرات منفیای بر روی رشد عضلات و عملکرد فیزیکی دارند. نیکوتین با افزایش میوستاتین هورمونی که رشد ماهیچهها را مهار میکند قدرت ماهیچهها را کاهش میدهد و از تقویت عضلات جلوگیری میکند مرتبط است. از اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی مشخص شده بود که سطوح نیکوتین به طور مستقیم بر روی رشد ماهیچهها و تشکیل پروتئین تاثیر میگذارند در نتیجه تا حدودی التهاب ایجاد شده و به احتمال زیاد استعمال ویپ نیز اثر مشابهی خواهد داشت.
نظر شما