به گزاغرش شبکه شرق، نخستین مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم در صداوسیما، با موضوع برنامه هفتم توسعه و رشد اقتصادی و با محوریت مردمی‌سازی اقتصاد و سپس مهار تورم پایان یافت.
نخستین مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم با محوریت اقتصاد، دوشنبه «۲۸ خرداد ماه ۱۴۰۳»، از ساعت «۲۰» آغاز شد و ۳۵ دقیقه بامداد روز سه‌شنبه «۲۹ خرداد ۱۴۰۳»، پایان یافت.
کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری از ساعت ۱۸، خود را به ساختمان شیشه‌ای جام جم رسانده بودند و بعد از قرعه‌کشی برای ترتیب نشستن و پاسخگویی کاندیداها، در استودیوی محل مناظره‌ها در صداوسیما حاضر شدند.
اجرای این مناظره را «مهدی خسروی» برعهده داشت که پیش از ۶ ساعت فرآیند ورود، قرعه‌کشی و اجرای آن زمان برد. هر شش کاندیدای حاضر در این دوره از انتخابات، در مناظره اقتصادی در ابتدا به پرسش‌های کارشناسان با موضوع برنامه هفتم توسعه، مهار تورم و رشد تولید پاسخ دادند.
در مرحله دوم، سوالاتی درباره مردمی‌سازی اقتصاد و خصوصی‌سازی از سوی کارشناسان مطرح شد. طرح پرسش و پاسخ‌ها مطابق ترتیب نشستن هر کاندیدای انتخابات در صندلی‌هاست.
کاندیداها در هر مرحله، ۸ دقیقه فرصت پاسخگویی دارند؛ در مجموع، ۲۴ دقیقه وقت به هر کاندیدا اختصاص می‌یابد و در پایان، ۶ دقیقه وقت برای جمع‌بندی به هر کاندیدا داده می‌شود. اگر کاندیداها از ۸ دقیقه وقت خود در زمان مقرر استفاده نکنند، این وقت‌ها به زمان جمع‌بندی آنها اضافه نخواهد شد. در این مناظره، میکروفون کاندیداها قطع نخواهد شد.
پس از برگزاری مراسم قرعه‌کشی، صندلی شماره یکم به امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، صندلی شماره «۲» به محمدباقر قالیباف، صندلی شماره «۳» به مسعود پزشکیان صندلی شماره «۴» به سعید جلیلی، صندلی «۵» به علیرضا زاکانی و صندلی شماره شش به مصطفی پورمحمدی اختصاص یافت.
«پیمان جبلی» رئیس سازمان صداوسیما در شروع اولین مناظره انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری گفت: «امیدوارم مردم شاهد مناظره وزین و آگاهی بخش و اخلاقی باشند. صداوسیما بلافاصله بعد شهادت ابراهیم رئیسی، ستاد انتخاباتی تشکیل داد و تمام اقداماتی که در گذشته، طی یک سال انجام می‌شد، ظرف کمتر از سه هفته توسط کارکنان انجام گرفت. ما در کنار هدف اصلی مشارکت بالا، فرصت برابر تبلیغاتی را فراهم کردیم که شاهد تبلیغات کاندیداها باشیم. صداوسیما تمام امکانات خود را با رویکرد تحولی و استعانت از افکارسنجی مردم و کمک نخبگان و دانشگاهیان به کار گرفته است.»
جبلی تاکید کرد: «با توجه به اینکه امسال برنامه هفتم را آغاز خواهیم کرد، اهمیت پیدا کرد که برنامه‌های تبلیغاتی ما با محوریت برنامه هفتم باشد. ما دو مناظره به سه مناظره هرساله اضافه کردیم؛ موضوع سه مناظره مربوط به اقتصاد است. ان‌شاءالله کاندیداها از این فرصت استفاده کنند و مردم ما شاهد دیدگاه‌های نامزدها باشند.»
مراسم قرعه‌کشی مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری
بعد از ورود کاندیداها و مشاوران آنها به سازمان صداوسیما و با حضور «پیمان جبلی» رئیس صداوسیما مراسم قرعه‌کشی آغاز شد؛ در ابتدای این مراسم جبلی طی سخنانی به بیان روند طی شده برای برنامه‌ریزی برنامه‌های تبلیغاتی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری پرداخت.
ورود کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری به محل ناظره
مناظره‌ها از ساعت ۲۰ آغاز می‌شود اما کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری از ساعت ۱۸ خود را به ساختمان شیشه‌ای جام جم رساندند.
کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری با چه خودرویی به مناظره اول آمدند؟
در اولین مناظره انتخابات ریاست جمهوری، مسعود پزشکیان، مصطفی پورمحمدی، محمدباقر قالیباف و امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی با خودروی پژو پارس و سعید جلیلی با خودروی تیبا و علیرضا زاکانی را با تاکسی برقی جک به صداوسیما رفتند.
حواشی داغ‌تر از متن مناظره اول انتخابات ریاست جمهوری
کاربران فضای مجازی هر چقدر جلوتر رفته‌ایم، به مسائلی جز‌ئی‌تر توجه کرده‌اند؛ چهار ساعت پیش از پخش اولین مناظره در روز دوشنبه «۲۸ خرداد»، کار به جستجو برای کسب اطلاع درباره اعضای ستاد انتخاباتی، بستگان و وابستگان کاندیداها، موارد حاشیه‌ای مثل وضعیت سلامتی کاندیداها رسیده است.
اولین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳، با تاخیر نیم‌ساعته روی آنتن رفت. دست برقضا این اتفاق آتش هیجان کاربران در فضای مجازی را شعله‌ور کرد.
فرارو نوشت: «مسعود پزشکیان در ۳۰ روز گذشته با بیشترین اقبال روبرو بوده است، اگرچه مانند پنج چهره دیگر بخش قابل‌توجهی از کنجکاوی‌ها، به بیوگرافی او ختم شده است. کاربران فضای مجازی هر چقدر جلوتر رفته‌ایم، به مسائلی جز‌ئی‌تر توجه کرده‌اند و چهار ساعت پیش از پخش اولین مناظره در روز دوشنبه ۲۸ خرداد، کار به جستجو برای کسب اطلاع درباره اعضای ستاد انتخاباتی، بستگان و وابستگان کاندیداها، موارد حاشیه‌ای مثل وضعیت سلامتی نامزدها و به‌طور خاص پای مصنوعی سعید جلیلی، مشکل دست راست زاکانی و حتی نوه قالیباف رسیده. با هم بعضی از این موارد را بررسی می‌کنیم.»
مسعود پزشکیان در اولین مناظره؛ ماجرای الهام فخاری و زهرا پزشکیان
الهام فخاری، ظهر روز دوشنبه «۲۸ خرداد»، به‌عنوان سخنگوی ستاد انتخاباتی استان تهران مسعود پزشکیان معرفی شد. الهام فخاری، ۵۴ ساله است در فضای غیرسیاسی، روانشناس، استاد دانشگاه، نویسنده و نقاشی سرشناس محسوب می‌شود.
«الهام فخاری» در پنجمین دوره شورای شهر، مجوز حضور در پارلمان شهری را پیدا کرد و آبان ۱۳۹۶ رییس شورای شهر شد. الهام فخاری، سابقه عضویت در شورای مرکزی حزب اعتماد ملی و جبهه اصلاحات ایران را دارد با این حال حداقل دو مرتبه پایش به قوه قضاییه کشیده شده است. الهام فخاری خرداد ۱۳۹۷، به دلیل ارائه درخواست تشکیل کمیته تحقیق و تفحص از روزنامه همشهری با شکایت مدیران این موسسه به دادگاه فرهنگ و رسانه احضار شد. الهام فخاری مرتبه بعدی به‌خاطر انتشار توییتی درباره حاشیه‌های یک قاری قرآن ناچار شد به دادگاه برود و در پایان با حکم تبرئه به خانه برگردد.
«زهرا پزشکیان»، دومین کلیدواژه پرتکرار کاربران فارسی‌زبان گوگل در ارتباط با یک نامزد انتخابات ریاست جمهوری محسوب می‌شود. زهرا پزشکیان، دختر مسعود پزشکیان است، او مدرک مهندسی شیمی دارد و در پتروشیمی جم مشغول به کار است.
افکار عمومی، زهرا پزشکیان را از روز ثبت‌نام کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری، در حالی که دست به دست پدر به ستاد انتخابات وزارت کشور رفت به یاد می‌آورند، اما نام زهرا پزشکیان را یک مرتبه دیگر هم در فضای سیاسی کشور شنید بودیم. هنگام استیضاح وزیر کار دولت حسن روحانی، بعضی نمایندگان مسعود پزشکیان را مخالف استیضاح علی ربیعی می‌دانستند و اعتقاد داشتند به کار گماردن زهرا پزشکیان در پتروشیمی جم، موضع پدرش در قبال استیضاح را تحت الشعاع قرار می‌دهد. ادعایی که هرگز اثبات نشد.
مشکل دست راست علیرضا زاکانی و اولین مناظره
مشکل دست علیرضا زاکانی در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ فاش شد. در یکی از مناظره‌ها زاکانی مورد حمله عبدالناصر همتی قرار گرفت و در پاسخ اعلام کرد با وجود شرکت در کنکور و قبولی در آزمون رزیدنتی، ناچار شده به خاطر مشکل دستش رشته پزشکی هسته‌ای را ادامه دهد.
مشکل دست علیرضا زاکانی یادگار جنگ است. زاکانی هنگام حمله عراق به ایران ۱۵ سال داشته و طبق اطلاعات منتشر شده در فضای مجازی در سومین سال جنگ، از ناحیه دست، پا و گردن مجروح شد.
سعید جلیلی و اولین مناظره انتخابات ریاست جمهوری
پای مصنوعی سعید جلیلی هر مرتبه که این چهره وارد رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری می‌شود، کنجکاوی کاربران فضای مجازی را برمی‌انگیزد. داستانی قدیمی وجود دارد که مدعی است در جریان مذاکرات هسته‌ای دهه ۸۰، طرف‌های خارجی تهدید کردند اگر هیات ایرانی کوتاه نیایید به ایران حمله خواهند کرد.
سعید جلیلی در پاسخ به این مسئله پای مصنوعی خود را درآورد، روی میز گذاشت و گفت این پا را در جنگ قبلی دادم، پای دیگرم را هم در جنگ بعدی می‌دهم. سپس سالن را ترک کرد. سایت سعید جلیلی و علی باقری‌کنی، چنین واقعه‌ای را تکذیب کرده‌اند.
پای مصنوعی سعید جلیلی به این ترتیب تنها به ماجرای جراحت و جانبازی این چهره در جریان هشت سال دفاع مقدس اشاره دارد.
فریدون عباسی، دیگر کلیدواژه مرتبط با سعید جلیلی است. او سردار بازنشسته سپاه، نماینده مجلس و رییس سازمان انرژی اتمی سابق و چهره علمی سرشناس فیزیک محسوب می‌شود. در انتخابات مجلس دهم از حوزه انتخابیه شیراز کاندید شد و رای نیاورد. دوره بعد به حوزه انتخابیه کازرون رفت و پس از کسب مجوز حضور در مجلس یازدهم برای کسب صندلی ریاست قوه مقننه، با محمدباقر قالیباف رقابت کرد و شکست خورد.
فریدون عباسی در انتخاباست ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ کاندید شد، اما شورای نگهبان صلاحیت او را رد کرد. نام فریدون عباسی آخرین بار در جریان رقابت‌های انتخابات مجلس دوازدهم در فضای سیاسی کشور به گوش رسید؛ در آن زمان رسانه‌ها نوشتند نزهت شبان‌آزاد، همسر فریدون عباسی از کازرون کاندید شده است.
فریدون عباسی به عنوان رئیس کمیته نفت و انرژی ستاد جلیلی، انتخاب شده است. او را از جمله منتقدان و مخالفان برجام می‌شناسند در حالی که خودش از سال ۱۳۸۶ در فهرست تحریم‌های شورای امنیت قرار گرفت، اما مهرماه ۱۳۹۹ و در جریان اجرای مفاد برجام نامش از فهرست تحریم‌های تسلیحاتی ایران، خارج شد.
فاطمه سجادی، همسر سعید جلیلی هم بخشی از توجه مجازی کاربران را به خود اختصاص داد. فاطمه سجادی را پزشک عمومی معرفی کرده‌اند و نوشته‌اند او سال ۱۳۷۱ با سعید جلیلی ازدواج کرده. تاریخ تولد زاکانی ۱۳۴۴ عنوان شده؛ به این ترتیب هنگام ازدواج با فاطمه سجادی، سعید جلیلی ۲۷ سال داشته است.
محمدباقر قالیباف و اولین مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری
محمدباقر قالیباف تلاش کرد در اولین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری، چهره‌ای متفاوت از خود ارائه دهد. تصاویر تلویزیونی، قالیباف را هنگام خروج از خودرو نشان می‌دهد در حالی که یک کودک او را همراهی می‌کند. در بررسی و تطبیق تصاویر متوجه می‌شویم کودک، نوه قالیباف است.
نوه قالیباف با اهداف تبلیغاتی روانه صداوسیما شده و مشاورانش قصد داشته‌اند توصیر پدربزرگی مهربان را به نمایش بگذارند، اما ناخواسته باعث یادآوری حوادث فروردین دو سال پیش شدند.
محمدباقر قالیباف فروردین ۱۴۰۱ و پس از انتشار تصاویری که به بازگشت اعضای خانواده‌اش از سفر استانبول مربوط می‌شد، مورد انتقاد افکار عمومی قرار گرفت. در آن سال، همسر محمدباقر قالیباف یعنی «زهرا مشیر»، دامادش «امیررضا بحیرایی» و دخترش «مریم» سفری به ترکیه داشتند.
قالیباف و تیمش ابتدا اصل سفر را کتمان کردند، اما با انتشار جزییات بیشتر، شامل شماره پرواز و نام مسافران در نهایت قسمت دوم ماجرا یعنی انجام سفر با هدف خرید سیسمونی را کذب دانستند. نوه قالیباف که در جریان اولین مناظره انتخابات ریاست جمهوری، او را همراهی کرد بزرگ‌تر از آن بود که بتواند با آن جنجال ارتباط داشته باشد، اما به هر حال تیم تبلیغاتی قالیباف ناخواسته مرتکب گاف تبلیغاتی بزرگی شدند.
دیگر مناظره‌ها، «۳۱ خرداد ماه»، «اول تیر ماه» و «۴ تیر ماه» از ساعت ۲۰ تا ۲۴، پخش می‌شوند. مناظره پنجم، سه‌شنبه «۵ تیر ماه»، از ساعت ۱۲:۳۰ تا ۱۶ پخش خواهد شد. این ۵ مناظره از شبکه یک سیما، سلامت و جام‌جم پخش می‌شوند و شبکه‌های رادیویی انتخاب و ایران نیز هم‌زمان این مناظره‌ها را پخش می‌کنند.
مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری از شبکه سلامت سیما برای ناشنوایان نیز روی آنتن می‌رود.
کاندیداهای ریاست جمهوری در پایان اولین مناظره تلویزیونی چه گفتند؟
صحبت‌های کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری را پس از پایان اولین مناظره انتخاباتی در این فیلم مشاهده می‌کنید.
نظر شما