اولین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم در استودیوی محل مناظره‌ها در رسانه ملی برگزار شد. این مناظره از ساعت ۲۰ آغاز و پیش از شروع مناظره، نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری از ساعت ۱۸ خود را به ساختمان شیشه‌ای جام جم رساندند.
هر شش نامزد حاضر در این دوره از انتخابات، در این مناظره به پرسش‌هایی با موضوع «اقتصاد»، مهار تورم ، رشد تولید و موضوعات دیگر پاسخ دادند.
مناظره‌ی شب گذشته با مناظره های دوره های قبل انتخابات متفاوت بود. در مناظره‌های جدید، مجری سوال نمی‌پرسد؛ بلکه نخبگان هستند که سوال طرح می‌کنند. هر نامزد در ۳ بازه زمانی ۸ دقیقه می‌توانست به سوالات پاسخ دهد و سرانجام در یک فرصت ۶ دقیقه‌ای به جمع‌بندی اظهارات خود و حتی پاسخ به انتقادات یا دفاعیاتش بپردازد. هرچند که رعایت اخلاق توسط کاندیداها که در دیدار با آیت الله موحدی کرمانی، رئیس مجلس خبرگان رهبری بر آن تاکید کردند؛ موجب شد که شاهد یک مناظره چالشی نباشیم و کاندیداها به دنبال قطبی سازی نبودند.
محمدباقر قالیباف در مناظره با توجه به جایگاهی که درمیان رای‌دهندگان دارد و بعنوان نامزد پیشرو در نظرسنجی ها، به دور از هرگونه حاشیه سازی و ورود به مباحث غیر ضروری، ایران آینده با کارآمدی بیشتر را ترسیم کرد و تنها به دنبال اعلام برنامه های دولتش برای حل مسائل کشور بود.
طبق تحلیلی که هوش مصنوعی ارائه می دهد، روند توجهات مردم در فضای مجازی بعد از این مناظره به سمت پزشکیان و قالیباف بوده و روند افزایشی برای قالیباف طی شده است. از سوی دیگر طرح سوالات مناظره توسط نخبگان حوزه‌های مختلف باعث شده بود تا نامزدها در صورت داشتن سابقه و برنامه، نکات خود را به خوبی مطرح کنند.
جذب آرای مردد از سوی قالیباف
رحمان قهرمانپور، کارشناس مسائل سیاسی در خصوص مناظره در ایکس نوشت: «نیمه اول با درخشش کوتاه مدت پور محمدی، پیام‌های پیچیده و‌متعدد زاکانی، سردرگمی پیام‌های قاضی‌زاده، پایین‌تر از حد انتظار ظاهر شدن پزشکیان و تمرکز جلیلی بر پایگاه رای ایدئولوژیک خود همراه بود. قالیباف توانست از سبد رای خود محافظت کرده تا حدی در جذب آرای مردد موفق باشد.»
تسلط قالیباف به عدد و رقم‌ها باعث شد تا بسیاری در فضای حقیقی و مجازی نامزدی را ببینند که می‌تواند در آینده با اشرافی که دارد تغییرات و تحولاتی را ایجاد کند.
مناظره‌ها تغییری در نظرسنجی ها ایجاد نکرد
مناظره اول نتوانست تغییر چشم‌گیری در تصمیم‌گیری افکارعمومی داشته باشد و قالیباف همچنان در نظرسنجی‌ها پیشتاز است. در ادامه بخشی از اظهارات نامزدها در اولین مناظره را می‌خوانیم.
قالیباف: معتقدم می‌توانیم تحول ایجاد کنیم
محمدباقر قالیباف در ابتدای مناظره گفت: «انتخابات فرصت بزرگی است که در اختیار شما مردم شریف ایران است که بتوانید برای آینده خود و فرزندان و ایران عزیز ما تصمیم‌گیری کنید.»
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اظهار کرد: «یکی از مهمترین وظایف رئیس‌جمهور در این شرایط ایجاد تحول در اقتصاد به ویژه برای اقشار محروم، کارگران، پرستاران و مددجویان کمیته امداد و سازمان بهزیستی و کسانی است که حقوق ثابت دارند.»
وی ادامه داد: «رئیس‌جمهور باید به گونه‌ای عمل کند و انتخاب شود که ضامن حل این مشکلات باشد، البته بدون شک با خود مردم این موضوع انجام خواهد شد.»
در دهه ۹۰ شرایط سختی را گذرانیم
نامزد انتخابات ریاست جمهوری متذکر شد: «ما در دهه ۹۰ شرایط سختی را گذرانیم و رشد اقتصادی ما زیر یک درصد و رشد نقدینگی ۲۶ برابر بود. هم پدران و هم مادران خانواده و زنان ایرانی در کنار تربیت و آموزش، باید فرزندان خود را تامین مالی می‌کردند. به هر صورت دورانی چون کرونا را گذراندیم و الان زمان آن است که باید جبران شود.»
قالیباف بیان کرد: «در برنامه هفتم که کار مشترک دولت سیزدهم و مجلس یازدهم است و تنها سند ما است که باید آن را اجرا کنیم معتقدم که باید قفل این توقف را بشکنیم و کاری را که شهید رئیسی شروع کرد ادامه دهیم و نقاط قوت را تقویت کنیم و ضعف‌ها را برطرف
کنیم.»
می‌توان مشکلات را حل کرد
وی تاکید کرد: «بر این باورم که ظرفیت‌های کشور آنقدر وجود دارد که می‌توان مشکلات را حل کرد. لذا به مردم، کارمندان، کارگران، بازنشستگان و قشر محروم عرض می‌کنم که در دولت خدمت و پیشرفت همه ما با مشارکت شما و سرمایه‌گذاران اقتصاد قوی را دنبال خواهیم کرد تا دولت بتواند حقوق عزیزان را متناسب با تورم پیش ببرد، قدرت خرید را حفظ کند و از رشد اقتصادی طبیعتاً باید هم سرمایه‌گذار و هم عموم مردم بهره ببرند.»
قالیباف در ادامه گفت: «آقای پزشکیان درباره برنامه هفتم گفت که انسجام باید داشته باشد که بنده منسجم بودن در همه عرصه‌ها را کاملاً قبول دارم. همچنین آقای پورمحمدی اشاره کرد که همه چیز اقتصاد نیست و فرهنگ هم مهم است که بنده هم معتقد به این موضوع هستم.»
وی ادامه داد: «در سرمایه‌گذاری یک بحث درباره رشد اقتصادی و یک بحث بهره وری است. در برخی از کشورها که به طور متوسط سالانه ۹ درصد بهره‌وری داشتند، نصف رشد اقتصادی خود را از طریق بهره‌وری به دست آوردند؛ باید از ظرفیت اندیشمندان و متخصصان استفاده و تصمیم سازی شود و معتقدم با توجه به بهره‌وری می‌توان نصف ۸ درصد رشد اقتصادی را محقق کرد.»
اگر انسجام نداشته باشیم، نمی‌شود برنامه هفتم را اجرا کرد
نامزد انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: «من کاملاً معتقدم که اگر انسجام نداشته باشیم، نمی‌شود برنامه هفتم را اجرا کرد اما برنامه هفتم سند ملی ماست و حتماً ممکن است اشکالاتی داشته باشد، اما نقاط قوت هم دارد.»
قالیباف افزورد: «مهمترین موضوع برنامه هفتم خانواده محوری و سبد خانوار در همه ابعاد است. در ماده ۱۱۸ برنامه هفتم، شورای راهبری آمده یعنی در حین اجرای برنامه هفتم اگر اشکالی باشد، کمیته‌ای پیش بینی شده به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور و اگر لازم باشد، اشکالات اصلاح خواهد شد.»
وی بیان کرد: «برنامه هفتم قانون است و باید اجرا شود و نباید آن را کنار بگذاریم و اگر آن را کنار بگذاریم، عملاً انسجام را کنار می‌گذاریم و این بهانه‌جویی است. ما ظرفیت‌های بزرگی داریم که هدر می‌دهیم که یک مدیر قوی می‌خواهد که آن را کنترل کند.»
ما اقتصاد را پیش بینی پذیر نکردیم
نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری تصریح کرد: «ما اقتصاد را پیش بینی پذیر نکردیم و بعضاً شاهد تصمیمات سیاستی و غلط هستیم؛ دو روز قبل یک وزارتخانه بخشنامه صادر کرده و داد همه درآمده است که با این تصمیمات حتماً سرمایه‌گذار فرار می‌کند و ظرفیت‌های داخلی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند. سیاست‌های ما به‌گونه‌ای است که صادرات را کند می‌کنیم و ترجیح می‌دهیم واردات کنیم که نباید اینگونه باشد.»
قالیباف یادآور شد: «طبق ماده ۸ برنامه هفتم، دولت موظف شده در سال ۱۴۰۳ یکی از بانک‌های تخصصی را تبدیل به بانک توسعه کرده و همه نقدینگی آنجا آمده و فقط به سمت اجرای پژوه های زیرساختی برود. ۱۰۴ میلیارد دلار در حوزه بهره برداری در سال پرت داریم و اینها نشان می‌دهد انتخاب رییس جمهور درست چقدر مهم است که بتواند این ظرفیت‌ها را استفاده کند.»
یکی از کارهای مهم برای رفع تورم، انضباط مالی در دولت است
قالیباف اضافه کرد: «همین الان در ال پی جی آن چیزی که در مدار خزانه اداره می‌شد، ۲۷ همت در سال ۱۴۰۰ بود که با پیگیری و کنترل مجلس یازدهم مشخص شد که حیف می‌شود. در نهایت ال پی جی در سالی که گذاشت، ۱۸۰ همت شد.»
نامزد انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: «پزشکیان به درستی گفت که خودرو دست دوم می‌آوریم و ارز برای واردات آنها نداریم اما من می گویم ارز داریم که سال گذشته ۸ میلیارد دلار فقط در حوزه خودرو ارز دادیم بعد این وضعیت ماشین‌ها است که دولت و مردم از قیمت و کیفیت ماشین‌ها ناراحت هستند.»
قالیباف تاکید کرد: «مشخص است و از بحث‌ها اینگونه می‌فهمیم که اگر اول خود تحریمی کشور را حذف نکنیم، امکان ندارد رفع تحریم را بتوانیم در خارج از کشور حل و فصل کنیم.»
وی افزود: «یکی از کارهای مهم برای رفع تورم، انضباط مالی در دولت است؛ ما در بدو ورود مجلس یازدهم در احکام دائمی بودجه یک مصوبه داشتیم که از سال گذشته ابلاغ شد مبنی بر اینکه حساب‌های دولتی را که بیش از ۲۰۰ هزار بود همه را تحت عنوان حساب خزانه بانک مرکزی بردیم و تقریباً ۵ یا ۶ هزار حساب شد. همچنین گفتیم که پول به جای نقدی باید اعتباری داده شود و به ذینفع نهایی داده شود.»
قالیباف توضیح داد: «نتیجه این شد که همه دولت‌ها در ماه آخر سال در پرداخت حقوق همیشه کسری نقدینگی داشتند و از خزانه پول برمی‌داشتند، اما با این مصوبه مجلس سال گذشته این اتفاق نیافتاد.»
نامزد انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: «بنده ۱۲ سال توفیق خدمت در شهرداری تهران داشتم و دولت‌های نهم، دهم و یازدهم به هر دلیل همراهی با شهرداری نکردند و در یک جلسه دولت در این سه دولت شرکت نکردم و از ما پشتیبانی نکردند و حتی مصوبات مجلس را اجرایی نمی‌کردند، اما آیا در شهر اتفاقی نیفتاد؟ در ۱۲ سال، فقط ۱۲۵ کیلومتر مترو در تهران کشیده شد که پول آن از ظرفیت‌های داخلی به دست آمد. تنها ال سی که در آن دوران و بدون پیش پرداخت و بدون ضمانت بانک مرکزی محقق شد، برای شهرداری تهران بود.»
قالیباف اظهار کرد: «بین ۱۸ تا ۲۲ میلیارد دلار ظرفیت‌های گفتگو و ارتباطات از کشورهایی که کار کنیم، وجود دارد اما پرونده آنها بلاتکلیف است و باید آنها را تمام کنیم. برای مثال، از بحث مربوط به شانگهای و توافق‌هایی که با روسیه داشتیم، استفاده نکردیم و باید اینها عملیاتی شود که در قانون برنامه هفتم توسعه آمده و همگی باید این قانون را اجرایی کنیم.»
قاضی زاده هاشمی: مردم بهتر می‌توانند اقتصاد را اداره کنند
قاضی‌زاده هاشمی؛ دیگر کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در بخشی از این مناظره تاکید کرد: «ما هم به تجربه جهانی قائل هستیم اما هم تجارب مثبت هم تجارب شکست خورده را باید نگاه کرد. دوستان اگر می‌توانند یک نمونه از کشوری که نسخه‌های جهانی را رعایت کرده است و توانسته اقتصادش را درست کند در کشورهای در حال توسعه ذکر کنند. بعضی از اموری که اشاره می‌کنند در نسخه‌های بانک جهانی مفهومی به نام انسان و انسانیت را قبول ندارند.
وی افزود: پرداخت کارکردای که ذکر شد منظورش این است که ما دیگر حقوق ثابت به کارمندان و کارگران ندهیم و به اندازه نقششان در تولید به آنها نقش دهیم. این مطالبی که دوستان می‌فرمایید اشتباه است و رویایی است. بنده هم سوال آقای زاکانی را می‌پرسم اگر نمی‌شود و نمی‌توانید پس چرا کاندیدای ریاست جمهوری شدید؟
زاکانی: موتور محرک اقتصاد باید مردم باشند
زاکانی در بخشی از این مناظره عنوان کرد: «امام راحل حکم شرعی دارند و ان اینکه که انجایی که مردم می‌توانند کار کنند حرام است دولت ورود کند. ما یادمان رفته است که به اصل خودمان بازگردیم. درحال حاضر دولت رقیب ومقابل مردم است. دولت باید چالاک، فکور، حامی، تسهیلگر و مکمل باشد. همه این ویژگی‌ها دولتی را ایجاد می‌کند که مقتدر است و مقابل مردم نیست لذا نیازمند متناسب سازی دولت هستیم.»
نامزد انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به مردمی کردن اقتصاد، تصریح کرد: «بخش خصوصی را باید باور کرد. موتور محرکه اقتصاد باید بخش خصوصی باشد و احاد مردم بویژه طبقات محروم باید مشارکت داشته باشند. تعاونی‌ها باید مورد دقت قرار گیرند.» زاکانی افزود: «فاجعه‌ای که در دهه ۹۰ توسط دولت روحانی اتفاق افتاد شرایط را به سمتی برد که سال ۱۴۰۰، صد و یک درصد رشد نقدینگی داشتیم که در دولت رییسی این به ۲۳ درصد رسید. این یک افتخار برای دولت رییسی بود.»
وی با اشاره به تحریم‌های اعمال شده، عنوان کرد: «تحریم را باید در داخل کشور خنثی کرد و دیپلماسی اساس و بنیان آن را هم تغییر دهد. تا وقتی تحریم را خنثی نکردیم واکسن ندادند اما وقتی واکسن را ساختیم دیدند تحریم بی اثر است. اگر دنبال رفع تحریم هستیم به توانمندی داخلی تکیه کنیم.»
پزشکیان: بازنشستگان ما و معلمان زندگی نمی‌کنند
پزشکیان در بخشی از صحبت‌های خود عنوان کرد: «در ادامه صحبت‌های آقای قالیباف، قطعاً اگر مدیریت اصلاح شود می‌توان از یک سری مسایل هزینه‌ای محافظت کرد. در ۴۰ کشوری که بانک جهانی ارزیابی کرده سه اصل دیده شده است که آجر آنها را عملی کنیم یکسری از مشکلات داخلی را حل خواهیم کرد. این یک اصل می‌گوید اگر ما تصمیم گرفتیم و خراب کردیم چه کسی باید جواب بدهد.»
وی ادامه داد: «برای این سه اصل پنج استراتژی وجود دارد. در بسیاری جاها افرادی روی کار می آیند که کارآیی ندارند و کاری نمی‌کنند اما فوق العاده مدیریت می‌گیرند. باید پول را بر اساس نتیجه کار پرداخت کنیم یعنی پرداخت عملکردی که اصلاً این کار را انجام نمی‌دهیم. پول‌ها و هزینه‌ها را پرداخت می‌کنیم اما نتیجه نمی‌گیریم.»
چرا باید به کسی که ضرر می‌دهد باید فوق العاده مدیریت دهیم؟
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: «چرا باید به کسی که ضرر می‌دهد باید فوق العاده مدیریت دهیم؟ این روند خصوصی سازی است. اینکه یک عده آدم از دوست و جناح و حزب خود بگذاریم همین اتفاقاتی می‌افتد که در ابن چهل سال شاهد آن هستیم. نمی دانم منظور آقای قاضی زاده چه بود. گفتیم دولت‌ها نه دولت آقای رییسی. دولت‌ها در این روند این مشکلات را داشتند.»
پزشکیان اذعان داشت: «قراردادهای کنتراتی یا شرکتی طبق اینها عمل کردن است. این حرف‌ها که می‌گوییم فلان کار را می‌کنیم باید بگویند کدام رفرانس و کدام روش علمی تایید می‌کند و کدام مملکت این روش را رفته است که نتیجه گرفته باشد؟ چند در صد از کارشناسان مملکت این حرف‌ها را قبول دارند؟ کسی که بگوید من این کار را می‌کنم. کسی که با عقل دیگران مشورت می‌کند نجات پیدا می‌کند.»
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری اضافه کرد: «چگونه باید نیروهای با تجربه را باید پای کار آورد؟ در تئوری می‌گوییم می‌شود. خیلی وقت است این حرف‌ها را می زنیم. همه گفتند ۸ درصد رشد می‌دهیم چرا نتوانستند؟ آدم‌هایی که ادعا می‌کنند اگر قدرت دارند و نتوانستند باید در مقابل مردم محاکمه شوند.»
پزشکیان گفت: «بازنشستگان ما و معلمان زندگی نمی‌کنند. کسانی که کارمند هستند گرفتارند، چه کسی باید حل کند؟ با شعارها حلش می‌کنند یا با تجربه‌های بین المللی و کار کارشناسی و مستندات علمی و تجربه روشن دنیا که اگر ما به آن متکی شویم می‌توانیم راه حل پیدا کنیم. مغزها و سرمایه‌ها دارند فرار می‌کنند.»
جلیلی: دولت باید با هوشیاری واگذاری‌ها را انجام دهد
جلیلی در بخشی از مناظره با موضوع مردمی‌سازی اقتصاد، گفت: «به مردم می‌گویم که بحث‌های خوبی مطرح شد و به انتخاب آنها کمک می‌کند چرا که بیان می‌کند که چه رویکردی قرار است کشور را اداره کند. در دولت روحانی اولین بار بود که دولت اعلام کرد برنامه توسعه را نمی‌نویسد، مجلس برنامه را نوشت. در بهمن ۹۷ دولت به مجمع تشخیص مصلحت نظام نامه نوشت که اگر فلان توافق امضا نشود، نمی‌تواند حقوق اسفند ماه را پرداخت کند. هنوز هم این توافق امضا نشده است.»
نیازمند یک دولت فهیم و کارآمد هستیم
وی ادامه داد: «نیازمند یک دولت فهیم و کارآمد هستیم که به اوضاع مسلط باشد. گاهی با هوشیاری واگذاری‌ها برای افزایش بهره‌وری به وجود می‌آید نه برای ایجاد درآمد. ناکارآمدی ارتباطی به دولتی بودن یا خصوصی بودن ندارد و یا حتی خصولتی بودن. کارخانه‌ای در درود لرستان در اواخر کار دولت در سال ۹۰ واگذار شده بود که آن طرف اهلیت نداشت و تولید کارخانه از بین رفت و ۱۲۰۰ کارگر در فرآیند واگذاری به مرحله رسیدند که امروز در آنجا فقط ۴ نگهبان حضور دارد. همینطور هپکو و کارخانه آذرآب تولید خود را از دست داده بودند.»
نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: «باید در واگذاری‌ها کسی را انتخاب کرد که بتواند از فرصت‌های کشور چگونه انتخاب کند و دارای اهلیت باشد. صرف گذاشتن سرمایه برای دریافت یک کارخانه کافی نیست. دولت مقتدر و آگاه و مشرف به مسائل باید بداند انچه که دارد می‌گذرد چیست و خصوصی سازی را چگونه انجام دهد.» جلیلی تصریح کرد: «اگر دولتی خلق سرمایه کند و تورم کشور را بالا ببرد باید در رابطه با عملکرد آن بررسی جدی صورت گیرد.»
پورمحمدی: در مقابل این تحریم سخت ایستادیم
حجت الاسلام پورمحمدی در بخشی از سخنان خود در اولین مناظره گفت: «من به گذشته نظام و توان خودمان باور دارم و فکرم این است که نظام کارهای بزرگی را انجام داده است اما واقعیت‌ها را نباید انکار کرد. طبیعی است نقاط قوت فراوان داشتیم و با توجه به همین قوت ما می‌توانیم ضعف‌هامان را برطرف کنیم و عملکرد گذشته چراغ راه آینده است.»
وی افزود: «چرا رهبری فرمودند، در برنامه‌ها پنج ساله ۳۰ تا ۳۵ درصد اجرایی شده است؟ مگر قانون برنامه‌ها پس نبود مشکل آنچه بوده است؟ آیا فقط کارشناسان و مجریان آنها مقصر بودند یا آنکه برنامه‌ها اشکال داشته است، لذا چرا فقط یک سری آرمان‌ها و رویاها را مطرح کنیم؟»
وعده‌ها و برنامه‌های درست را ارایه کنیم
نامزد انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: «رشد هشت درصدی اقتصادی مهم است و کشور به آن نیاز دارد. در ماده الحاقی ۳۵ برنامه هفتم ۲۵ مورد آمده است که دولت سال فرصت دارد، بیاید و آن را کامل کند. این در حالیست که در دولت آقای رئیسی دو سال طول کشید تا برنامه درست شود. هر چند یک مجلس و دولت دیگر برنامه را تصویب کرده و دولت دیگری که شعارهای دیگری داده است، باید آن را اجرا کند.»
وی افزود: «نظام قدرت‌ها و جایگاه والا کشور را در عرصه بین المللی تولید کرده است. در مقابل این تحریم سخت ایستادیم که این توانمندی ملی است که ما را به اینجا رسانده است وگرنه دچار فروپاشی شده بودیم.»
این نامزد انتخاباتی ریاست جمهوری گفت: «تحریم‌های فلج کننده ولی ما قدرتمندتر هستیم و قدرت خود را باور می‌کنیم و البته اشتباهات خود را باید بپذیریم با مردم صادق باشیم و وعده‌ها و برنامه‌های درست را ارایه کنیم.»
نظر شما