اما در حالی که نماینده رژیم صهیونیستی در شورای امنیت در نخستین واکنش به تصویب قطعنامه آتشبس مدعی شد اسرائیل هرگز به میز مذاکرات بازنخواهد گشت، وزیر خارجه آمریکا که هماکنون در تلآویو به سر میبرد اعلام کرد بنیامین نتانیاهو، پایبندی خود به طرح آتشبس در غزه را اعلام کرده است. آنتونی بلینکن، البته در ادامه تلاش کرد توپ را به زمین مقاومت بیندازد و گفت: «حالا حماس باید تصمیم بگیرد آیا طرح پیشنهادی را میخواهد پیش ببرد یا خیر». جنبش مقاومت اسلامی حماس اما در بیانیهای اعلام کرده از قطعنامه تصویب شده در شورای امنیت که متضمن آتشبس دائم در غزه، خروج کامل نیروهای اشغالگر از این باریکه، مبادله اسرا، بازسازی غزه، بازگشت فلسطینیان به محل زندگی خود، مخالفت با هرگونه تغییر جمعیتی یا کاهش مساحت نوار غزه و همچنین ورود کمکهای بشردوستانه به این باریکه است، استقبال میکند.
پشت پرده پیشنهاد هولهولکی واشنگتن
علی عبدی، کارشناس مسائل فلسطین در گفتوگو با قدس در ارزیابی ابعاد مختلف تصویب قطعنامه پیشنهادی آمریکا تصریح کرد: آنچه شورای امنیت مصوب کرد، عملاً نسبت به قطعنامههای قبلی این شورا برای پایان جنگ، اقدام جدیدی نیست. سه قطعنامه قبلی هم میتوانست برای پایان جنگ مؤثر باشد و مورد قبول واقع شود، ولی با سنگاندازی واشنگتن مواجه شد. قطعنامه اخیر اما در اصل به پیشنهاد طرف اسرائیلی نوشته و ارائه شده و حقوق طرف مقابل که حماس باشد را نادیده گرفته است.
وی با بیان اینکه تعجبآور است تلآویو هنوز آتشبس متحد خود را نپذیرفته که این نشان از وجود ابهاماتی در این موضوع دارد، افزود: رژیم حتی واکنش مثبت یا منفی حداقلی را هم دربرابر این امر نشان نداده است. این موضوع دو علت مهم دارد؛ نخست، توافقنامه صلح مبهم است و کم و کیف تدوین مفاد و جزئیات آن هنوز مشخص نیست. به نظر میرسد قطعنامهای که ظاهراً با عجله در دقیقه90 نوشته شده و مصوب هم شد اهداف انتخاباتی برای بایدن و همچنین نجات اسرائیل از باتلاق غزه را دنبال میکند. دوم، جنبش حماس 9 ماه است مقاومت کرده و اگر قرار بود تسلیم شود تا الان میشد. بنابراین تا زمانی که منافع حماس در نظر گرفته نشود، عملاً این قطعنامه هم راه به جایی نخواهد برد، کما اینکه مفاد آن حتی برای خود تدوینکنندگان هم قابل دفاع کردن نیست. اینکه گفته میشود خلع سلاح کامل مقاومت یکی از شروط پیشنهادی است مسئلهای است که بهطورقطع برای حماس قابل پذیرش نیست و این، سنگاندازی بزرگی بر سر راه صلح است.
طرحی با ابهامات فراوان
عبدی با اشاره به ابهامات موجود در طرح آمریکایی خاطرنشان کرد: روسها در جلسه شورای امنیت با گفتن این حرف که از کجا معلوم مفاد قطعنامه اجرا شود و ضمانت اجرایی آن چه چیز یا چه کشورهایی خواهد بود، اصل این قطعنامه را زیرسؤال بردند. جدا از آن، اگر قرار بر اراده اجرای قطعنامه باشد، پس چرا قطعنامههای پیشین از حیز انتفاع ساقط شده است. روسیه با اشاره به جایگاه و نقش شورای امنیت به عنوان هسته جهانی امنیت، از این اقدام به نوعی انتقاد کرده است. محتوای مفاد این توافقنامه، آتشبس دائمی است اما اینکه سازوکار اجرایی آن چگونه باشد مشخص نیست. نحوه و زمان عقبنشینی نیروهای اسرائیلی از مناطق مختلف غزه نیز در مفاد قطعنامه صلح شورای امنیت سازمان ملل مشخص نیست و وجود چنین ابهاماتی، بیتردید سبب میشود حماس صلح پیشنهادی را نپذیرد.
خیال خام حذف مقاومت
این کارشناس مسائل فلسطین در پاسخ به این پرسش که موضع ایالات متحده درخصوص قطعنامه صلح چیست، تصریح کرد: واشنگتن از اول پیگیر این مسئله بود که مقاومت حماس را خلع سلاح کند و اداره غزه را به تشکیلات خودگردان سپرده و عملاً این منطقه را مقاومتزدایی کند؛ برای تأمین امنیت غزه نیز از کشورهای مختلفی همچون کشورهای عربی منطقه، نیروهای نظامی یا بهاصطلاح حافظ صلح بیاورند و درآنجا مستقر کنند. این موضوع برای ایالات متحده مانند یک آرزو است و توافقنامه صلح صرفاً پایان جنگ نیست بلکه چشمانداز آینده خود غزه را هم شامل میشود. اگر منافع و مصالح جنبش حماس برآورده و محقق نشود، به شکل عملی نه چشماندازی برای پس از صلح وجود دارد و نه امنیتی در منطقه تأمین میشود. باید توجه داشته باشیم حماس بازیگر اصلی منطقه غرب آسیاست و نادیده گرفتن حقوق این گروه ممکن نیست. وی با اشاره به در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و تلاش بایدن برای بهرهبرداری انتخاباتی از بحران غزه، گفت: برای شخص جو بایدن مطلوب است توافقنامه صلح پیش از انتخابات ریاست جمهوری چند ماه آینده آمریکا اجرا شود، چرا که با این مسئله میتواند خود را به عنوان میانجی مطرح و آرای مسلمانان آمریکایی را جذب کند. بنابراین توافق کنونی از این منظر میتواند به نوعی برگ برنده وی در انتخابات پیش رو باشد. البته دولت ایالات متحده به دلیل فشارهای افکار عمومی جهانی نیز قصد دارد صلحی اتفاق بیفتد اما صلحی که متناسب با خواستههای رژیم صهیونیستی باشد.
نظر شما