فرصت کمی تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری باقی مانده و احزاب و شخصیت‌های اصلاح‌طلب پشت سر تنها کاندیدای این جریان قرار می‌گیرند. ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان تشکیل شده و این ماراتن سریع، به سرعت پایان می‌یابد. تحلیل‌ها حول محور این است که پزشکیان ظرفیت تغییر ریل‌گذاری فعلی در کشور را دارد.
برخلاف انتخابات‌های پیشین که مشارکت در پایین‌ترین حد تاریخ پس از انقلاب بود، گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که انتخابات چهاردهم شاید بتواند روند خالص‌سازی را متوقف کند. اصلاح‌طلبان یک کاندیدای واحد در این انتخابات دارند و آن‌هایی که قصد مشارکت در انتخابات را دارند و جبهه اصلاحات که مسعود پزشکیان را به‌عنوان یکی از سه کاندیدای مورد تائید خود اعلام کرد، پشت سر او قرار می‌گیرند. مرور تحلیل‌های برخی روزنامه‌های نزدیک به جریان حاکم نیز نشان می‌دهد که با توجه به تعدد و تشتت نامزدهای جناح تندرو، با احتیاط بیشتری به مسعود پزشکیان نگاه می‌کنند.
اعلام حمایت احزاب ندای ایرانیان و اعتدال و توسعه
بیانیه رسمی حزب ندای ایرانیان در اعلام حمایت از پزشکیان منتشر شد. در بخشی از این بیانیه آمده است: «دست تقدیر شرایطی را رقم زده تا انتخابات ریاست‌جمهوری یک سال زودتر از موعد معمول برگزار شود، وظیفه‌ای سنگین بر دوش عُقلا و دوستداران این آب و خاک گذاشته شده تا در همراهی تقدیر و تدبیر چنان کنند که وضعیتِ دستگاه اجرایی کشور به ریل عقلانیت بازگردد.»
در بخش دیگری از بیانیه تاکید شده است: «سفره خالی اقشار فرودست، طبقاتِ متوسطی که دیگر حتی توان پرداخت اجاره‌خانه را هم ندارند، چرخ‌های تولید از حرکت بازمانده، و اقتصاد از رمق افتاده، آن واقعیت تلخی است که ما را به حضوری فراگیر فرا می‌خواند. حضوری تاریخ‌ساز برای تغییر وضع موجود از طریق صندوق رأی!»
در بند دیگری از بیانیه حزب ندای ایرانیان می‌خوانیم: «در چنین شرایطی که سه هیولایِ دولت توسعه‌گریز، سیاست‌خارجی تحریم‌زا، و فساد داخلی لجام‌گسیخته، بر بسترِ بحرانِ فراگیرِ اقلیمی، دست در دست یکدیگر مشغول نابود کردن امروز و آینده ایران هستند، حضور جناب آقای پزشکیان می‌تواند فرصت مغتنمی باشد برای تغییر و گذر به وضعیتی بِه از این.»
همچنین حزب اعتدال و توسعه در حمایت از دکتر مسعود پزشکیان بیانیه‌ای منتشر کرد. در این بیانیه آمده است: «حادثه تلخ، غم‌انگیز و ناباورانه شهادت رئیس‌جمهور و یاران همراه او عموم ملت ایران را در اندوه فروبرد. قطعا یاد و خاطره شهدای راه خدمت و تلاش‌ها و مجاهدت‌های آنان در تاریخ و حافظه ملت بزرگ ایران برای همیشه جاویدان خواهد ماند. خوشبختانه با رهنمودهای حکیمانه رهبر معظم انقلاب اسلامی، بلافاصله مقدمات انتخابات ریاست‌جمهوری فراهم آمد و ملت بزرگ ایران اکنون در آستانه انتخابی بزرگ قرار گرفته است.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «حزب اعتدال و توسعه ضمن تاکید بر ضرورت مشارکت حداکثری اقشار مختلف ملت در انتخابات ریاست‌جمهوری هشتم تیرماه ۱۴۰۳، اعتقاد دارد که برای حل مشکلات اساسی جامعه نیاز به انتخاب فردی شایسته است که ویژگی‌های مطلوب برای احراز پُست بالاترین مقام اجرایی کشور را داشته و در فرصت چهار ساله، توان انجام اقدامات لازم و اصلاحات شایسته برای خروج کشور از معضلات داخلی و بحران‌های خارجی را داشته باشد. بر این اساس، طبق تصمیم نهایی شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه، ضمن احترام به تمامی کاندیداهای تایید صلاحیت شده، حمایت خود را از جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان که به سبب دیدگاه‌ها و مشی اعتدالی، سلامت نفس، ساده زیستی، مردمی بودن و اعتقاد به بهره‌گیری از سلایق مختلف در اداره کشور، از مقبولیت بیشتری در میان مردم برخوردار می‌باشد اعلام می‌دارد. از همه بانوان، جوانان، فرهیختگان و کسانی که دغدغه آینده و سربلندی ایران را دارند دعوت می‌شود با مشارکت فعال در انتخابات از این شخصیت دانشمند و برجسته حمایت کنند. بدیهی است در این شرایط خطیر و حساس، وحدت ملی و انسجام همه جریانات سیاسی، با سلایق مختلف ضامن پیروزی ملت ایران و حفظ منافع ملی کشور خواهد بود.»
اعلام موضع رئیس جبهه اصلاحات
آذر منصوری، دبیرکل حزب اتحاد ملت و رئیس جبهه اصلاحات، با انتشار پستی در شبکه ایکس (توئیتر) از پزشکیان اعلام حمایت کرد. منصوری نوشت: «راهبرد مشارکت مشروط گام مهم جبهه اصلاحات ایران برای معنابخشی به انتخابات بود. تأیید صلاحیت دکتر پزشکیان را برای ایران به فال نیک می‌گیریم. در این صحنه نابرابر برای پیروزی ایشان تلاش می‌کنیم و کماکان پیگیر حقوق آحاد مردم ایران، از جمله حق انتخابات آزاد و عادلانه و رقابتی هستیم.»
اعلام حمایت نیروهای خط امام
مجمع نیروهای خط امام به دبیرکلی سیدهادی خامنه‌ای، نیز با انتشار بیانیه‌ای حمایت خود را از پزشکیان اعلام کرد. در این بیانیه آمده است: «مجمع نیروهای خط امام ضمن تاکید بر مواضع قبلی خود در نقد روندهای غلط سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و مخالفت با برخوردهای ناصوابی که مردم را به سوی عدم شرکت در انتخابات سوق داد، اذعان می‌کند که کوشش برای تشکیل دولتی خردگرا و توسعه‌محور که بتواند از همه ظرفیت‌های علمی و اجرایی کشور بدون تنگ‌نظری‌های سیاسی و باندی بهره ببرد، برای اصلاح به صواب نزدیکتر است تا عدم شرکت در انتخابات. بر این اساس حمایت خود را از فرزند غیور ایران بزرگ، انسان مومن، دانشمند فرهیخته، مدیر توانمند، سیاستمدار با اخلاق و پاکدست جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان اعلام کرده و از آحاد مردم و اقشار مختلف خصوصاً جوانان عزیز درخواست می‌کند برای عبور از وضع فعلی به صحنه آمده و هرکس به سهم خود در راه پیشگیری از تداوم افراط‌گرایی و روندهای ناصحیح در اداره کشور برای بالا رفتن آراء دکتر پزشکیان کوشش کند.»
شرط پیروزی
محمد قوچانی، روزنامه‌نگار و رئیس کمیته سیاسی حزب کارگزاران، در شماره روز گذشته روزنامه سازندگی به تحلیل وضعیت انتخابات و شرایط پزشکیان در آن پرداخت. در این یادداشت می‌خوانیم: «مسعود پزشکیان سیاستمداری پاکدست، پرتلاش و نطّاق است که هم وزیر دولت اصلاحات بود، هم وکیل مردم تبریز و هم بزرگ‌شده در دامان مادری کُرد و شاخص‌ترین نماینده اقلیت میانه‌رو در مجلس موجود. نایب‌رئیس مجلس دهم؛ مجلس معتدل مدافع دولت اعتدال و بسیار فعال‌تر از رئیس فراکسیون امید که واکنش سریع او به ماجرای دردناک مرگ مهسا امینی در سال 1401 در تلویزیون رسمی کشور در شبکه‌های اجتماعی بازتاب بسیار داشت. گرچه همین نطق منجر به ردصلاحیت پزشکیان در انتخابات مجلس شد و اکنون در رأس فراکسیونی 80 نفره است که در ریاست محمدباقر قالیباف بر مجلس در برابر جبهه پایداری، نقش کلیدی داشت.»
در بخش دیگری از این تحلیل، آمده است: «شرط اول پیروزی، اتحاد اصلاحات چه جبهه اصلاحات و چه جنبش روزنه و راهگشایی و نیز همه احزاب و رجال اصلاح‌طلب به‌خصوص شخص سیدمحمد خاتمی و نیز سیدحسن خمینی، حسن روحانی، مهدی کروبی، میرحسین موسوی، محمدجواد ظریف و اسحاق جهانگیری و حتی علی لاریجانی است. اکنون همه مفاهیم از جنبش اصلاحات، جنبش سبز، گفتمان اعتدال و... باید در برابر این اتحاد «برای ایران» رنگ ببازد و همان‌طور که شورای نگهبان ما را غافلگیر کرده است ما هم شورای نگهبان را غافلگیر کنیم و با عبور از همه اختلافات با تنها نامزدی که شورای نگهبان او را پذیرفته است، نشان دهیم که می‌توانیم این بار هم از آذربایجان، ایران را از اصولگرایان پس بگیریم و با جمع پاکدستی میرحسین موسوی، نجابت سیدمحمد خاتمی، میانه‌روی حسن روحانی و به پا خواستن مهدی کروبی از بدنه جامعه ایران، پایتخت را از دست حاکمیت یکپارچه اصولگریان درآوریم. یکی از نمایندگان اصولگرا گفته است، مسعود پزشکیان ظرفیت تبدیل شدن به یک محمود احمدی‌نژاد دیگر از ناحیه اصلاح‌طلبان را دارد. این بی‌گمان وهن مسعود پزشکیان است اما اگر مقصود آن باشد که او می‌تواند رئیس‌جمهور ایران شود (بدون کمک حاکمان) این واقعیتی آشکار است که اصولگرایان و شورای نگهبان را غافلگیر می‌کند.»
شکست پروژه یکدست‌سازی
عباس عبدی، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی در ستون «سلام بر آینده» که در روزنامه اعتماد می‌نویسد، چند توصیه به مسعود پزشکیان داشت: «تجربه سه سال گذشته نشان داد که پروژه یکدست‌سازی نه‌تنها شکست خورده است، بلکه خطرات فراوانی برای کشور و مردم دارد. ویژگی مهم آقای پزشکیان صداقت و سلامت اوست. ولی این ویژگی را باید از طریق جلب مشارکت نخبگان با مخزنی از خردمندان تکمیل کند. آقای پزشکیان بهتر است که خودتان باشید؛ نیازی به تغییر ندارید. اگر خودتان باشید، رأی مردم به سود صداقت خواهد بود، هیچ‌‌کدام از نامزدهای دیگر از این نظر قادر به رقابت با شما نیستند. اگر صداقت و راستگویی را کنار بگذارید تا رأی کسب کنید - که قطعاً نخواهید کرد - زیرا هیچ‌گونه برتری نسبت به دیگران پیدا نخواهید کرد و از هر منظر شکست خواهید خورد. الگوی خاتمی را در سال ۱۳۷۶ جدی بگیرید. وعده‌های بی‌پایه و نشدنی ندهید. سال ۱۴۰۰ را به یاد بیاورید، مبادا بگویید که تورم را نصف و تک‌رقمی می‌کنم. آنان که به شما رأی می‌دهند این حرف‌ها را توهین به خود خواهند دانست.»
حمایت ظریف
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه سابق کشورمان با استفاده از هشتگ کمپین فراگیر پزشکیان (برای ایران)، حمایت خود از این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری را اعلام کرد.
موضع‌گیری جهانگیری
اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت روحانی، در میان ردصلاحیت‌شدگان شاخص این انتخابات بود. اسحاق جهانگیری، با انتشار بیانیه‌ای ضمن مطالبه برای انتشار دلایل ردصلاحیتش، در حمایت از مسعود پزشکیان گفت: «من طبق همان قرار حمایت تام و تمام خود را از نامزد جبهه اصلاحات ایران و دوست عزیز و همکار سختکوشم جناب آقای دکتر مسعود پزشکیان که مظهر صداقت، صراحت، شجاعت، پاک‌زیستی و پاکدستی در حکمرانی است، اعلام می‌کنم.»
پزشکیان می‌تواند
علی ربیعی، عضو ارشد خانه کارگر و سخنگوی دولت روحانی نیز با انتشار یک پست در شبکه ایکس، حمایت خود را از کاندیدای اصلاحات اعلام کرد. ربیعی نوشت: «وقتی جامعه تشنه امید است، حتی یک تایید صلاحیت متفاوت، چنین موج و حس خوبی را در میان مردم ایجاد می‌کند. با شناخت دیرینم از پزشکیان، قاطعانه می‌گویم: او می‌تواند. ویژگی‌های آشکار او «صداقت، روراستی با مردم، اخلاق‌گرایی، اعتقاد به همه ایرانیان،...» خواست وجدان جمعی جامعه ایران است. برنامه او بازگشت به مردم، بازگشت به همه نخبگان شایسته و مخالفت با دروغ است. در کنار او می‌‌ایستیم.» ربیعی در نشست پزشکیان با اصحاب رسانه نیز حضور داشت.
دیدار با عارف و حمایت بنیاد امید ایرانیان
مسعود پزشکیان پس از اعلام نتایج بررسی صلاحیت‌ها، به دیدار محمدرضا عارف، رئیس بنیاد امید ایرانیان و نماینده مجلس دهم رفت. محمدرضا عارف در این دیدار ضمن برشمردن ویژگی‌های اخلاقی و مدیریتی مسعود پزشکیان و با اشاره به حساسیت ویژه انتخابات پیش رو حضور پزشکیان را در عرصه انتخابات فرصت ارزشمند برای مردم و نظام برشمرد و حمایت خود و بنیاد امید ایرانیان را از او اعلام کرد.
مسعود پزشکیان نیز در این دیدار از نقش مؤثر محمدرضا عارف در همگرایی و وحدت بین نیروهای تحول‌خواه قدردانی کرد. عبدالرحیم کرکه‌آبادی، مدیرعامل بنیاد امید ایرانیان در گفت‌وگو با اصلاحات‌نیوز از تشکیل ستاد امید در حمایت از پزشکیان خبر داد.
استقبال اعتماد ملی از سیگنال‌های مثبت
محمدصادق جوادی‌حصار، سخنگوی حزب اعتماد ملی به انتخاب گفت: «اینکه ایشان چقدر می‌تواند بخش خاموش جامعه را فعال کند، مشخص نیست. اما از روز گذشته تا امروز، خیلی از کسانی‌که می‌خواستند شرکت نکنند، الان پیگیر اخبار پزشکیان هستند. سیگنال‌های خوبی از جامعه به گوش می‌رسد. من گمان می‌کنم اگر همه چیز بدون حاشیه پیش برود، بخش قابل توجهی از آراء خاکستری را پای صندوق می‌آورد.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب ادامه داد: «بخش‌هایی از جامعه از تأثیر انتخابات بر سرنوشت خود ناامید شده و احساس می‌کنند پساانتخابات مهم نیست و توسط دیگران مدیریت می‌شود. حالا بحث این است که با آوردن شخصی به نام پزشکیان، هیچ تأثیری ایجاد نمی‌شود، آوردن شخصیتی مثل پزشکیان است که تحول تولید می‌کند. یعنی اسم مهم نیست بلکه ماهیت فرد مهم است. اگر تغییر ماهیت شکل گرفت و مردم باور کردند که این یک فرد دیگریست، آن وقت بخش اول امیدآفرینی ایجاد می‌شود.»
اسماعیل گرامی‌مقدم، قائم مقام حزب اعتماد ملی نیز به ایلنا گفت: «پیش‌بینی می‌شود که آقای پزشکیان به دلیل داشتن رأی بالا در کشور، مورد حمایت احزاب اصلاح‌طلب و چهره‌های حقیقی قرار گرفته و رفته‌رفته شاهد دوقطبی اصلی که یک طرف آن حضور مسعود پزشکیان است باشیم.»
او در پاسخ به این سوال که آقای پزشکیان در این مدت کوتاه به چه صورت می‌تواند سرمایه اجتماعی از دست رفته را بازیابی کند؟ اظهار داشت: «مهم‌ترین شعار آقای پزشکیان بازگرداندن معیشت و معاش مردم به یک سطح قابل‌قبولی است که حق مردم ایران بوده و سزاوار آن هستند. بنابراین مسائل اقتصادی مهم‌ترین برنامه آقای پزشکیان خواهد بود. این خود به خود می‌تواند اعتماد از دست رفته مردم را بازآفرینی کرده و آنها را به پای صندوق رای بکشاند. ضمن اینکه ناامیدی‌هایی که در بیرون و داخل به وجود آمده بود و مردم در تکاپوی به دست آوردن مطالبات‌شان ناامید شده بودند، با حضور یک نامزد مقتدر و ملی‌گرا می‌تواند تا حد زیادی بهبود یابد. با ویژگی‌هایی که از آقای پزشکیان در صداقت و عدالت‌محور بودن می‌شناسیم و اینکه با برنامه‌های ایشان در حوزه اجرا آشنا هستیم، امیدواریم این اعتماد برگردد و مردم با حضور در پای صندوق‌های رأی سرنوشت خودشان را رقم بزنند و با مشارکت بالا شاهد این تغییر سرنوشت باشیم. امیدواریم ستادهای آقای پزشکیان به زودی فعال شده و در یک رقابت جدی و سالم منتخب مردم راهی پاستور شود.»
حمایت عضو ارشد مجمع روحانیون
عبدالواحد موسوی‌لاری، وزیر کشور دولت اصلاحات و عضو مجمع روحانیون مبارز به جماران گفت: «به نظر من الآن انتخابات سه‌ضلعی بین آقایان پزشکیان، قالیباف و جلیلی است و در این صحنه من فکر می‌کنم آقای پزشکیان با توجه به ظرفیت‌های جامعه بتواند یک رقیب جدی برای آن دو نفر تلقی شود و از نظر من شاید آقای پزشکیان پدیده این انتخابات تلقی شود و بتواند به‌گونه‌ای عمل کند که نظر اکثریت خاموش را جلب کند و به او رأی بدهند.»
روایت حزب اتحاد ملت از فرصت تغییر
حسین نورانی‌نژاد، فعال سیاسی اصلاح‌طلب و قائم‌مقام دبیرکل حزب اتحاد ملت در یادداشتی تلگرامی نوشت: «مسعود پزشکیان، شانس اول انتخابات پیش روست. نداشتن رای منفی و اشتهار به سلامت، گفتمان مردمی و حمایت از محرومان، مخالفت با سختگیری‌های فرهنگی و اجتماعی؛ و در سمت مقابل، جبهه یکدست رقبایی که مسببین وضع موجود و مقابل مطالبات مردم شناخته می‌شوند، از پزشکیان شانس نخست انتخابات پیش رو را می‌سازد. البته که مسئله فقط تا انتخابات نیست و فردای آن هم حساب است و حساب مهمی هم هست. اما در شرایطی که فرصتی برای تغییر پیش روی جامعه‌ای قرار گرفته که راه بهتر و دیگری برای آن نمی‌شناسد، احتمال نگذشتن از چنین فرصتی بسیار است. برای کنش‌های جامعه‌محور هم فرصتی بسیار مناسب خواهد بود که طرف قابل گفت‌وگو و حتی حمایتگر در حاکمیت داشته باشد.»
نظر شما