به‌گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط ‌عمومی انجمن سینمای جوانان ایران، یازدهمین جلسه از نهمین فصل پاتوق فیلم کوتاه با نمایش ۴ فیلم کوتاه «سیزده سالگی» به کارگردانی صمد علیزاده، «پذیرایی سیمین» به کارگردانی علی بنائیان، «لیدی» به کارگردانی فردین انصاری و «بدون عبا» به کارگردانی کمیل ارجمندی در پردیس سینمایی بهمن برگزار شد و پس از نمایش فیلم سعید قطبی‌زاده نویسنده و منتقد سینما و محمد صابری مجری کارشناس به بررسی این آثار پرداختند.

سکانسی که توسط کارگردان حذف شد

در ابتدای این جلسه صمد علیزاده کارگردان «سیزده سالگی» با حضور روی صحنه، گفت: نسخه‌ای که دیدید نسخه نهایی این فیلم نیست. آن دوره‌ای که ما می‌خواستیم فیلم را به جشنواره برسانیم این نسخه را آماده کردیم. نسخه تازه حذف و اضافاتی داشت که کاش آن را می‌دیدیم. مثلاً آن سکانسی را که دختر نوجوان قرص ژلوفن می‌خورد، در نسخه نهایی حذف کرده‌ایم.

وی در توضیح دلیل انتخاب نام این فیلم‌کوتاه گفت: باید بگویم سیزده سالگی سنی است که فشارها و محدودیت‌های خانواده نسبت به یک نوجوان شروع می‌شود. از طرف دیگر برخی هم می‌گویند سیزده عدد نحسی است، به همین دلیل این نام را برای فیلم انتخاب کردیم.

قطبی‌زاده در واکنش به این توضیح، گفت: به نظرم این سکانس از ابتدا اشتباه بود و حذف آن به هر دلیلی اتفاق بهتری شده است. چون این موضوع آنقدر نسبت به خط اصلی داستان فرعی بود که نیازی به این کارها نداشت. شخصا وقتی «سیزده سالگی» را دیدم آنچه برایم جالب‌ بود این بود که فیلم درباره دوران بلوغ یک دختر به جزییاتی اشاره می‌کند که پیش‌تر کمتر در سینما دیده بودیم و وقتی متوجه شدم کارگردان آن یک مرد است، این ویژگی فیلم اهمیت بیشتری برایم پیدا کرد.

در ادامه صمد علیزاده درباره تهیه‌کنندگی نوید محمدزاده در فیلم‌کوتاه «سیزده سالگی» گفت: قبل از اینکه فیلم را بسازم مثل هر کارگردان دیگری به دنبال تهیه‌کننده بودم. من حین کار در سریال «آکتور» نوید را دیدم و مسأله را با او مطرح کردم، اما شرایط نوید محمدزاده در آن مقطع مناسب نبود. من هم بدون تهیه‌کننده فیلم را در تبریز ساختم. دو، سه هفته‌ای که در «آکتور» حضور نداشتم، نوید پیگیرم شده بود. بعد که او را دیدم گفتم فیلم را ساخته‌ام. او در ادامه هزینه تولید را تأمین کرد و با نگاه کاملا حمایتی، تهیه‌کنندگی را پذیرفت. با این حال اگر نوید قبل از تولید کنار «سیزده سالگی» بود، فیلم خروجی بهتری داشت. البته این را هم باید بگویم که من اصلا به خاطر برند نوید محمدزاده، سراغ او نرفتم.

قطبی‌زاده در بخش دیگری از نقد فیلم‌کوتاه «سیزده‌سالگی» عنوان کرد: وحدت مضمون در این فیلم‌کوتاه می‌تواند آموزنده باشد، چون اصلا از این شاخه به اون شاخه نپریده است، آنچه فیلم را نجات می‌دهد این است که درباره زنان بیانیه نمی‌دهد از ابتدا تا انتها پای حرف ساده خود ایستاده است. شروع، میانه و پایان فیلم هم استاندارد است.

چیزی از فیلم نفهمیدم

در ادامه فردین انصاری کارگردان فیلم‌کوتاه «لیدی» روی صحنه آمد و درباره این اثر گفت: اسم این فیلم از نمایشنامه «مکبث» به ذهنم آمد و با توجه به مضمون فیلم به نظرم به فضای کلی فیلم می‌آمد. خودم هم نام‌های تک سیلابی را دوست دارم.

قطبی‌زاده در اولین واکنش نسبت به فیلم‌کوتاه «لیدی» گفت: صادقانه می‌گویم که از فیلم چیزی نفهمیدم.

انصاری در پاسخ، گفت: من آمادگی این واکنش‌ها را نسبت به این فیلم داشتم. طبیعی است که برخی نمایشنامه را نخوانده باشند و متوجه فیلم نشوند، اما من احساس می‌کنم آقای قطبی‌زاده فیلم را با گارد دیده است. با این حال یک دسته از افراد فیلم را دوست داشتند و متوجه آن می‌شدند. زمانی که نمایشنامه‌های شکسپیر را می‌خواندم، فکر کردم ارتباطی با زمانه‌ای که در آن زندگی می‌کنم و نمایشنامه‌ای که قرن‌ها پیش نوشته شده است، وجود دارد. یعنی هنوز مکبث‌هایی در جهان وجود دارند و این جرقه‌ای برای نوشتن این فیلمنامه شد.

در ادامه نشست سعید قطبی‌زاده در واکنش به صحبت‌های یکی از تماشاگران که خطاب به کارگردان که گفت «شما حتما باید فیلم قصه‌گو بسازی»، مطرح کرد: ما به هیچ عنوان حق نداریم به یک فیلمساز بگوییم چه کند یا نکند، اینکه من سینمای قصه‌گو دوست دارم یا نه مربوط به خودم است. مشکل من با این فیلم این است که عناصر یک سینمای آوانگارد را ندارد، هر چیزی را باید در کانتکس خود سنجید؛ آرزو می‌کنم من را به‌عنوان مخالف فیلمت نبینید. من اتفاقا به سینمای آوانگارد خیلی معتقد هستم.

تعلیق وسوسه کننده

در ادامه «بدون عبا» مورد بررسی قرار گرفت که در این بخش کمیل ارجمندی بیان کرد: من سال ۹۲ فیلمسازی را شروع کردم، این فیلم اولین فیلم کوتاه من است.

قطبی‌زاده هم عنوان کرد: من نمی‌دانستم این فیلم، فیلم اول کمیل است اما یادم است زمانی که کمیل دانشجوی من بود، فیلمنامه آن را خوانده بودم. تم تعلیق ممکن است وسوسه‌کننده باشد و گاهی باعث نابودی یک فیلم شود. در نسخه فعلی پایان فیلم غافلگیرکننده است اما به نظرم اگر از تعلیق استفاده می‌کرد بهتر از غافلگیری بود.

این منتقد ادامه داد: من به نسل جدید فیلمنامه‌نویسان خیلی امیدوارم اما فیلم «بدون عبا» خیلی تلاش داشت مخاطب را شیرفهم ‌کند که این تلاش تعجب‌برانگیز است. سادگی از حدی که بگذرد به ابتذال می‌رسد، یک جایی باید بگذاریم مخاطب با شعور خودش اثر را تفسیر کند. با این حال بازی کاراکتر پسر و انتخاب قصه فیلم خوب بود.

یک فیلم آبرومند و فکرشده

در بخش پایانی پاتوق فیلم کوتاه، در غیاب علی بنائیان کارگردان فیلم‌کوتاه «پذیرایی سیمین» قطبی‌زاده در اظهاراتی کوتاه درباره این فیلم گفت: میزانسن صمیمانه و میزانسن خودنما ۲ موضوع جدا است. حرفی که این فیلم می‌خواهد بگوید با جلوه‌گری‌هایی که دارد سازگار نیست و فکر می‌کنم جلوه‌گری‌ها بیش از حرف فیلم است.

وی در عین حال تأکید کرد: با این حال فیلم آبرومند و فکرشده‌ای است و ایده نویی دارد. «پذیرایی سیمین» یک فیلم کوتاه استاندارد است اما انتخاب من در این بسته همان «سیزده سالگی» است.