نخست‌وزیر عراق در گفت‌وگویی در پاسخ به سوالاتی درباره تحولات منطقه‌ای با تاکید بر اهمیت نقش سازنده رئیس‌جمهور شهید ایران گفت که روابط سیاسی، اقتصادی و راهبردی با ایران ادامه می‌یابد. و درباره مسئله فلسطین نیز با تاکید بر این که اقدامات رژیم صهیونیستی در جنگ غزه «نسل‌کشی» بوده است، گفت که دولت بغداد حامی تصمیمات ملت فلسطین در تشکیل کشوری فلسطینی است.
«محمد سودانی» نخست‌وزیر عراق در گفت‌وگویی با یک شبکه تلویزیونی ترکیه‌ای به سوالاتی درباره مناسبات دوجانبه بغداد-آنکارا و تحولات منطقه‌ای پاسخ داد.
السودانی در گفت‌وگو با شبکه ترکیه‌ای هابرترک در پاسخ به سوالی درباره پیشرفت روابط کشورش با ترکیه گفت: روابط میان عرق و ترکیه به سطح بالاتری رسیده است. پروژه «جاده توسعه» از نظر اعتماد دوجانبه، تقویت و توسعه این روابط در هر حوزه‌ای و از نظر فرصت‌های راهبردی و اقتصادی نمونه اصلی آن است. این پروژه از نظر منطقه‌ای و ببین‌المللی برای موقعیت راهبردی ترکیه و عراق از اهمیت زیادی برخوردار است.
روابط دوجانبه با ترکیه
به گفته او، این پروژه برای انتقال کالاهای تجاری از شرق به اروپا طراحی شده است و قابلیت ارائه خدمات لجستیکی زیادی توسط آن وجود دارد، همچنین فرصتی برای ایجاد مناطق صنعتی جدید در عراق وترکیه ایجاد می‌کند.
نخست‌وزیر عراق، در ادامه و در پاسخ به سوال دیگری درباره جزئیات اجرایی شدن این طرح گفت که «توسعه جاده» فقط جنبه اقتصادی ندارد و به یکی از عوامل تعیین‌کننده برای امنیت و ثبات منطقه تبدیل خواهد شد، گفت: این پروژه از بندر فاو آغاز خواهد شد. پروژه بندر فاو در سال ۲۰۰۵ آغاز شد و برای دولت ما اهمیت زیادی داشت. اما اخیرا، توجه ویژه‌ای به آن داشته‌ایم. انتظار داریم که فاز اول این پروژه(بندر فاو) در سال جاری آغاز شود.
السودانی در پاسخ به سوالی درباره محورهای رایزنی او با «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه در سفر اخیرش به بغداد، گفت: پرونده‌های مشترکی میان دو کشور وجود دارد که شامل مسائل عمده‌ای، از جمله امنیتی، اقتصادی و آب می‌شود. ما در سفر آخر رئیس‌جمهور اردوغان به بغداد درباره این مسائل گفت‌وگو کردیم. مسلما، مسائل امنیتی میان دو کشور، در اولویت است.
او درباره توافقات همکاری در حوزه مرزهای دو کشور نیز گفت: درباره مرزهای دو کشور نیز قرار است برنامه مشترکی برای حفاظت از مرزهای رسمی و ترددها در قبال هرگونه فعالیت مرتبط با تروریسم و تضعیف امنیت داشته باشیم.
نخست‌وزیر عراق در پاسخ به این که آیا امکان تروریستی اعلام کردن گروه پ‌ک‌ک در آینده در عراق وجود دارد، گفت: این موضوعی حقوقی است. ما سازمانی بین‌المللی نیستیم که با این مسائل سروکار داشته باشد. ما حضور آن‌ها را در حیطه پناهندگی و قوانین بین‌المللی مرتبط با عراق در نظر می‌گیریم. اما اجازه هیچ گونه فعالیت سازمانی داده نمی‌شود. آن‌ها مشمول بند مربوط به احزاب سیاسی در قوانین عراق نمی‌شوند. بنابراین، فعالیت‌های سیاسی از این دست ممنوع است و در صورت عدم پایبندی، اقدامات قانونی انجام خواهد گرفت.
او در پاسخ به این که آیا راهکاری مانند «اردوگاه اشرف» را میتوان برای این مسئله در نظر گرفت، گفت: تمامی گزینه‌ها امکان‌پذیرند اما ترکیه نیز باید کاری انجام دهد. برخی اقدامات سیاسی می‌توانند به حل‌وفصل این مسئله کمک کنند که البته چندان از آن احساس رضایت نداریم.
السودانی همچنین در پاسخ به این که آیا احتمال رسیدن به اتفاق نظر میان عراق و ترکیه، به ویژه بر سر مسائل امنیتی طی مذاکرات دوجانبه وجود دارد، گفت: مسلما در زمینه مسائل امنیتی هماهنگی وجود داشت. هر دو طرف مصمم هستند که درباره امنیت ترکیه و استقلال عراق سازشی انجام نشود. در این باره، بر سر برنامه مشترکی برای هماهنگی‌ها و همکاری‌های مرزی توافق شد. ما همچنین تجربیات خود را با همسایه دیگرمان، ایران، به اشتراک گذاشته‌ایم. موفق شدیم تنش‌ها با ایران را برطرف کنیم و امنیت این مناطق تامین شده است و ثبات دارند. همین کار با ترکیه نیز امکانپذیر است.
حضور نظامیان آمریکایی در عراق
نخست‌وزیر عراق در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به این سوال که آخرین تحولات حضور نظامیان آمریکایی در عراق چیست که هدف آن کمک به مبارزه با گروه تروریستی داعش عنوان شده، بیان کرد: دولت در اولین روزهای خود پیامی فرستاد که مسئله حضور این ائتلاف بین‌المللی نظامی در عراق بازبینی می‌شود این ائتلاف پس از آن که داعش در سال ۲۰۱۴ بسیاری از بخش‌های خاک عراق را در دست گرفت، به دعوت دولت آمد. آن موقع، عراق درخواست کمک‌های بین‌المللی کرده بود و این ائتلاف با مشارکت ۶۸ کشور و به رهبری آمریکا تشکیل شد. حالا در ۲۰۲۴ هستیم ۱۰ سال گذشته است.
او افزود: خوشبختانه، پیروزی بر داعش نیز حاصل شد. بنابراین، با برطرف شدن علت آن، ما توافق کردیم که مذاکرات دوجانبه‌ای را برای پایان دادن به این کمک آغاز کنیم. کمیته‌ای با دو گروه تشکیل شده و و به زودی بازه زمانی مشخصی را برای پایان دادن به این ماموریت اعلام می‌کنیم. همچنین توافق شده است که روابط دوجانبه با آمریکا و روابط با کشورهای ائتلاف، به ویژه در زمینه مسائل امنیتی توسعه پیدا کند.
موضع ایران و آمریکا نسبت به پروژه «جاده توسعه» عراق با ترکیه
السودانی در پاسخ به این که رویکرد ایران و آمریکا نسبت به طرح «جاده توسعه» چه بوده است و آیا آن‌ها از آن حمایتی به عمل آورده‌اند، گفت: وقتی برای اولین بار پروژه «جاده توسعه» را اعلام کردیم، از همسایگان‌مان و نهادهای اروپایی و وابسته به بانک جهانی دعوت کردیم تا در کنفرانسی برای معرفی این پروژه شرکت کنند. حتی طی سفر رئیس‌جمهور فقید(شهید) ایران به عراق نیز تصمیم گرفته شد که توافقاتی در زمینه این مسئله امضا شود. ایشان قرار بود ۲۹ ماه مه به عراق سفر کنند. می‌دانید که ایران همسایه ما است و موقعیتی راهبردی دارد. مسیر ابتکار «کمربند و جاده» چین و پروژه «شمال-جنوب» میان روسیه، ایران و آذربایجان از ایران است. این پروژه‌ها ممکن است از عراق نیز گذر کنند و احتمال دارد از طریق سوریه به مدیترانه و از طریق عربستان سعودی به دریای سرخ برسند. تمامی کشورها از ما خواستند که با این پروژه هماهنگ باشند و در آن مشارکت کنند.
او ادامه داد: رویکرد آمریکا نیز نسبت به این گونه پروژه‌ها منفی نبوده است. برعکس، همواره از این پروژه‌های پیشرفت حمایت کرده و حتی از پروژه‌ای که قرار است تحت قوانین امارات متحده عربی، اردن و اسراییل باشد و از هند آغاز شود. اما مغایرتی با پروژه جاده توسعه ندارد. پروژه جاده توسعه نقش مهمی در انتقال انرژی از کشورهای اروپایی خواهد داشت که به ثبات جهانی کمک می‌کند.
روابط ایران-عراق
السودانی در پاسخ به این که روابط عراق با ایران چگونه خواهد بود و در پی شهاد «سید ابراهیم رئیسی» رئیس‌جمهور ایران چه تغییری خواهد کرد، گفت: سانحه بسیار دردناکی بود. رئیس‌جمهور ایران بسیار محترم و نقش او بسیار مصالحه‌گر و سازنده بود. درست است که فقدان رئیس‌جمهور (رئیسی) فقدان عظیمی است اما نهادهایی در ایران اطمینان می‌یابند که امور در جریان باشد. ما با سرپرست ریاست‌جمهوری دیدار کرده‌ایم و او اطمینان داده است که روابط سیاسی، راهبردی و اقتصادی در تمامی حوزه‌ها ادامه می‌یابند.
اختلافات میان بغداد و دولت اقلیم کردستان
نخست‌وزیر عراق در این گفت‌وگو در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا دولت عراق با دولت اقلیم کردستان اختلافاتی دارد و چطور قابل حل هستند، گفت: مشکلاتی که داریم سیاسی نیستند، بلکه بیشتر مشکلات فنی و حقوقی هستند. در تلاشیم این مشکلات را با تفاهم و همکاری حل کنیم.
او تاکید کرد که به نفع دولت منطقه‌ای است که با نهادهای دولتی عراقی همکاری کند.
مسئله فلسطین و راهکار « 2 دولت»
السودانی در پاسخ به سوالاتی درباره رویکرد عراق نسبت به مسئله فلسطین، راهکار «دو دولت» برای حل‌وفصل مناقشه فلسطین-رژیم صهیونیستی، گفت: موضع ما نسبت به حملات اسراییل که پس از اشغال و پس از هفت اکتبر آغاز شد، مشخص است. این حملات چهره اصلی دولت اشغالگر اسراییل را آشکار کرد. ما در این زمینه نیز قدردان رویکرد ترکیه هستیم. به ویژه، از تصمیم‌هایی که در زمینه بایکوت اقتصادی آن گرفته است، استقبال می‌کنیم. آنچه هر روز در غزه رخ داده و بمباران اخیر چادرها در رفح، کشتار و نسل‌کشی مطلق بود. دیوان بین‌المللی دادگستری و بسیاری از سازمان‌ها تایید کرده‌اند که حملات اسراییل به چه معنا است.
او تشریح کرد: رویکرد ما در راستای رویکرد ملت فلسطین است. ما هر بار بر این مسئله تاکید می‌کنیم. ملت فلسطین سرنوشت خود را تعیین می‌کنند و ملت فلسطین درباره آینده این کشور تصمیم می‌گیرند. ما در کنار تصمیم‌های ملت فلسطین ایستاده‌ایم و از مقاومت و تلاش‌های آن‌ها حمایت می‌کنیم.
نخست‌وزیر عراق در پاسخ به این که آیا از راهکار «2 دولت» حمایت می‌کند، گفت: موضع رسمی عراق حامی ملت فلسطین است. موضع ما طرف تصمیمات ملت فلسطین در زمینه تشکیل کشور فلسطین است.
نقش عراق در میانجیگری در روابط آنکارا-دمشق
السودانی در بخش پایانی این گفت‌وگو در پاسخ به این که با توجه به روابط دولت عراق و سوریه، آیا او درباره سوریه و «بشار اسد» رئیس‌جمهور آن نیز با همتای ترکیه‌ای خود گفت‌وگو می‌کند و آیا احتمال میانجیگری عراق میان سوریه و ترکیه در روزهای آتی وجود دارد، گفت: اول این که امنیت و ثبات سوریه، یعنی امنیت ملی و ثبات عراق است. امروز، بیشتر خطرات تروریسم در عراق، از مناطقی سرچشمه می‌گیرد که دولت سوریه نمی‌تواند آن را کنترل کند و تشکیلاتی از داعش در آن بر جای مانده و تروریست‌هایی در اردوگاه‌های آن‌جا هستند و زندان‌هایی وجود دارند که نگرانی زیادی برای ما ایجاد کرده و خطری برای امنیت مرزهایمان محسوب می‌شود. اگرچه، ما کنترل مرزهای عراق-سوریه را در دست داریم. افزون بر این، ما مرارت‌های ملت دولت سوریه را در طی این جنگ طولانی از یاد نمی‌بریم و در کنار تمامی تلاش‌ها برای امنیت و ثبات سوریه ایستاده‌ایم.
نخست‌وزیر عراق ادامه داد: بدون شک، دیدگاه ما هم درباره گفت‌وگو و سازش با سوریه مانند دیدگاه ترکیه است. خطرات تروریسمی که ترکیه با آن مواجه است، از مناطقی سرچشمه می‌گیرد که تحت کنترل کشور سوریه نیست. بنابراین، مطرح و نزدیک‌کردن دیدگاه‌های آن‌ها برای مصالحه و پرداختن به مسائل مورد اختلاف به نفع طرفین است. در این زمینه، نقش عراق در نزدیک‌تر کردن دیدگاه این کشورها و رسیدن به نقاط مشترک مهم است. عراق در زمینه نزدیک‌شدن ایران و عربستان سعودی نیز نقش فعالی داشت. آن‌ها الان روابط ویژه‌ای دارند و مسلما، کار آسانی نبود. اما ما موفق شدیم و منطقه نیز از آن بهره‌مند شد. این هدف ما است. ما در چگونگی سازگاری کشورهای منطقه با یک‌دیگر نقش داریم. در تلاشم میان ترکیه و سوریه نیز چنین آشتی و گفتمانی برقرار کنیم./ایسنا
نظر شما