بازار؛ گروه استان ها: ایلام استانی با اقلیم‌های متفاوت بوده که سه منطقه عمومی شامل گرم، معتدل و سرد را دارا و به دلیل برخورداری از اقلیم‌های چهار فصل و تنوع آب و هوایی شرایط مستعدی برای کشاورزی و توسعه در استان ایلام فراهم شده است.
ایلام همواره به عنوان یکی از قطب‌های کشاورزی کشور مطرح بوده که بیش از نیمی از جمعیت آن در بخش کشاورزی فعالیت داشته و محصولات کشاورزی را بهره برداری می‌کنند و سالانه توانایی تولید میلیون ها تن انواع محصولات کشاورزی را نیز دارد.
لازم به ذکر است گستردگی ظرفیت‌های استان ایلام در حوزه کشاورزی بسیار قابل توجه بوده به گونه‌ای که میزان تولید محصولات کشاورزی کنونی استان ایلام یک میلیون تن است که امکان افزایش به ۲ میلیون در سال وجود دارد.
در این راستا کلزا نیز یکی از محصولات کشاورزی پر رونق در استان ایلام محسوب می شود که امروزه با توجه به نیاز جامعه، تاثیر آن بر رونق اقتصادی و درآمد زایی برای کشاورزان در این استان بیشتر کشت می شود به گونه ای که استان ایلام یکی از استان های پیش‌رو در حوزه کشت دانه روغنی کلزا محسوب می شود.
بررسی ها خبر از رکورد شکنی تولید کلزا در استان و کسب رتبه سوم کشوری خبر داد، با این وجود علارغم این مهم استان ایلام با مشکلات متعددی به ویژه نبود صنایع تبدیلی در این حوزه دست و پنجه نرم می کند.
استان ایلام قطب تولید کننده کلزا در کشور
ابوالفضل صحرایی کارشناس کشاورزی در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: کشت دانه‌های روغنی به ویژه کلزا در مناطق مختلف استان و با وسعتی مناسب شروع شده، به طوریکه استان ایلام به عنوان یکی از قطب های اصلی تولید کننده کلزا و دانه‌های روغنی در کشور معرفی گردیده است.
وی با بیان اینکه ویژگی‌های گیاه کلزا و سازگاری آن با شرایط مختلف آب و هوایی، بیانگر اهمیت کشت این محصول در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی است، افزود: کاهش وابستگی به واردات دانه‌های روغنی به‌ویژه کلزا، ایجاد تناوب با کشت غلات در جهت کاهش علف‌های هرز و بیماری‌های گیاهی از مهم‌ترین مزایای توسعه کشت کلزا به شمار می‌رود.
صحرایی تصریح کرد: کشت دانه روغنی کلزا برای تولید پایدار گندم نیز ضروری است؛ زیرا این دانه روغنی در تناوب کشت با گندم سبب تقویت خاک، استفاده بهینه از آب و در نهایت افزایش تولید گندم می‌شود.
تاثیر کشت دانه روغنی کلزا بر معیشت عموم مردم
این کارشناس در ادامه گفت: کشت دانه روغنی کلزا ارتباط نزدیکی با معیشت اقشار جامعه دارد، زیرا روغن از کالاهای اساسی و ضروری است و باید در تامین این نیاز و امنیت غذایی تلاش مضاعف انجام شود؛ با این حال متاسفانه در استان ایلام و شهرستان‌های اطراف آن با مشکل کمبود و نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی و کارخانه‌های روغن کشی مواجه هستند که این موضوع نیز پیامدهای منفی بسیاری به دنبال داشته است.
کارشناس کشاورزی: نبود صنایع تبدیلی منجر به خروج کلزای کشاورزان استان به دیگر مناطق کشور شده، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این بخش علاوه بر اینکه می‌تواند به افزایش درآمد آنها منجر شود
وی با تاکید بر اینکه نبود صنایع تبدیلی منجر به خروج کلزای کشاورزان استان به دیگر مناطق کشور شده، اضافه کرد: به دلیل فقدان صنایع تبدیلی و تکمیلی کافی در بخش کشاورزی و همچنین صنایع بسته‌بندی و نگهداری مناسب و کافی و یکپارچه و مکانیزه نبودن اراضی کشاورزی و نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی در مناطق عمده تولید محصولات، مقدار زیادی از این تولیدات در اثر حمل‌ونقل و نگهداری طولانی و نامناسب ضایع می‌شود.
صحرایی بیان کرد: توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این بخش علاوه بر اینکه می‌تواند به افزایش درآمد آنها منجر شود، در بلندمدت و کوتاه‌مدت هم منفعت‌های بسیاری برای کشاورزان خواهد داشت، چرا که گسترش این صنعت باعث تثبیت سطح درآمد و افزایش سود کشاورزان می‌شود، از طرفی دیگر نیز شرایطی فراهم خواهد شد که در زمان افزایش تولید محصولات و کاهش تقاضا برای تولیدات خام، مانع از ضایع شدن آن و نوسانات منفی قیمت شود.
برداشت ۲۰ هزار و ۶۰۰ تن محصول از مزارع کلزای استان
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان ایلام در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: گیاه کلزا یکی از منابع تامین روغن است که با وجود داشتن مزایای بسیار و صرفه، بیش از پیش مورد توجه کشاورزان بوده و یکی از برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی هم هدف گذاری برای توسعه کشت این دانه روغنی با توجه به مزایای گوناگون آن است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی ایلام: مقدار تولید دانه روغنی کلزا در سال زراعی جاری نسبت به سال زراعی گذشته ۲۶۰ درصد و عملکرد در واحد سطح هم ۳۵ درصد افزایش یافته است
وی با بیان اینکه امسال ۹ هزار و ۲۰۰ هکتار در استان ایلام به زیر کشت کلزا رفته است، افزود: علارغم بروز خسارت ناشی از بارندگی‌ها به برخی مزارع شهرستان دهلران، تاکنون ۲۰ هزار و ۶۰۰ تن محصول از مزارع کلزای استان برداشت شده که پیش بینی می شود تا پایان زمان برداشت این محصول در اواخر اردیبهشت ماه، میزان تولید و برداشت دانه روغنی کلزا در استان به ۲۱ هزار و ۵۰۰ تن برسد.
عزیزان یادآور شد: مقدار تولید دانه روغنی کلزا در سال زراعی جاری نسبت به سال زراعی گذشته ۲۶۰ درصد و عملکرد در واحد سطح هم ۳۵ درصد افزایش یافته است.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان با تاکید بر اینکه باتوجه به فسادپذیری بالای کلزا، این دانه روغنی بلافاصله پس از برداشت و خرید، به سمت کارخانه های تولید روغن حمل می شود، بیان کرد: امسال بخش خصوصی (کارخانه های روغن کشی) متولی خرید ۱۰۰ درصدی کلزا با قیمت مصوب دولتی و با نظارت جهاد کشاورزی شده که در مدت زمان یک ماهه باید مطالبات کشاورزان را پرداخت کند که تاکنون حدود ۶۰ درصد مطالبه کلزاکاران پرداخت شده است.
لزوم توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان ایلام
صنایع تبدیلی از جمله صنایعی هستند که نقش و تاثیر بسیاری از ابعاد مختلف در بخش کشاورزی داشته و موجب افزایش ارزش افزوده، توسعه صادرات و کاهش ضایعات شده، همچنین کاهش ریسک در بخش کشاورزی از عمده‌ترین فواید توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این بخش است، از این رو ضرورت دارد توجه به این صنایع بیش از پیش در دستور کار مسئولان مربوطه قرار گیرد.