به گزارش میراث‌آریا،، منیژه هادیان دهکردی دبیر علمی سیزدهمین همایش دوسالانه حفاظت و مرمت اشیاء تاریخی-فرهنگی و آرایه‌های معماری  که ۳۰ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ در این رویداد علمی سخن می‌گفت، با اشاره به سابقه برگزاری این همایش در سالهای گذشته، همایش مرمت را بزرگترین و مهمترین محفل تخصصی مطالعه، حفاظت و مرمت آثار در کشور خواند که مجالی برای تعامل مابین هنر، سنت، علوم و فناوری‌های نوین و تبادل اندیشه و به اشتراک گذاشتن تجربیات مختلف در حوزه حفاظت از میراث‌فرهنگی کشور است. 

او افزود: در این همایش علاوه بر محورهای اصلی؛ یعنی موضوعات مبانی نظری، اقدامات اجرایی حفاظت و مرمت اشیاء موزه‌ای، آرایه‌های معماری و یافته‌های باستان‌شناختی حین کاوش، همچنین شناخت مواد و فناوری‌های کهن و نوین و مباحث حفاظت پیشگیرانه، محور ویژه‌ای نیز به تغییرات اقلیمی و میراث‌فرهنگی اختصاص داده شد. همانگونه که مستحضر هستید امروزه، جهان با یک بحران زیست محیطی با عنوان تغییر اقلیم مواجه است که تمام بخش‌های جامعه را تحت تأثیر قرار داده، یکی از عوامل اصلی این پدیده افزایش دما ناشی از تولید گازهای گلخانه‌ای همچون دی‌اکسید کربن است که رد پای آن را در سوخت‌های فسیلی می‌توان یافت. 

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری اظهارکرد: آثار تاریخی و فرهنگی همچون بناهای تاریخی، محوطه‌های باستانی و مجموعه‌های موزه‌ای همواره در معرض تعامل با محیط پیرامون خود بوده و خواهند بود که اغلب به عنوان فرآیندهای هوازدگی از این تعامل یاد می‌شود و این تعامل همراه با تغییرات تدریجی در آثار است. بنابراین تغییر اقلیم یک تهدید بالقوه اضافی محسوب می‌شود که نرخ‌های مورد انتظار آسیب و فرسودگی در آثار ملموس در محیط‌های داخلی و خارجی را تشدید و یا منجر به ظهور پدیده‌های فرسودگی جدید می‌شود. تغییر اقلیم همچنین بر فراوانی و شدت پدیده‌های خطرناک و تهدید کننده میراث‌فرهنگی مانند خشکسالی، سیل، فرونشست، رانش زمین و مهاجرت‌های اجباری نیز تأثیر می‌گذارد. اتفاقاتی که در روزها و سالهای اخیر شاهد بروز جلوه‌هایی از آسیب‌های ناشی از این پدیده‌ها بوده و هستیم. 

دبیر علمی همایش گفت: شایان ذکر است، چالش‌های پیش روی میراث‌فرهنگی در مواجهه با تغییرات اقلیمی، واقعی، پیچیده و نیازمند تحقیق برای تولید دانش و بینشی هستند تا بتوان به راهبردهای مدیریتی و توصیه‌های ملموس دست یافت که از خطر بالقوه آسیب دیدن یا از بین رفتن غیر قابل جبران آثار جلوگیری کرد. 

او گفت: در حالیکه در ده‌های گذشته بعضی کشورها با شنیدن این زنگ خطر دست بکار شده و اسناد راهبردی خود را در جهت کنترل شرایط بوجود آمده تهیه و عملیات اجرایی آنرا آغاز کرده‌اند، کشور ما سرخوش از صدور برخی دستورات فرمایشی و انجام اقدامات سطحی و متفرقه به معجره و شانس و اقبال دلبسته است. در حوزه حفاظت از آثار تاریخی و مجموعه‌های موزه‌ای پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی در سالهای اخیر با تعریف و اجرای پروژه‌ای تحت عنوان موزه سبز گام‌ها در این راستا برداشته است که هدف از آن تأکید بر اهمیت موضوع پایش شرایط محیطی موزه‌ها و توجه به امر حفاظت پیشگیرانه با استفاده از شیوه‌ها و مواد مناسب و دوستدار محیط زیست در موزه و کاهش مصرف انرژی بوده است. از سوی دیگر برگزاری نمایشگاه‌هایی با موضوعات مرتبط و آموزشی را در جهت آگاهی بخشی مردم به عنوان بخشی از راه حل تهدید تغییرات اقلیمی برای حفاظت بیشتر آثار مورد توجه قرار داده است. 

هادیان دهکردی اظهارکرد: اما شرایط به گونه‌ای است که رسیدن به راهکارها و راهبردهای ملموس و اثر بخش، بدون تعاملات فرابخشی و فرادستگاهی و تهیه سند راهبردی و نقشه راه برای کنترل تغییرات اقلیمی و نجات میراث‌فرهنگی، میسر نخواهد شد، و شاید از هیچ دستگاهی به اندازه پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری انتظار نمی‌رود که با کمک سایر دستگاه‌های پژوهشی و اجرایی مرتبط در کشور و استفاده از تجارب جهانی در جهت تهیه سندی جامع پیش از آنکه خیلی دیر شود اقدام کند. مطمئنا یکی از خواسته‌های شرکت کنندگان این همایش درخواست چنین مطالباتی برای حفظ میراث‌فرهنگی کشور خواهد بود. 

دبیر علمی همایش در پایان تصریح‌کرد: در این همایش حدود ۹۰ مقاله کامل داخلی و ۱۱ مقاله خارجی از آکادمی علوم چین، انجمن مرمتگران روسیه، مرمتگران بدون مرز دانشگاه روماتره ایتالیا و دانشگاه گوتنبرگ سوئد دریافت شده است. از این میان تعداد ۲۴ سخنرانی در ۶ پنل با عناوین تغییرات اقلیمی و میراث‌فرهنگی، مبانی نظری، اقدامات اجرایی حفاظت و مرمت آثار، مواد و فناوری‌های کهن و نوین و حفاظت پیشگیرانه طی دوروز ارائه خواهد شد. به دلیل محدودیت زمانی برای ارائه‌های سخنرانی تعدادی از مقالات دریافتی نیز در بخش پوستر ارائه شده‌اند که امید است بهره لازم و کافی توسط شرکت کنندگان همایش از آن‌ها برده شود. علاوه بر این کارگاه و نشست‌های تخصصی حضوری و مجازی نیز در ارتباط با محورهای همایش در روزهای پیشین به عنوان برنامه‌های پیش همایش برگزار شد که یکی از آن‌ها نشست تخصصی فرونشیت در خصوص تبادل تجربه آن در ایران و ایتالیا مرتبط با مبحث محور ویژه همایش بوده است. 

گفتنی‌است، سیزدهمین همایش دوسالانه حفاظت و مرمت اشیاء تاریخی-فرهنگی و آرایه‌های معماری به همت پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی، پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و دانشکده حفاظت آثار فرهنگی دانشگاه هنر اسلامی تبریز با حمایت اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان آذربایجان ۳۰ و ۳۱ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ در دانشگاه هنر اسلامی تبریز در حال برگزاری است و بصورت همزمان از تلویزیون اینترنتی پژوهشگاه به آدرس tv. richt. ir پخش می‌شود.

انتهای پیام/