عصر ایران؛ مهرداد خدیر- دیوار‌نگارۀ جدید میدان ولی‌عصر تهران تصویر 5 دختر‌بچه یا یک دختر‌بچه را در 5 وضعیت نشان می‌دهد. هیچ یک از این 5 نفر یا هر 5 تصویر دختر بچه هم بر خلاف سریال های تلویزیونی روسری یا مقنعه سیاه ندارند و رنگ غالب به شکل بسیار اغارق شده و تعمدی صورتی است؛ رنگی کاملا دخترانه. شعار یا شرح این تصویر هم این است: چشم و چراغ خونه؛ دختر ایران.

      اگر بنا بر مکث بر این عکس باشد چند نکته را می‌توان یادآور شد:

1. اصول‌گرایی ایرانی نمی‌خواهد این انگاره شکل بگیرد که آنان با رنگ مشکل دارند و دختران را تنها در پوشش سیاه می‌پسندند. چندان که پاسبان‌های زن یا مأموران حراست در ورودی دانشگاه‌ها سراپا سیاه پوش‌اند و وقتی به دخترکان و زنان رنگی پوش تذکر یا گیر می‌دهند این انگاره شکل می گیرد که انگار تقابل رنگ سیاه با رنگ‌های شاد است. از این رو به شکل اغراق‌آمیزی رنگ صورتی بر این تصویر غلبه دارد.

2. پنج دختر یا یک دختر در  حالت و در واقع دختربچع روسری و مقنعه ندارند و لابد می خواهند بگویند روسری و مقنعه و چادر برای بیرون است و می توان در نقاشی دختربچه ها از موی دم اسبی هم استفاده کرد. این در حالی است که در خروجی بزرگراه همت به سوی حقانی و در دیواره های پارک بانوان تمام دخترکان روسری و مقنعه دارند.

3. با این که نقاشی است اما مادر خانه شال یا روسری دارد. ترویج فرهنگ حجاب به این نیست که زن در همه حال موی خود بپوشاند. به این است که بچه ها یاد بگیرند در مقابل نامحرم بپوشانند. در یان تصویر هیچ نامحرمی نیست. چون مشخص است آن آقا قاعدتا مرد خانه است. همان گونه که در نقاشی دختر بچه می توان مقنعه و روسری نداشت نقاشی مادر خانه ولو بزرگ سال هم شاید بدون حجاب میسر باشد. در این فقره فقها نظرات یک سانی ندارند.

4. دختر در نگاه اصول گرایی ایرانی همان دختر بچه است و چشم و چراغ خانه. از سن بلوغ به بعد باید ازدواج کند و به زن تبدیل شود و مشکل از همین جا ناشی شده که زبان دختر بچه ها را بلدند اما نمی دانند با دختران جوان که هنوز همسر و مادر نشده اند چگونه باید رفتار کنند. البته اگر روسری نداشته باشند می دانند. طرح نور را به اجرا می گذارند ولی در مجموع از این عکس می توان این گونه استنباط کرد. چون هر 5 حالت دختر بچه است! حال آن که دختر دبیرستان محصل و کمی شیطان هم دختر است. دختر 20 ساله دانشجو هم دختر است. دهه شصتی ازدواج نکرده هم دختر است و همه دختر بچه نیستند!

5. توضیح دیوار نگاره البته جمله ای از پیامبر گرامی اسلام است: هر خانه که در آن دختر باشد هر روز 12 برکت از آسمان ارزانی آن می شود و زیارت فرشتگان از آن خانه قطع نمی شود. بر این اساس شاید مراد از آن دختر مو دم اسبی پشت به ما که پروانه یا روی انگشت او نشسته نه دختر بچه که فرشته ای باشد . چون نوری هم بالای سر اوست. در این فرض او دخار بچه نیست و فرشته است و البته چه تفاوت دارد وقتی دختر بچه ها فرشته اند؟

6. خوب که در تصویر دقت کنیم درمی یابیم که در نگاه اصول گرایی ایرانی جای دختر در خانه است و در تصویر هم می بینیم به یکی مادر کار کردن با جارو برقی می آموزد در حالی که مثلا می شد پای تابلوی نقاشی نشسته باشند و دختر دیگر نوزادی را شیر می دهد و تمرین مادری می کند. حالا خوب است که به سومی اجازه داده اند با برادرش بازی کند و کاری دست او نداده اند و آن یکی دختربچه هم با بابا سرگرم است که بیشتر شبیه فلاسفه یونان باستان است. حال آن که قاعدتا باید بابایی سنتی را ترسیم می کرد با پیژامه و پیراهن رکابی و شکم برآمده نه مثل افلاطون و ارسطو و ارشمیدس!

به هر رو خوب که در این عکس دقت کنید تناقض های اصول گرایی ایرانی با سبک زندگی امروزی را می توانید ببینید.  /م.خ

تماشاخانه

پشت حصار پارک‌ها چه خبر است؟/ قطع درختان با رمز «زنده باد درخت»! (فیلم)

زاکانی چقدر برای تهران مفید بوده‌است؟ وعده‌ها یا خیالبافی‌های یک شهردار! تهران دلخوش کدام یک است؟ (فیلم)

فیلم های دیگر