مائده زمان‌فشمی، روزنامه‌نگار: در طول شش‌ماه نسل‌کشی در غزه که آمریکایی‌ها شریک اصلی آن هستند و از آن حمایت می‌کنند، خیابان‌های آمریکا و دانشگاه‌هایش صحنه حضور حامیان مردم غزه و معترضان به این نسل‌کشی شده است. دانشجویان آمریکایی علی‌رغم تهدید به تعلیق و دستگیری و از دست دادن فرصت‌های شغلی، علیه نسل‌کشی در غزه، فریاد حمایت از فلسطین را سر داده‌اند. تجمعات با تحصن در دانشگاه کلمبیا آغاز شد و حالا به 32 دانشگاه بزرگ و مهم دیگر آمریکا کشیده شده است. از جمله هاروارد، ییل، تافتس، نورث وسترن، تگزاس، مینه‌سوتا و میشیگان.
دانشجویان کلمبیا که جرقه اعتراضات را در جامعه دانشگاهی آمریکا زده‌اند، خواستار قطع رابطه مالی و معنوی دانشگاه با حامیان صهیونیست‌ها هستند. دانشجویان دانشگاه کلمبیا می‌گویند آنها با این اعتراضات در سمت درست تاریخ ایستاده‌اند. آنها می‌گویند به خودشان و این حرکت‌های اعتراضی افتخار می‌کنند. افتخاری که حالا محدود به دانشگاه‌های آمریکایی نیست و همه جهان به آن مفتخرند. یکی از این دانشجویان می‌گوید من چیز زیادی برای از دست دادن ندارم. زندگی مردم غزه در حال از دست رفتن است و در مقایسه با این، زندگی من چیز زیادی نیست. من نمی‌خواهم ترس این لحظات را از من بگیرد. نکته مهمی که باید در این تجمعات دانشگاهی خصوصا در دانشگاه کلمبیا به آن توجه کرد این است که دانشجویان این دانشگاه، نماینده قشر متوسط آمریکا نیستند. این دانشجویان اغلب فرزندان سناتورهای آمریکایی، ثروتمندان و جامعه بالای آمریکا هستند. کسانی که می‌توان گفت خانواده‌هایشان با لابی‌های قدرتمند صهیونیستی در آمریکا ارتباط دارند و از سوی آنها برای ماندن در سیاست آمریکا حمایت می‌شوند. سناتورهای آمریکایی، دانشجویان معترض به صهیونیست‌ها را اوباش ضد اسرائیلی نامیده‌اند و از دولت آمریکا می‌خواهند با آنها برخورد کند و زودتر آرامش و نظم را به دانشگاه‌ها برگرداند. همین می‌شود که دانشجویان معترض تهدید به تعلیق می‌شوند یا آنها را دستگیر می‌کنند. از سوی دیگر، تاجران ثروتمند یهودی تهدید کرده‌اند که در‌صورت عدم‌سرکوب تظاهرات‌کنندگان حامی فلسطین، بودجه دانشگاه‌ها را کاهش خواهند داد.
دانشجویان چه می‌گویند؟
مطالبات دانشجویان معترض نسبت به جنایت رژیم‌صهیونیستی و حمایت‌های آمریکا از آن، از دانشگاهی به دانشگاه دیگر متفاوت است. مهم‌ترین و اصلی‌ترین خواسته‌های دانشجویان را می‌توان به این شرح خلاصه کرد.
- تجارت با سازندگان تسلیحات نظامی که به صهیونیست‌ها تسلیحات می‌رسانند را متوقف کنید.
- از پذیرش پول تحقیقاتی صهیونیست‌ها برای پروژه‌هایی که به تلاش‌های نظامی این رژیم کمک می‌کنند، دست بردارید.
- از سرمایه‌گذاری در موقوفات دانشگاهی با مدیران که از شرکت‌ها یا پیمانکاران صهیونیست سود می‌برند، خودداری کنید.
- در مورد اینکه چه پولی از صهیونیست‌ها دریافت و برای چه چیزی استفاده می‌شود، شفاف‌تر باشید.
هیات‌های دانشجویی در برخی از کالج‌ها در هفته‌های اخیر قطعنامه‌هایی را تصویب کرده‌اند که خواستار پایان دادن به سرمایه‌گذاری و مشارکت دانشگاهی با صهیونیست‌ها شده‌اند.
تظاهرات دانشجویی و مطالباتی از این دست، سروصدای زیادی را به راه انداخته و توجه‌ها را معطوف به دانشگاه کرده است. در ادامه به پنج نکته درباره تظاهرات حامی فلسطین در دانشگاه‌های آمریکا پرداخته شده است:
سرکوب سنگین
ده‌ها سال است که صهیونیست‌ها، فلسطینی‌ها را بدون بهانه می‌کشند. اما جنگ شش‌ماهه در غزه وحشیگری بی‌سابقه صهیونیست‌ها را به نمایش گذاشته است. تصاویر اجساد سوخته کودکان نوپا، مادران در حال زاری و مردم گرسنه که با تیراندازی صهیونیست‌ها درحالیکه منتظر دریافت کمک غذایی هستند شهید می‌شوند، احساسات مردم را در سراسر جهان برانگیخته است. فریادهای توقف جنگ که حقوقدانان و فعالان حقوق آن را «نسل‌کشی» می‌خوانند، دانشجویان دانشگاه‌های آمریکا را علیه صهیونیست‌ها بسیج کرده اما مدیران دانشگاه‌ها، اکنون به‌شدت دانشجویان را سرکوب می‌کنند. آنها از پلیس خواسته‌اند تا دانشجویان را بازداشت کنند و خودشان نیز ده‌ها نفر از آنها را تعلیق کرده‌اند. روز یکشنبه، ریاست دانشگاه کلمبیا اعلام کرد حضور محافظان امنیتی را افزایش می‌دهد و ورود دانشجویان دیگر دانشگاه‌ها به محوطه دانشگاه را سخت‌تر می‌کند، چون می‌خواهد تجمعات را پایان ببخشد. تصمیم «مینوچه شفیق»، رئیس کلمبیا برای تماس با پلیس نیویورک به‌منظور دستگیری دانشجویانی که در محوطه دانشگاه چادر زده بودند، با انتقادهای خاصی روبه‌رو شده است. در دانشگاه ییل، حدود 45 دانشجو دستگیر و به تجمع غیرقانونی متهم شدند. در دانشگاه هاروارد، یک سازمان دانشجویی به نام کمیته همبستگی فلسطین به‌دلیل نقض سیاست دانشگاه در جریان تظاهرات تعلیق شد. در اقدامی غیرمعمول، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی هفته گذشته سخنرانی آغازین سال 2024 خود را که «اسنا تبسم»، که آشکارا حمایت خود را از فلسطینی‌ها اعلام کرده بود، برعهده داشت، لغو کرد. ریاست این دانشگاه با استناد به نگرانی‌های امنیتی، اقدام خود را توجیه کرد.
پیوستن اعضای هیات‌علمی به دانشجویان
به‌نظر می‌رسد تصمیم تعلیق دانشجویان نتیجه معکوس داشته زیرا صدها نفر از اعضای هیات‌علمی در کلمبیا با در دست داشتن بنرهایی که روی آن نوشته شده بود دانشجویان را تعلیق نمی‌کنیم، دست از کار کشیدند. هفته گذشته انجمن اساتید دانشگاه آمریکا بیانیه‌ای صادر و تعلیق دانشجویان و دستگیری آنها را محکوم کردند. در این بیانیه آمده ما اعتماد خود را به رئیس‌جمهور و دولت خود از دست داده‌ایم و متعهد می‌شویم که دانشگاه را پس بگیریم. در صحنه‌ای دیگر برخی از اعضای هیات‌علمی حامی دانشجویان، در دروازه‌های دانشگاه گردهم آمدند و دیده می‌شد از خبرنگارانی که از ورود آنها به‌دلیل تلاش دولت برای محدود کردن پوشش خبری منع شده‌اند، حمایت می‌کردند. هنگامی که دانشگاه کلمبیا از اقدامات خود با استناد به ناراحتی برخی از دانشجویان یهودی دفاع کرد، 23 عضو هیات‌علمی یهودی از کالج بارنارد و دانشگاه کلمبیا نامهای به رئیس دانشگاه نوشتند و اعتراض خود را به سلاح‌سازی از یهودی‌ستیزی ابراز کردند. در دانشگاه نیویورک، برخی از اعضای هیات‌علمی زنجیره‌ای انسانی در اطراف دانشجویان مسلمانی که در جریان اعتراض در حال نماز خواندن بودند، تشکیل دادند.
سیاستمداران طرف صهیونیست‌ها را می‌گیرند
جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا که به‌دلیل انجام ندادن هیچ اقدامی برای توقف جنگ وحشیانه صهیونیست‌ها علیه فلسطینی‌ها با انتقاد مواجه شده، بیانیه‌ای صادر و در آن هشداری را درباره جهش یهودستیزی اعلام کرد. کاخ‌سفید با نادیده گرفتن نگرانی دانشجویان معترض که به‌دنبال حمایت از 2.3 میلیون فلسطینی محاصره شده در غزه هستند، به سرعت ترساندن فیزیکی علیه دانشجویان یهودی و جامعه یهودی را در محوطه دانشگاه کلمبیا محکوم کرد. هیچ مدرک معتبری مبنی‌بر ترساندن فیزیکی دانشجویان یهودی یافت نشد. اریک آدامز، شهردار نیویورک از اعتراضات انتقاد کرد و خواستار صلح و پاسخگویی در مورد اقدامات صهیونیست‌ها را «شرارت» و «منزجرکننده» توصیف کرد. شفیق، رئیس دانشگاه کلمبیا علی‌رغم سرکوب دانشجویان معترض، با انتقاد شدید از همه طرف مواجه است. چند تن از نمایندگان دموکرات در مجلس نمایندگان، از جمله «رشیده طلیب» از میشیگان و «ایلهان عمر» از مینه‌سوتا، از مجازات‌هایی که برای دانشجویان معترض اعمال می‌شود، انتقاد کردند. اسرا هیرسی، دختر ایلهان عمر یکی از دانشجویان تعلیق شده از دانشگاه در جریان این اعتراضات است.
لابی صهیونیستی ادامه دارد
درحالیکه صدها معترض حامی فلسطین با اقدامات مقامات روبه‌رو شده‌اند، گزارش شده تعداد انگشت‌شماری از معترضان طرفدار صهیونیست‌ها به محوطه دانشگاه کلمبیا رفته و شعار «پیروزی اسرائیل» سر داده‌اند. این گروه همچنین پرچم تیپ «کفیر»، یک واحد ارتش صهیونیستی مرتبط با گردان «نتزاه یهودا» را که با تحریم‌های آمریکا به‌دلیل نقض حقوق بشر مواجه است، در دست داشتند. در اقدامی شوم، Shirion Collective، یک سازمان طرفدار اسرائیل، به افرادی که مایل به پوشیدن کفیه و نفوذ در اعتراضات دانشجویی در دانشگاه کلمبیا هستند، پیشنهاد پول کرده است. در پستی که در فضای مجازی منتشر شده، گفته‌اند به‌طور خاص به‌دنبال افرادی که دارای نامهای عربی و ظاهر خاورمیانه‌ای دارند، هستند تا نفوذشان در بین دانشجویان معترض عمیق‌تر شود. در ماه‌های اخیر، مواردی از آزار و اذیت دانشجویان طرفدار فلسطین در دانشگاه‌های سراسر ایالات‌متحده گزارش شده است. یکی از رویدادهای قابل توجه مربوط به کامیونی بود که اسامی دانشجویان هاروارد که نامهای را در محکومیت جنایات صهیونیست‌ها در غزه امضا کرده بودند، نشان می‌داد.
درخواست‌هایی از دانشگاه
درحالیکه تلاش می‌شود دانشجویان معترض را به‌عنوان دسته‌ای از جوانان خشمگین معرفی کنند که اهداف روشنی ندارند، واقعیت این است که معترضان در دانشگاه‌های آمریکا شرایط خود را با عبارات واضح بیان کرده‌اند. دانشجویان به‌دنبال پاسخگویی از مدیران دانشگاه خود که آنها را شریک جنایات جنگی اسرائیل می‌دانند، هستند. زیرا سرمایه‌گذاری‌های دانشگاه را در شرکت‌های حامی جنگ متوقف نکرده‌اند. صندوق‌های بازنشستگی چندین دانشگاه پول خود را در شرکت‌های صهیونیستی سرمایه‌گذاری کرده‌اند که به گفته سازمان ملل متحد در جنگ شریک هستند. دانشجویان همچنین از دانشگاه‌هایشان می‌خواهند توافقنامه‌هایی را که با موسسات صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی منعقد کرده‌اند، لغو کنند.
دانشگاه‌های آمریکا چندبار صحنه اعتراضات گسترده بود؟
سرکوب این اعتراضات گسترده دانشجویی، وقتی اهمیت دوچندان پیدا می‌کند که رد آن را در وقایع تاریخی گذشته جست‌و‌جو کنیم. آخرین ورود پلیس به محوطه دانشگاه کلمبیا برای سرکوب دانشجویان، به بیش از 50 سال قبل بازمی‌گردد. آخرین باری که چنین اتفاقی افتاد در سال 1968 بود، زمانی که دانشجویان تظاهرات ضد جنگی علیه دخالت ارتش آمریکا در جنگ ویتنام برگزار کردند. با این حال معترضان و ناظران این تجمعات می‌گویند سرکوب تحصن‌های دانشجویی این‌بار شدیدتر بوده است. «هلگا طویل سوری»، دانشیار مطالعات اسلامی در دانشگاه نیویورک گفته من تقریبا 20 سال است که در دانشگاه نیویورک هستم و شاهد اعتراضات متعددی بوده‌ام. فکر نمی‌کنم تا به حال چنین سرکوبی دیده باشم. اینکه چرا پلیس این اعتراضات را به این شکل سرکوب می‌کند را باید در نتایج اعتراضات کلیدی دانشجویان دانشگاه‌های آمریکا و دستاوردهای آنها یافت. در واقع نگرانی آمریکا این است که این اعتراضات منجر به ظهور قدرتی اجتماعی شود و درنهایت دولت بایدن را مجبور کند که صهیونیست‌ها را برای پایان دادن به جنایات‌شان در غزه، تحت فشار بگذارد. در ادامه به نمونه‌هایی از اعتراضات دانشجویی و نتایج آن پرداخته شده است.
سال 1954 تا 1960: تحصن گرینزبورو
در سال 1954، دادگاه عالی آمریکا حکم کرد تفکیک‌های دولتی در مدارس، غیرقانونی است. فضاهای عمومی جدا شده از نظر نژادی از سال 1896 تا آن زمان در حال فعالیت بودند. در اول فوریه 1960، چهار دانشجوی سیاه‌پوست در کالج کشاورزی و فنی کارولینای شمالی تحصن‌های مسالمت‌آمیزی را در ناهارخوری «فقط سفیدپوستان» آغاز کردند که با Woolworth’s در گرینزبورو شروع شد. دانشجویان وقتی از ارائه خدمات محروم شدند از بلند شدن از روی میزها خودداری کردند. در 5 فوریه، تعداد دانشجویانی که در آن محل تحصن کرده بودند به 300 نفر رسید. این جنبش به سرعت به شهرهای دیگر، دانشگاه‌ها و مکان‌های عمومی گسترش یافت و سیاه‌پوستان و سفیدپوستان به آن پیوستند. جنبش تحصن موفقیت‌آمیز بود و تا ژوئیه 1960 غذاخوری‌ها شروع به ادغام مجدد کردند. این اعتراضات نشان‌دهنده موفقیت اولیه جنبش حقوق مدنی بود.
سال 1968 تا 1969: تظاهرات علیه جنگ ویتنام
در آوریل 1968، دانشجویان دانشگاه کلمبیا و کالج بارنارد وابسته به آن، علیه جنگ ویتنام که در سال 1954 آغاز شده بود و تا سال 1975 ادامه داشت، تظاهراتی برگزار کردند. این اعتراضات منجر به تصرف پنج ساختمان دانشگاه و حتی گروگان گرفتن رئیس دانشکده شد. برای بیش از یک هفته، دانشجویان پنج ساختمان دانشگاه را اشغال کرده بودند. حدود یک هفته پس از شروع اعتراضات یعنی در 30 آوریل، حدود هزار افسر از نیروی گشت تاکتیکی شهر نیویورک توسط گریسون ال کرک، رئیس وقت دانشگاه کلمبیا به این دانشگاه فراخوانده شدند. پلیس نزدیک به 700 نفر را به اتهام ایجاد بی‌نظمی دستگیر کرد. در برخی ساختمان‌ها، پلیس 148 نفر را مجروح کرد. مانند سال 2024، کلمبیا تنها دانشگاهی نبود که در سال 1968 و به‌طور کلی دهه 1960 شاهد اعتراضات بود. در پایان این اعتراضات دانشگاه کلمبیا مجبور شد تا روابط خود را با یک موسسه پنتاگون که برای جنگ ویتنام تحقیق می‌کرد، قطع کند و تظاهرات‌کنندگانی را که در تظاهرات شرکت کرده بودند، عفو کند. دانشجویان دانشگاه هاروارد هم به جنگ ویتنام اعتراض کردند. در شب 9 آوریل 1969، یک سازمان ملی فعال دانشجویی، دانشجویان برای یک جامعه دموکراتیک (SDS)، فهرستی از خواسته‌ها را بر در خانه رئیس هاروارد آویزان کرد. این گروه با شراکت هاروارد با سیاست‌های نظامی مخالف بود و همچنین با حضور سپاه آموزش افسران ذخیره (ROTC) در محوطه دانشگاه هم مخالفت داشت. به گزارش مجله هاروارد، روز بعد، دانشجویان معترض سالن دانشگاه را اشغال کردند و دستگیر شدند که منجر به اعتراضات گسترده‌تر و اعتصاب هشت روزه شد. یک سال بعد در چهارم می 1970، گارد ملی اوهایو در جریان تظاهرات 300 دانشجو علیه جنگ ویتنام و گسترش آن به کامبوج، چهار دانشجوی دانشگاه کنت را به ضرب گلوله کشت و 9 نفر دیگر را زخمی کرد. آنها همچنین به حضور گارد ملی در محوطه دانشگاه اعتراض کردند. تیراندازی باعث خشم معترضان شد و منجر به شرکت بیش از 4 میلیون دانشجو در تظاهرات و خروج از خانه در صدها کالج و دبیرستان دیگر در سراسر آمریکا شد.
1985: حذف آپارتاید آفریقای جنوبی
در دهه‌های 1970 و 1980، دانش‌آموزان مدارس دولتی در سووتو، آفریقای جنوبی اعتراضاتی را علیه آموزش اجباری به زبان آفریکانسی و شلوغی بیش از حد مدارس برگزار کردند. این اعتراضات به یک جنبش جهانی تبدیل شد و تا سال 1985، دانشگاه‌های آمریکایی مانند کلمبیا و دانشگاه کالیفرنیا از مدیران خود خواستند سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌های مرتبط با رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی را پس بگیرند. در دانشگاه کلمبیا، این تلاش توسط ائتلاف برای آفریقای جنوبی آزاد (CFSA) سازماندهی شد که در چهارم آوریل 1985 ورودی ساختمان اداری کلمبیا، هامیلتون هال را مسدود کرد. یک قاضی دادگاه عالی ایالتی در منهتن دستور داد معترضان اجازه دسترسی به سالن را دهند و در عوض اعتراض خود را به منطقه‌ای مشخص در پله‌های همیلتون هال ببرند. هیات‌امنایی شش‌نفره بلافاصله پس از پایان محاصره در 25 آوریل تشکیل شد تا سرمایه‌گذاری خود را در شرکت‌های وابسته به رژیم آپارتاید بررسی کند. در اواخر آگوست، هیات‌مدیره به این نتیجه رسید که واگذاری نه‌تنها از نظر اخلاقی گزینه صحیحی است، بلکه از نظر مالی هم مقرون به صرفه است. درنهایت سرمایه‌گذاری‌های دانشگاه مرتبط با آپارتاید آفریقای جنوبی متوقف شد.
1991: تظاهرات علیه جنگ خلیج فارس
در آگوست 1990 عراق به کویت حمله کرد. یک هفته بعد، اولین نیروهای نظامی آمریکا وارد عربستان‌سعودی شدند. بنا به درخواست عربستان‌سعودی و سایر کشورهای حوزه خلیج‌فارس، ائتلاف به رهبری ایالات‌متحده عملیات طوفان صحرا را در ژانویه 1991 آغاز کرد و اهدافی را در عراق و کویت طی یک عملیات 43روزه بمباران کرد. در اواخر فوریه 1991 دانشجویان در چندین محوطه دانشگاه ازجمله دانشگاه میشیگان، دانشگاه کلمبیا، دانشگاه جورج واشنگتن و دانشگاه جورج تاون اعتراضاتی را علیه دخالت نظامی آمریکا در جنگ خلیج‌فارس برگزار کردند. به گزارش واشنگتن‌پست، پلیس 20 نفر را در دانشگاه کالیفرنیا در سانتا کروز دستگیر کرد.
2003: تظاهرات علیه جنگ عراق
در مارس 2003 یک ائتلاف به رهبری ایالات‌متحده شروع به بمباران عراق کرده که با تهاجم زمینی ادامه پیدا کرد. آمریکا مدعی شد این اقدام بخشی از «جنگ علیه تروریسم» است و با این ادعا که رهبر عراق سلاح‌های کشتار جمعی در اختیار دارد، این جنگ را آغاز کرد. دانش‌آموزان دبیرستانی و دانشجویان آمریکایی در اعتراض به جنگ عراق کلاس‌های خود را ترک کردند.
2018: تظاهرات Black Lives Matter
در 25 می 2020 جورج فلوید، یک مرد سیاه‌پوست 46ساله توسط درک شووین، افسر پلیس سفیدپوست در ایالت مینه‌سوتا کشته شد. قتل فلوید اعتراضاتی را در سراسر آمریکا علیه نژادپرستی سیستماتیک و خشونت پلیس در جریان جنبش «جان سیاهان مهم است» که در سال 2013 آغاز شده بود، هنگامی که جورج زیمرمن از تیراندازی مرگبار به یک جوان سیاه‌پوست غیرمسلح به نام ترایون مارتین تبرئه شد، برانگیخت. تعدادی از این اعتراضات توسط دانشجویان دانشگاه‌های آمریکا برگزار شد. تظاهرات دانشجویان تحت رهبری جنبش زندگی سیاه‌پوستان مهم است، قبل از سال 2018 نیز مانند سال 2014 پس از قتل مایکل براون 18ساله توسط پلیس برگزار شد.