بازار؛ گروه آب و انرژی: خبری از پرداخت مطالبات اوره سازان نیست. مطالباتی که بخشی از آن مربوط به سال های ۹۸ است حالا به حدود ۵۰ همت رسیده است. بر اساس مصوبه دولت اوره سازان که مجبورند بخشی از اوره خود را به نرخ مصوب به شرکت خدمات کشاورزی بفروشند. البته سازمان برنامه و بودجه موظف است که اختلاف بین نرخ مصوب و نرخ کشف شده در بورس را به اوره سازان بپردازد. اما مشکل اینجاست که این پرداخت ها صورت نمی گیرد.
مهدوی ابهری دبیر انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی در گفتگو با بازار با بیان اینکه حتی یک ریال از طلب اوره سازان در سال ۱۴۰۲ پرداخت نشده است، گفت: هم اکنون طلب اوره سازان از جهاد کشاورزی بابت مابه التفاوت قیمت فروش و قیمت یارانه ای اوره به حدود ۵۰ همت رسیده است.
به گفته او، در نشست هایی که در این خصوص با مسئولین مربوطه برگزار شده قرار شده که نرخ اوره مورد بازنگری قرار گیرد. چرا که در حال حاضر تنها قیمت اوره است که در ۵ سال گذشته هیچ تغییری نداشته و ثابت باقی مانده است.
مهدوی ابهری:هم اکنون هر کیلو اوره از اوره ساز حدود ۸۰۰ تومان خریداری شده و به کشاورز حدود ۳ هزارتومان فروخته می شود این در حالی است که قیمت تمام شده هر کیلو اوره برای خود واحدهای پتروشیمی حدود ۱۰ هزار تومان است
دبیر انجمن کارفرمایی پتروشیمی ادامه داد: هم اکنون هر کیلو اوره از اوره ساز حدود ۸۰۰ تومان خریداری شده و به کشاورز حدود ۳ هزارتومان فروخته می شود این در حالی است که قیمت تمام شده هر کیلو اوره برای خود واحدهای پتروشیمی حدود ۱۰ هزار تومان است.
او ادامه داد: در نشست ها قرار بر این شده که طلب اوره سازان با سهام شرکت های دولتی تهاتر شود و خبری از پرداخت نقدی نیست.
مهدوی ابهری در پاسخ به این سوال که امکان تهاتر طلب اوره سازان با بدهی های مالیاتی آنها نیز وجود دارد، گفت: فعلا هیچ برنامه ای وجود ندارد.
قیمت اوره در بازارهای جهانی چند؟
۳۰ درصد اوره تولیدشده در ایران به طور تکلیفی تحویل وزارت کشاورزی می شود. حدود ۷۰ درصد باقی مانده تقریبا در بازارهای صادراتی به فروش می رسد.
میانگین قیمت تمام شده جهانی در سال ۱۴۰۲، میانگین حدود ۳۴۰ دلار بوده است. در واقع اگر قیمت دلار را حدود ۵۰ هزار تومان در نظر بگیریم می توان ادعا کرد که فروش هر کیلو از این محصول پتروشیمیایی در بازارهای صادراتی چیزی حدود ۱۷ هزار تومان درآمد ایجاد می کند این در حالی است که همین محصول در بازار داخلی از اوره سازان حدود ۸۰۰ تومان خریداری می شود
جالب است که بدانید میانگین قیمت تمام شده جهانی در سال ۱۴۰۲، میانگین حدود ۳۴۰ دلار بوده است. در واقع اگر قیمت دلار را حدود ۵۰ هزار تومان در نظر بگیریم می توان ادعا کرد که فروش هر کیلو از این محصول پتروشیمیایی در بازارهای صادراتی چیزی حدود ۱۷ هزار تومان درآمد ایجاد می کند این در حالی است که همین محصول در بازار داخلی از اوره سازان حدود ۸۰۰ تومان خریداری می شود.
اوره هایی که به جای زمین کشاورزی از بازار سیاه سر درمی آورند
کارشناسان بر این باورند که تفاوت بین قیمت اوره ای که به بخش کشاورزی تحویل داده می‌شود با نرخ حدود ۱۴ هزار تومانی اوره در بورس کالا، رانتی است که به بخش کشاورزی هم آسیب می زند. بر اساس آنچه فریبرز کریمایی قائم مقام انجمن کارفرمایی صنعت پتروشیمی به بازار گفته، هم اکنون شاهد شکل گیری نوعی بازار سیاه در این محصول یارانه ای هستیم. ضمن اینکه اوره ایران به هم اکنون در بازار افغانستان و عراق به وفور یافت می شود.
کریمایی: اوره مثل سایر محصولات و کالاهای گرفتار آفت قیمت گذاری دستوری شده و به همین دلیل به جای زمین کشاورزی از بازار سیاه سر در آورده است. همچنین با شرایط تورمی، مطالبات سهامداران اوره ای در حال تبخیر شدن است
او می گوید: اوره مثل سایر محصولات و کالاهای گرفتار آفت قیمت گذاری دستوری شده و به همین دلیل به جای زمین کشاورزی از بازار سیاه سر در آورده است
به گفته کریمایی، با شرایط تورمی، مطالبات سهامداران اوره ای در حال تبخیر شدن است. ضمن اینکه این شرکت ها برای دفاع از حقوق سهامداران خود، فاکتورهای فروش را با احتساب مابه‌التفاوت ثبت کرده و مالیات آن را نیز پرداخت کرده اند.
دردسرهای بدحسابی جهاد کشاورزی برای اوره سازان
لازم به یادآوری است که ۶ شرکت پتروشیمی در ایران به تولید اوره می پردازند و از این تعداد، ۵ شرکت پتروشیمی پردیس (شپدیس)، پتروشیمی شیراز (شیراز)، صنایع پتروشیمی کرمانشاه (کرماشا)، پتروشیمی خراسان (خراسان) و کود شیمیایی اوره لردگان (شلرد) به عنوان شرکت های بورسی تولید کننده اوره شناخته می شوند و سودآوری آن ها به ۲ عامل قیمت جهانی اوره و نرخ دلار بستگی دارد.
در این میان عدم پرداخت مطالبات اوره سازان شرایط سختی را برای این واحدهای پتروشیمی ایجاد کرده است. به عنوان مثال طبق گفته های مدیرعامل پتروشیمی پردیس جهاد کشاورزی ۲۱ همت بدهی به شپدیس بدهکار است. گفتنی است ۴۷ درصد از سهم بازار اوره ایران را در اختیار دارد و از میزان اوره تولیدی باید ماهیانه ۸۳ هزار تن به بخش داخلی و حمایت کشاورزی اختصاص دهد.
کود شیمیایی لردگان
شلرد از دیگر واحدهای تولیدی اوره در کشور است. پتروشیمی لردگان به‌واسطه عبور سه خط لوله گاز سراسری از استان چهارمحال بختیاری هم زمان با برودت هوا در فصل زمستان با مشکل تامین خوراک مواجه است. با این وجود طبق آمار اعلامی از طرف مدیرکل صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری، این واحد با ارسال ماهانه ۲۰ هزار تن کود کشاورزی نیاز استان‌های خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، اصفهان و چهارمحال و بختیاری را تامین می‌کند. گفتنی است که ظرفیت تولید اوره این مجتمع روزانه ۳٬۲۵۰ تن برآورد می شود.
صورت های مالی منتشر شده سود خالص لردگان در ۹ ماهه امسال را برابر با ۷۸ میلیارد تومان نشان داده است. پیش‌بینی می‌شود در صورتی که سود عملیاتی شرکت در سال ۱۴۰۲ معادل ۸٬۶۲۰ میلیارد تومان باشد، با کسر سایر هزینه‌ها در این سال، سود خالص شلرد در پایان سال مالی ۱۴۰۲ مبلغ ۸۸ میلیارد تومان خواهد شد.