این کاخ شوروی قرار بود به یکی از عظیم‌ترین بناهای شاخص در جهان تبدیل شود اما اعزام مهندسان آن به جنگ، رویای استالین را ناکام گذاشت.
طرح‌های این کاخ، هیولایی ۴۰۰ متری را نشان می‌دهند که به مجسمه خیره‌کننده ۱۰۰ متری ولادیمیر لنین بر فراز آن مزین شده‌اند. ایده این سازه اوایل دهه ۱۹۲۰ به عنوان «نمادی از قدرت این کشور و اهمیت سوسیالیسم» مطرح شد. بنایی که قرار بود ارگان‌های دولتی را در خود جای داده و محلی برای میزبانی جلسات شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی باشد.
ژوزف استالین در سال ۱۹۳۱ فراخوان مسابقه‌ای برای طراحی کاخ شوروی را داد. اگرچه تا سال ۱۹۳۲ طول کشید تا طرحی از تیم معماری شوروی به سرپرستی بوریس یوفان انتخاب شود.
دیگر طرح‌های پیشنهادی معروف عبارت بودند از «نارکومتیاژپروم» طرحی از برادران ونسین که فکر می‌کردند این کاخ باید اهمیت ساخت‌و‌ساز و صنعت را در اتحاد جماهیر شوروی منعکس کند.
یوفان اما باور داشت که باید به نقش کارگر توجه شود.
طرح بوریس یوفان در مسابقه کاخ شوروی در سال ۱۹۳۲ برنده شد
او در ابتدا ساختمان بزرگی را متصور شد که مجسمه «پرولتاریا» (واژه‌ای مارکسیستی برای طبقه کارگر مزدبگیر که دارای ابزار تولید نیست و برای تامین زندگی، نیروی کار خود را می‌فروشد) در بالای آن قرار داشت؛ اگرچه استالین به سرعت این طرح را تغییر داد.
استالین که با مشتی آهنین بر نقشه‌های طراحی این ساختمان نظارت می‌کرد، بر این باور بود که این کاخ باید به بنای یادبودی برای لنین و اهمیت آموزه‌های او تبدیل شود.
طرح نارکومتیاژپروم، بازتاب‌دهنده اهمیت ساخت‌و‌ساز و صنعت
در اسناد طراحی آمده است: «بازوی مجسمه که رو به آسمان مسکو گشوده، حدود ۳۰ متر طول خواهد داشت و انگشت اشاره بیش از چهار متر.» و همچنین نوشته شده است: «در یک روز صاف و آفتابی، مجسمه لنین از ده‌ها کیلومتر آن‌طرف‌تر قابل مشاهده خواهد بود.»
اگر ساخته می‌شد، در آن زمان عنوان «بلندترین سازه جهان» را به خود اختصاص می‌داد.
با تالاری عظیم که می‌توانست ۲۰ هزار نفر را در خود جای دهد، کاخ شوروی قرار بود به یکی از مدرن‌ترین ساختمان‌های جهان تبدیل شود.
کاخ ۵۰۷ متری استالین اگر ساخته می‌شد، به بلندترین سازه زمان خود تبدیل می‌شد
دیکتاتور شوروی خواهان آسانسورهای پرسرعت، صفحه‌های غول‌پیکر تلویزیون، تالار‌های چند‌منظوره، تصفیه هوا و صحنه‌ای بود که به استخر تبدیل شود.
او در سال ۱۹۳۱ دستور تخریب «کلیسای جامع عیسی نجات‌دهنده» در مسکو، روبه‌روی کرملین، را داد تا مکان جدیدی برای کاخ خود ایجاد کند.
در سال ۱۹۳۱ کلیسای جامع روبه‌روی کرملین برای ایجاد مکانی برای کاخ ویران شد
گروه‌های مهندسین مشغول کار بر روی پایه‌گذاری ساختمان شدند و به‌مدت هشت سال، تا شروع جنگ جهانی دوم، سخت کار کردند.
اما تهاجم آلمان در سال ۱۹۴۱ خیلی زود به رویای استالین خاتمه داد. آنها در عرض چند ماه، مجبور به برچیدن اسکلت فلزی کاخ برای ساخت موانع ضدتانک شدند.
اکثر مهندسان به جنگ با نیروهای هیتلر اعزام شدند، یوفان برای کار در پروژه‌های دفاعی به سوردلوفسک رفت و محل کاخ کاملاً به هم ریخت.
پس از تهاجم هیتلر در سال ۱۹۴۱ برنامه‌ها برای ساخت کاخ شوروی متوقف شد
با پایان جنگ، علاقه استالین به سمت‌سوی دیگری رفت و تصمیم گرفت بودجه دولتی را به هشت آسمان‌خراش کوچک‌تر در مسکو اختصاص دهد.
محل این سازه تا یک سال پس از مرگ استالین دست‌نخورده باقی ماند تا اینکه نیکیتا خروشچف در سال ۱۹۵۴ بار دیگر آن را در معرض دید عموم قرار داد.
پس از جنگ تمرکز استالین تغییر کرد و تنها چیزی که از کاخ باقی ماند، طراحی‌ها و طرح‌های سه‌بعدی بود
خروشچف رهبر شوروری بعد از استالین، با رهبری یک کمپین عمومی علیه افراط و عظمت معماری استالینیستی، طرح‌های کاخ را محکوم کرد.
با این حال به‌طرز طعنه‌آمیزی استالین در نهایت به استخری که در آن مکان می‌خواست رسید، زیرا خروشچف پیشنهاد داد که آنجا به یک استخر شنای همه‌فصله به نام «مسکوا» تبدیل شود.
کلیسای جامع مسکو بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ در همان مکان بازسازی شد
بزرگ‌ترین استخر شنای اتحاد جماهیر شوروی با قطر ۱۳۰ متر، پس از پایان این رژیم همچنان به حیات خود ادامه داد و در نهایت سه دهه پیش بسته شد تا امکان بازسازی کلیسای جامع مسکو فراهم شود.
∎