بازار، گروه استان ها: آب اصلی ترین بحران استان سمنان در برهه کنونی است. ۱۸ سالی می شود که خشکسالی چهره کریه خود را به مردم استان سمنان نشان داده و حالا بیش از هر زمان دیگر، شاهد آثار سوء خشکسالی در این استان هستیم.

سال ها است که کم آبی به بزرگترین بحران استان سمنان بدل شده و کافی است بدانیم که در ابتدای سال جاری افت چاه ها و منابع آبی بخش بسطام به مثابه مشت نمونه خرواری از بخش های مختلف استان سمنان، ۹۰ سانتی متر اعلام شده است یعنی سالانه یک متر سطح آب در این بخش پایین می رود.

مدیریت منابع آبی کنونی در استان سمنان

یک کارشناس و صاحب نظر مسائل توسعه که سابقاً در مجموعه مدیریت آب نیز سابقه کار داشته در گفتگو با خبرنگار بازار، ضمن بیان اینکه بزرگترین بحرانی که امروز باید به آن توجه داشت کم آبی است موضوعی که به توسعه استان هم مرتبط است، گفت: متاسفانه نامزدهای انتخابات کنونی در همه چهار حوزه استان برنامه واضحی برای آب نداشته و فقط به کلی گویی بسنده کرده اند.

سید اسماعیل حسینی با بیان اینکه از آب اصلی تر و اساسی تر، موضوعی در استان سمنان وجود ندارد، ابراز کرد: کم آبی سبب می شود که شما نتوانید سرمایه گذار جذب کنید، آب مورد نیاز صنعت و کشاورزی را تامین کنید و در نهایت چرخ اقتصاد استان را بچرخانید پس لازمه تمام برنامه های نامزدهای کنونی و نمایندگان فردای استان در مجلس، مقوله مهم آب است.

یک کارشناس : کم آبی به بزرگترین بحران و مسئله استان سمنان بدل شده است

وی با بیان اینکه کم آبی به بزرگترین بحران و مسئله استان سمنان بدل شده است، افزود: برای برون رفت از بحران آب باید سه راهکار اساسی شامل کوتاه مدت، به مثابه روش های صرفه جویی، لایروبی قنوات و چاه ها، حفظ داشته ها و ... عمل کرد.

برنامه های میان مدت و بلند مدت

این کارشناس همچنین ادامه می دهد: در برنامه میان مدت باید به فکر فرهنگ سازی بود، مردم و به خصوص بهره برداران اصلی بخش آب شامل کشاورزان و صنعت گران را به بحران آب آشنا ساخت و معضلات این حوزه را به آنان بیان کرد تا بتوانیم به یک الگویی در کاهش میزان مصرف آب و دست کم بهینه سازی مصرف دست یابیم.

حسینی با بیان اینکه حفر چاه ها دیگر در زمره برنامه های میان مدت نیست زیرا همین چاه های کنونی ما هم دیگر آبی ندارند، افزود: راهکار بلند مدت ما باید طرح های انتقال آب شامل فینسک، گرمسار و حبله رود، کالپوش و قطری و ... باشد تا بتوانیم حدالامکان هجوم خشکسالی را به استان به تعویق بیاندازیم.

وی با بیان اینکه صحبت از طرح های انتقال آب بین حوزه ای صحبتی است که هر چند از اساس شاید امکان پذیر باشد اما هزاران و هزاران میلیارد تومان پول می خواهد، افزود: باید به فکر اجرای کنرسیوم های بین المللی با مشارکت چین و هندوستان و روسیه و ... بود تا بتوانیم این نوع طرح های هزاران میلیارد تومانی را در این بستر به اجرا برسانیم وگرنه اگر به بودجه های خودمان باشد این طرح ها سال های آتی هم اجرایی نمی شود که اگر تامین این دست پروژه ها میسر بود یک طرح حرم تا حرم تا این میزان طول نمی کشید.

آب محور توسعه استان سمنان

احسان بابایی تحلیل گر مسائل حوزه توسعه اقتصادی نیز در گفتگو با خبرنگار بازار، به همین موضوع اشاره داشته و می گوید: آب محور توسعه استان سمنان است و اگر آب نباشد، نمی توان صحبت از توسعه اقتصادی و عمرانی در این استان کرد زیرا همه چیز از آب نشئات می گیرد.

تحلیل گر مسائل توسعه: روزگاری شاید با دو میلیارد تومان می شد در این استان خط انتقال آب بین حوزه ای مثلا از کالپوش یا حبله رود اجرا کرد اما امروز تامین آب برای این استان هزاران میلیارد تومان هزینه خواهد داشت

بابایی با بیان اینکه بحران آب یک روزه پدید نیامده بلکه سال ها است که با روش های سنتی غرقابی آبیاری کشاورزی، بی توجهی به ظرفیت ها و منابع آبی استان، برداشت بی رویه، عدم آینده نگری، به کار نبردن فناوری های نوین، مصرف فله ای آب، خطوط انتقال ۵۰ ساله فرسوده و هدر رفت آب به این معضل دامن زده ایم، ابراز کرد: آنقدر دیر به فکر اصلاح الگوی مصرف افتاده ایم که حالا هم راهکارهای پرهزینه و هم دشوار شده است.

وی با بیان اینکه روزگاری شاید با دو میلیارد تومان می شد در این استان خط انتقال آب بین حوزه ای مثلا از کالپوش یا حبله رود اجرا کرد اما امروز تامین آب برای این استان هزاران میلیارد تومان هزینه خواهد داشت، افزود: یکی از راهکارهایی که باید در این استان به سرعت صورت گیرد، تامین آب صنعت و کشاورزی از پساب و بازچرخانی آب است.

بازچرخانی آب در استان سمنان

صاحب نظر مسائل توسعه با بیان اینکه بازچرخانی آب یعنی بارها از یک آب استفاده کردن و این امر می تواند در نگه داشت داشته های استان سمنان موثر باشد، تاکید کرد: ۸۹ درصد از آب استان صرف کشاورزی می شود پنج درصد سهم صنعت است و مابقی صرف شرب می شود و این توازنی نیست که یک استان بحران زده باید داشته باشد.

بابایی با بیان اینکه پساب حداقل اگر بتواند دو درصد سهم آب کشاورزی را کاسته و به جای آن به صنعت اضافه کند بخش مهمی از مشکلات استان رفع می شود، ابراز کرد: بی آبی سبب می شود تا سرمایه گذاران رغبتی برای سرمایه گذاری در استان و ایجاد اشتغال نداشته باشند و این خطرناک است کما اینکه همین سال های اخیر استان از این بابت ضربه های زیادی خورده است.

وی با بیان اینکه علیرغم ادعای مسئولان در سال های اخیر بسیاری از سرمایه گذاران نیز قید سرمایه گذاری در استان سمنان را زده اند، افزود: بخش مهمی از این موضوع به کم آبی و دردسرهای تامین آب در استان سمنان باز می گردد که حتی سبب می شود تا سرمایه گذار عطای کار را به لقای آن ببخشد اما در این استان باقی نماند.

بحران جدی آب در استان سمنان

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار سمنان نیز کاهش نزولات جوی را یکی از مهمترین عوامل خشکسالی استان در سال های اخیر عنوان کرد و گفت: دو شهرستان بزرگ استان سمنان شامل سمنان و شاهرود درگیر بحران خشکسالی و همچنین کم آبی مفطر هستند.

محمد حمیدی با بیان اینکه طرح هایی مانند پساب در استان سمنان دنبال می شود و هم اکنون در شهرستان های شاهرود، سمنان و دامغان شاهد اجرای تصفیه خانه ها هستیم، بیان کرد: یکی از مشکلات ما در استان سمنان این است که تامین آب به واسطه وسعت و کویری بودن استان و محدودیت منابع آبی، بسیار دشوار و هزینه بر است تنها کافی است بدانیم که ۹۷ هزار کیلومتر مساحت این استان کویری است.

معاون استاندار سمنان: پروژه آبرسانی به گرمسار از طریق سیمین دشت و حبله بود به زودی به سرانجام می‌رسد اما در سمنان و شاهرود مشکل پابرجا است

وی با بیان اینکه پروژه آبرسانی به گرمسار از طریق سیمین دشت و حبله بود به زودی به سرانجام می‌رسد، ابراز کرد: در دامغان طرح علاج بخشی سد شاهچراغی در دست اجرا است و می تواند بخشی از مشکلات ما حل کند در نتیجه در این دو شهرستان قدری نگرانی های ما کمتر است.

راهکار تامین آب برای شاهرود و سمنان

معاون عمرانی استاندار سمنان با بیان اینکه در سمنان و شاهرود اما مشکل پابرجا است، تاکیدکرد: باید اجرای پروژه‌های آبرسانی به این دو شهرستان بزرگ استان تسریع شود هر چند طرح گذر از تنش آبی برای تابستان امسال تهیه شده و امیدواریم که بتوانیم تابستان امسال را به خوبی پشت سر بگذرانیم.

حمیدی با دو طرح آبرسانی فینسک برای سمنان و همچنین کالپوش برای شهرستان شاهرود نیز اشاره کرد و افزود: برای این دو پروژه سد فینسک و سد کالپوش در سفردوم رئیس جمهور اعتبارات قابل توجهی دیده شده است که امیدواریم با اختصاص این اعتبارات روند اجرای پروژه‌ها تسریع شود تا بتوانیم مشکلات در این دو شهرستان را نیز تا حد زیادی کاهش دهیم.

خطوط لوله قدیمی و فرسوده

در نهایت باید گفت استان سمنان بدون آب هیچ معنایی پیدا نخواهد کرد زیرا مشکلات کم آبی در این استان بسیار هستند از سوی دیگر باید گفت که خط انتقال آب استان سمنان دارای پنج دهه عمر است در نتیجه بخش بزرگی از آب در این استان از طریق همین خطوط لوله هدر می رود.

در آخرین برآورد ها کارشناسان اعلام کرده اند که ۳۲ درصد آب استان از طریق خطوط لوله هدر می رود در نتیجه اگر بتوانیم همین لوله های خط انتقال را تعویض کنیم شاهد هستیم که بخشی از مشکلات کم آبی در استان کاهش پیدا خواهد کرد.

مشکل اینجا است که برای همین موضوع به ظاهر کوچک هزاران میلیارد تومان هزینه نیاز است که در توان تامین هیچ دولتی نیست و باید دست کم بودجه یک دهه استان سمنان را در تمام هشت شهرستان در نظر گرفت بدون اینکه حتی یک طرح عمرانی و اقتصادی نیز اجرایی شود و تازه شاید بتوان تمام خطوط لوله انتقال آب استان را تعویض کرد آن هم به شرط اینکه تورم همه ساله کاری نکند که این طرح در چرخه نا تمام نیمه تمامی باقی بماند.