کمونیسم به عنوان یک ایدئولوژی سیاسی در اوایل قرن بیستم رواج یافت، به طوری که انقلاب بلشویکی ۱۹۱۷ روسیه به عنوان یک کاتالیزور برای گسترش آن عمل کرد. در طی صد سال بعدی، دولت های کمونیستی در سراسر جهان ظهور و سقوط کردند و میراثی پیچیده بر جای گذاشتند. نقشه پویای زیر تاریخ کمونیسم را از سال ۱۹۱۷ تا فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و فراتر از آن تا به امروز به تصویر کشیده است.
کمونیسم مدرن در سال ۱۹۱۷ در روسیه ظهور کرد، زمانی که ولادیمیر لنین رهبری فراکسیون بلشویک حزب سوسیال دموکرات کارگری روسیه را برای سرنگونی دولت موقت پس از سقوط امپراتوری روسیه برعهده گرفت. بلشویک ها نوشته های کارل مارکس و فریدریش انگلس را پذیرفتند و در پی برپایی یک دولت سوسیالیستی به رهبری طبقه کارگر بودند. پس از یک جنگ داخلی خونین، اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۲۲ به عنوان اولین دولت کمونیستی بزرگ تأسیس شد. تحت رهبری لنین و بعدها ژوزف استالین، اتحاد جماهیر شوروی یک فرایند سریع صنعتی شدن و مشاعی کردن کشاورزی را پشت سر گذاشت، در حالی که مخالفان سیاسی را حذف میکرد و کنترل تمامیت خواهانه اعمال می نمود.
پس از جنگ جهانی دوم، کمونیسم در اروپای شرقی و آسیا گسترش یافت و نیروهای کمونیست تحت رهبری مائو زدونگ در سال ۱۹۴۹ کنترل چین را به دست گرفتند. دولت های کمونیستی که با اتحاد جماهیر شوروی متحد شده بودند شامل لهستان، چکسلواکی، مجارستان، رومانی، بلغارستان و آلمان شرقی بودند. در طی چند دهه بعدی، ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی در جنگ سرد، درگیر یک رقابت شدید ایدئولوژیک و ژئوپلیتیکی، بودند. رویدادهای مهم شامل محاصره برلین، جنگ کره، مسابقه فضایی، و بحران موشکی کوبا بود که جهان را به طور ترسناکی به جنگ هسته ای نزدیک کرد.
تا دهه های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، کمونیسم در اروپا و آسیا شروع به فروپاشی رفت. ناکارآمدی های اقتصادی و سرکوب سیاسی منجر به اعتراضات رو به رشد در بلوک شرق شد. در اتحاد جماهیر شوروی، سیاست های پرسترویکا و گلاسنوست میخائیل گورباچف اصلاحات محدود بازار آزاد و شفافیت بیشتر را معرفی کرد، اما در نهایت منجر به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شد. بین سال های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۱، دولت های کمونیستی در سراسر اروپای شرقی فرو پاشید. دولت کمونیستی چین با اجرای اصلاحات اقتصاد بازار آزاد به بقای خود ادامه داد. جنگ سرد به طور رسمی در سال ۱۹۹۱ به پایان رسید.
تاریخ کمونیسم شامل برخی از رویدادهای بسیار مهم قرن بیستم است. اگرچه در ابتدا به عنوان یک آرمانشهر کارگری تصور شده بود، اما در عمل دولت های کمونیستی تا حد زیادی نتوانستند به آرمان های برابری طلبانه خود جامه عمل بپوشانند. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و بلوک شرق به پیروزی ایدئولوژیک سرمایه داری منجر شد، اما کمونیسم همچنان بر اندیشه و فعالیت سیاسی در سراسر جهان تأثیر می گذارد.
∎