نکته کلیدی و تعیین کننده این است که فقط در حوزه سیاست ورزی و حکمرانی نیست که عدم تحمل یکدیگر، عدم پذیرش اندیشه های مخالف، جا باز نکردن برای یکدیگر، قبول نکردن آداب رقابت، عدم پذیرش تغییر، کوتاه نیامدن و عدم رعایت حقوق دیگران وجود دارد، در مدیریت یک، مؤسسه، یک ساختمان، یک محله و حتی یک خانواده همان خصوصیات انحصار طلبی حذف و خود حق پنداری جاری است.

 

به گزارش خبرآنلاین، «کتاب اقتدار گرایی ایرانی در عهد پهلوی» راهی بازار کتاب شد. نویسنده کتاب دکتر محمود سریع القلم استاد دانشگاه و نویسنده، در پیش گفتار این کتاب، فلسفه تدوین چنین کتابی را به مخاطب منتقل می کند. او با این سوال آغازین، که «چرا ایرانیان در قدرت سیاست و حکمرانی دائماً شکست می خورند؟» به مهمترین سوال تاریخ ایران می پردازد. او در ادامه با ذکر این که مشکل تنها در حکومت نیست، که دیگران را نمی پذیرد، بلکه عدم پذیرش دیگران در مدیریت یک موسسه، خود حق پنداری، انحصار طلبی در زندگی جریان دارد.

 

سریع القلم با طرح سوال های دیگری می نویسد:

 

«کدام ویژگیها باعث می شوند که در علم صنعت، پزشکی و ادبیات موفق باشند؟ چرا موفقیت در موارد فوق به پایداری و موفقیت و سربلندی در قدرت و سیاست نمی انجامد؟ کجا باید سراغ علت ها بگردیم؟ افکار؟ فرهنگ؟ جغرافیا؟ شخصیت نظام مدیریت شفاف اقتصادی؟ و یا ساختار سیاسی شمول گرا؟ و یا کدام ترکیب از این علتهای محتمل؟ کدام علت دلیل اصلی است و ثقل ناکامی های سیاست و حکمرانی را توضیح میدهد؟ اگر هر کدام از این خوشه های علی (Causal Clusters) درصدی دارند تسلسل آنها به چه صورت است؟

 

چرا ما در حوزه فکر یکدیگر را تحمل نمی کنیم؟ چرا دیگری که راه متفاوت می اندیشد با لقب گذاری حذف می کنیم؟ چرا ذهن های صفر و یک (Binary) داریم؟ چرا مصالح دیگری برای ما ارزش ندارد؟ چرا وقتی به یک قرائت از سیاست می رسیم قرائت های دیگر» را ساده انگارانه ابلهانه و منحرف خطاب می کنیم؟ چرا واژه متمدنانه و اصیل Compromise را به سازش ترجمه کرده ایم؟ چرا معادل فارسی Fact نداریم؟ چرا معادل فارسی نظر خواهی برای تصمیم سازی یا Collaboration نداریم؟

 

 

ایران بزرگان فلسفی مانند ابن سینا و شهاب الدین سهروردی دارد ولی سیاست ورزی که برای مخالف فکری خود جا باز کند به ندرت تربیت کرده است. نکته کلیدی و تعیین کننده این است که فقط در حوزه سیاست ورزی و حکمرانی نیست که عدم تحمل یکدیگر، لقب گذاری دیگران، عدم پذیرش اندیشه های مخالف، جا باز نکردن برای یکدیگر، قبول نکردن آداب رقابت، رفتار غیر قاعده مند سازمانی، عدم پذیرش تغییر، کوتاه نیامدن و عدم رعایت حقوق دیگران وجود دارد، در مدیریت یک، مؤسسه، یک ساختمان، یک محله و حتی یک خانواده همان خصوصیات انحصار طلبی حذف و خود حق پنداری جاری است.

 

اگر در فنون و تخصصها موفقیت ،هست رستگاری فردی است. همین که جمعی در میان ،باشد کار به حذف و انحصار میکشد و حقیقت طبع آدمی به گونه ای است که در سفسطه و مغلطه برای اشتباهات خود فوق العاده هنرمند است به عبارت دیگر و با پرسشی متفاوت چرا ایرانیان به رستگاری جمعی فکر نمیکنند؟ در زیر موضوع رستگاری جمعی را یک به یک با گونه شناسی افکار ،فرهنگ جغرافیا شخصیت، نظام اقتصادی و ساختار سیاسی شمول گرا می سنجیم.»

 

در کتاب همچنین سریع القلم ۳۰ محور مهم شاید به عنوان امید یا به عنوان پیش بینی برای ایران ۱۴۲۷ با تقدیم به مخاطبان کتابش و ایرانیانی که در آن تاریخ زندگی خواهند کرد به شرح زیر مطرح کرده است:

 

۱. در انتخابات مردم به احزاب رأی خواهند داد نه افراد؛

۲. صادرات پتروشیمی ایران سهمی جزء پنج کشور اول جهان را خواهد داشت؛

۳.در جاده ها هر ۲۵ کیلومتر یک بخش استراحت وجود خواهد داشت؛

۴.شهروندان هرچندماه یک کتاب خواهند خواند؛

۵. شخصیت شهروندان با دانش آنها هم زمان رشد خواهد کرد؛

۶. نارساییهای محیط زیستی با آموزش و فن آوری روز حل خواهند شد؛

۷.به واسطهٔ حمل و نقل عمومی نیاز شهروندان به خرید اتومبیل کمتر خواهد شد؛

۸ یک سوم نمایندگان مجلس از بانوان خواهد بود؛

۹. حداقل بیست میلیون توریست از ایران بازدید خواهند کرد؛

۱۰. هیچ شهروندی در سواحل دریای خزر و خلیج فارس آشغال پرت نخواهد کرد؛

۱۱. چندین تلویزیون خصوصی با تلویزیون دولتی رقابت خواهند کرد؛

۱۲. شهروندان ۵۶ کشور مسلمان می توانند بدون ویزا به ایران سفر کنند؛

۱۳. اخلاق مدنی به طور چشمگیری در ایران رشد خواهد کرد؛

۱۴.ایرانیان صاحب قرارداد اجتماعی خواهند بود؛

۱۵. میانگین سن وزرای کشور بین ۴۰ تا ۴۵ سال خواهد بود؛

۱۶. تعداد دانشگاه هایی که مدرک دکتری می دهند به زیر بیست خواهد رسید؛

۱۷. نرخ مهاجرت به حداقل خواهد رسید؛

۱۸. نظام بانکی و مالی بین المللی شریک و رقیب نظام بانکی ایران خواهد بود؛

۱۹. روابط ایران با عموم همسایگان عادی و مسالمت آمیز خواهد بود؛

۲۰. شهروندان در رعایت آداب گفت وگو قبول کردن تفاوت های فکری و رعایت حریم فردی در منطقه خاورمیانه زبانزد خواهند بود؛

۲۱. ایران قطب صنعت IT ICT در خاورمیانه خواهد بود؛

۲۲. متخصصان و بنگاههای ایرانی نقش عمده ای در امور تجاری و اقتصادی کشورهای همسایه خواهند داشت؛

۲۳. شهروندان با گذرنامه خود حداقل به ۱۴۵ کشور بدون ویزا می توانند سفر کنند؛

۲۴. صادرات نفت و گاز ایران متوقف خواهد شد؛

۲۵. تصویر بیرونی از ایران علمی - فناوری، فرهنگی و مدنی خواهد شد؛

۲۶. مهندسین و متخصصان ایرانی به همراه تبعه ۳۵ کشور دیگر در تولید ایرباس مشارکت خواهند کرد؛

۲۷. رتبه اعتباری ایران در سرمایه گذاری به ؟؟ خواهد رسید؛

۲۸. و در نتیجه هنر معماری ادبیات و فرهنگ ایران در دنیا مطرح خواهد بود؛

۲۹. درآمد سرانه به بالای بیست هزار دلار خواهد رسید؛

۳۰.و در نتیجه،ا عتماد ،صداقت همکاری مدنی، نهاد خانواده و راستگویی در کشور فراگیر خواهد شد.

 

-اقتدار گرایی در عهد پهلوی، محمود سریع القلم، تهران: نشر فرزان روز ۱۴۰۲، چاپ قبلی نشر گاندی ۱۳۹۷، چاپ اول : ۱۴۰۲ تیراژ : ۲۰۰۰ نسخه ؛ قیمت : ۴۰۰۰۰۰ تومان