خبرگزاری آریا - در کشور ما علاوه بر صادرات کالاهای غیرنفتی و ورود درآمدهای حاصل از آن، بخش قابل توجهی از درآمدهای ارزی از محل صادرات نفت و گاز است که در تراز بازرگانی اعلامی از سوی گمرک پیش از این اعلام نمی شد و آمار بازرگانی خارجی گمرکی شامل ارقام صادرات نفت‌خام، نفت کوره و میعانات گازی نبود، در حالی است که صادرات نفتی به عنوان منبع اصلی تامین ارز واردات کالاهای اساسی است.
به گزارش سرویس اقتصادی آریا به نقل از شادا، مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به گزارش مورخ 1402.10.13 روزنامه تعادل با تیتر « تراز «ناتراز» تجارت ایران» و گزارش روزنامه اعتماد با تیتر « تراز تجاری منفی 12 میلیارد دلار شد» در همین تاریخ، توضیح داد: آمارهای اعلام شده از روند صادرات كالاهای غیرنفتی در 9 ماه سال جاری نشان می‌دهد تراز تجاری از 10 میلیارد دلار عبور و به 11 میلیارد و 924 میلیون دلار رسیده است.
در بازه زمانی مورد بررسی برای اولین‌بار گمرك در آمار تجاری گزارش صادرات نفتی كشور را هم اعلام كرد تا به این طریق نفت هم که باید در این بررسی لحاظ شود، در اعلام تراز تجاری اعلام شود.مجموع مبادلات بازرگانی كشور در بازه زمانی مورد بررسی نشان می‌دهد، میزان صادرات قطعی كالاهای غیرنفتی كشور (به استثنای نفت خام، نفت كوره و نفت سفید و همچنین بدون صادرات از محل تجارت چمدانی)، بالغ بر 101 میلیون و 904 هزار تن و به ارزش 36 میلیارد و 434 میلیون دلار بوده است كه در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، افزایشی 26.48 درصدی در وزن و كاهشی 0.68 درصدی در ارزش دلاری داشته است. همچنین میزان واردات كشور در این مدت، با افزایشی 6.04 درصدی در وزن و 12.29 درصدی در ارزش دلاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به 28 میلیون و 737 هزار تن به ارزش 48 میلیون و 358 هزار دلار رسید.
به طور کلی تراز تجاری یک کشور به تنهایی برای سنجش سلامت اقتصاد آن کافی نیست از این جهت، گمرک جمهوری اسلامی ایران با اصلاح رویه سابق برای محاسبه تراز تجاری برای نخستین بار در راستای ایجاد شفافیت در عملکرد تجارت خارجی، اقدام به انتشار تجارت خارجی با احتساب آمار صادرات نفت، برق و خدمات فنی و مهندسی در دولت سیزدهم کرد.
تعریف علمی تراز تجاری عبارت است از تفاوت بین ارزش واردات و صادرات برای یک دوره معین و کشوری که از نظر ارزشی بیشتر از صادرات خود کالا و خدمات وارد می کند و با کسری تجاری مواجه است،در حالی که کشوری که بیشتر از واردات کالا و خدمات صادر می کند، دارای مازاد تجاری است.
به لحاظ علمی و عرفی هیچ کشوری تراز تجاری را بدون در نظر گرفتن برخی منابع مانند نفت و گاز و یا با آن به تفکیک محاسبه نمی کند اما در کشور ما علاوه بر صادرات کالاهای غیرنفتی و ورود درآمدهای حاصل از آن، بخش قابل توجهی از درآمدهای ارزی از محل صادرات نفت و گاز است که در تراز بازرگانی اعلامی از سوی گمرک پیش از این اعلام نمی شد و آمار بازرگانی خارجی گمرکی شامل ارقام صادرات نفت‌خام، نفت کوره و میعانات گازی نبود، در حالی است که صادرات نفتی به عنوان منبع اصلی تامین ارز واردات کالاهای اساسی است. اکنون، گمرک جمهوری اسلامی ایران با اصلاح این رویه برای نخستین بار در راستای ایجاد شفافیت در عملکرد تجارت خارجی، اقدام به انتشار تجارت خارجی کشور با احتساب
آمار صادرات نفت، برق و خدمات فنی و مهندسی در دولت سیزدهم کرد که بر این اساس صادرات کشور در 9 ماهه سال جاری با احتساب نفت، برق و خدمات فنی و مهندسی و به استثنای آمار صادرات تجارت چمدانی به 63 میلیارد و 970 میلیون دلار رسیده، حجم تجارت خارجی کشور (مجموع واردات و صادرات) در 9 ماهه امسال با رشد 7 درصدی بالغ بر 112 میلیارد دلار رسیده و با احتساب صادرات نفت، خدمات فنی و مهندسی و برق، شاهد بالغ بر 15.5 میلیارد دلار مازاد تجارت خارجی در این مدت هستیم.