به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، کارشناس میراث فرهنگی و گردشگری گناباد گفت: کف، از ریشه گیاه چوبک یا در اصطلاح محلی بیخ به دست می آید و برای درست کردن آن در مرحله نخست ریشه های گیاه چوبک را به قطعه های کوچک تقسیم کرده و بعد از زدودن لایه های سفت و رسیدن به بخش کرِم رنگ آن برای سه بار متوالی در آب می جوشانند تا تندی آن برطرف شود، سپس برای مدت یک ساعت به هم می زنند تا کف مایع غلیظی از آن به دست آید.
علیرضا شناسایی افزود: برای شیرین کردن کف در قدیم از شیره انگور استفاده می شد که اکنون گاه از شکر نیز به این منظور بهره گرفته می شود و با توجه به فرآیند طولانی درست کردن کف، معمولا از بعدازظهر آخرین روز پاییز جمعی از مردان فامیل در منزل یکی از بزرگان دور هم جمع شده و آن را تهیه می کنند تا اعضای خانواده و بستگان در کنار تنقلات و میوه شب یلدا آنرا مصرف کنند.
یک پژوهشگر در تاریخ محلی و فرهنگ عامه گناباد هم گفت: هنگام کف زنی، تمام اعضای خانواده به شادی و سرور و شوخی با یکدیگر می‌پردازند و شبی ماندگار را برای خود رقم می‌زنند و کف آماده شده پس از درآمیختن با شیره انگور و یا شکر، با مغز گردو و پسته تزیین شده و برای خوردن و پذیرایی از مهمانان آماده می‌شود.
ابوالحسن دلشاد نوغابی افزود: مردم گناباد در گذشته برای شب یلدا از تولیدات خود شامل هندوانه دیمه، انار، انگور، کشمش، تخمه کدو و برگه زردآلو استفاده می‌کردند و هر خانواده با محصول تولیدی خود از مهمانان این شب پذیرایی می‌کرد ولی در شرایط کنونی و افزایش چشم و هم چشمی و تجملات، مردم اقدام به خرید میوه و خشکبار گوناگون و رنگارنگ برای شب یلدا می کنند.
روستای تاریخی زیبَد از توابع شهرستان گناباد از جمله مناطقی است که هنوز هم رسم زیبای زیبای کف زنی، در بسیاری از دورهمی‌ها و به اصطلاح چراغونی‌های زمستانی آنان، به‌خصوص در شب چله اجرا می‌شود.