گروه ادب و هنر| تنها 15 دقیقه از اکران فیلم «رستاخیز» در مراسم رونمایی این فیلم برای اهالی رسانه گذشته بود که ناگهان پخش فیلم متوقف شد و مدیران باغ موزه دفاع مقدس مانع ادامه نمایش آن شدند تا اینکه سرانجام پس از چیزی حدود یک ساعت پادرمیانی و ارائه مجوز اکران آن، نمایش این فیلم ادامه پیدا کرد. سردار جواد خضرایی مدیرعامل باغ موزه دفاع مقدس و احمدرضا درویش مدت‌ها با هم رایزنی کردند تا اینکه این توافق به دست آید.
برخی عامل این توقف را تهدیدی علیه باغ موزه دفاع مقدس به دلیل اکران این فیلم اعلام کردند. تهدیدی که سبب شد حراست این مرکز چاره‌ای به جز توقف اکران آن نیابد. اما نسخه‌ای که از «رستاخیز» به نمایش درآمده بود، چیزی حدود 40 دقیقه کوتاه شده بود. قرار است این نسخه از امروز 24 تیر در سینماها به نمایش درآید. نسخه‌ای که سانسور زیادی شده است تا نظر منتقدانش را برآورده کند. با این حال در آستانه اکران فیلم «روز رستاخیز» به کارگردانی احمدرضا درویش واکنش‌ها همچنان به این فیلم پرحاشیه ادامه دارد.
واکنش‌ها از سوی منتقدان به اکران فیلم «رستاخیز» در حالی ادامه دارد که محسن مومنی‌شریف، رئیس حوزه هنری در دفاع از این فیلم در مراسم رونمایی آن گفت: «فیلم «رستاخیز» از آن دست فیلم‌هایی است که بیانگر رشد و بلوغ سینمای ماست و در زمانی به نمایش درآمده که در اوج جنگ علیه دنیای اسلام هستیم و حقیقت اسلام ناب محمدی در میان هیاهوی این جنگ‌ها کمرنگ شده است. خوشحالم که «رستاخیز» در سرزمینی ساخته شده که مردم آن ارادتمند حضرت سیدالشهدا(ع) هستند و خوشحالم که علاوه‌بر مردم ایران، مسلمانان دیگر در جهان اسلام و به‌ویژه کشورهای همسایه این فیلم را می‌بینند. همچنین امیدوارم این فیلم مورد رضایت رسول اکرم(ص) قرار گیرد.»
مومنی که مرکز تحت مدیریتش یعنی حوزه هنری پخش فیلم «رستاخیز» را به عهده دارد درباره حاشیه‌های پیش‌آمده برای این فیلم گفت: «بیشتر مطالبی که مورد اعتراض منتقدان بوده و باعث ایجاد حاشیه شده، مربوط به نسخه اولیه فیلم «رستاخیز» است که دو سال قبل در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد، اما در حال حاضر پس از دریافت برخی نظرات و پیشنهادها، احمدرضا درویش 40 دقیقه از فیلم را کم کرده که به نظر من حذف برخی بخش‌ها به فیلم لطمه زده است.» مومنی‌شریف در ادامه اما به نکته مهم‌تری اشاره کرد. او ابراز امیدواری کرد که ایرادهایی که به ساخت فیلم‌های مذهبی گرفته می‌شود، باعث نشود سینمای ایران جرأت ساخت فیلم‌های دینی - تاریخی را نداشته باشد و بیشتر به سمت ساخت فیلم با موضوع مثلث‌های عشقی و... برود.
حاشیه‌های مراسم رونمایی «رستاخیز» تنها به توقف یک ساعته در اکران آن ختم نشد و پس از پایان آن، خبرنگارانی از رسانه‌های تندرو و وابسته به دلواپسان به سراغ احمدرضا درویش رفتند تا علاوه‌بر وارد کردن اتهاماتی به برخی از عوامل این فیلم، پرسش‌هایشان را هم با او در میان بگذارند.
احمدرضا درویش هم در پاسخ به همین انتقادها و پرسش‌ها بود که درباره دلایل و نحوه نشان دادن چهره حضرت عباس(ع) توضیح داد و تاکید کرد که برای نشان دادن این تصویر مجوزهای لازم را گرفته است: «در هر زمینه‌ای باید به متخصص آن مراجعه کرد. در زمینه مسائل دینی نیز ما به متخصصان آن که علمای دین هستند، مراجعه کردیم. ما مجموعه نظرگاه‌ها را بررسی کردیم و مهم این است که ببینیم از درون این مجموعه یا نظرگاه‌ها چه چیزی استخراج می‌شود. دوم اینکه تلاش داشتیم به وظیفه شرعی خود پایبند باشیم. من موظفم به نظر مرجع تقلید خودم دقت و براساس آن عمل کنم و همین کار را کردم. در بحث تشبه به چهره معصومین(س) بسیاری از علما مشکلی با آن ندارند و آن را رد نکرده‌اند ولی شرطی وجود دارد و آن شرط این است که وهنی به‌وجود نیاید و خدایی‌نکرده تعرض و توهینی نشود. فیلم رستاخیز نه‌تنها در نشان دادن چهره بلکه در مباحث زیبایی‌شناختی رویدادها و حتی ظاهر چهره‌ها به متخصصان مراجعه کرده است و دیدگاه‌های مراجع بسیار مورد توجه بوده است. همه ملت ایران و شیعیان به حضرت عباس(ع) علاقه قلبی دارند و به نحوه تصویر نمایش آن حضرت حساسیت دارند. ما با مساله نمایش دادن تصویر آن حضرت در فیلم کاملا به شکل حرفه‌ای برخورد کردیم، حرمت و نظر مراجع را رعایت کردیم. وقتی در ساحت درام می‌خواهید با قصه و درام جلو بروید؛ درام شما باید بر شخصیت تکیه کند و شخصیت امنیت پیدا کند. شخصیت زمانی شکل می‌گیرد که زیبایی، عشق، آلام درونی از طریق چهره نمایان شود. وقتی ما این مسائل را حذف می‌کنیم بهتر است کل شخصیت را حذف کنیم.» یکی از مواردی که واکنش منتقدان را برانگیخته است، صحنه بعد از شهادت حضرت علی‌اصغر(ع) خون روی اسب ریخته است که مخالفان معتقدند در روایات است که حضرت امام حسین(ع) خون حضرت علی‌اصغر را به آسمان می‌پاشد و یک قطره از خون بازنمی‌گردد. درویش در پاسخ به این انتقاد بود که گفت: «در نسخه اول خون حضرت علی‌اصغر(ع) روی اسب می‌ریزد، اما بعد متوجه شدیم این مساله اشتباه است و فیلم را به‌گونه‌ای اصلاح کردیم که خون آن حضرت به آسمان پاشیده می‌شود و تصویر را براساس روایات اصلاح کردیم.»
درویش درباره اصلاحاتی که بعد از جشنواره فیلم فجر به فیلم وارد شد، گفت: «بعد از نمایش فیلم رستاخیز در جشنواره فیلم فجر مانند همه فیلم‌های دیگر که دوباره اثر را بررسی می‌کنند، نظرات مختلف را درباره فیلم شنیدیم و آن را بررسی کردیم. بعد با بیوت مراجع ارتباط برقرار کردیم و کارهای کارشناسی انجام دادیم. بعضی از مراجع نمایندگانی را فرستادند و بارها فیلم توسط آنها دیده شد و برخی نظرگاه‌ها که علمی و منطقی بود، در فیلم اعمال شد. دلیل دیگر برای کوتاه کردن فیلم این است که ظرفیت اکران فیلم در سینمای ایران مشخص است و سانس‌بندی‌ها و نوع اکران نیز در سینما کاملا مشخص است و سیستم اکران؛ ظرفیت نمایش یک فیلم سه ساعت و 10 دقیقه‌ای را ندارد، بنابراین زمان فیلم را به دو ساعت و 10 دقیقه کاهش دادیم تا در زمان اکران فیلم با تعداد سانس‌های بیشتر و بهتر اکران شود. اگر تقاضایی برای نمایش نسخه کامل وجود داشته باشد و همچنین سالن سینمایی آمادگی این اکران را داشته باشد، آمادگی داریم که نسخه کامل را نمایش دهیم. اما نسخه اصلی که در سینماها اکران می‌شود همین نسخه‌ای است که مجوز گرفته است.»
یکی از عمده انتقادها به فیلم «رستاخیز» نشان دادن چهره حضرت عباس(ع) برای اولین بار است که درویش در پاسخ به آن گفت: «مگر ما در تعزیه امام حسین(ع) را نمی‌بینیم و حضرت عباس(ع) را نشان نمی‌دهیم؟» آنها که آمده بودند به حاشیه‌ها درباره فیلم «رستاخیز» دامن بزنند، پا را فراتر گذاشتند و اتهاماتی را به بازیگر نقش حضرت عباس(ع) زدند تا احمدرضا درویش را عصبانی کنند و او بگوید: «باید اخلاق و ادب را رعایت کنیم؛ ما و شما مسلمان هستیم. در حدیث آمده است اگر شب گناهی را از کسی دیدید صبح به رویش نیاورید، زیرا شاید نیمه‌شب توبه کرده باشد.
بازیگر نقش حضرت عباس(ع) با وضو بر صحنه فیلم حاضر می‌شد. نباید پشت سر او اتهامات این‌گونه بزنید. او به هیچ عنوان خواننده پاپ نبوده و صحبت‌هایی که درباره‌اش گفته می‌شود به هیچ وجه به شیوه اخلاق حسینی نیست.»
رستاخیز و واکنش‌ها
همزمان با آماده شدن سینماها در ایران برای اکران فیلم «رستاخیز» قرار است این فیلم در کشورهای دیگر نیز به نمایش درآید. از همین بابت است که معاون جشنواره بین‌المللی فیلم بغداد در دیدار با رایزن فرهنگی ایران در عراق از افتتاح این جشنواره با نمایش فیلم «رستاخیز» به کارگردانی احمدرضا درویش خبر می‌دهد. جشنواره بین‌المللی فیلم بغداد در پنج روز برگزار خواهد شد که یک روز آن مختص سینمای ایران است. در حالی که مدیران سینمایی و سازندگان فیلم«رستاخیز» برای روشنگری نسبت به این فیلم دینی مذاکرات زیادی از زمان تولید تاکنون انجام داده‌اند، واکنش‌های برخی علما به اکران این فیلم همچنان ادامه دارد. دیروز دفتر آیت‌الله حسین وحیدخراسانی و همچنین آیت‌الله سیدمحمدعلی علوی‌گرگانی در موضع‌گیری‌های جداگانه‌ای از اکران این فیلم سینمایی ابراز نارضایتی کردند. پیش از این سایت «رستاخیز» فتاوی برخی مراجع عظام ازجمله آیت‌الله علی سیستانی و... درباره جواز پخش چهره مقدسان در آثار سینمایی را منتشر کرده بود.» اما آنچه مسلم است تصمیم مدیران سینمایی بر اکران این فیلم است که قرار است از امروز در سینماها به نمایش درآید. ناگفته نماند رئیس سازمان سینمایی برای صدور مجوز اکران این فیلم رایزنی‌هایی با برخی از علما انجام داده است و به نظر می‌رسد کوتاه شدن 40 دقیقه‌ای این فیلم نیز حاصل همین رایزنی و جلب رضایت‌ها بوده است. البته برخی هم کوتاه شدن 40 دقیقه‌ای «رستاخیز» را به زمان طولانی آن ربط می‌دهند.
نظر شما