یکی از معضلات اساسی رژه موشها در شهر است. موش پستانداری کوچک از راسته جوندگان است. دندانهایش در حال رشد دائمی است و برای اینکه این دندانها بیش از حد رشد نکند، دائما با جویدن چیزهای نسبتا سخت آنها را کوتاه نگه می دارد. عموم موشهای تهران از نوع نروژی هستند. این گونه قالب در سطح مناطق ۲۲گانه شهر در کنار فضای سبز حاشیه انهار، مخازن جمعآوری زباله و پسماندهای شهری دیده میشوند.
بسیاری از کارشناسان تأکید دارند که نمیتوان جمعیت موش را به صفر رساند اما میتوان آن را کنترل کرد. این جوندگان کوچک از قدیمالایام در تهران وجود داشتند و جمعیت آنها در حال ازدیاد است. البته با توجه به گسترش شهر افزایش این جمعیت طبیعی است.
موش های ۳۰۰ گرمی با طول ۱۵ سانتی متر در پایتخت
موشهایی که در تهران قرار دارند؛ ابعاد و اندازه درشتتری دارند و حدوداً ۳۰۰گرمی هستند و از نظر زیستشناسی از نوک پوزه تا انتهای بدنشان تقریبا بین ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر است.
از موش های شناگر تا سمومی که دیگر تاثیر ندارند
موش ها به انواع صحرایی و غیره تقسیم شدهاند و تفاوتهایی در دندان، طول دم و ... دارند. گسترش موش در سراسر جهان وجود دارد. آنها میتوانند خودشان را بدون مشکل با محیطهای اطراف تطبیق دهند. بدن بسیار مقاومی در برابر سقوط دارند . موشها در برابر اشعههای مختلف دوام میآورند حتی برخی از آنها میتوانند شنا کنند و در ادوار گذشته سموم مختلفی برای از بین بردن این جانور موذی مورد استفاده قرار گرفته اما بدن آنها نسبت به سموم مقاوم شده است.
نیروها به صورت تخصصی موش جمع می کنند
شهرداری تهران در ادوار گذشته برای رفع مشکل اقداماتی انجام داد از کشتن موش ها با تفنگ تا تله گذاری و سیمان کشی جلوی لانه موش ها؛ اما نتیجه خوبی گرفته نشد.
داوود گودرزی مدیر کنترل حیوانات شهری در خصوص آخرین وضعیت موش در تهران به خبرنگار فارس، گفت: شرایط در حال حاضر نسبت به ۲ ماه پیش بهتر شده است. قبلا جمع آوری موش با پیمانکار رفت و روب بود؛ در حال حاضر نیروها را جدا کرده و به صورت تخصصی کار موش را زیر نظر رییس اداره خدمات شهری منطقه انجام میشود. شناسایی لانه کوبی، طعمه گذاری و ... انجام شده و ظرف چند ماه آینده هم وضعیت بهتر خواهد شد. لاشه موش ها را هم اسپره کرده و به صورت بهداشتی در آراده کوه دفن می کنیم.
موش های تهران قدرت تخریب بیشتری دارند
بر اساس این گزارش، تفاوت زیادی بین موشها وجود دارد. موشهایی که در تهران وجود دارند از نوع رت قهوهای است. رتها به واسطه جسته تهاجمی قدرت تخریب بیشتری دارند. موشهای نروژی و فاضلاب میتوانند به زیرساختهای شهر تهران آسیب وارد کنند و فیبرهای نوری را بجوند.
عمده موشی که در تهران وجود دارد با اسم علمی راتوس نروژیکوس است. موشهای نروژی در شرایط سخت هم میتوانند زنده بمانند. آنها نه تنها در تهران بلکه در کل کشور وجود دارند.
موش های اب دوست در تهران
اردوان پورمحمدی کارشناس ارشد محیط زیست نیز در گفتوگو با خبرنگار فارس درباره موشهای تهران میگوید: عمده موشهای تهران نرژوی هستند. موشهای نروژی آبدوست هستند و در حاشیه انهار بیشتر دیده میشوند و تقریباً ۲ الی ۳ برابر وزن بدن خود نیاز به آب دارند. توانایی شنا کردن در انهار پر آب را دارند. شاهد بودیک که موش ها در انهار روباز شهر مانند بلوار کشاورز در آب شنا میکنند.
موش ها سالی ۴ بار و هر بار بیش از ۸ نوزاد به دنیا می آورند
به دلیل وجود مواد غذایی در حاشیه انهار شاهد حضور موشها هستیم چرا که زیستگاه خوبی برای این جانوری که به موسیقی هم علاقه دارد و از آن لذت میبرد. به دلیل زاد و ولد بالای این پستاندار کوچک هیچگاه جمعیتاش به صفر نمیرسد. موشها بسیار باهوش هستند و شرایط محیط را رصد میکنند. آنها به صورت کلونی زندگی میکنند و حتی در جاهایی که دسترسی به موادغذایی نداشته باشند حالت خودکنترلی دارند و جفتگیری نمیکنند، اما اگر شرایط را مساعد ببینند دمای هوا خوب و موادغذایی مهیا باشند زاد و ولدشان بالا میرود و در هر زایمان ۷ تا ۸ و بعضا تا ۱۲ نوزاد به دنیا میآورند. البته جهشهای ژنی زیادی هم در آنها وجود دارد.آنها در سال به صورت نرمال ۳ تا ۴ بار زایمان میکنند.
برای کاهش موشها باید چه کرد؟
در بحث مدیریت کنترل موش باید تعادل زیستی به هم ریخته شود و محیطی ناامن برای آنها فراهم شود. انهار، حاشیه رودخانهها، باغچهها و هر جایی که احتمال تولیدمثل دارند باید از بین برود. موشهای نروژی با بقیه جوندگان از نظر زیستگاهی متفاوت هستند مقاومت بالایی دارند. موشهای بیابانی لانه میسازند. حتی در لانهسازیشان معماری هم ایجاد میکنند اما موشهای شهری نیاز به لانهسازی ندارند. آنها نهایتاً تا عمق ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر روی زمین را به صورت افقی حفر کرده در آنجا دپوی موادغذایی کرده و تولیدمثل میکنند. حتی در کنار ریشه درختان هم آنها لانه میسازند.
باید زیستگاه موش را از بین برد
استفاده از سموم مختلف، کشتن موشها با تفنگ، گذاشتن تلهموش و ... از جمله اقداماتی بوده که در طی دورههای گذشته برای از بین رفتن موش استفاده شده است، اما مهمترین بحث کنترل جمعیت موش از بین رفتن زیستگاه شهری است و باید بهسازی و بازسازی صورت گیرد. طعمهگذاری و سمپاشی باعث نمیشود این جانور از بین برود و تنها راهش این است که زیستگاه آن را از بین ببریم.
۴ میلیون موش در تهران داریم
قبلا برخی از خیابانها بازسازی و بهسازی شد و کلونی بسیاری از موشها از بین رفت اما شاهد هستیم که دوباره این موشها در حاشیه معابر، کنار درختها، زیر سطلهای زباله و ... برای خود کلونی درست کرده و شاهد ازدیاد موش در تهران هستیم. برای از بین رفتن موش باید اقدامات مستمر صورت گیرد. ابتدا باید محیط بهسازی و سپس طعمهگذاریهای شیمیایی انجام شود البته هزینه بهسازی بالاست اما برای اینکه این جانور ازدیاد پیدا نکند باید مبارزه تلفیقی صورت گیرد.
به گفته اردوان پورمحمدی کارشناس ارشد محیط زیست آمار دقیقی از تعداد موشهای تهران وجود ندارد، اما بر اساس برآورد صورت گرفته قبلا حدود ۳ تا ۴ میلیون موش در تهران وجود دارد و باید کلونی موش از بین برود تا دیگر آنها نتوانند زاد و ولد کنند و شاهد حضورشان در جوی های شهر نباشیم.