فرشاد گلزاری

32 روز از جنگ در غزه می‌گذرد و شاید کسی فکر نمی‌کرد مدت منازعه میان حماس و اسرائیل یکماه را رد کند و کار به جایی برسد که بسیاری از کشورهای جهان خواهان برقراری فوری آتش‌بس در غزه شوند. شرایط کنونی در نظام بین‌الملل به هیچ وجه قابل قیاس با هیچ برهه‌ای از تاریخ نیست؛ چراکه بر اساس اعلام وزارت بهداشت فلسطین تا به امروز 10328 نفر کشته شده‌اند که بدون تردید این میزان در روزهای آینده افزایش خواهد داشت. در بررسی تحولات جاری اراضی اشغالی، صرف‌نظر از فجایع غزه و تک و پاتک‌های حماس و ارتش اسرائیل؛ تحلیل وضعیت فعلی اسرائیل و مواضعی که از سوی کابینه تل‌آویو و شخص نخست‌وزیر اتخاذ می‌شود، از اهمیت بسیاری برخوردار است. در همین راستا روز گذشته (سه‌شنبه) بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در مصاحبه با شبکه آمریکایی ای.بی.سی نیوز وقتی از او پرسیده شد پس از پایان جنگ چه کسی باید غزه را اداره کند؟ گفت: «معتقدم اسرائیل مسئولیت امنیتی همه جانبه این باریکه را برای مدت نامعلومی برعهده خواهد داشت، زیرا ما دیدیم که وقتی این مسئولیت امنیتی را برعهده نگیریم چه اتفاقی می‌افتد». نتانیاهو در ادامه سخنان خود با این شبکه آمریکایی افزود که تل‌آویو «مکث‌های تاکتیکی کوچک در جنگ غزه برای تسهیل ورود کمک‌های بشردوستانه یا اجازه خروج اسیران تحت بازداشت حماس، در نظر خواهد گرفت.» در تحلیل این سخنان باید گفت: نتانیاهو و در کل ساختار سیاسی- امنیتی اسرائیل این تصمیم را اتخاذ کرده‌اند که تا آخرین نفس در غزه بمانند و به پیشروی خود ادامه دهند که البته بدون تردید با مقاومت حماس روبرو خواهند شد. اینکه او به تبعات امنیتی عدم بر عهده گرفتن مسئولیت غزه اشاره می‌کند در واقع این موضوع را گوشزد می‌کند که خروجی این انفعال چیزی نیست جز جنگی که در حال حاضر شاهد و ناظر آن هستیم.

تبعات تحکیم حضور در غزه

بخش دیگری از سخنان نتانیاهو به نوعی به کمک‌های بشردوستانه مربوط است که به نظر کمی ضد و نقیض برآورد می‌شود. او «مکث‌های تاکتیکی کوچک» یا به عبارتی توقف نظامی چند ساعته را مثال می‌زند اما به این موضوع اشاره نمی‌کند که چرا اجازه نمی‌دهد یک آتش‌بس مشخص در غزه برقرار شود؟ فارغ از این مسائل، روز گذشته (سه‌شنبه) یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل در نشست کمیته امور خارجه و امنیت اسرائیل به شرح آنچه «پیشروی» نیروهای ارتش در جنگ با حماس و تخریب زیرساخت‌های آن در شهر غزه خواند، اشاره کرده و به تبیین اهداف جنگ و تمرکز در عملیات‌ها در بخش‌های مختلف پرداخت. وی گفت: «ما انتظار داریم روزهای زیادی را درگیر باشیم و در نهایت سه هدف اصلی محقق خواهد شد؛ یک اینکه حماس به عنوان گروهی نظامی و دولتی در غزه نابود خواهد شد، دوم اینکه هیچ خطر امنیتی از غزه برای شهروندان اسرائیل وجود نخواهد داشت و در آخر اینکه ارتش اسرائیل آزادی عمل کامل و بدون محدودیت برای استفاده از زور خواهد داشت». اگر این سخنان قلدرمآبانه و از موضع قدرت گالانت را کنار اظهارات نتانیاهو در مصاحبه با شبکه آمریکایی ای.بی.سی قرار دهیم به وضوح می‌بینیم که ساختار امنیتی و سیاسی اسرائیل بدون توجه به هر‌گونه هشدار بین‌المللی به دنبال آن است تا غزه را نه تنها ویران کند، بلکه «استقرار با مدت نامعلوم»در آن را برنامه‌ریزی کرده‌اند و بدون شک طی روزهای آینده شاهد تاکتیک‌های جدید در غزه از جانب اسرائیل خواهیم بود. از سوی دیگر تل‌آویو در مورد حمایت غرب هم دو دل است؛ به گونه‌ای که ایهود باراک، نخست‌وزیر اسبق و وزیر دفاع سابق اسرائیل در گفت‌وگو با پالتیکو گفته است که «اظهارات مقامات آمریکایی درباره جنگ غزه در روزهای اخیر تغییر یافته و درخواست‌ها برای برقراری آتش‌بس بشردوستانه هر روز بیشتر می‌شود که این نشانه خوبی برای ما نیست.» او تصریح کرده که «زمان زیادی باقی نمانده و واضح است که به‌زودی بر سر حمله به غزه با آمریکایی‌ها به مشکل برخورد خواهیم کرد». حال باید که هزینه این تحکیم حضور تل‌آویو در غزه تا چه حد و به چه اندازه خواهد بود.