در سال ۲۰۲۲ قیمت نفت به بیش از ۱۰۰ دلار برای هر بشکه رسید و پس از یک سال آشفتگی کامل در بازارهای انرژی در پی تهاجم روسیه به اوکراین، بالاترین حد خود در هشت سال گذشته را تجربه کرد. شرکتهای نفتی سود خود را دو برابر کردند و اقتصاد بزرگترین تولیدکنندگان نفت در جهان رشد چشمگیری پیدا کرد. اما کدام کشورها بیشترین عرضهی نفت جهان را دارند؟ در اینفوگرافیک زیر رتبه بندی بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان به تصویر کشیده شده است.
رتبه بندی بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان در سال ۲۰۲۲
ایالات متحده از سال ۲۰۱۸ بزرگترین تولیدکننده نفت جهان بوده است و در سال ۲۰۲۲ با تولید نزدیک به ۱۸ میلیون بشکه در روز به سلطه خود ادامه داد که تقریباً یک پنجم عرضه نفت جهان را تشکیل می داد. تقریباً سه چهارم تولید نفت این کشور در پنج ایالت تگزاس، نیومکزیکو، داکوتای شمالی، آلاسکا و کلرادو متمرکز است.
رتبه بندی سایر تولیدکنندگان عمده نفت در جهان:
پس از پیشتازی قابل توجه آمریکا در تولید نفت، عربستان سعودی (رتبه دوم) ۱۲ میلیون بشکه در روز تولید کرد که حدود ۱۳ درصد از عرضه جهانی را تشکیل می دهد.
روسیه با ۱۱ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۲ سوم شد. این سه غول بزرگ تولیدکننده نفت به همراه کانادا (چهارمین) و عراق (پنجمین) بیش از نیمی از کل عرضه نفت جهان را به خود اختصاص داده اند.
در همین حال، ۱۰ تولیدکننده برتر نفت، از جمله کشورهایی که در رتبه های ۶ تا ۱۰ قرار دارند، یعنی چین، امارات، ایران، برزیل و کویت، بیش از ۷۰ درصد از تولید نفت جهان را بر عهده دارند.
قابل ذکر است که تمام ۱۰ غول بزرگ نفتی، تولید خود را بین سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ افزایش دادند و در نتیجه تولید جهانی ۴.۲ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت.
مناطق عمده تولید کننده نفت در سال ۲۰۲۲
خاورمیانه یک سوم تولید جهانی نفت و آمریکای شمالی تقریباً یک سوم دیگر تولید را تشکیل می دهد. کشورهای مشترک المنافع – سازمانی متشکل از کشورهای پس از اتحاد جماهیر شوروی – یکی دیگر از تولیدکنندگان بزرگ منطقه ای نفت است که سهم ۱۵ درصدی از تولید جهانی را دارد.
با این حال، آنچه در داده ها آشکارا مشهود است، کاهش سهم اروپا از تولید نفت است که اکنون ۳ درصد از عرضه جهان را به خود اختصاص داده است. در ۲۰ سال گذشته تولید نفت اتحادیه اروپا بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است که دلیل آن عوامل مختلفی از جمله قوانین سختگیرانه زیست محیطی و تغییر به سمت گاز طبیعی بوده است.
نگاه دیگر به تولید منطقه از طریق اعضای اوپک است که حدود ۳۵ درصد از تولید نفت جهان و حدود ۷۰ درصد از ذخایر نفت جهان را در اختیار دارند.
با در نظر گرفتن گروه ۱۰ کشور صادرکننده نفت اوپک و اوپک پلاس، سهم تولید نفت به بیش از نیمی از عرضه جهان افزایش مییابد.
قانون تعادل بزرگ نفت
از آنجایی که نفت، رگ حیاتی اقتصاد مدرن است، کشورهایی که مقادیر قابل توجهی از تولید نفت را کنترل می کنند، از مزایای سیاسی و اقتصادی بسیار زیادی نیز برخوردار می شوند و جنگ هایی بر سر کنترل این منابع درگرفته است.
در عین حال، تلاشهای مداوم برای چرخش به سمت انرژیهای تجدیدپذیر، بسیاری از صادرکنندگان بزرگ نفت را وادار میکند تا اقتصاد خود را متنوع کنند. یک مثال قابل توجه عربستان سعودی است که صندوق سرمایه گذاری دولتی آن در شرکت هایی مانند Uber و WeWork سرمایه گذاری کرده است. با این حال، جهان همچنان به نفت نیاز دارد، زیرا نزدیک به یک سوم تقاضای جهانی انرژی را تامین می کند.
∎