به گزارش تجارت‌نیوز، «رونمایی از مسکن 25 متری» خبری است که دست به دست می‌چرخد و تصویر آرمان‌شهری را ارائه می‌دهد که در آن تمامی زوج‌های جوان دارای سرپناه هستند؛ اما آیا به راستی، یک خانه 25 متری، همان وعده‌ای است که سال‌ها در حوزه تامین مسکن مطرح می‌شد؟ آیا همین فضای غیراستاندارد 25 متری، بعد از دو تا سه سال (آن طور که اعلام شده) با قیمت ساخت متری 25 میلیون تومان فعلی قابل عرضه است یا قرار است خاطره ساخت و تحویل مسکن مهر احمدی‌نژاد را زنده کند؟
ایده ساخت مسکن 25 متری از کجا آمد؟
پس از آنکه ایده ساخت خانه‌های 25 متری که از سوی شهرداری مطرح شده بود، رد شد، حالا با گذشت چهار سال، در سایه بی‌تدبیری دولت سیزدهم در حوزه مسکن و ناتوانی از کنترل تورم هزینه‌های ساخت و قیمت تمام‌شده، این طرح دوباره روی میز آمده و از سوی اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران مطرح شده است.
این اتحادیه البته طرح را ایده و پیشنهاد خود می‌داند اما باید اشاره داشت که پیش از این، یک مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی در یک برنامه اینترنتی به آن اشاره کرده بود. خبری که البته تجارت‌نیوز به آن پرداخت و واکنش وزارت راه را برانگیخت. در نهایت نیز وزارت راه و شهرسازی طی بیانیه‌ای از زیر بار مسئولیت چنین طرح بحث‌برانگیزی شانه خالی کرد و نسبت خود با آن را انکار کرد.
تنها پس از چند روز از رد و انکار این طرح از سوی وزارت راه، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران در یک مصاحبه، طرح ساخت خانه های 25 متری را متعلق به این اتحادیه دانست و عنوان کرد در حال کلید زدن پروژه در تهران و البرز به صورت آزمایشی است.
به این ترتیب نه تنها طرح ساخت خانه‌های 25 متری موضوع جدیدی نیست، بلکه با وجود انکار وزارت راه و شهرسازی، به نظر می‌رسد دست‌کم این وزارتخانه با این طرح موافق باشد چرا که تا حد زیادی فشار رسانه‌ای و تقاضا را از دوش این وزارتخانه برمی‌دارد و نگاه‌ها را از سمت عقب‌ماندگی طرح نهضت ملی مسکن به سمت طرح تازه اعلام شده مسکن 25 متری منحرف می‌کند.!
نشانه این حمایت نیز مجوز ساخت همین خانه های 25 متری است؛ چرا که پیش از این مجوزی برای ساخت خانه‌های زیر 35 متر صادر نمی‌شد اما اکنون اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران به آسانی این مجوز را دریافت کرده است!
استانداردهای سلیقه‌ای در ساخت مسکن؟
به این ترتیب فضای غیراستاندارد برای سکونت افراد یکی از نکات جالب توجه در این طرح است. بر اساس اسناد بالادستی، در بدترین حالت، حداقل فضای هر فرد در خانه باید دست‌کم 17.5 متر باشد و بر همین اساس اگر قرار باشد بنابر ایده طرح مسکن اقتصادی، دو نفر در این واحدها ساکن باشند، هر واحد مسکونی باید دست‌کم 35 متر زیربنای مفید داشته باشد!
پیش از این، تجارت‌نیوز در یک گفت‌وگوی مفصل با خشایار باقرپور، مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی تهران، طرح ساخت مسکن 25 متری را مورد بررسی قرار داده و به چالش کشیده بود. در این گفت‌وگو که با عنوان «پشت پرده ساخت خانه های 25 متری/ استانداردهای ساخت مسکن چگونه تغییر کرد؟» منتشر شد، به غیراستاندارد بودن فضای زندگی در این نوع آپارتمان‌ها نیز پرداخته شد.
باقرپور در پاسخ به این سوال که «شما عنوان می‌کنید که آپارتمان‌های طرح شما دارای امکانات کامل برای زندگی است اما آیا به نظر شما یک فضای 25 متری برای زندگی استاندارد است و می‌تواند رفاه ساکنان را تامین کند؟» اذعان کرده بود: «استانداردها همه قراردادی هستند! یعنی بنا بر گذر زمان یا تغییر شرایط تغییر می‌کنند. ما الان از یک الزام یا ضرورت صحبت می‌کنیم نه یک انتخاب. ما باید بپذیریم اکنون در شرایطی از وضعیت اقتصادی به سر می‌بریم که ناچار هستیم با حداقل‌ها یک‌سری از امکانات و شرایط را ایجاد کنیم. هیچ زوج جوانی شاید بدش نمی‌آید زندگی خود را در یک واحد آپارتمان 200 متری شروع کند، ولی آیا با شرایط فعلی جامعه میسر است؟»
وی افزوده یود: «ما باید ببینیم ریشه درد کجاست. هیچکس دوست ندارد برای درمان، یک سوزن در بدنش فرو برود ولی وقتی برای درمان باید تزریقی انجام دهد باید آن سوزن را نیز تحمل کند. ما پشتوانه‌ای فکری در این طرح گذاشته‌ایم که اسم آن 25 متر نیست، آن 25 متر فضای اختصاصی است.»
باقرپور در پاسخ به این سوال که «به نظر شما یک خانه 25 متری می‌تواند مقدمه مناسبی برای شروع زندگی با هدف فرزندآوری به‌عنوان سیاست نظام باشد؟ همانگونه که شما تاکید کردید.» گفته بود: «رکن ازدواج بر رکن فرزندآوری مقدم است. الان جوانانی که علاقه دارند ازدواج کنند اما نمی‌توانند معضل آنها چیست؟ ریشه در همین بحث مسکن دارد. اکنون چند خانواده با هم جمع می‌شوند و یک آپارتمان می‌گیرند و زندگی بسیار مشقت‌باری را تحمل می‌کنند. من چند وقت پیش خدمت یکی از عزیزان روحانی بودم که گفت ما زندگی خود را در یک اتاق 12 متری در منزل پدرمان شروع کردیم، اما تا آخر عمر که در آن اتاق زندگی نکرده‌اند.»
او در پاسخ به این نکته که «اما امروزه نمی‌توانیم چنین انتظاری داشته باشیم و این مدل را با توجه به شرایط روز به‌عنوان یک الگو معرفی کنیم. باید استاندارد ساخت مسکن و فضای اختصاصی برای افراد رعایت شود. مسکن 25 متری زیر حد استاندارد است.» اظهار کرده بود: «شما می‌دانید بر اساس طرح تفصیلی شهر تهران حداقل متراژ آپارتمانی که برای جواز تعریف شده چقدر است؟ 10 متر با این متراژ فاصله دارد؛ اما آنجا دیگر گفته نمی‌شود دو نفر زندگی کنند می‌گوید هر چند نفر بود در این فضا زندگی کنند.»
هزینه ساخت و قیمت فروش ثابت می‌ماند؟
نکته مهم دیگری که باید به آن پرداخته شود، هزینه ساخت و قیمت فروش این آپارتمان‌هاست. باقرپور مدعی شده است که واحدهای مسکن 25 متری را زیر یک میلیارد تومان عرضه می‌کند. او البته در اظهاراتی مبهم که مشخص نیست تنها به قیمت تمام‌شده ساخت اشاره دارد یا قیمت عرضه به متقاضی، به ایسنا گفته است: «رویکرد ما در طرح مسکن اقتصادی نقطه بهینه قیمت تمام‌شده توام با حفظ کیفیت بنا و رعایت استانداردها بوده که با رویکرد واقع‌بینانه نسبت به هزینه نهاده‌های تولید مسکن با قیمت‌های امروز حدود متری ۲۵ میلیون تومان برای ساخت ارزیابی می‌شود.»
به این ترتیب مشخص نیست قرار است این واحدها با چه قیمتی به متقاضیان عرضه شوند. به ویژه اینکه به گفته باقرپور، این واحدها بعد از دو تا سه سال تحویل داده می‌شوند. بر این اساس با توجه به اینکه قرار است این واحدها با پول خود متقاضیان ساخته شود، آیا تضمینی وجود دارد که با گذر زمان بر قیمت این واحدها و میزان آورده‌ای که متقاضی باید ارائه کند، افزوده نشود؟
آیا قرار است تجربه تلخ مسکن مهر احمدی‌نژاد این بار در قالب طرح مسکن 25 متری تکرار شود؟ به ویژه با توجه به تورم مصالح ساختمانی و تورم عمومی در اقتصاد ایران، نمی‌توان اطمینان داشت که قیمت تمام‌شده ساخت به همین متری 25 میلیون تومان محدود بماند.
از سوی دیگر این واحدها قرار است به صورت مبله به خریداران عرضه شوند و این خود نکته سوال‌برانگیز دیگری‌ست!
آیا متری 25 میلیون تومان هزینه ساخت، بدون حساب مبلمان و دکوراسیون واحد است؟ در غیر این صورت، قیمت ساخت متری 25 میلیون تومان در شرایط فعلی برای هزینه‌کرد در مراحل مختلف ساخت و مبلمان کمی از واقعیت‌های بازار مسکن دور نیست؟
گزارش‌های بیشتر را در صفحه مسکن بخوانید.