به گزارش تجارت‌نیوز، مجید چگنی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، اخیرا در یک نشست خبری از رویکرد جدید واردات گاز از ترکمنستان به ایران و عقد دو قرارداد کوتاه‌مدت و بلندمدت با این کشور خبر داد .
بر اساس اعلام این مقام مسئول، آزمایش واردات ۱۰ میلیون مترمکعب گاز ترکمنستان نیز با موفقیت انجام شده است. همچنین در گام بعدی و همزمان با بهره‌برداری از پروژه‌های توسعه میادین گازی ترکمنستان، ایران قصد دارد میزان واردات را افزایش دهد.
باج‌خواهی ترکمنستان در اوج سرما
این رویکرد جدید در حالی شکل گرفته که ترکمنستان در سال 1386 به‌یک‌باره گاز صادراتی به ایران را در میانه زمستان و اوج سرما قطع کرد و برای وصل مجدد آن، درخواست افزایش 9 برابری قیمت آن را ارائه کرد.
باج‌خواهی ترکمنستان به دلیل سرمای شدید حاکم بر شمال کشور از سوی مسئولان وقت پذیرفته شد و این مسئله، بخشی از بدهی‌های گازی ایران را شامل می‌شود که به عنوان مطالبات طرف ترکمن، مطرح شده بود.
در میانه دهه 90 شمسی، به علت تحریم‌ها و مشکلات ناشی از آن در انتقال پول، برای چند ماه پرداخت پول خرید گاز از ترکمن‌ها با تأخیر مواجه شد که بعدا عنوان شد این مطالبات با روش‌های مختلفی از جمله صادرات کالا و خدمات فنی و مهندسی، حواله و … تسویه شده است، اما بخشی از ادعاهای مالی طرف ترکمن در خصوص تأخیرها در پرداخت و جریمه‌های درخواستی آنها بوده است.
در زمستان سال 95 بار دیگر ترکمنستان بدون اعلام قبلی و بدون توجه به اصول قراردادی، صادرات گاز به ایران را متوقف و باز هم دلیل توقف را مباحث مالی اعلام کرد.
نهایتاً طرف ترکمنی موضوع را در دادگاه‌های بین‌المللی دنبال کرد و نتیجه رأی صادره به نفع طرف ترکمن و الزام ایران به پرداخت 1.6 میلیارد یورو شد.
حال ادعا می‌شود با آغاز فعالیت دولت سیزدهم مذاکرات با ترکمنستان برای آغاز تجارت گازی بین دو کشور بعد از چندین سال وقفه، شروع شده و نتیجه آن آغاز سواپ گاز به میزان سالانه 1.5 میلیارد تا 2 میلیارد مترمکعب بود که بعد از چند ماه در ادامه مذاکرات، میزان سوآپ به سالانه سه میلیارد تا چهار میلیارد مترمکعب افزایش یافت.
واردات گاز از ترکمنستان از سر گرفته می‌شود
فریدون عباسی، نماینده مجلس یازدهم، به تجارت‌نیوز گفت: اولین اقدام مجلس یازدهم که در راستای دیپلماسی صورت گرفت آغاز گفت‌وگو با ترکمنستان بود و برای این مهم هم با دعوت از سفیر ترکمنستان که توسط کمیسیون انرژی صورت گرفت مقدمات همکاری با این کشور دوباره فراهم شد.
وی افزود: سیاست دولت فعلی در تماس با همسایگان با دولت سابق متفاوت است. با این حال برای موضوع ارتباط با ترکمنستان مجلس پیش‌قدم شد تا تامین گاز از سوی ترکمنستان برای ایران صورت بگیرد. راهکارهایی هم برای اینکه این گاز به کجا برود و چطور پول پرداخت شود در سه سال گذشته پیدا شد. البته ایرادی که از ایران گرفته شده بود به خاطر طلبی بود که داشتند و دادگاه به نفع آنها رای داده بود و ایران باید پولشان را پرداخت می‌کرد، اما به دلیل تحریم‌ها ممکن نبود.
عباسی در ادامه یادآور شد: با شروع فعالیت دولت جدید ارتباطات با ترکمن‌ها بیشتر شد و توافقات گازی صورت گرفت. در این فاصله ترکمن‌ها به دلیل به هم خوردن معادلات منطقه و جنگ اوکراین تمایل پیدا کردند تا با ایران توافق کنند؛ هم گاز بگیرند و هم احتمالا بخشی از گاز روسیه را از خاکشان عبور دهند، دراین نقطه فرصت پیش آمد و مذاکراتی جدی‌تر صورت گرفت و روسای جمهوری با هم صحبت کردند و سران به ایران آمدند و همه این موارد باعث شد تا بتوانیم حجم بیشتری گاز از آنها دریافت کنیم و قراردادهای جدیدی ببندیم.
این نماینده مجلس اضافه کرد: این گاز برای مصرف قسمت شمال و شمال شرق در زمستان تامین می‌شود. در واقع هم می‌توانیم سوآپ کنیم و هزینه سوآپ را از آنها دریافت کنیم و یا به جای هزینه سوآپ از ترکمن‌ها گاز بگیریم.
عباسی در پایان خاطرنشان کرد: مصرف گاز در ایران بالاست و در زمستان بالاتر هم می‌رود؛ به این دلیل که ایران جزو معدود کشورهایی است که در روستاها هم از گاز لوله‌کشی استفاده می‌شود. با استفاده از واردات گاز در حال حاضر بالای 98 درصد پوشش گازرسانی در کشور وجود دارد. البته در ایران مشکل عدم کنترل مصرف گاز هم وجود دارد و نتوانسته‌ایم در این مورد به تراز برسیم.
برای اطلاعات بیشتر صفحه سوخت‌وانرژی را در تجارت‌نیوز دنبال کنید.