رئیس‌جمهور ترکیه روز گذشته به دیدار ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه رفت تا او را برای تمدید توافق صادرات غلات اوکراین متقاعد کند. پوتین این توافق را در ماه جولای و به‌صورت یک‌طرفه متوقف کرد اما می‌گوید برای ازسرگیری صادرات غلات اوکراین با شرط و شروط جدید آماده است.
پوتین که در شهر سوچی واقع در جنوب روسیه و کرانه‌های دریای سیاه اردوغان را پذیرفته بود، گفت: «می‌دانم که شما قصد دارید موضوع توافق غلات را مطرح کنید. ما آماده گفت‌وگو هستیم». رجب‌طیب اردوغان نیز وعده اعلام یک خبر مهم را داد و گفت: «فکر کنم پیامی که در کنفرانس مطبوعاتی پس از نشست امروز خواهیم داشت، برای جهان به‌ویژه برای کشورهای در‌حال‌توسعه آفریقایی بسیار مهم باشد».
این اولین دیدار رویارویی پوتین و اردوغان از زمان توقف اجرای توافق غلات دریای سیاه است و در جریان این سفر، وزرای خارجه، دفاع، دارایی و انرژی ترکیه، اردوغان را همراهی می‌کردند و او امیدوار است که گفت‌وگوها برای امکان دوباره صادرات غلات اوکراین، راه را برای مذاکرات صلح بین کی‌یف و مسکو نیز باز کند. روسیه می‌گوید صادرات محصولات کشاورزی و کودهای شیمیایی این کشور به بازارهای بین‌المللی، به دلیل تحریم‌های غرب با مشکل مواجه شدند و دیگر اینکه غرب به تعهداتش در قبال روسیه در چارچوب توافق غلات دریای سیاه، عمل نکرده است. مسکو همچنین خواهان اتصال مجدد بانک کشاورزی روسیه به سیستم پرداخت‌های بین‌المللی سوئیفت است. در مقابل، غرب نیز می‌گوید که روسیه در چارچوب قرارداد غلات دریای سیاه، ۵۶ میلیون تن محصولات کشاورزی صادر کرده و ۴۱ میلیارد دلار درآمد کسب کرده است.
در جولای ۲۰۲۲، ترکیه و سازمان ملل با میانجیگری میان طرف‌های مخاصمه موفق شدند ابتکار عمل صادرات غلات اوکراین از دریای سیاه را اجرا کنند. با‌این‌حال، با عدم تأمین منافع روسیه از این موافقت‌نامه، در‌نهایت مسکو یک سال بعد و در ماه جولای سال جاری میلادی از این توافق خارج شد. حال آنکارا و سازمان ملل بار دیگر در تلاش هستند در این زمینه میانجیگری کنند. آنتونی گوترش، دبیر‌کل سازمان ملل متحد هم اعلام کرد که به سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه پیشنهادهای جدی با هدف احیای مجدد ابتکار عمل صادرات غلات اوکراین ارسال کرده است.
با‌این‌حال و هم‌زمان با انجام گفت‌وگوهای سوچی، نیروهای روسیه حمله دیگری را علیه بنادر صادراتی اوکراین انجام دادند که به انبارها آسیب رساند و منجر به آتش‌سوزی در ساختمان‌ها شد. اوکراین می‌گوید تاکنون بیش از ۲۲۰ هزار تن از غلات این کشور در جریان حملات روسیه از بین رفته است. شدت بمباران روز گذشته به حدی بود که نیروی هوایی اوکراین از ساکنان بندر «ایزمایل» -یکی از دو بندر عمده صادرکننده غلات اوکراین در رودخانه دانوب در منطقه اودسا- خواست تا بعد از نیمه‌شب به‌دنبال پناهگاه باشند. روسیه بار‌ها ادعا کرده اوکراین در قالب پرکردن کشتی‌های غلات، اقدام به واردات سلاح از طریق کشتی‌ها نیز می‌کند.
روزنامه آکشام ترکیه با انتشار گزارشی درباره پیشنهاد رئیس‌جمهور ترکیه نوشت که در بسته تضمینی به نفع روسیه که با حمایت ترکیه و همکاری سازمان ملل متحد تهیه شده، حل مسئله بیمه کشتی‌های روسی حامل غلات، اتصال بانک‌های روسیه به سوییفت و برداشتن مانع صادرات غلات روسیه گنجانده شده است. اجرای مجدد موافقت‌نامه کریدور غلات دریای سیاه مهم‌ترین موضوع دیدار رئیس‌جمهور ترکیه و روسیه تعیین شده و بسته پیشنهادی و تضمینی تهیه‌شده، در این دیدار به ولادیمیر پوتین تحویل داده شده است. اردوغان در دیدار با پوتین تلاش کرد تا او را به اجرای قرارداد صادرات غلات دریای سیاه براساس بسته پیشنهادی تهیه‌شده متقاعد کند و با توجه به اصرار طرف روسی مبنی بر برداشتن «گام‌های ملموس» در این زمینه، پیش‌بینی می‌شود که این بسته اجرا شود. «هاکان فیدان»، وزیر امور خارجه ترکیه، هفته گذشته با سفر به اوکراین و روسیه و دیدار با همتایان خود، درباره تهیه این بسته پیشنهادی مذاکراتی را انجام داد و احیای کریدور غلات را یک اولویت برای دولت آنکارا عنوان کرد. فیدان گفت: این کریدور، جایگاه ویژه‌ای برای امنیت غذایی جهان و تلاش‌های بشردوستانه دارد و به همین مناسبت بحث و تبادل نظر بدون وقفه با گروه بسیار بزرگی از جمله اوکراین، سازمان ملل، روسیه، طرف‌های اروپایی و آمریکا در جریان است. رئیس‌جمهور ترکیه دو هفته پیش، کشورهای غربی را مسبب شکست قرارداد غلات دریای سیاه موسوم به کریدور غلات دانسته و گفته بود: خروج از بن‌بست در فعالیت دوباره کریدور غلات، منوط به تحقق وعده‌های کشورهای غربی در قبال روسیه است. اردوغان چندین‌بار در تماس تلفنی با رئیس‌جمهور روسیه، از او خواستار موافقت با فعالیت قرارداد صادرات غلات دریای سیاه شده و این اقدام را «پل صلح» نامیده است.
نظر شما