سرویس خارجی-

جنگ اوکراین شاید برای خیلی‌ها که اخبار این جنگ را از نزدیک دنبال نمی‌کنند، تنها یادآور عکس‌ها و پرتره‌های رئیس‌جمهور اوکراین باشد که در آنها شمایل یک ناجی را به خود گرفته است! اما واقعیت‌های این جنگ مسیر خودشان را می‌روند و تلخی‌ها را به مردم این کشور جنگ‌زده تحمیل می‌کنند. یکی از این تلخی‌ها مجبور شدنِ مردم به رفتن به جنگی است که نمی‌دانند فرجام آن چیست.
وزارت دفاع اوکراین الزامات قبلی برای خدمت سربازی را اصلاح کرده و به افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مختلف اجازه خدمت می‌دهد. این محدودیت‌ها از روی چند گروه که قبلا در زمان جنگ از خدمت اجباری معاف شده بودند، برداشته شد. آن‌طور که ایسنا به نقل از ای‌بی‌سی‌نیوز آمریکا نوشته است، براساس این فرمان جدید که در اواخر ماه اوت به اجرا درآمد، ارتش اوکراین اکنون می‌تواند افراد مبتلا به بیماری‌های مختلف از جمله انواع مختلف هپاتیت، اچ‌آی‌وی بدون علائم، سل تحت درمان بالینی و همچنین بیماری‌های خونی مختلف را به خدمت سربازی بفرستد. قوانین جدید همچنین اجازه می‌دهد تا افرادی با «نمود کوتاه‌مدت و خفیف اختلالات روانی» و همچنین «بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی که پیشروی کندی دارند» برای خدمت فراخوانده شوند. به غیر از برداشتن محدودیت‌های گروه‌های فوق‌الذکر از خدمت سربازی، ارتش اوکراین همچنین الزامات را برای سربازانی که به‌دنبال خدمت در واحدهای نخبه اوکراین، یعنی نیروی هوایی و تفنگداران دریایی هستند، کاهش داد.
خدمت اجباری برای زنان
از اول اکتبر ۲۰۲۳ (مهرماه 1402)، کارکنان پزشکی و دارویی ملزم به ثبت‌نام در دفاتر نام‌نویسی و جذب سرباز هستند. همچنین زنان مشمول خدمت سربازی همانند مردان وظایفی دارند. آنها باید برای خدمت سربازی ثبت‌نام کرده، دوره آموزشی برای خدمت را پشت‌سر بگذارند، به دفاتر ثبت‌نام و سربازگیری در مورد تغییر محل ثبت‌نام/سکونت، وضعیت تأهل، ازکارافتادگی و غیره گزارش دهند.
گفتنی است، اوکراین در اوایل درگیری با روسیه که در فوریه ۲۰۲۲ (اسفند 1400) آغاز شد، بسیج سراسری را آغاز کرد. در ماه‌های اخیر، کی‌یف به ظاهر تلاش‌های خود را برای جذب نیرو افزایش داده است و ویدیوهای متعددی در فضای مجازی منتشر شده که نشان می‌دهد افسران سربازگیری در حال تعقیب مردان در خیابان‌ها، حمله فیزیکی به آنها و حتی تهدید با سلاح هستند. اینها کمابیش نشان از اوضاع بد اوکراین در جبهه‌های جنگ دارد.
آمار بی‌سابقه معلولیت در اوکراین
واقعیت تلخ دیگر جنگ این است که تعداد افراد اوکراینی که در حمله روسیه به این کشور معلول شده‌اند آن‌قدر افزایش یافته که از زمان جنگ جهانی اول در اروپا تا امروز بی‌سابقه بوده است. این در حالی است که اوکراین از کمبود متخصصان اندام‌های مصنوعی رنج می‌برد. به گزارش ایسنا، به نقل از شبکه خبری ای‌بی‌سی، اوکراین با ۲۰ هزار معلول جنگی مواجه است که بسیاری از آنها از نظر روانی هم آسیب دیده‌اند. اوکراین از کمبود متخصصان اندام‌های مصنوعی رنج می‌برد و متخصصان حاضر در این کشور به‌هیچ‌وجه پاسخگوی نیاز معلولان این جنگ نیستند. به گفته مدیر یک مرکز بازپروری برای معلولان جنگی اوکراین، پیش از آغاز جنگ تنها پنج متخصص در اوکراین مرکز بازپروری رسمی برای معلولیت‌های دست و بازو داشتند.
اف-۱۶های بی‌تأثیر!
همچنین یک اندیشکده آمریکایی در گزارشی درباره تاثیر به‌کارگیری جنگنده‌های اف-۱۶ توسط اوکراین در جنگ خاطرنشان کرد که این هواپیماها علی‌رغم برتری‌هایی که نسبت به جت‌های اوکراینی دارند درنهایت به‌دلیل پیشرفته بودن سیستم‌های رادرای سامانه‌های دفاعی روسیه و برتری جنگنده‌های روس تغییر چندانی در میدان نبرد ایجاد نخواهند کرد. اندیشکده شورای آتلانتیک با اشاره به موافقت دانمارک و هلند با درخواست کی‌یف برای تحویل جنگنده‌های اف-۱۶ به اوکراین برای استفاده در جنگ گزارش داد: «به نظر نمی‌رسد دریافت این جت‌های مافوق صوت باتوجه به خلبانان اوکراینی و خدمه در حال تکمیل آموزش و همچنین ایجاد تأسیسات مورد نیاز برای تعمیر و نگهداری این هواپیماها در آینده نزدیک باشد.»
برکناری وزیر دفاع اوکراین
از اوکراین همچنین خبر می‌رسد که وزارت دفاع اوکراین از ارائه نامه استعفای «اولکسی رزنیکوف» به رئیس پارلمان خبر داد. پیش از این «ولودیمیر زلنسکی»، رئیس‌جمهور اوکراین از انتخاب «رستم اومروف»، رئیس صندوق دولتی به‌عنوان گزینه جانشینی رزنیکوف خبر داده بود. گفتنی است، اولکسی رزنیکوف در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا احتمال استعفا او به‌دلیل رسوایی‌های مربوط به خرید کاپشن ارتشی با قیمت تقریبا ۲ برابر قیمت بازار وجود دارد یا خیر، گفته بود که این تصمیم به زلنسکی بستگی دارد. رئیس دفتر روزنامه نیویورک‌تایمز در کی‌یف می‌گوید: «همزمان با ضدحملات آهسته اوکراین که دستاورد چندانی به‌جز چند قلمرو کوچک در جنوب و شرق برای این کشور نداشته، تصمیم برای جایگزینی رزنیکوف اتخاذ شده است.» رستم اومروف کسی که قرار است وزیر دفاع جدید اوکراین شود، به‌عنوان یک عضو پیشرو جامعه «تاتار کریمه» شناخته می‌شود و نقش کلیدی در مذاکرات با روسیه ایفا کرده است. رستم اومروف در جمهوری ازبکستان متعلق به اتحاد جماهیر شوروی سابق به دنیا آمد؛ جایی که خانواده‌اش در زمان حکومت استالین تبعید شده بودند. او و خانواده‌اش پس از آنکه تاتارها در دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی اجازه بازگشت به کریمه را دریافت کردند، به این منطقه بازگشتند. وی در پارلمان اوکراین، ریاست «پلتفرم کریمه» را برعهده گرفت و شرح وظایف او هماهنگی تلاش‌های دیپلماتیک برای تغییر مسئله الحاق شبه‌جزیره کریمه به روسیه بود. اومروف همچنین سال‌ها به‌عنوان رایزن «مصطفی جمیلوف»، رهبر تاریخی تاتارهای کریمه خدمت کرده است.
اروپا به توافق امنیتی با روسیه نیاز دارد!
خبر دیگر از حاشیه‌های این جنگ آنکه «کاترین کولونا»، وزیر امور خارجه فرانسه گفت، زمانی که جنگ در اوکراین پایان یابد، ضروری خواهد بود که رهبران غرب یک معماری امنیتی را که به منافع روسیه احترام بگذارد، ایجاد کنند. کولونا در مصاحبه‌ای با نشریه لوموند اظهار کرد: «ما دیدگاهی منفی نسبت به رفتار روسیه داریم. اما به هر حال روسیه موجودیت دارد و به موجودیت خود نیز ادامه خواهد داد.» به نوشته رسانه روسی راشاتودی، این موضوع ممکن است با وعده دولت فرانسه درخصوص حمایت کردن به هر قیمت از کی‌یف مغایرت داشته باشد.
اروپا گرفتار تورمی به مراتب بالاتر از آمریکا
همچنین روزنامه فایننشال‌تایمز نوشت: «تبعات افزایش قیمت انرژی در اروپا باعث شده که کشورهای این قاره با نرخ تورم به مراتب بالاتری از آمریکا دست و پنجه نرم کنند.» این روزنامه افزود: «اروپا بیش از آمریکا با مشکلات ناشی از تورم شدید مواجه است و سرمایه‌گذاران و تحلیلگران به شکل فزاینده‌ای درباره خطر واگرایی بین اروپا و آمریکا هشدار می‌دهند.» با تضعیف قابل ملاحظه رشد اقتصادی در اروپا، آمریکا رشد سالانه ۲.۱ درصدی را ثبت کرده است.
گفتنی است، آمریکا کارشکنی بسیاری در مسیر مذاکرات صلح انجام می‌دهد. آمریکا اعلام کرده که هم‌اکنون به‌دنبال صلح در اوکراین نیست، گویی هدف طولانی شدن جنگ است. با توجه به ظواهر امر می‌توان گفت که وقتی تصمیم‌گیرنده اصلیِ یک طرف جنگ، خود طرفِ درگیر، یعنی اوکراین، نیست و آمریکا است و هدف آمریکا شکستنِ کمر روسیه ولو به قیمت نابودی اوکراین است، نباید منظر صلح بود! نکته دیگر که شاید خیلی بدبینانه باشد، اما با توجه به تاریخِ آمریکا چندان هم دور از ذهن نیست، این است که وقتی اتحادیه اروپا به‌عنوان رقیب اقتصادیِ آمریکا از طولانی شدن این جنگ ضربه می‌بیند، آمریکا به‌عنوانِ شریکِ سیاسی، اما رقیبِ اقتصادی تا جایی که کار به نقطه‌ای بی‌بازگشت نرسد، بدش نمی‌آید که جنگ به‌صورت کنترل‌شده کمی بیشتر ادامه پیدا کند. به هر حال مطالعه تاریخ نه‌چندان بلند آمریکا نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها گاهی از دوستان خود هم بهره‌کشی کرده‌اند.
جدایی آمریکا از اروپا و فروپاشی ناتو
خبر دیگر آنکه اروپا و آمریکا در آستانه سرنوشت‌سازترین جدایی و گسست در روابط چنددهه‌ای خود قرار دارند. ائتلاف نظامی ناتو که سال ۱۹۴۹ شکل گرفت و در ابتدا بین آمریکا، کانادا و ۱۰ کشور دیگر در غرب اروپا بود، تقریبا در سراسر اروپا گسترش یافته اما این ائتلاف ممکن است تا سال ۲۰۲۵ فروبپاشد. «فیلیپس پایسون اوبرین» نویسنده، مورخ و محقق آمریکایی در تحلیلی برای نشریه «آتلانتیک» نوشت: «دلیل این فروپاشی تفاوت عمیق در دیدگاه میان حزب جمهوری‌خواه آمریکا که توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق این کشور رهبری می‌شود و نگرانی‌های امنیتی موجود در بیشتر اروپاست. عامل شتاب‌بخش برای این فروپاشی، جنگ در اوکراین است. هنگامی که جناح مسلط در یکی از دو حزب سیاسی اصلی آمریکا نمی‌تواند کمک به یک کشور جهت مقابله با روسیه را درک کند، این مسئله خود نشان می‌دهد که مرکز طیف سیاسی به‌گونه‌ای تغییر کرده که آمریکا نمی‌تواند متحد چندان قابل‌اعتمادی برای اروپا باشد.»