نارسایی حاد کبد که به عنوان نارسایی برق آسای کبدی نیز شناخته می‌شود، می‌تواند باعث عوارض جدی از جمله خونریزی و افزایش فشار در مغز شود. این موارد جز اورژانس بوده که نیاز به بستری شدن در بیمارستان خواهد داشت.
بسته به علت، نارسایی حاد کبدی گاهی اوقات می تواند با درمان مناسب برطرف شود. با این حال، در بسیاری از شرایط، پیوند کبد ممکن است تنها راه درمان باشد. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که کبد شما به اندازه کافی برای انجام وظایف خود (به عنوان مثال، تولید صفرا و پاکسازی بدن شما از مواد مضر) خوب کار نکند. علائم آن شامل حالت تهوع، از دست دادن اشتها و خون در مدفوع خواهد بود و درمان‌هایی نیز برای آن وجود دارد که در ادامه به آن‌ها پرداخته‌ایم.
علت نارسایی کبد چیست؟
بسیاری از بیماری‌ها و شرایط مختلف باعث نارسایی کبد می‌شوند، از جمله هپاتیت B و C، بیماری کبد چرب غیر مرتبط با الکل، سوء مصرف الکل و هموکروماتوز.
در بسیاری از موارد، نارسایی مزمن کبدی ناشی از سیروز است. سیروز زخم کبد شما در اثر صدمات مکرر یا طولانی مدت، مانند نوشیدن الکل بیش از حد در یک دوره زمانی طولانی یا عفونت مزمن هپاتیت است. همانطور که بافت اسکار جایگزین بافت سالم کبد می‌شود، کبد شما توانایی عملکرد خود را از دست می‌دهد.
نارسایی حاد کبد اغلب ناشی از موارد زیر است:
عفونت های ویروسی مانند هپاتیت B، استفاده بیش از حد از برخی داروها یا سموم، مانند استامینوفن و استفاده از سایر داروها (از جمله آنتی بیوتیک‌های خاص، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد تشنج، هورمون های مصنوعی و داروهای ضد قارچ و برخی گیاهان دارویی (عصاره چای سبز و کاوا) و نیز اختلالات متابولیک (بیولوژیک) یا عروقی مانند بیماری ویلسون و هپاتیت خود ایمنی.
علائم نارسایی کبد چیست؟
نارسایی کبد ممکن است سالها طول بکشد تا ایجاد شود. علائم نارسایی کبد اغلب شبیه علائم سایر شرایط پزشکی است که می‌تواند تشخیص آن را در مراحل اولیه دشوار کند. اما به مرور زمان علائم بدتر و شدیدتر شده چرا که کبد به دلیل نارسایی همچنان ضعیف‌تر می‌شود.
نارسایی مزمن کبد، یا نارسایی کبدی که در طی سالیان متمادی رخ می دهد، ممکن است باعث علائم زیر شود:
- خستگی
- حالت تهوع
- از دست دادن اشتها
- اسهال
- استفراغ خونی
- خون در مدفوع
علل ابتلا به بیماری کبدی چیست؟
به صورت کلی سه علت اصلی بیماری کبد عبارتند از:
- چاقی؛
- عفونت هپاتیت تشخیص داده نشده؛
- سوء استفاده از الکل.
اما خبر خوب این است که شما می‌توانید خطر ابتلا به بسیاری از انواع بیماری‌های کبدی را با برخی تغییرات ساده در سبک زندگی کاهش دهید، مانند:
- تلاش برای حفظ وزن سالم
- ننوشیدن زیاد الکل
نارسایی کبد چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک نارسایی کبد را بر اساس علائم، سابقه پزشکی شما و نتایج آزمایشات (آزمایش خون، آزمایش ادرار، تصویربرداری از شکم) تشخیص می‌دهد.
نارسایی کبد چگونه درمان می شود؟
بیماری‌های کبدی و نارسایی کبد معمولاً توسط دکتر گوارش تشخیص داده شده و درمان می‌شوند.
درمان نارسایی کبد به حاد یا مزمن بودن آن بستگی دارد. برای نارسایی مزمن کبد، درمان شامل تغییراتی در رژیم غذایی و شیوه زندگی شما می‌شود، از جمله:
- اجتناب از مصرف الکل یا داروهایی که می‌توانند به کبد شما آسیب برسانند؛
- مصرف کمتر برخی غذاها از جمله گوشت قرمز، پنیر و تخم مرغ؛
- کاهش وزن و مدیریت عوامل خطر متابولیک، از جمله فشار خون بالا و دیابت؛
- کاهش مصرف نمک را در رژیم غذایی خودد (از جمله عدم افزودن نمک به غذا).
آیا می توان از نارسایی کبد پیشگیری کرد؟
شما می توانید با موارد زیر شانس ابتلا به نارسایی کبدی خود را کاهش دهید:
- واکسینه شدن برای هپاتیت B
- کاهش مصرف الکل
- حفظ وزن سالم و داشتن سبک زندگی فعال
- دنبال کردن دستورالعمل مصرف دارو هنگام استفاده از داروهایی مانند استامینوفن (Tylenol)
- انجام معاینه فیزیکی هر سال (حداقل) با یک پزشک عمومی ای دکتر گوارش، همراه با غربالگری برای چاقی، کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر نارسایی کبد هستند؟
افرادی که بیشتر در معرض خطر نارسایی کبد هستند عبارتند از:
- افراد مبتلا به عفونت مزمن (طولانی مدت) کبد مانند هپاتیت B یا C ؛
- افرادی که بیش از حد الکل بنوشند یا در گذشته مصرف کرده باشند؛
- داشتن شرایط پزشکی قبلی یا اکتسابی که احتمال نارسایی کبد را افزایش می‌دهد، مانند هموکروماتوز (بدن شما آهن زیادی را از غذا جذب می‌کند)، بیماری کبد چرب غیر مرتبط با الکل (مقدار زیادی چربی در کبد، مربوط به سندرم متابولیک) بیماری خود ایمنی (سیستم ایمنی بدن شما به کبد شما حمله می کند) و بیماری ویلسون (بدن شما نمی تواند مس اضافی را حذف کند).
چشم انداز بیماران پس از درمان نارسایی کبد چیست؟
بسیاری از افراد با درمان از نارسایی کبد بهبود می‌یابند. اگر هم پیوند لازم باشد، اکثر بیماران در عرض شش ماه پس از عمل جراحی خود به فعالیت‌های روزانه باز می‌گردند. افرادی که پیوند دریافت کرده‌اند به مراقبت های پزشکی مادام العمر از جمله داروهایی برای جلوگیری از رد اندام جدید توسط بدنشان نیاز دارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت بروز علائم نارسایی کبدی با دکتر گوارش متخصص گوارش اهواز و دکتر متخصص گوارش کرمان و یا با استفاده از مشاوره آنلاین با دکتر متخصص گوارش مشکل خود را برطرف کنید.
نارسایی حاد کبد می‌تواند به سرعت در یک فرد سالم ایجاد شود و تهدید کننده زندگی او شود. اگر شما یا شخصی که می شناسید ناگهان دچار زردی چشم یا پوست شد، حساسیت در قسمت فوقانی شکم یا هر گونه تغییر غیرعادی در وضعیت روانی، شخصیت یا رفتار، فوراً باید به پزشک مراجعه کرد.