به گزارش تجارت‌نیوز، بانک مرکزی در ادامه روند ماهانه خود در انتشار آمار و ارقام مربوط به سپرده‌ها و وام‌های بانکی به تفکیک استان، گزارش مربوط به تیر ماه سال 1402 را از طریق وبسایت رسمی خود منتشر کرد؛ گزارشی که در آن، میزان مانده تسهیلات اعطایی و سپرده‌های جذب‌شده در بانک‌های دولتی، خصوصی و همچنین موسسات اعتباری غیربانکی دارای مجوز از بانک مرکزی نمایش داده شده است.
داده‌های این گزارش حاکی از آن است که مانده تسهیلات پرداختی بانک‌های کشور در چهار ماهه نخست سال جاری نسبت به دوره مشابه سال 1401 افزایشی 35 درصدی را رقم زده است. همچنین، در این مدت مبلغ مانده سپرده‌ها در شبکه بانکی نیز 28.4 درصد رشد کرده است.
مانده وام‌ها و سپرده‌های بانکی به تفکیک استان در تیر ماه 1402
آمار تسهیلات بانکی تا پایان تیر ماه
بر اساس گزارش منتشر شده از سوی بانک مرکزی، مانده کل تسهیلات شبکه بانکی در پایان تیر ماه سال 1402 به حدود 5,892 هزار میلیارد تومان رسید. این رقم علاوه بر افزایش 35 درصدی نسبت به تیر ماه سال گذشته، از ابتدای سال جاری نیز 5.5 درصد رشد کرده است.
آنطور که بانک مرکزی اعلام کرده است، بخش عمده تسهیلات محاسبه شده در این آمارها شامل مطالبات دولت، خالص تسهیلات اعطایی (ارزی و ریالی) و همچنین مطالبات سررسید گذشته، معوق و مشکوک‌الوصول هستند.
60 درصد وام‌ها به تهرانی‌ها رسید
بررسی تسهیلات پرداختی توسط شبکه بانکی به تفکیک استان‌ها در چهار ماهه نخست سال جاری نشان می‌دهد که بانک‌های استان تهران مثل ماه‌های گذشته بیشترین وام را به مشتریان خود پرداخت کرده‌اند. به طوری که در این مدت 3,535 هزار میلیارد تومان تسهیلات توسط بانک‌های تهران پرداخت شده که این مبلغ معادل 60 درصد از وام‌های پرداختی در کل کشور است.
بعد از تهران، بانک‌های استان اصفهان با پرداخت 250 هزار میلیارد تومان وام در مدت مذکور، در رده بعدی قرار دارند. همچنین بیش از 192 هزار میلیارد تومان نیز توسط بانک‌های استان خراسان رضوی به متقاضیان پرداخت شده است.
از سویی دیگر نیز تا پایان تیر ماه، سه استان کهگيلويه وبويراحمد، ايلام و خراسان جنوبی، کمترین میزان وام را در میان دیگر استان‌ها پرداخت کرده‌اند.
سپرده‌های بانکی به 7,697 هزار میلیارد تومان رسید
بانک مرکزی در ادامه گزارش خود، داده‌های مربوط به سپرده‌های نزد بانک‌ها تا پایان تیر ماه 1402 را نیز منتشر کرده است. بر این اساس، مانده کل سپرده‌ها در بانک‌های کشور در این مدت به حدود 7,697 هزار میلیارد تومان رسیده؛ رقمی که از ابتدای سال با افزایش 5.8 درصدی همراه شده است.
سپرده‌هایی که در این آمار محاسبه شده‌اند به دو دسته ریالی و ارزی تقسیم می‌شوند. بخش عمده سپرده‌های ریالی، شامل سپرده‌های بخش غیردولتی نزد بانک‌ها و مؤسسات اعتباری مثل سپرده‌های دیداری، قرض‌الحسنه و سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و بلندمدت هستند. همچنین عمده سپرده‌های ارزی نیز از سپرده‌های دیداری، مدت‌دار، پس‌‌انداز و پیش‌دریافت اعتبارات اسنادی غیردولتی تشکیل شده‌اند.
دلیل آمار بالای تسهیلات و سپرده‌ها در تهران چیست؟
بانک‌های استان تهران با جذب 4,132 هزار میلیارد تومان سپرده در 4 ماه ابتدایی امسال، حدود 54 درصد از کل سپرده‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. استان‌های اصفهان، خراسان رضوی، فارس و خوزستان نیز در رده‌های بعدی این فهرست قرار دارند.
در طرف دیگر اما مردم سه استان کهگيلويه و بويراحمد، ايلام و خراسان جنوبی، کمترین سپرده‌گذاری را در بانک‌ها داشته‌اند.
آنطور که بانک مرکزی در گزارش خود ذکر کرده، مهم‌ترین دلیل اختلاف بالای رقم تسهیلات و سپرده‌ها در استان تهران در مقایسه با دیگر استان‌ها، استقرار دفاتر مرکزی بسیاری از شرکت‌ها و موسسات تولیدی سایر استان‌ها در تهران و انجام عمده فعالیت‌های بانکی آنها از طریق شعب بانک‌های استان تهران است.
چرا نسبت تسهیلات به سپرده‌ها مهم است؟
یکی از نسبت‌های مهم بانکی در که در صعنت بانکی دنیا از اهمیت بالایی برخوردار است، نسبت تسهیلات به سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی است. این نسبت نشان می‌دهد که چه میزان از سپرده‌های جذب شده توسط بانک‌ها پس از کسر سپرده قانونی به صورت تسهیلات در اختیار مردم و مشتریان بانک قرار می‌گیرد.
طبق استانداردهای جهانی بانکداری، حد متعارف نسبت تسهیلات به سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی بین 80 تا 90 درصد است. اگر این نسبت بالاتر از این بازه باشد، نشان‌دهنده این است که بانک‌ها بیش از توان خود وام می‌دهند و احتمالا در آینده با کمبود نقدینگی مواجه خواهند شد. از سوی دیگر، این نسبت اگر پایین‌تر از مقدار استاندارد باشد، به این معنی است که بانک‌ها نقش کمی در تامین مالی اقتصاد دارند و بخش کمتری از منابع خود را وام داده‌اند.
نسبت تسهیلات به سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی به تفکیک استان در تیر ماه 1402
نسبت تسهیلات به سپرده‌ها به 84.4 درصد رسید
داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهند که این نسبت با در نظر گرفتن تسهیلات و سپرده‌ها در کل کشور به 84.8 درصد رسیده است. با این حال این نسبت در 14 استان بالاتر از حد نرمال است. نسبت تسهیلات به سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی در استان خراسان شمالی حدود 139 درصد و این نسبت در استان‌های کهگيلويه وبويراحمد و چهارمحال و بختياری، به ترتیب 118 درصد و 113 درصد ثبت شده است.
در طرف دیگر نیز نسبت تسهیلات به سپرده‌ها پس از کسر سپرده قانونی در 16 استان کمتر از استانداردهای جهانی است. به طوری که این نسبت در استان البرز در کمترین سطح خود معادل 51.4 درصد قرار دارد. این نسبت در استان‌های فارس و بوشهر نیز 55.1 درصد و 57.1 درصد رقم خورده است.