گروه سیاسی: توفیق دیپلماتیک ایران در آزادسازی منابع بلوکه کشورمان در کره‌جنوبی واکنش‌های مختلفی را در پی داشت؛ اغلب سیاسیون آن را به قدرت دیپلماسی کشور که در دولت سیزدهم فعال شده نسبت دادند، جمهوری‌خواهان آمریکایی آن را رقص بایدن به ساز ایران خواندند و گروهی این اتفاق را قدرت حقوقی ایران و ناشی از شکایت انجام‌شده از کره‌جنوبی دانستند اما در این بین واکنش مقامات دولت سابق که 8 سال زمام امور را در دست داشتند و البته عاجز از این اقدام بودند، عجیب به نظر می‌رسد. همزمان با اعلام خبر توافق ایران و آمریکا برای آزادسازی 6 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدودشده ایران در کره‌جنوبی، برخی مقامات دولت قبل و اصلاح‌طلبان، شروع به زیر سوال بردن توفیق دولت سیزدهم در دیپلماسی کردند.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از وطن امروز، در همین رابطه یکی از وزرای حاشیه‌دار دولت روحانی با آمار‌سازی دروغ نوشت: با آزادسازی ۶ میلیارد دلار، معادل ۳۰۰ هزار میلیارد تومان، از درآمدهای ارزی دولت قبل که به دلیل تحریم در بانک‌های کره بلوکه‌ ‌شده بود؛ عملا موضوع ادعایی بدهی ۲۷۰ هزار میلیارد تومانی دولت قبل برای دولت جدید منتفی است و به عبارت دیگر دولت روحانی خزانه را با مثبت ۳۰ هزار میلیارد تومان به دولت جدید تحویل داده است.
عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی دولت حسن روحانی نیز در واکنش به خبر توافق نهایی ایران و آمریکا برای آزادسازی 6 میلیارد دلار از منابع ارزی ایران خطاب به دولت سیزدهم نوشت: چرا روند توافق را طول داده و بعد از ۳ سال تحمیل هزینه، به همان نقطه اول رسیدید؟
محمود صادقی نیز که مثل دیگر اصلاح‌طلبان در اغلب حوزه‌های غیرمرتبط اظهار نظر می‌کند، این توافق را ذلت‌بار خواند(!) دیگر اصلاح‌طلبان نیز موضعی مثل صادقی و همتی داشتند.

به نظر می‌رسد تلاش مقامات دولت قبل و اصلاح‌طلبان برای تخریب دستاورد اخیر دولت سیزدهم در حوزه دیپلماسی که منجر به آزادسازی 6 میلیارد دلار از دارایی گروگان‌گرفته شده ایران در کره‌جنوبی می‌شود، اقدامی جهت فرار به جلو و توجیه کم‌کاری و به عبارت بهتر، عجز دولت روحانی در این رابطه است.
دولت قبل چند بار برای آزادسازی مطالبات ارزی کشورمان اقدام کرد که متاسفانه تمام آنها به در بسته خورد، کمااینکه اگر دولت روحانی در این مسیر به توفیقی دست می‌یافت باعث بهبود شرایط اقتصادی مردم می‌شد. دولت روحانی حتی امکان استفاده از این منابع ارزی برای واردات واکسن را هم پیدا نکرد.
وزیر دولت قبل در حالی بدهی دولت پیشین را ۲۷۰ هزار میلیارد تومان اعلام می‌کند که اگر معیار بدهی را اوراق دولتی در نظر بگیریم، رقم آن بیش از 530 هزار میلیارد تومان است و به گفته سیدمسعود میرکاظمی، رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه تا سال ۱۴۰۵ دولت باید ۵۳۵ هزار میلیارد تومان اصل و سود اوراق دولت قبل را پرداخت کند. مسلما به این رقم باید موضوعات دیگری مانند بدهی به صندوق‌های بازنشستگی و صندوق ذخیره ارزی را نیز اضافه کرد که میزان بدهی دولت روحانی را چند برابر می‌کند.
اما نکته جالب توجه ماجرا که خط بطلانی بر ادعای مقامات دولت قبل می‌کشد، این است که کل مبلغی که قرار است آزاد شود، در دولت قبل و در حالی که مسدود بوده، به ریال تبدیل و هزینه شده است. یعنی امکان استفاده ریالی از آن در بودجه کاملا منتفی است و فقط به عنوان منابع در اختیار بانک مرکزی برای مدیریت ارزی قابل استفاده است.
کما اینکه اخیرا نیز عبدالناصر همتی، رئیس کل وقت بانک مرکزی اذعان کرده سال ۹۸ به ازای این منابع ارزی مسدودشده‌ که قرار است به همت دولت سیزدهم آزاد شود، پول بدون پشتوانه چاپ و دولت قبل آن را پیشخور کرده است. به عبارت ساده‌تر، دولت حسن روحانی در حالی که از آزادسازی دارایی بلوکه کشورمان در کره‌جنوبی عاجز بود، سال 98 با چاپ بدون پشتوانه ریال در ازای مبلغ مسدودشده، سهم خود را برداشته است. با این حال اکنون شاهد آن هستیم که این مبلغ بار دیگر از سوی مقامات دولت قبل، برای بدهی‌‌هایی که برای دولت سیزدهم به ارث گذاشته‌اند فاکتور می‌شود(!)

۱۸ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷ دولت آمریکا به ‌صورت یکجانبه از توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ خارج شد. با این حال دولت روحانی تصمیم گرفت مسیر توافقات را با کشورهای اروپایی پیش ببرد. بر همین اساس، کشورهای اروپایی عضو برجام بهمن‌ماه 97 یک کانال مالی با ایران تحت عنوان ابزار پشتیبانی مبادلات (اینستکس) راه‌اندازی کردند تا ایران را پایبند به تعهدات هسته‌ای خود نگه دارند. شرکت اداره‌کننده اینستکس در پاریس ثبت شد و غیر از فرانسه، آلمان و انگلیس نیز سهامداران اصلی آن بودند. فرآیند اینستکس به این صورت بود که بدون انجام مراودات مالی بین ایران و اتحادیه اروپایی تجارت صورت گیرد. بر اساس طرح اینستکس یک شرکت ایرانی کالایی به اروپا صادر می‌کرد و در قبال آن اعتباری به دست می‌آورد. از این اعتبار برای واردات کالا از اروپا به ایران استفاده می‌شد. در حالی که قرار نبود هیچ پولی در این معامله وارد ایران شود. ۳ کشور اروپایی موسس اینستکس اقلام مورد معامله را مواد غذایی، محصولات کشاورزی، دارو و تجهیزات پزشکی اعلام کردند. به عبارت ساده‌تر، سازوکار اجرایی اینستکس معادل «نفت در برابر غذا» تعریف شده بود.
با توجه به این موضوع، باید گفت این هم نشان از پررویی افراد و جریانی دارد که زمانی به دنبال معامله نفت در برابر غذا بودند و امروز منتقد آزادی جاسوس‌های آمریکایی در مقابل آزادسازی 6 میلیارد دلار از دارایی کشورمان شده‌اند.

در کنار مقامات دولت قبل و اصلاح‌طلبان، تعدادی از سیاستمداران آمریکایی نیز در حال انتقاد از توافق اخیر تهران - واشنگتن هستند. با این تفاوت که برعکس اصلاح‌طلبان و مقامات سابق مثل همتی، آنها معتقدند توافق برای آزادسازی 6 میلیارد دلار از اموال بلوکه ایران، به ضرر ایالات متحده است. در همین رابطه مایک پمپئو، وزیر پیشین خارجه آمریکا با انتقاد شدید از رئیس‌جمهور کشورش توافق تهران و واشنگتن را غم‌انگیز و وحشتناک توصیف کرد. پمپئو در گفت‌وگو با روزنامه صهیونیستی جروزالم‌پست از جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به دلیل حصول توافقی میان تهران و واشنگتن برای آزادسازی پول بلوکه ایران در ازای آزادی جاسوسان آمریکایی بشدت انتقاد کرد. پمپئو این اقدام را «غم انگیز و خطرناک» خواند و مدعی شد: این ۶ میلیارد دلار است که اکنون در اختیار رئیسی [رئیس‌جمهور ایران] قرار دارد و خطر بیشتری برای همه خواهد داشت.
پیش‌تر نیز مایک پنس، معاون سابق رئیس‌جمهور آمریکا در واکنش به حصول توافق بین ایران و آمریکا برای آزادسازی منابع مالی مسدودشده ایران اظهار کرد: «علی‌رغم اینکه از آزادی زندانیان‌مان خوشحالم اما مردم آمریکا باید بدانند بایدن اجازه داده است بزرگ‌ترین باج تاریخ را به ایران بدهیم».

اغتشاشاتی که پاییز سال قبل به بهانه فوت مهسا امینی در کشور به راه افتاد، پروژه براندازی جمهوری اسلامی را دنبال می‌کرد. آمریکا و دیگر کشورهای غربی از جمله انگلیس و فرانسه نیز با حمایت همه‌جانبه‌ای که از گروه‌های ضدایرانی فعال در آشوب‌ها داشتند، در پی رسیدن به این هدف بودند. ایالات متحده به عنوان حامی اصلی جریان آشوب در ایران، به قدری در توهم نتیجه‌بخش بودن اغتشاشات غرق شده بود که در روزهای ابتدایی آشوب‌ها، فرآیند مذاکره بر سر توافق برای آزادسازی منابع بلوکه ایران را متوقف کرد.
اما اکنون که چند ماه از پایان آشوب‌ها در ایران می‌گذرد و پروژه براندازی نیز با شکست مواجه شده، نهایی شدن توافق برای آزادی دارایی‌های ایران در کره‌جنوبی آن هم یک ماه پیش از سالگرد آغاز اغتشاشات، نشان از آن دارد که آمریکایی‌ها از جان گرفتن دوباره پروژه آشوب و براندازی در ایران ناامید هستند و این بار نخواسته‌اند فرصت توافق با ایران را قربانی اپوزیسیون همیشه مغلوب ایران کنند.
البته توافق ایران و آمریکا برای آزادسازی دارایی‌های بلوکه ایران، یک روی دیگر هم دارد. گروه‌های ضدایرانی که برای روشن کردن دوباره آتش آشوب در ایران، روی کمک غربی‌ها حساب باز کرده بودند، اکنون خود را بدون حامی می‌بینند و به همین دلیل نسبت به اقدام آمریکایی‌ها عصبانی هستند. عصبانیتی که ریشه در 2 عامل دارد:
۱- مبلغ قابل توجهی که قرار است از دارایی‌های بلوکه مردم ایران آزاد شود، بخشی از سرمایه مردم ایران است که به محل ارتزاق افراد و گروه‌های ضدایرانی تبدیل شده بود. از همین رو آزادسازی و بازگشت بخشی از اموال ایران، دزدی جریان آشوب را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد و همین مساله باعث ناراحتی آنها شده است.
2- توافق ایران و آمریکا آن هم در روزهای منتهی به سالروز آغاز آشوب‌های «زن، زندگی، آزادی» باعث قطع امید جریان اپوزیسیون از حامی اصلی خود شده و نشان از آن دارد که پروژه انزوای ایران که از سوی گروه‌های ضدایرانی دنبال می‌شد، با شکست مواجه شده است.
******

گروه اقتصادی: اولین روز کاری پس از آزادسازی ارزهای بلوکه کشورمان در کره‌جنوبی با نوسان بازارهای مختلف همراه بود. بازار سرمایه ریزش را تجربه کرد و از سوی دیگر قیمت دلار و طلا کاهشی شد. پیش‌بینی می‌شود در آینده نه‌چندان دور تأثیر این ارزهای آزادشده خود را در بازارهای دیگر مانند مسکن و خودرو نیز نشان دهد. البته از ابتدای امسال بازارهای مختلف در یک ثبات نسبی قرار گرفته‌اند.
به گزارش «وطن امروز»، روز گذشته محمدرضا فرزین جزئیاتی از روند آزادسازی منابع ارزی کشورمان از کره‌جنوبی ارائه داد. رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه تمام منابع ارزی توقیف شده ایران در کره‌جنوبی آزاد شده است، اعلام کرد: این منابع به صورت پرداخت بانکی جهت خرید کالاهای غیرتحریمی استفاده می‌شود. رئیس کل بانک مرکزی با انتشار یادداشتی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی در واکنش به آزادسازی ذخایر ارزی مسدود شده کشورمان در کره‌جنوبی، نوشت: به تیم دیپلماسی ارزی به دلیل موفقیت در آزادسازی منابع ارزی توقیف شده تبریک می‌گویم. بدون تردید آنچه به دست آمده فراتر از تحلیل‌های موجود است و البته که این فرآیند، ادامه خواهد داشت.
محمدرضا فرزین نوشت: لازم به تاکید است متاسفانه نزدیک به ۷ میلیارد دلار از منابع ارزی کشورمان طی سال‌های پایانی دهه ۹۰ به صورت وون (واحد پول ملی کره‌جنوبی) به بانک‌های کره‌جنوبی واریز شده بود و به آن هم، هیچ سودی تعلق نمی‌گرفت. حتی طی این سال‌ها نیز به دلیل کاهش برابری وون به دلار، نزدیک به یک میلیارد دلار آن با کاهش ارزش برابری مواجه شد. وی در ادامه افزود: اما با پیگیری‌های فنی و دیپلماسی موفق، تمام منابع ارزی توقیف‌شده ایران در کره‌جنوبی آزاد و هزینه‌های تبدیل ارز آن از وون به یورو نیز توسط کشور ثالث پذیرفته شد. فرزین تصریح کرد: بر همین اساس، بزودی تمام این منابع یورویی به حساب‌های ۶ بانک ایرانی در قطر واریز و به صورت پرداخت بانکی جهت خرید کالاهای غیرتحریمی استفاده می‌شود. مابقی این منابع هم در صورت سپرده، مشمول دریافت سود بانکی خواهد شد. رئیس کل بانک مرکزی افزود: لازم به تاکید است منابع ارزی ایران در چند کشور دیگر نیز بزودی در دسترس قرار می‌گیرد که اخبار و آثار آن در بازار و مبادلات تجاری مشاهده خواهد شد.

سکه دیروز نسبت به هفته گذشته با کاهش قیمت بیش از یک میلیون تومانی به کانال ۲۷ میلیون تومان رسید. سکه امامی دیروز شنبه ۲۱ مرداد ۱۴۰۲ نسبت به هفته گذشته کاهش قیمت یک میلیون تومانی داشت و به ۲۷ میلیون و ۶۹۷ هزار تومان رسید. همچنین حباب این سکه روی رقم ۵ میلیون و ۷۹۶ هزار تومان قرار دارد. هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز دیروز ۲ میلیون و ۲۸۵ هزار تومان معامله شد.

همچنین قیمت هر دلار آمریکا روز گذشته در بازار غیررسمی وارد کانال 47 هزار تومان شد. این در حالی است که قیمت هر دلار آمریکا چهارشنبه هفته گذشته در آخرین ساعت فعالیت بازار 49 هزار و 500 تومان بود.
روز گذشته دلالان و واسطه‌گران غیررسمی هر دلار آمریکا را بین 47 هزار و 600 تا 47 هزار و 800 تومان به فروش می‌رساندند. نکته قابل توجه در بازار ارز دیروز این بود که خرید و فروش متوقف شده بود و اساسا کسی تمایلی نه به فروش و نه خرید داشت. فعالان منتظرند ببینند در روزهای آتی قیمت دلار کاهش بیشتری می‌یابد یا نه و در نهایت روی چه رقمی متوقف می‌شود.
پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که قیمت دلار در روزهای آتی کاهش بیشتری خواهد داشت. به طور کلی با ثباتی که در بازار ارز از 6 ماه گذشته شکل گرفته است، کسی تمایلی به سرمایه‌گذاری و استفاده از دلار برای حفظ ارزش دارایی خود ندارد.
اتفاقات اخیر و آزادسازی منابع بلوکه کشورمان حالا فضای راکد بازار را تشدید کرده است. اینطور که پیداست بازارساز هم علاقه‌ای به پولپاشی و شوک دادن به بازار ندارد و ترجیح می‌دهد قیمت دلار تا ماه‌های آتی زیر 45 هزار تومان نیاید و از سوی دیگر به بیش از 50 هزار تومان هم افزایش نیابد.

اینطور که یک مقام آگاه با خبرگزاری رسمی دولت گفت‌وگو کرده، رقم آزاد‌شده ذیل توافق اخیر بیش از 10 میلیارد دلار است. این مقام آگاه گفت: بر اساس توافق صورت‌گرفته 5 نفر از زندانیان ایرانی در آمریکا و 5 نفر از زندانیان آمریکایی در ایران تبادل خواهند شد. وی افزود: همچنین علاوه بر این تبادل متقابل، ۶ میلیارد دلار از پول‌های بلوکه‌ ایران در کره‌جنوبی، به ‌همراه مقدار قابل توجهی از وجوه ایران در بانک TBI عراق آزاد خواهد شد. این منبع آگاه درباره سایر وجوه بلوکه‌ ایران در بانک‌های اروپایی نیز افزود: فرآیند آزادسازی مبالغ دیگری از وجوه ایران در یکی از بانک‌های اروپایی نیز آغاز شده است.