شبکه آمریکایی سی‌ان‌ان با استناد به اظهارات مقامات رسمی و منابع مطلعی که در جریان مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا برای آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران و تبادل زندانیان ایران در آمریکا با جاسوسان زندانی در ایران بودند، به بیان جزئیاتی درباره روند این مذاکرات پرداخت.
شبکه سی‌ان‌ان در گزارشی به بیان جزئیاتی درباره روند مذاکرات تبادل زندانیان ایرانی با پنج جاسوس آمریکایی در ایران نوشت: به گفته دیپلمات‌های قطری، هیات‌های ایران و آمریکا برای نهایی کردن توافقی بر سر آزادسازی پنج جاسوس آمریکایی زندانی در ایران، در هتل‌هایی جداگانه در دوحه حضور داشتند و با تب‌وتاب در آن‌ها در رفت‌وآمد بودند.
به گفته یک مقام رسمی آمریکایی که در جریان جزئیات این مذاکرات بود، هیچ بخشی از این گفت‌وگوها که بیش از یک سال در این هتل‌ها در دوحه به طول انجامید، به صورت رو در رو انجام نشد.
امیرعبداللهیان: هیچ‌گاه مسیر مذاکره ترک نشده است
در عوض، مقامات قطری پیام‌ها را منتقل می‌کردند که ملاحظات لجستکی آن به محتاطانه‌ترین شکل ممکن بود؛ طبق گفته یک مقام رسمی آمریکایی، دیپلمات‌های قطری و آمریکایی پیام‌های مکتوب مبادله می‌کردند.
به نوشته این شبکه مذاکرات غیرمستقیم در این زمینه روندی دو ساله بود که به توافق در روزهای گذشته منجر شد و یک گشایش بالقوه دیپلماتیک میان دو رقیب سرسخت محسوب می‌شود که گفت‌وگویی با یکدیگر ندارند.
طرح کلی نقشه راه این توافق، حدود شش ماه پیش در دوحه و پس از دو سال و نیم مذاکرات متمرکز و البته وقفه‌دار میان واشنگتن و تهران مشخص شد.
مذاکرات برای تبادل زندانیان بین تهران و واشنگتن و همچنین آزادسازی دارایی‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی، موضوعی است که بین ایران و آمریکا در طول ۲ سال گذشته و جدا از روند مذاکرات رفع تحریم با وساطت برخی از کشورهای منطقه، از جمله عمان و قطر در جریان بوده است و حتی در مقطعی بر اساس آنچه که حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در اردیبهشت ماه سال جاری اعلام کرد، صورت جلسه‌ای بین ایران و نماینده آمریکا که «یک دیپلمات خانم انگلیسی بوده» در این ارتباط امضا شد اما به دلیل برخی ملاحظات طرف آمریکایی، ماه‌ها اجرای این صورت جلسه به تعویق افتاد.
در ادامه گزارش سی‌ان‌ان، با اشاره به این که نبود ارتباطی مستقیم میان تهران واشنگتن، مسیر این مذاکرات را سخت‌تر کرده بود، آمده است: آمریکا مجبور بود مسیر غیرمستقیمی را برای مذاکره انتخاب کند، از این رو به شرکایش در خاورمیانه و اروپا، از جمله قطر، عمان، انگلیس و سوییس تکیه کرد. این کشورها در طی این مدت، به عنوان میانجی عمل کردند. همچنین، به گفته یک منبع مطلع، مقامات آمریکایی با دانستن این که «هیچ تضمینی از سوی ایران وجود ندارد»، وارد این مذاکرات شده و بعد، با هموار شدن مسیر، کنگره و اعضای خانواده این جاسوسان آمریکایی را در جریان گذاشتند.
طرف آمریکایی تنها چند روز پیش از انتقال این جاسوسان به حبس خانگی بود که متوجه شد این برنامه در حال عملی شدن است. آن موقع، یکی از این جاسوسان در حبس خانگی به سر می‌برد. به گفته این منبع مطلع، روز چهارشنبه، آمریکا به «اطلاعات موثقی» دست یافت که اولین قدم توافق، انتقال چهار جاسوس آمریکایی از زندان اوین به حبس خانگی، پنج‌شنبه انجام خواهد شد.
با این وجود، مقامات آمریکا هنوز احتیاط به خرج می‌دادند.
طبق اظهارات این مقام رسمی آمریکا، با فرا رسیدن پنج‌شنبه، مقامات آمریکایی تماسی مستقیم با سفیر سوییس در ایران داشتند تا اطلاعات به‌روز را با پیشرفت‌هایی که انجام می‌شد، دریافت کنند. دیپلمات‌های سوییسی حافظ منافع آمریکا در ایران هستند.
سی‌ان‌ان ادامه داد، عصر پنج‌شنبه به وقت واشنگتن، آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا اعلام کرد که کاخ سفید تاییدیه آزادی پنج آمریکایی از زندان توسط ایران را که بازداشت شده بودند دریافت کرده است و آن‌ها در حبس خانگی به سر می‌برند: «حالا، مسیر پیش رو، روندی گام‌به‌گام توصیف شده است و مقامات رسمی آمریکایی تاکید دارند که مذاکرات غیرمستقیم ادامه‌دار و حساس‌اند.»
یکی از بخش‌های این توافق تبادل زندانیان میان آمریکا و ایران است و بخش دیگر آن، در دسترس قرار دادن فوری ۶ میلیارد دلار از پول‌های بلوکه‌شده ایران در بانک‌های کره جنوبی برای «تجارت غیرقابل تحریم» از طریق انتقال این مبالغ به حساب‌های بانکی محدودشده در قطر است. منابع مطلع به سی‌ان‌ان گفتند که این پول‌ها درآمد فروش مجاز نفت بودند که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، مشمول تحریم‌ها شدند.
در ادامه این گزارش مطرح شد، یک منبع مطلع که در جریان توافق انجام‌شده قرار دارد، گفت که انقال این پول‌ها به قطر، احتمالا ۳۰ الی ۴۵ روز طول خواهد کشید و دو منبع مطلع نیز گفتند که این پول‌ها پیش از انتقال به قطر، به سوییس منتقل خواهند شد.
منابع مطلع معتقدند، اجرای این کار آسان نخواهد بود. وزارت خزانه‌داری آمریکا در این روند نقش زیادی خواهد داشت، چراکه انتظار می‌رود انتقال پول‌های ایران به قطر، به ویژه به دلیل این که قرار نیست آمریکا تحریم‌های ایران را به منظور تسهیل این روند لغو کند، پیچیده باشد.
مقامات رسمی در این باره گفتند که مذاکرات غیرمستقیم با مشارکت بخش‌های مختلف دولت آمریکا، از جمله وزارت امور خارجه و کاخ سفید انجام می‌شد و آن‌ها نیز وزرات خزانه‌داری را در جریان می‌گذاشتند. به گفته این مقامات، نقش وزارت خازانه‌داری در این روند، گاهی آن را دشوارتر می‌کرد اما برای اطمینان یافتن از این که در هرگونه توافقی، نظارت جدی بر پول‌های ایران انجام می‌گرفت، ضروری بود.