امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد، در نشست روز چهارشنبه، ۱۹ جولای مجمع عمومی سازمان ملل در مورد وتوی قطعنامه سوریه توسط روسیه ذیل دستور کار توسل به وتو گفت: ما متأسفیم که شورای امنیت نتوانست در مورد قطعنامه سازوکار فرامرزی در سوریه به توافق برسد. با این حال، ما از تصمیم حاکمیتی دولت جمهوری عربی سوریه را که در ۱۳ ژوئیه ۲۰۲۳، اعطای مجوز برای یک دوره شش ماهه به سازمان ملل متحد و آژانس های تخصصی مربوطه برای استفاده از گذرگاه مرزی باب الهوی برای رساندن کمک های بشردوستانه به مردم نیازمند در منطقه شمال غرب این کشور علام کرده، استقبال می کنیم.

دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل افزود: ایران از ارائه کمک‌های بشردوستانه بدون سیاسی کاری و هرگونه پیش شرطی و بر اساس اصول انسانی، بی‌طرفی، و عدم تبعیض حمایت می‌کند. ملاحظات سیاسی نباید مانع ارسال کمک ها به نیازمندان باشد.

نماینده ایران در سازمان ملل اضافه کرد: حصول اطمینان از ارسال کمک های بی طرفانه و غیرسیاسی به تمام مناطق سوریه برای نجات جان افراد و دستیابی به آسیب پذیرترین افراد ضروری است. با این حال، رعایت و احترام به حاکمیت، تمامیت ارضی و وحدت ملی سوریه در طول این فرآیند بسیار مهم است. برنامه ریزی کمک های بشردوستانه به سوریه باید به گونه ای باشد که به بازسازی زیرساخت ها و تقویت اقتصاد سوریه کمک کند. حمایت از توسعه پایدار و بلند مدت در سوریه حیاتی است.

سفیر ایران در سازمان ملل در این نشست تاکید کرد: ادامه تحریم‌های یک جانبه مانع مهمی برای بهبود وضعیت انسانی و اقتصادی سوریه است. این اقدامات غیرقانونی بر اقتصاد و زندگی مردم تأثیر منفی گذاشته و در عین حال ظرفیت دولت را برای ارائه خدمات اساسی محدود کرده است. با توجه به زلزله اخیر در سوریه، لغو این اقدامات ناعادلانه بسیار مهم تر است.

ایروانی تصریح کرد: ما متأسفیم که شورای امنیت نتوانست در مورد قطعنامه سازوکار فرامرزی در سوریه به توافق برسد. با این حال، ما از تصمیم حاکمیتی دولت جمهوری عربی سوریه را که در ۱۳ ژوئیه ۲۰۲۳، اعطای مجوز برای یک دوره شش ماهه به سازمان ملل متحد و آژانس های تخصصی مربوطه برای استفاده از گذرگاه مرزی باب الهوی برای رساندن کمک های بشردوستانه به مردم نیازمند در منطقه شمال غرب این کشور علام کرده، استقبال می کنیم. امیدواریم که در ارائه کمک های بشردوستانه، سازمان ملل و آژانس های مربوطه آن به نگرانی های مشروع دولت سوریه که شامل نگرانی از انحراف کمک ها به سازمان های تروریستی در منطقه شمال غرب و توزیع شفاف و بدون تبعیض کمک ها است، مورد توجه قرار دهد.

وی ادامه داد: جمهوری عربی سوریه بارها تاکید کرده است که سازوکار فرامرزی حاکمیت و تمامیت ارضی آن را تضعیف می کند و فرصتی را برای گروه های تروریستی فراهم می کند تا از کمک های بشردوستانه برای منافع خود بهره برداری کنند.

نماینده ایران در سازمان ملل گفت: این وضعیت نگرانی‌های مشروعی را در مورد نیات غرب ایجاد می‌کند، مبنی بر اینکه کشورهای غربی به دنبال تجزیه سوریه و ایجاد یک منطقه خودگردان به رهبری تروریست‌ها در شمال غرب باشند. ادامه حمایت از این گذرگاه مرزی از طریق کمک های بشردوستانه این نگرانی ها را بیشتر می کند.

سفیر ایران تاکید کرد: کشورهای غربی باید در رویکرد خود تجدید نظر کنند، رویکردی که به حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه کاملاً احترام بگذارد و از مشروعیت بخشیدن به گروه های تروریستی در ادلب از طریق کمک های بشردوستانه اجتناب کند. کشورهای غربی به جای تداوم فضایی که این گروه های تروریستی را که میلیون ها نفر را به گروگان گرفته اند، قادر می سازد تا فعالیت های غیرقانونی خود را دنبال کنند، باید محیطی را ایجاد کنند که گفتگو بین دولت سوریه و طرف های مربوطه را تشویق کند. به این ترتیب می توان تروریست ها را متقاعد کرد که سلاح های خود را زمین بگذارند و به مداخلات خارجی که تمامیت ارضی سوریه را نقض می کند، پایان دهند.

دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل ادامه داد: ایران بر تعهد خود برای ادامه حمایت از مردم و دولت سوریه در غلبه بر تهدیدات تروریسم و اشغال خارجی تاکید می کند. ما آماده کمک به بازسازی کشور، تضمین وحدت و حفظ تمامیت ارضی سوریه هستیم.

به گزارش خبرنگار ایرنا از سازمان ملل، در جلسه مجمع عمومی سازمان ملل با موضوع توضیح روسیه در مور استفاده از وتو، چابا کروشی رئیس کنونی و هفتاد و هفتمین مجمع عمومی سازمان ملل تاکید کرد که این وتو نمونه واضح دیگری از نیاز همکاری مجمع عمومی و شورای امنیت برای همکاری با یکدیگر در زمینه صلح و امنیت است.

کروشی شورای امنیت را ترغیب کرد تا با دوری از سیاست، نیازهای فوری مردم را همیشه در ذهن داشته باشد.

در این نشست ، نماینده روسیه سخنرانی دبیر کل مجمع عمومی را " سیاسی و هدف دار" توصیف و تاکید کرد که سوریه اکنون کمک‌های فرامرزی را مدیریت خواهد کرد. نماینده روسیه همچنین بر اهمیت لغو "مجازات دسته جمعی" در قالب تحریم های یکجانبه آمریکا و اتحادیه اروپا تاکید کرد و سوئیس را به خدمت در راستای منافع آمریکا متهم کرد.

نماینده روسیه گفت که اعضای غربی شورای امنیت بیشتر به ارائه کمک های بشردوستانه به ادلب که تحت کنترل گروه های تروریستی است، اهمیت می دهند. او همچنین گفت که غربی ها به دنبال "باج‌خواهی" هستند و برخی تغییراتی در جهان "همکاران غربی ما را پریشان می کند."

نمایندگان کشورهای مختلف غربی نیز با انتقاد شدید از وتوی روسیه گفتند که چهار وتو آخر در شورای امنیت مربوط به روسیه بوده و اکثریت کشورهای سازمان ملل به دنبال تمدید مکانیسم کمک های فرامرزی هستند.

آنها روسیه را متهم کردند که کمک های بشردوستانه برای سوریه را "سیاسی" کرده است و آنها در مجمع عمومی برای بحث درباره "امداد نه حاکمیت" حضور یافته اند.

نماینده ونزوئلا در این نشست به سطوح فزاینده تهدید برای منشور ملل متحد ناشی از یکجانبه گرایی برخی کشورها اشاره و تاکید کرد این امر منجر به افزایش بی اعتمادی شده است.

او توضیح روسیه در خصوص استفاده از حق وتو را پذیرفت و بر اهمیت "حاکمیت ملی" برای "مشروعیت" عملیات بشردوستانه سازمان ملل تاکید کرد. نماینده ونزوئلا همچنین از قرار دادن صلیب سرخ و هلال احمر در موقعیت نظارت و راهنمایی در رابطه با کمک های بشردوستانه در شمال غربی سوریه حمایت کرد.

نماینده ونزوئلا نسبت به احیای احتمالی سیاست و لفاظی جنگ سرد ابراز نگرانی کرد گفت ونزوئلا به دنبال گفتگو و سازش در راستای صلح بین المللی است.

به گزارش خبرنگار ایرنا از سازمان ملل، روسیه در نشست  ۲۰ تیرماه  شورای امنیت سازمان ملل با تمدید یکساله باز بودن گذرگاه مرزی باب الهوی در مرز سوریه و ترکیه که عملیات کمک‌رسانی سازمان ملل به شمال غرب سوریه (منطقه ای که در کنترل مخالفان است و حدود ۹ میلیون نفر در آن زندگی می کنند)، از آن طریق انجام می شد،مخالفت و رای گیری انجام شده را وتو کرد.

چین در رای گیری برای پیشنهاد غرب که از سوی سوئیس و برزیل ارائه شده بود، رای ممتنع داد، در حالی که ۱۳ عضو باقی مانده شورای امنیت به آن رای مثبت دادند و روسیه با رای منفی خود، آن را وتو کرد.

در طرح غربی ها خواسته شده بود تصمیمات مندرج در بندهای ۲ و ۳ قطعنامه ۲۱۶۵ (۲۰۱۴) شورای امنیت برای مدت ۱۲ ماه یعنی تا ۱۰ ژوئیه ۲۰۲۴ فقط برای گذرگاه مرزی باب الهوی تمدید شود و از دبیرکل درخواست شده بود که حداکثر تا ۱۰ ژوئن ۲۰۲۴ یک گزارش ویژه در مورد نیازهای بشردوستانه در سوریه ارائه کند.

در این میان پیشنهاد روسیه نیز برای تمدید ۶ ماهه این طرح نتوانست آرای لازم را بدست آورد. در رای گیری برای پیشنهاد مسکو نیز تنها روسیه و چین به پیشنهاد برای تمدید شش ماهه این طرح رای مثبت دادند. ۱۰ عضو شورای امنیت به آن رای ممتنع دادند درحالی که آمریکا، انگلیس و فرانسه به این یپشنهاد رای منفی دادند.

دو روز بعد، بسام صباغ نماینده دائم سوریه به آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد و رئیس دوره‌ای شورای امنیت اطلاع داد که سوریه با باز بودن گذرگاه باب الهوی در مرز ترکیه برای ورود کمک های بشردوستانه به مدت ۶ ماه موافقت کرده است.