پس از چند روز انتشار اخبار ضد و نقیض پیرامون تغییرات در بنیاد سینمایی فارابی، بالاخره سازمان سینمایی با انتشار حکم مدیرعامل جدید به همه شایعات در خصوص رفتن سیدمهدی جوادی از فارابی مهر تأیید زد.
جوادی از مهرماه ۱۴۰۰ با حکم رئیس سازمان سینمایی به مدیریت بنیاد سینمایی فارابی منصوب شده بود. او سال گذشته با حضور پرتعداد فیلم‌های تولیدی فارابی در جشنواره فیلم فجر باعث شد این جشنواره از حیث کمیت آثار راه‌یافته با مشکل روبه‌رو نشود، هرچند کیفیت این آثار نتوانست نگاه‌ها را به خود جلب کند. می‌توان گفت چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر با فیلم‌های فارابی سرپا مانده بود و در شرایطی که به دلیل آشوب‌های پس از شهریورماه، سینما با معضلی به نام رکود تولید مواجه بود، اگر فیلم‌های فارابی نبود احتمالاً کار جشنواره به لحاظ کمیت با مشکل روبه‌رو می‌شد.
اوایل هفته پیش بود که ابتدا خبری مبنی بر استعفای جوادی از مدیرعاملی بنیاد فارابی مطرح و حتی گفته شد جوادی در جمع کارکنان فارابی حاضر شده و با آن‌ها خداحافظی کرده است.
درباره دلایل استعفای وی مسائل مختلفی به عنوان شایعه مطرح شده که از آن جمله می‌توان به بودجه فارابی و جیب‌های خالی این بنیاد برای تولید فیلم و برگزاری جشنواره فیلم کودک اشاره کرد. جوادی چند روز پیش از برکناری در مصاحبه‌ای از سال گذشته به عنوان سالی سخت نام برده بود، گویا بخشی از این سختی‌ها به مسائلی بازمی‌گردد که باعث شده بود وی استعفای خود را بنویسد.
اهمیت ذاتی فارابی
اینکه فارابی مهم‌ترین مرکز دولتی ساخت فیلم سینمایی و حمایت از پروژه‌های سینمایی است، می‌تواند به خودی خود رفت و آمد مدیران این بنیاد را دارای اهمیت کند. فارابی تا چند سال پیش حاکم مطلق سینمای ایران بود و مسئولیت برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم فجر و جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان را برعهده داشت. البته در سال‌های اخیر، رؤسای سازمان سینمایی ترجیح داده‌اند مسئولیت برگزاری فجر را از فارابی بگیرند، اما هنوز جشنواره فیلم کودک با مسئولیت فارابی برگزار می‌شود. بخش مهمی از فیلم‌های تاریخ سینمای ایران یا به‌طور مستقیم از سوی فارابی تولید شده‌اند یا با حمایت آن بنیاد به تولید رسیده‌اند. این بنیاد حتی در سال گذشته که فیلم مهمی نداشت، توانست با تعداد زیاد فیلم‌های تولیدی به کمک فجر بیاید. شاید فارابی در این سال‌ها به خاطر از دست دادن مسئولیت برگزاری فیلم فجر مانند گذشته کانون توجه نباشد، اما هنوز هم با سیاستگذاری که دارد، می‌تواند روند تولید فیلم در سینما را تحت تأثیر قرار دهد.
مدیر جدید فارابی کیست؟!
رئیس سازمان سینمایی کشور و رئیس هیئت امنای بنیاد سینمایی فارابی طی حکمی مجید زین‌العابدین را به سمت مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی منصوب کرد. در حکم انتصاب مدیرعامل جدید فارابی آمده است: «با عنایت به بازتعریف مأموریت‌ها و رویکرد هیئت امنا در کلان‌برنامه‌های بنیاد سینمایی فارابی و همچنین تمرکز فعالیت‌های این بنیاد بر اجرای سیاست‌های جدید سازمان سینمایی در عرصه سینمای حرفه‌ای و ارتقای جایگاه صنعت سینمای ملی متناظر به کلان‌برنامه‌های پنج‌ساله بنیاد، امیدوارم فصل نوینی در عملکرد این بنیاد محقق شود.»
زین‌العابدین دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل است و از جمله سوابق مدیریتی و اجرایی او می‌توان به مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیرعامل بنیاد فرهنگی هنری رودکی و رئیس شبکه‌های یک، ۳ و ۵ سیما اشاره کرد.
فارابی و ماه‌های مهم پیش‌رو
فارابی سال پیش با تعداد زیادی فیلم در جشنواره فیلم فجر شرکت کرده بود. جوادی پیش از برکناری فهرست بلندی از فیلم‌هایی را که قرار است امسال در این بنیاد تولید شود، ارائه داد. او از ۱۵ عنوان فیلم جدید برای سال ۱۴۰۲ نام برده بود. این فیلم‌ها عبارتند از: «آسمان غرب» با محوریت زندگی شهید شیرودی، «قطار سفید»، داستان قطار معروفی که در زمان دفاع مقدس مجروحان را جا‌به‌جا می‌کرد، «بهشت تبهکاران» به کارگردانی مسعود جعفری‌جوزانی که با حمایت شرکت ملی نفت در قالب فیلم سینمایی و سریال شبکه نمایش خانگی تولید می‌شود، «صبح اعدام» به کارگردانی بهروز افخمی درباره واقعه ۱۵ خرداد و اعدام طیب حاج‌رضایی، «نقطه صفر زمین» با محوریت زندگی شهید احمد کاظمی، فیلم سینمایی «رفیق عزیز» با موضوع شهدای مقاومت و زندگی شهید محسن حججی، فیلم سینمایی «مؤمن» با موضوع نقش سردار شهید حسین همدانی که به موضوع مدافعان حرم می‌پردازد، یک فیلم سینمایی با محوریت فعالیت تیپ ۶۵ نیرو‌های ویژه هوابرد ارتش و فیلم سینمایی «عملیات مهندسی» به کارگردانی حسین تراب‌نژاد که به جنایات گروهک تروریستی منافقین در سال ۶۱ می‌پردازد، فیلم دیگری که با نگاه طنز به پادگان اشرف و پایگاه منافقین اشاره دارد، فیلم سینمایی «سگ‌های پوشالی» که به موضوع پرویز ثابتی و ساواک می‌پردازد، فیلم سینمایی با عنوان «صندوق» که در ژانر پلیسی و با موضوع سرقت از بانک ملی تولید خواهد شد. دیگر فیلمی که فارابی قول تولید آن را داده است «استنطاق» نام دارد که به عملکرد دستگاه‌های امنیتی و نظارتی کشور در مبارزه با اخلالگران اقتصادی اشاره دارد. فیلم سینمایی «راه شیری» درباره اربعین امسال در مرحله تولید قرار گرفته است. همچنین فیلمی به نام «آرژانتین» که مربوط به سال ۷۲ و ترور آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی است از جمله فیلم‌هایی است که فارابی قرار است در سال ۱۴۰۲ تولید کند.
فهرستی بلند که مشخص نیست در نهایت چه تعدادی از آن به نسخه نهایی خواهد رسید و در جشنواره فجر پیش‌رو حضور خواهند داشت. در کنار این فهرست بلند باید به برگزاری جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان نیز اشاره کرد. زین‌العابدین فرصت زیادی برای سامان دادن به پروژه‌های فارابی ندارد و ماه‌های پیش‌رو از نظر تقویم سالانه سینما به عنوان ماه‌های اصلی تولید فیلم برای فارابی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار خواهد بود.