عصر ایران؛ مهرداد خدیر- «ما در دولت رشد تولید را در رکود دنبال نمی‌کنیم. رشد تولید را مهار تورم را ما در رکود دنبال نمی‌کنیم.سال‌هایی در کشور مهار تورم شد اما با رکود بود. باید مهار تورم بکنیم اما مواظب باشیم مهار تورم به رکود منتهی نشود.ممکن است مهار تورم بشود اما کارخانه بگوید نقدینگی و ما بگوییم نداریم. کارخانه تولیدی از کار بیفتد و معامله در کشور انجام نشود و تجارت راکد شود. اینها مهار تورم نیست زیرا مهار تورم از طریق رکود بن‌بست اقتصادی است برای کشور. تمام همت دولت آن است که مهار تورم را از طریق رشد تولید دنبال کند.» اینها عین سخنان دیروز سید ابراهیم رییسی در مراسم روز صنعت است.
روشن است که منظور رییس جمهوری اصول‌گرا که به دیوار واقعیت‌ها خورده چیست. او در توجیه ناتوانی دولت در مهار تورم فزاینده که امان مردم را بریده و مردم را به زیر خط فقر رانده تلاش برای رونق تولید را بهانه می‌کند و چون گفتمان اختصاصی و ادبیات تخصصی ندارد به رهبری تمسک می‌کند و این که ایشان مهار تورم را با رونق تولید خواسته‌اند.
بله، اما رونق تولید را هم با مهار تورم خواسته اند و همان‌گونه که مهار تورم با رکود مطلوب نیست رونق تولید هم بی مهار تورم موجه نیست با این تفاوت که نرخ فزاینده تورم یک واقعیت عیان و عریان است که همه با گوشت و پوست و خون خود دارند لمس می‌کنند چون دارند آب می‌شوند و رونق تولید در حد یک ادعاست. اولی را با آمار سازی نمی شود مدعی شد و اگر بگویی چشم مجری مصاحبه کننده هم گرد می شود و به کت او نمی رود و دومی را با عدد و آمار می شود ادعا کرد.
نکته تاسف بار از حیث اخلاقی در سخنان اخیر آقای رییسی این است که کاهش تاریخی نورخ تورم در سال ۹۴ و نیز تک رقمی شدن بی سابقه آن در سال های ۹۵ و ۹۶ را با انگ رکود بی‌ارزش و خوار جلوه می‌دهد.
نگاهی به نمودار های رسمی منتشره در فصل‌نامه‌های آماری نشان می‌دهد تورم ۳۴.۷ درصدی در سال ۹۲ در سال ۹۳ به ۱۵/۶ رسید و در ۹۴ به ۱۱/۹ و در سال ۹۵ به ۹ و در سال ۹۶ به ۹/۶ درصد.
دلیل هم کاملا روشن بود. چشم بندی نبود. توافق موقت هسته‌ای و بعد برجام به اضافه بازسازی نسبی امید مردم به ساختار سیاسی که پس از وقایع ۸۸ به شدت خدشه دیده بود و راهکارهای متخصص مهار تورم در راس وزارت اقتصاد ( دکتر طبیب‌نیا) که از جای گزینی نیروهای کارآمد به جای پوپولیسم مبتذل احمدی‌نژادی حکایت می کرد.
البته تا ترامپ از برجام خارج شد تورم سال ۹۷ به ۳۱/۲ و در ۹۸ به ۴۱/۲ رسید. طبیب نیا هم حاضر نشد وزارت در دولت دوم روحانی را بپذیرد چون می دانست فضا تغییر کرده است.
چون آقای رییسی و مشاوره دهندگان به او درصدد ضایع کردن ارزش کاهش بی‌سابقه نرخ تورم در سال‌های ۹۳ و ۹۴ و ۹۵ به لطف گشایش سیاسی در داخل و دیپلماسی در خارج و تلاش‌ها و ایده‌های شخص دکتر طبیب‌نیا در دولت اول حسن روحانی‌اند چند نکته را باید با ایشان در میان گذاشت:
۱. سیاست، فن اولویت‌هاست. اولویت کنونی اقتصاد و سیاست و جامعه ایران مثل آغاز دهه ۹۰ مهار تورم است. به خاطر همین برای مردم مهم نیست رییس جمهوری سفر می کند و به امریکای لاتین می رود یا نه یا تعطیلات خود را استراحت می کند یا راهی استان ها می شود. قیمت مرغ و تخم مرغ و تن ماهی مهم است. همان طور که در سال های جنگ اولویت با مهار تورم بود نه رشد اقتصادی که در جنگ شدنی نیست و نه حتی نرخ بیکاری که به خاطر جنگ نگران کننده نبود.
پس از جنگ اما اولویت با رشد اقتصادی بود و افزایش اجتناب نا\ذیر نرخ تورم با افزایش دستمزدها جبران شد. بهترین سیاست البته در دولت دوم خاتمی اجرا شد که هم شاهد کاهش تورم بودیم و هم رشد اقتصادی (۸۰ تا ۸۴).
۲ . اصرار آقای رییسی برای ضایع کردن تلاش گذشتگان در شان فردی در لباس روحانیت نیست. رییس دولت قبل هم امیر عباس هویدا نبوده هم لباس خود شما بوده. شما در دستگاه قضا و او در جایگاه امنیتی. اصلاح‌طلب هم نبود. هنوز هم حتی نیست. یک اصول‌گرای میانه بود. هنوز هم هست. اگر با او به خاطر مناظره‌های ۹۶ مشکل دارید چرا خدمات دکتر طبیب‌نیا را انکار می‌کنید؟
اخلاق اسلامی ایجاب می‌کند بگویند هر چند خدمات فلانی در مهار تورم و تک رقمی شدن بی سابقه در سال‌های ۹۵ و ۹۶ ستودنی و فراموش ناشدنی است اما در وضعیت فعلی نگرانیم به رکود بینجامد. هر چند رکودی در کار نبود. رکود رکود اسم رمزی بود برای خاک پاشیدن به دستاوردها. مثل اولویت توسعه اقتصادی برای انکار دستاوردهای سیاسی.
نام نیک رفتگان ضایع مکن
تا بماند نام نیکت برقرار
۳ . اگر تیم شما این قدر متبحر است که مهار تورم را با رونق تولید دنبال می‌کند پس چرا یک به یک و تنها طی دو سال از گردونه خارج شده‌اند؟ معاون اقتصادی با شعار برتری ریال در منطقه چرا رفت؟ وزیر کار با شعار ایجاد شغل با یک میلیون تومان در یک سال را چرا عزل کردید؟
عذر وزیر راه و شهرسازی با شعار یک میلیون خانه در سال را به خاطر بیماری و احتمالا مسایل دیگر خواستید و بعد هم از دنیا رفت ولی وزیر بعدی هم زیر بار این شعار نرفته و خود شما هم عملا پس گرفته و وعده زمین را جای‌گزین خانه کرده‌اید. رییس کل بانک مرکزی و رییس بورس چه؟ همه را به جز وزیر اقتصاد کنار گذاشتید چون دارید تورم را با رونق تولید با هم مهار می‌کنید؟!
۴. مردم دولت‌ها را با شاخص مهار تورم ارزیابی می‌کنند و کارشناسان با آن به اضافه دو شاخص نرخ بیکاری و نرخ رشد اقتصادی. با انگ رکود نمی‌توان ارزش کاهش تورم در سال های ۹۵ و ۹۶ را ضایع و زایل کرد. اگر تورم تک رقمی به منزله رکود است پس کل کشورهایی که با این نرخ در حال زندگی اقتصادی‌اند راکدند و به قول بازاری‌های قدیمی راکت!
۵. هر چند سزد اگر مجددا رییس جمهور محترم را به رعایت بیشتر اصل اخلاقی مستتر در شعر ضرب المثل شده بند اول توصیه کنیم اما می‌توان استدعایی عاجزانه هم داشت.
اصلا شما مدتی بی‌خیال رونق تولید شوید و همین تورم را مهار کنید ببینیم می‌شود یا نه. به قول مرحوم دکتر شریعتی تو چگونه زیستن را به ما بیاموز چگونه مردن را خود خواهم آموخت! شما ماشین چاپ اسکناس به بهانه رونق تولید را خاموش کن تا تورم سه رقمی نشود مردم خودشان تولید را رونق می‌دهند. شما قیمت یک قلم تن ماهی را کنترل کن باقی اقلام را خود مردم کنترل می‌کنند!
ارزش کاهش نرخ تورم در آن سه سال ( به خاطر گشایش سیاسی، بازگشت امید اجتماعی و تنش زدایی در روابط خارجی و به کار گیری متخصصان و مشخصا شخص دکتر طبیب‌نیا) با انگ رکود ضایع و زایل نمی‌شود.
