از بامداد شنبه تا حالا همه توجهات به روسیه بود و نمایش گروه واگنر! گروه نظامی خصوصی واگنر به فرماندهی «یوگنی پریگوژین» که در سالهای گذشته در مناطق مختلف جهان به نیابت از روسیه وارد عمل شده، علیه نظامیان ارشد این کشور همچون «سرگئی شویگو» وزیر دفاع و «والری گراسیموف» رئیس ستاد ارتش معترض شده و با هدف برکناری آنها به شورش مسلحانه اقدام کرده است. اختلافات گروه واگنر با ارتش و وزارت دفاع روسیه از مدتها پیش و درباره شیوه مدیریت عملیات جنگی در اوکراین آغاز شده بود.در حالی که پریگوژین هدف خود از چنین اقدامی را برپایی عدالت نامیده اما نهادهای رسمی روسیه این تمرد و سرکشی را به خنجر از پشت زدن تعبیر کردهاند که شرایط داخلی روسیه را آن هم در بحبوحه جنگ، با آشوب مواجه ساخته است.ماجرا از آن جا شروع شد که پریگوژین، مدعی شد سه روز پیش حمله به نیروهایش از خطوط پشتی انجام شده که نشان میدهد نیروهای ارتش روسیه عامل آن بودهاند اما وزارت دفاع روسیه ادعای پریگوژین را رد کرد و کمیته ملی ضد تروریسم روسیه هم اعلام کرد که درباره اظهارات پریگوژین، سازمان امنیت فدرال روسیه (اف اس بی) یک پرونده جنایی درباره دعوت به شورش مسلحانه باز کرده است. همزمان تصاویری از شهر روستوف منتشر شد که حضور واگنرها را تایید میکرد. ساعاتی بعد پوتین جلوی دوربین حاضر شد و گفت: در اجرای عملیات ویژه نظامی باید از هرگونه اختلاف نظر اجتناب شود. من به عنوان رئیس جمهور روسیه، هر کاری که لازم باشد برای دفاع از استقلال کشور و حفاظت از شهروندان انجام خواهم داد. با خیانت داخلی روبه رو هستیم.پاسخ ما به این شورش سخت خواهد بود.«رمضان قدیروف» رئیسجمهور چچن نیز در واکنش به اظهارات پوتین درباره اقدام اخیر واگنر گفت که کاملاً از تمامی سخنان پوتین حمایت میکند.اردوغان نیز در تماسی تلفنی از پوتین حمایت کرد. به گفته کرملین،پوتین همچنین قانونی را امضا کرد که به محکومان و زندانیان اجازه می دهد به خدمت سربازی باز گردند. درمقابل اما پریگوژین، رئیس گروه واگنر با رد سخنان پوتین،در نطق تلویزیونی اخیرش گفت که این گروه با «فساد، دروغ و بوروکراسی» در روسیه مخالف است. پریگوژین در واکنش به پوتین که رهبر گروه واگنر را به خیانت متهم کرده، گفت که او و نیروهایش میهنپرست هستند و افزود: «آنهایی که امروز با ما مخالفت میکنند افرادی هستند که دور تفالهها جمع شدهاند.»رئیس گروه واگنر با اشاره به حضور نیروهایش در جنگ اوکراین و آفریقا، مقامات ارشد نظامی روسیه را به سوءاستفاده و دزدی متهم کرد.در این بین، منابع خبری روسیه از حرکت چهار کاروان نظامی گروه «واگنر» به سمت مسکو و همزمان ورود نیروهای چچنی به شهر روستوف در حمایت از پوتین خبر داده بودند. چهار کاروان نظامی واگنر شامل ۱۵۰ تا ۴۰۰ خودروی نظامی است. جمعیت کل نیروهای واگنر نیز حدود25 هزار نفر تخمین زده می شود.برخی رسانههای روس نیز مدعی شدند که گروه واگنر در حال آماده شدن برای تصرف انبارهای سلاح های هسته ای است.بر اساس گزارش این رسانهها، نیروهای واگنر به حومه شهر Borisoglebsk نزدیک شده بودند، جایی که انبار سلاح های هستهای معروف به «آبجکت ٣٧۵سی» در آن قرار دارد. از طرفی دیگر، تصاویر منتشر شده هم نشان میداد نیروهای امنیتی روسیه در حال تخلیه موزهها، مراکز خرید و پارک های مسکو از توریستها و بازدیدکنندگان هستند. خبرگزاری تاس روسیه نیز به نقل از سرگئی سوبیانین شهردار مسکو اعلام کرد روز دوشنبه، همه کسب و کارها به جز بخش خدمات نظامی و صنعتی در مسکو تعطیل خواهد بود.
پیشنهاد لوکاشنکو و موافقت پریگوژین
دیروز حتی تصاویری نیز از حفر خندق در برخی مسیرها برای جلوگیری از پیشروی ارتش واگنر به سمت مسکو منتشر شد. مقامهای شهر «لیپتسک» هم اعلام کردند که نیروهای گروه واگنر وارد 200 کیلومتری پایتخت روسیه شده اند. در پی آغاز درگیری بین گروه نظامی واگنر و ارتش روسیه، قیمت بلیت مسکو به استانبول به هزار تا سه هزار دلار رسید.وال استریت ژورنال نیز نوشت که آمریکا از سفارتخانههایش در تمام کشورها خواسته در قبال تحولات روسیه، اظهار نظر نکنند ،اما ناگهان رئیس جمهور بلاروس، الکساندر لوکاشنکو اعلام کرد که بعد از جلب موافقت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، با پریگوژین، رئیس گروه واگنر مذاکره کردهاست. به گزارش ریا، پریگوژین پیشنهاد رئیس جمهور بلاروس برای توقف پیشروی واگنر در خاک روسیه و جلوگیری از تنشهای بیشتر را پذیرفتهاست. دفتر لوکاشنکو گفتهاست که اکنون یک پیشنویس مورد پذیرش دو طرف برای حل و فصل اوضاع وجود دارد که شامل تضمین امنیت نیروهای شبهنظامی واگنر میشود.رئیس گروه واگنر در پیامی صوتی که در کانال تلگرامی خود منتشر کرده، به نیروهای خود دستور داد با هدف جلوگیری از خونریزی، به پایگاههای خود بازگردند.گفته شده که یوگنی پریگوژین به مسکو خواهد رفت و اعضای واگنر ضمانت امنیتی دریافت میکنند؛ همچنین بر اساس برخی اخبار تایید نشده ، قرار است مسئله گراسیموف و شویگو مورد بحث قرار گیرد.گفته شده واگنر از اوکراین خارج خواهد شد و تمرکز خود را روی مزدوری برای دولت ها و دیکتاتور های آفریقایی حفظ میکند،اما چرا واگنر با ارتش روسیه درگیر شده است؟در ماههای اخیر، «پریگوژین» فرمانده کنونی واگنر بارها «سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه و «والری گراسیموف»رئیس ستاد کل ارتش روسیه را به بیکفایتی و کمبود عمدی واحدهای واگنر که در اوکراین میجنگند، متهم کرده است. وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که گروه های داوطلب نظامی در اوکراین باید تا پایان ماه ژوئن(تیرماه) تحت پوشش و هدایت این وزارتخانه درآیند و با آن برای ادامه فعالیت قرارداد امضا کنند. اگرچه در اطلاعیه وزارت دفاع روسیه از گروه واگنر نام برده نشده، اما این اقدام به عنوان اقدام مستقیم مسکو برای به دست آوردن کنترل کامل بر این گروه تلقی شده است. در پی این اقدام وزارت دفاع روسیه، پریگوژین هم با انتشار اطلاعیه ای هر نوع واگذاری این گروه به این وزارتخانه و انعقاد قرارداد با آن را به شدت رد کرد. گروه واگنر، یک ارتش خصوصی روسی که زیر نظر افراد بسیار نزدیک به ولادیمیر پوتین اداره میشود این روزها در حال قدرت نمایی در اوکراین است و تلاش میکند برخی اهدافی را که ارتش روسیه در دستیابی به آنها ناکام بود، محقق کند. روشهای بیرحمانه گروه واگنر برای کسب پیروزی و همچنین استفاده از سربازانی که بخشی از آنها زندانیانی هستند که در ازای پذیرش جنگیدن برای روسیه در اوکراین آزاد شدهاند توجه بسیاری از نهادهای بینالمللی و کارشناسان را به خود جلب کرده است. گروه واگنر علاوه بر اوکراین در مناطقی دیگر از جهان نظیر سوریه و کشورهای آفریقایی حضور دارد. درخور ذکر است که این گروه در پی حمله به اوکراین مورد تحریم آمریکا و اروپا قرار گرفته است.
خراسان