می‌گویند انگار گروهی دور هم جمع شده بودند و از همین دورهمی عصر جمعه خبر از مسمومیت 88 نفر از ساکنان منطقه اسلام‌آباد و حصارک در شهرستان کرج و انتقال آنها به بیمارستان آمد. خبری که بر سر تعداد فوتی‌هایش توافق نبود و منابع غیررسمی می‌گفتند که 14 نفر جان خود را از دست دادند. جمعه شب اما رئیس دانشگاه علوم پزشکی البرز به ایرنا گفت که شمار مسمومان از مصرف مشروبات الکلی طی 2 روز گذشته در این استان به 95 نفر رسیده و فوتی‌ها هم از سوی او 10 نفر اعلام شدند. عصر روز شنبه این خبر از سوی همین مقام تکمیل شد و تعداد مسمومان به 120 نفر رسید و 2 نفر مرگ مغزی و 3 نفر به دستگاه برای تنفس متصل شدند. به گزارش ایسنا، رئیس کل دادگستری استان البرز با اشاره به اینکه پرونده قضایی برای این مسمومت‌ها تشکیل شده درباره این حادثه توضیح داد: «طی بازجویی از اولیای دم متوفیان و تحقیقات میدانی، سه نفر از توزیع کنندگان مشروبات شناسایی و دستگیر شدند و از طریق آن‌ها فروشندگان عمده الکل‌های صنعتی نیز شناسایی و دستگیر شدند. در مرحله بعد مشخص شد الکل از یک کارخانه شهر اشتهارد که برای تولید لوازم آرایشی و بهداشتی سهمیه الکل دارند به صورت غیرقانونی تهیه شده و معمولا با آب و اسانس‌های مختلف مخلوط و عرضه می‌شود که شامل متانول است.» این مقام دادگستری استان البرز بدون اشاره به تعداد فوتی‌ها درباره مسمومان گفت که تحقیقات از ۶ متهم و اولیای دم در حال انجام است: «تاکنون حدود ۱۰۰ نفر به بیمارستان مراجعه و تعدادی هم فوت کرده‌اند و احتمال اینکه چند نفر در منزل فوت کرده و به بیمارستان هم اعزام نشده باشند وجود دارد که پزشکی قانونی و دانشگاه علوم پزشکی استان در حال بررسی است. تحقیقات تکمیلی در این زمینه ادامه دارد.»

رئیس دانشگاه علوم پزشکی البرز: تعداد مسمومان ناشی از مصرف الکل صنعتی به 120 نفر رسید و 2 نفر مرگ مغزی و 3 نفر به دستگاه برای تنفس متصل شدند

کرج اولی نبود
حادثه تلخ مسمومیت تعدادی از شهروندان با مصرف الکل صنعتی (متانول)، یکی از چندین و چند اتفاقی‌ست که آمارهایش کم و بیش از حدود ده سال پیش رسانه‌ای شده است. سال 1392، 694 نفر با الکل مسموم شدند. از این تعداد 361 نفر آن‌ها در رفسنجان و 333 نفرشان در سایر شهرهای استان کرمان و یزد مداوا شدند. در سال 1393 وزارت بهداشت، اعلام کرد که بیش از یک میلیون نفر در کشور الکل مصرف می‌کنند و به آن معتادند که از این میان، ۳۰ درصد زن و ۷۰ درصد مرد هستند سال 97، رئیس گروه مطالعات اعتیاد و سوء مصرف مواد و الکل پزشکی قانونی درباره موج مرگ و میر با متانول گفته بود که در فاصله زمانی یکم شهریور تا ۱۵ مهر، ۹۶ نفر در کشور بر اثر مصرف مشروبات الکلی جان خود را از دست دادند که ۷۶ نفر از آنان بر اثر مصرف متانول فوت کرده‌اند. او با اعلام این آمار تاکید کرده بود که «هیچ گونه مشروبات الکلی استانداردی در کشور وجود ندارد.» اسفندماه سال 1398، 7 نفر در گیلان با مصرف متانول فوت کردند. در همان سال 28 نفر هم در اهواز به دلیل مصرف متانول فوت کردند. سال 1399، 125 نفر در تربت جام با مصرف الکل دست‌ساز مسموم شدند و 11 نفر نیز جانشان را از دست دادند. در بهار سال 99 که ماه‌های اول شیوع کرونا بود به گفته سازمان پزشکی قانونی، از ابتدای اسفند ماه سال ۱۳۹۸ تا ۱۹ فروردین ماه سال 99، ۷۲۸ نفر به دلیل مسمومیت ناشی از مصرف الکل به این سازمان ارجاع شده‌اند، این در حالی است که کل آمار تلفات ناشی از مصرف الکل در مدت مشابه سال قبل یعنی اسفند ۹۷ و فروردین ۹۸ در کشور ۶۶ نفر اعلام شده بود. در بهار 1401، 100 نفر در استان هرمزگان با الکل مسموم شدند و آمارهای رسمی آن زمان از جان باختن 14 نفر خبر داد.

رئیس کل دادگستری استان البرز: الکل از یک کارخانه شهر اشتهارد که برای تولید لوازم آرایشی و بهداشتی سهمیه الکل دارند به صورت غیرقانونی تهیه شده و معمولا با آب و اسانس‌های مختلف مخلوط و عرضه می‌شود که شامل متانول است

برنامه‌ای که به جایی نرسید؟
با وجود جرم‌انگاری شرب خمر، آمارها نشان می‌دهند که هنوز بعضی در خفا و پنهانی لب به الکل می‌زنند و سلامت خودشان را به خطر می‌اندازند. سال 90 تا 94 در راستای سند چشم‌انداز 20 ساله، سندی به نام «برنامه جامع پيشگيری، درمان و كاهش مسموميت ناشی از الكل» تدوین شد. این سند قرار بود در راستای برنامه پنجم توسعه تكاليف وزارت بهداشت و سایر دستگاه‎‌های نظارتی را روشن کند که بر اساس آن برنامه‌هایی برای مداخله، مدیریت، درمان و پیشگیری مسمومیت‌های ناشی از الکل تدوین شود. به طور مثال این برنامه تلاش داشت با بار ناشي از مصرف الكل حداقل به ميزان 50 درصد کاهش دهد. همچنین سهم و نقش سازمان‌هاي دولتي و استان‌ها و ميانجيان مردم را در تثبيت و كاهش بار ناشي از مصرف الكل نهادينه کند. مردم در گروه‍های سنی مختلف از علل ريشه‌ای، عوامل خطر و پيامدهای مصرف الكل آگاه شوند. همچنین بهره‌مندی، تداوم و كيفيت مراقبت از مصرف‌كنندگان الكل در سطح روستا و شهر ارتقا پيدا كند. سال گذشته رئیس سابق سازمان امور اجتماعی کشور به رسانه‌ها گفته بود که بین ۹ تا ۱۰ درصد از افراد ۱۵ تا ۶۴ ساله که بیش از ۵ میلیون نفر از جمعیت ایران را شامل می‌شوند، الکل مصرف می‌کنند، اگر چه به گفته مقامات پزشکی قانونی سن مسموم‌شدگان الکلی در ایران بین ۱۴ تا ۷۴ سال است. با توجه به آمار مسمومیت‌ها و تکرار آنها، به نظر می‌رسد این سند هم مثل بسیاری از اسنادی که سرانجامشان ماندن روی کاغذ است، به جایی نرسیده است.