انتشار ویدئویی بازدید فرمانده انتظامی مازندران از سواحل بابلسر و اظهار نظر درباره برخورد با «ناهنجاری»ها دیروز فضای اینترنت را پر کرد. سردار حسن مفخمی، فرمانده انتظامی مازندران در این ویدئو خطاب به یکی از مسئولان انتظامی می‌گوید: «در این استان و شهرستان‌های ما، اگر کسی خواست ناهنجاری کند، به حکم قانون گردنش رو بشکنید، پاسخش با من.» این سخنان موجی از انتقاد کاربران شبکه‌های اجتماعی را در پی داشت. بسیاری از کاربران آشنا با ادبیات حقوقی، یادآوری کرده بودند این اظهارات با وظیفه قانونی پلیس به عنوان ضابط قضایی در تناقض آشکار است. ساعتی بعد اما موضوع عجیب‌تر هم شد.
علی نجفی توانا، جرم‌شناس و وکیل دادگستری در گفت‌وگو با «پیام ما»: وظیفه نیروی انتظامی در برابر جرم مشهود و غیرمشهود مشخص است و هیچ کجای قانون به نیروی انتظامی چنین اجازه‌ای نمی‌دهد
سرهنگ ساداتی معاون فرهنگی و اجتماعی فرماندهی انتظامی مازندران با بیان اینکه سخنان سردار مفخمی به موضوع بی حجابی ربطی نداشته به پایگاه خبری «رویداد ۲۴» گفت: «ایشان راجع به مخلان نظم امنیت صحبت کردند. بحث ایشان، سارقان در حرکت، معاندین، اراذل و اوباش و کسانی که سلب امنیت و آسایش و تعرض به مردم می‌کنند، بوده است. همه فکر کردند ایشان راجع به حجاب و عفاف حرف زده‌اند! نخیر، ایشان در مورد فعالیت‌هایی حرف زدند که امنیت روانی مردم را دچار اخلال می‌کند؛ فعالیت‌هایی نظیر حوزه اراذل و اوباش، سرقت و مواد مخدر. منظور ایشان این حوزه‌ها بوده است. ویدئو یک مقدار تقطیع شده است.»
معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی مازندران درباره مقصود سردار مفخمی از عبارت «شکستن گردن» هم با ذکر یک مثال توضیح داده است: «ببینید، برای مثال ما پریروز در کلاردشت یک حادثه داشتیم؛ چند سارق دست و پای یک مادر و دختر را بستند و اموال این‌ها را سرقت کردند و خدا می‌داند چه کار دیگری با این‌ها کردند و فرار کردند. بچه‌های ما ظرف ۲۴ ساعت این‌ها را دستگیر کردند. منظور از اینکه گردن این‌ها را بشکنید، این بوده که به شدید‌ترین حالت با آن‌ها برخورد کنید. دستگاه قضایی موافق به شناسایی و دستگیری و برخورد قاطع با اینهاست. منظور سردار، مخلان اقتصادی، نظم امنیت، سوداگران نظم و امنیت، سوداگران مواد مخدر، سارقان در حرکت، چه بومی چه غیر بومی بوده است. منظور همین‌ها بوده و در حوزه‌های دیگر ورود نکنید.»
بیان چنین سخنانی از سوی برخی فرماندهان پلیس سابقه دارد. پیش از این در سال ۹۹ سردار حسین رحیمی فرمانده وقت پلیس تهران گفته بود: «در حال مبارزه با اراذل و اوباش مناطق مختلف تهران هستیم. افرادی که غالبا پس از رفتن به زندان نیز متنبه نشده‌اند و بار دیگر به ارتکاب جرم روی آورده‌اند. تمامی مجرمین و به خصوص اراذل و اوباش و قداره بندها را پوزه آن‌ها را به خاک می‌زنیم و گردن آن‌ها را خواهیم شکست. برابر قانون با آن‌ها برخورد شدید خواهیم داشت.»
اما سوال حقوقی درباره اظهارات این دسته از فرماندهان پلیس این است که «پلیس در مقام ضابط قضایی که باید متهمان را در اختیار دستگاه قضایی قرار دهد چگونه می خواهد «برابر قانون گردن متهمان را بشکند» و آیا استفاده از این ادبیات اساسا قانونی است؟»
علی نجفی توانا، جرم‌شناس و وکیل دادگستری در گفت‌وگو با «پیام ما» تاکید می‌کند که هیچ جای قانون چنین وظیفه‌ای برای پلیس پیش‌بینی نشده است: «وظیفه نیروی انتظامی در برابر جرم مشهود و غیرمشهود مشخص است و هیچ کجای قانون به نیروی انتظامی چنین اجازه‌ای نمی‌دهد. حتی شکستن گردن در هیچ کجای مجازات اسلامی هم به عنوان مجازات اسلامی تعیین نشده است.» نجفی توانا تاکید می‌کند که چنین اظهار نظرهایی خلاف قانون اساسی و مقررات قضایی کشور است و به جای نظم بخشیدن موجب افزایش بی نظمی می شود. نیروی انتظامی اساسا وظیفه مجازات ندارد و فقط یک ضابط است.
او در باره تعریف حقوقی عبارت مبهم «اراذل و اوباش» هم می‌گوید: «اراذل و اوباش یک اصطلاح عرفی است نه یک اصطلاح حقوقی. در قانون جرایم عناوین مشخصی دارند. متاسفانه اصطلاحاتی مانند اراذل و اوباش و خس و خاشاک را در چند سال اخیر از افرادی می‌شنویم که باید به حقوق و قانون مسلط باشند.» اکنون باید دید فرماندهان ارشد فراجا بابت اظهارات فرمانده انتظامی مازندران توضیح حقوقی قانع‌کننده‌ای می‌دهند یا خیر.
نظر شما