شفقنا- فلسطین در بیشتر روزهای سال، درگیری و جنگ را تجربه می کند، اما دست از مقاومت بر نمی دارد. وزارت بهداشت فلسطین در بیانیه‌ای اعلام کرد که از ابتدای سال جاری تاکنون 153 فلسطینی در کرانه باختری و نوار غزه به شهادت رسیدند. این وزارتخانه تاکید کرد که 36 نفر از این افراد در نوار غزه به شهادت رسیدند که26  نفر از مجموع شهدا کودک هستند.

در حمله 5 روزه اخیر رژیم صهیونیستی به غزه 33 فلسطینی به شهادت رسیدند. از ابتدای سال جاری تاکنون صدها فلسطینی هم در حملات اشغالگران اسرائیلی زخمی شدند. نهادهای حقوقی فلسطینی نیز در جدیدترین گزارش خود اعلام کردند که نظامیان اسرائیلی از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از 3100 از جمله 42 زن و 471 کودک فلسطینی را در اراضی اشغالی بازداشت کرده است. براساس این گزارش حدود 1100 نفر نیز در کرانه باختری و قدس بازداشت شدند که 180 نفر از آنان کودک و 42 نفر هم زن بودند.

هم اکنون 5 اسیر فلسطینی در زندان های رژیم صهیونیستی دست به اعتصاب غذا زدند و گفته می شود اسیر «ولید دقه» در وضعیت خوبی نیست و موسسه حقوقی «مهجه القدس» نسبت به شهادت وی در هر لحظه به سبب وخامت شدید حالش و عدم ارائه درمان‌های لازم هشدار داده است.

معمولاً اعتصاب غذاها در زندان های رژیم صهیونیستی منجر به راه حل می شد، اما در آخرین بار شهید خضر عدنان در انجام اعتصاب غذا از هیچ کمک های پزشکی بهره مند نشد و حاضر به دریافت سرم و مواد مغذی هم نگردید، معمولاً در چنین شرایطی بعد از مدتی اعتصاب غذا فرد باید به بیمارستان منتقل شود، اما صهیونیست ها این کار را نکردند تا وی به شهادت رسید و این رخداد برای جنبش جهاد اسلامی فلسطین رخدادی بسیار بزرگ بود.

در درگیری 5 روزه اخیر نیز سه نفر از رهبران و فرماندهان ارتش جنبش جهاد اسلامی فلسطین به همراه خانواده هایشان ترور شدند این در حالی است که در چارچوب توافقنامه های سابق صورت گرفته، اسرائیل متعهد به عدم انجام اقدامات ترور شده بود. به طور حتم جنبش جهاد اسلامی فلسطین نمی توانست به این اقدامات و جنایات رژیم صهیونیستی پاسخ ندهد چون در صورت عدم پاسخگویی به این جنایت، اسرائیل اقدامات علیه رهبران گروه های مقاومت را گسترده تر می کرد.

یکی از نمایندگان جنبش جهاد اسلامی فلسطین اخیراً در جلسه ای ناگفته هایی از درگیری های اخیر میان اسرائیل و فلسطین را بیان کرد. وی معتقد است: «در درگیری های اخیر این جنبش به اقدامات تخریبی و تروریستی صهیونیست ها پاسخ داده است. 1500 موشک راکت به سوی اسرائیل شلیک شد و اسرائیل نتوانست به هدف اول خود از این جنگ که تبیین «توان بازدارندگی» خویش بود، برسد.

درست است که تلفات در میان فلسطینیان بسیار زیاد و هنگفت بود، اما اسرائیل هم خوب می داند که در این مبارزات بخش هایی از اسرائیل به طور کامل فلج می شود. درست است که اسرائیل تلاش کرد تا با هدف قرار دادن جنبش جهاد اسلامی فلسطین به نوعی مانع از ورود باقی گروه ها و سازمان های فلسطینی به این جنگ شود، اما در این جنگ شاهد نوعی هماهنگی بین تمامی گروه های فلسطینی و همراهی بین آنها با جنبش جهاد اسلامی بودیم؛ البته ما هم از این شرایط بدمان نیامد که اسرائیل کل حملات را علیه ما متمرکز کند، درست است که اسرائیل از بیم و واهمه ورود باقی گروه ها و سازمان های فلسطینی به این جنگ دست به این اقدام زد، اما در عین حال ما هم ترجیح دادیم که این جنگ به صورت محدود بین ما و اسرائیل صورت بگیرد و باقی مناطق و بسیاری از مناطق نوار غزه دچار تخریب و ویرانی نشود.

به طور حتم علاوه بر وحدت جبهه ها، ملت فلسطین نیازمند وحدت جامع و فراگیر است. درست است که در جنگ اخیر شاهد شکل گیری و نمود وحدت جبهه ها بودیم، اما در سایه تحولات و متغییرهای جهانی و منطقه ای شکل گرفته، نیاز به وحدت فراگیر بین ملت فلسطین بسیار دیده می شود و این یک نوع ضعف از فلسطینیان است که تاکنون به این مهم نائل نشدند.

توان بازدارندگی اسرائیل نیز در این جنگ ترمیم نشد، این اسرائیل بود که با تمام توان نیروهای امنیتی خود را برای فشار بر طرف های مختلف جهت وادار کردن آنها و قبولاندن آتش بس وارد کرد، اسرائیل نشان داد که در نوعی شکست و ضعف به سر می برد چون در مقابل جنبش جهاد اسلامی فلسطین هرگز در این جنگ چهره ضعیفی نداشت و به تمامی طرف ها اعلام کرد که آمادگی دارد برای ماهها این درگیری و جنگ را ادامه دهد. درست است که نتانیاهو به کابینه برگشت، اما تمامی شاخص هایی که منجر به اختلاف نظر و چند دستگی در اسرائیل شده، همچنان به قوت خود باقی است.

جنبش جهاد اسلامی فلسطین رهبران بزرگی را از دست داد و ایجاد یک رهبر و فرمانده کار دشواری است، اما جنبش جهاد اسلامی یک جنبش فدایی است که همواره آمادگی این فداکاری را دارد. ما تاکنون صدها نفر از رهبران خود را بر اثر ترورها و اقدامات اسرائیل از دست دادیم، بین سال های 2005 تا 2007 میلادی اسرائیل 350 نفر از اعضای جنبش جهاد اسلامی را ترور کرد.

یکی از خبرنگاران نظامی برجسته اسرائیل دقیقاً در توصیف جنبش جهاد اسلامی فلسطین اینگونه گفت که من تاکنون در طبیعت رشدی به مانند رشد صورت گرفته در میان فرماندهان و رهبران جنبش جهاد اسلامی ندیدم.

به گفته این خبرنگار هرگاه ما این جهاد اسلامی را درو می کنیم، باز هم سر بر می آورد و بزرگ می شود. جنبش جهاد اسلامی سالیان درازی است که طرف های مختلف به دنبال از بین بردن آن هستند. از سال 1995 اسرائیل در از بین بردن جنبش جهاد اسلامی فلسطین را در دستور کار خود داشته و این دستور را از بالاترین مقام های خود دارد. یکی از دلایل آن این است که جنبش جهاد اسلامی فلسطین برخلاف باقی گروه های فلسطینی به هیچ عنوان حاضر به سازش و کرنش کردن نیست.

یکی دیگر از مسایلی که اسرائیل را نگران کرده این است که جنبش جهاد اسلامی می تواند در فاصله زمانی بسیار کوتاهی وارد درگیری و جنگ شود.

در موارد بسیاری در سال 2011 و 2019 و 2022 شاهد بودیم که جنبش جهاد اسلامی فلسطین به تنهایی و با یک دستورالعمل فوراً وارد درگیری و جنگ با اسرائیل شد. از دیدگاه رژیم صهیونیستی جنبش جهاد اسلامی فلسطین ظرفیت انجام جنگ بزرگ با اسرائیل را دارد و این مساله برای این رژیم بسیار مهم و حائز اهمیت است.

یکی دیگر از عوامل نگرانی رژیم صهیونیستی کرانه باختری است که جنبش جهاد اسلامی فلسطین از عوامل مهم شکل گیری مجدد انتفاضه و قیام آن است و با وجود فشارهای زیادی که بر کادرها و اعضای جنبش جهاد اسلامی در کرانه باختری صورت می گیرد، اما این جنبش هم اکنون پیشران اصلی مبارزه فلسطینیان علیه اسرائیل است.

به اعتراف صهیونیست ها و همه کارشناسان جنبش جهاد اسلامی فلسطین از این جنگ قدرتمندتر از گذشته خارج شد.»

این نماینده جنبش جهاد اسلامی در رابطه با معادلات قدرت بین این جنبش و اسرائیل نیز گفت: «در جنگ قبلی در اوت 2022 وقتی فقط در مقابل اعلام آماده باش جهاد اسلامی فلسطین اسرائیل تمام محیط نوار غزه را به حالت تعطیل در آورد، در آن شرایط کنفرانس های علمی و مانورهای نظامی و فعالیت های اقتصادی بسیاری وجود داشت که در آنجا به طور کامل تخریب شدند.

در این جنگ اخیر هم رژیم صهیونیستی مجبور شد تمام ساکنان صهیونیست را به طور کامل تخلیه کنند و آنها را به حساب رژیم صهیونیستی دولت به مناطق دیگری منتقل کنند براساس آمارهای موجود در این دوره از جنگ که بین 5 تا 7 روز طول کشید، حدود یک میلیون سکنه اسرائیل تحت تأثیر این جنگ قرار گرفتند. استراتژی یا دکترین اصلی اسرائیل در جنگ های قبلی انتقال جنگ به زمین دشمن است اما در جنگ های اخیر ما شاهدیم که تمامی این جنگ ها در داخل سرزمین و عمق رژیم صهیونیستی در حالی انجام می شود که جبهه داخلی این رژیم توان و تاب آوری در مقابل آن را ندارد.

از آغاز انتفاضه اول در سال 1987 و انتفاضه دوم و سپس جنگ 2006 و 2008 و 2012 و 2014 همگی جنگ به عمق رژیم صهیونیستی منتقل شده و اسرائیل نتوانست تمام جنگ را به سرزمین و مناطق دشمن منتقل کند این همان مساله ای است که به شدت اسرائیل را می آزارد.

در معادلات قدرت کلاسیک گروه های فلسطین و اسرائیل نمی توان عامل و خط کش سنجش را موشک قرار داد، اگر این مقایسه را در نظر بگیریم جهاد اسلامی در مقابل آنها صفر هستیم اما در مقابل توان تاب آوری و مبارزه ای که داریم توانمندی ایجاد معادلات خوبی با رژیم صهیونیستی داشته اند.

بنابراین در تحلیل ها و مقایسه ها نباید مساله موشک ها و توان نظامی را مدنظر قرار دهیم، موشک های مقاومت، موشک های دست سازی هستند که در داخل منطقه محاصره شده نوار غزه تولید می شود، از سال 2007 نوار غزه به طور کامل تحت محاصره کامل قرار دارد و آنچه که حتی آن حداقل هایی هم که می خواهد برسد، آنها هم از طریق قاچاق انجام می شود. مصر هم طول مرز خود با فلسطین اشغالی یا نوار غزه را به طور کامل با چند موانع از جمله دیوارهای فولادی که زیر زمین قرار داده شده، مسدود کرده و حتی منطقه رفح مصر را هم برای اینکه هیچ ارتباطی با غزه نداشته باشد، به طور کامل تخریب کرده است.

پس می توان گفت که این تقابل و رویارویی، در واقع رویارویی اراده هاست و همین مساله باعث شد که بسیاری از تحلیلگران و نویسندگان صهیونیست هم به این مساله اذعان کنند و یکی از نویسندگان صهیونیست هم اعلام کرد که شاید فلسطینی ها را بتوان وطن پرست ترین مردم جهان توصیف کرد.»

در ادامه این جلسه یکی از کارشناسان مطرح حوزه فلسطین تأکید کرد: «یکی از موضوعات اساسی که باید به آن پرداخته شود، جغرافیای فلسطین است. نباید تصور شود که فلسطین که در حال حاضر فلسطین اشغالی است یک وسعت قابل توجهی دارد. کل فلسطین اشغالی کمتر از 28 هزار کیلومتر مربع است. کرانه باختری که در حقیقت مسئولیت اصلی جنبش، حرکت و جهاد و قیام این منطقه به عده جنبش اسلامی است یک عددی کمتر از 5 هزار  و 820 کیلومتر مربع است بنابراین کنترل آن برای اسرائیل راحت است.

البته از این 5 هزار کیلومتر فقط 8ددرصد دست فلسطین هاست و باقی دست اسرائیلی هاست.

نوار غزه عددی نزدیک به 360 کیلومتر است. بنابراین منطقه وسیعی از نظر جغرافیایی نیست و با توجه به انواع و اقسام اقدامات جاسوسی و پهپادهایی که 24 ساعت در این مناطق ر حال گشت زنی هستند و چه جاسوس هایی که در داخل از جانب پلیس سازشکار در حال جمع آوری و معرفی انقلابیون هستند، این اقداماتی که در حوزه انقلابی گری و مقاومت و عملیات انجام می شود بسیار دشوار است. در حقیقت یک کار ناشدنی را مجموعه جریان های مقاومتی در فلسطین به ویژه جنبش در حال حاضر انجام می دهد که بسیار با اهمیت است.

موضوع بازدارندگی یکی دیگر از موضوعات اساسی است که همه کشورها، از جمله کشورهایی که دنبال قدرت هستند و به عنوان تأثیرگذار در نظام منطقه ای و بین المللی فعالیت می کنند به دنبال آن هستند. بازدارندگی در یک زبان ساده به مفهوم این است که شما به یک قدرت و توانی برسید که  کسی نتواند منافع شما را به خطر بیاندازد. بنابراین در ابعاد مختلف هر کشوری نیاز به بازدارندگی دارد و به ویژه امروز لغت بازدارندگی در ادبیات دفاعی به کار برده می شود. از حدود 45 سال پیش و با خیانت هایی که برخی از سران کشورهای غربی انجام دادند، رژیم صهیونیستی در دو بُعد سیاسی و نظامی احساس بازدارندگی کامل کردند. با توجه به حمایتی که اسرائیل از جانب آمریکا و غربی ها می شد، تصورشان بر این بود که هیچ یک از جریان های مقاومت به شمار نمی آورد و حتی برای کشورهایی که به عنوان کشورهای جبهه پایداری معروف بودند، اصلاً در حوزه مسایل نظامی حسابی باز نمی کرد. یعنی اسرائیل خود را با کمک نظام سلطه غربی به جایی رسانده بود که این بازدارندگی او یک نقطه عطف بود که دیگر هیچ یک از کشورهای اسلامی جرأت چپ نگاه کردن به رژیم صهیونیستی را نداشت.

از بعد از جنگ سیف القدس حرکتی در منطقه توسط جریان مقاومت ایجاد شد که این بازدارندگی آرام آرام افول پیدا کرد یعنی عملیات هایی انجام شد که اسرائیل احساس کرد که دیگر نمی تواند حتی پاسخ لازم را بدهد لذا نه تنها بازدارندگی شکسته شد بلکه پاسخ لازم را هم نمی تواند بدهد بنابراین رفت به سمت اینکه بتواند در کوتاه ترین مدت از برخی از کشورهای اسلامی مثل قطر و مصر درخواست آتش بس کند و در ده سال گذشته و در همین درگیر اخیر هم همین اتفاق افتاد. بنابراین شکسته شدن بازدارندگی یک مولفه بسیار مهم است که توسط جریان های مقاومت صورت گرفته است.

اما چرا عملیات یا درگیری های اخیر از جانب اسرائیل صورت گرفت؟

براساس آنچه امروز در رسانه های غربی و اسرائیلی بیان می شود، از زمان روی کار آمدن دولت نتانیاهو، یک نوع شکنندگی به وجود آمده که بر این اساس می توانیم وضعیت داخلی اسرائیل را بسیار بحرانی توصیف کنیم.

هر اقدامی که نتانیاهو و مجموعه هیئت دولت او انجام دادند که بتوانند این بحران داخلی رژیم را کنترل کنند، موفق نشدند. برخی از کارشناسان این حوزه پیش بینی کرده بودند که انتقال بحران از داخل رژیم صهیونیستی به خارج این رژیم وجود داشت، اما به دلیل مقاومت اسلامی لبنان دیگر امکان حمله اسرائیل به جنوب لبنان وجود ندارد بنابراین تنها گزینه ای که در مقابل اسرائیل بود، حرکتی بود که در غزه انجام دهد بنابراین این اتفاق افتاد.

اما چرا فقط جنبش جهاد اسلامی مورد آسیب قرار گرفت؟

دلیل آن ایجاد اختلاف بین جنبش و دیگر جریان های مقاومتی در فلسطین است. آنها درگیری ایجاد کردند که افرادی که زیاد اطلاع از جریان ندارند، بگویند اسرائیل فقط با جنبش کار دارد و فقط می خواهد جنبش را از بین ببرد بنابراین دیگر جریان ها مثل حماس، فتح، عرین الاسود و… را کاری ندارد؛ این یک نوع اختلاف افکنی است.

اما آنچه اسرائیل تصور نمی کرد ضمن اینکه سابقه آن را داشت، آمادگی جنبش بود. نزدیک به یک سال و نیم قبل یک کنترل مشترک بین همه جریان های مقاومت در فلسطین ایجاد شد، تقسیم کار صورت گرفت، موقعیت های جغرافیایی تقسیم شد و انواع و اقسام نیازهای تسلیحاتی آنها با توجه به نوع مأموریتی که آنها دارند، تقسیم بندی شد و در این عملیات اخیر ضمن اینکه اسرائیل همه هدفش کاهش توان جنبش جهاد اسلامی بود، اما همه نیروهای مقاومتی دستشان بر روی ماشه بود که در زمان عملیات وقتی اتاق فرماندهی و کنترل در صورت نیاز اعلام کنند که دیگر جریان ها هم وارد شوند. آنها بیانیه صادر کردند، هر اتفاقی بر علیه جنبش و جهاد اسلامی می افتاد، بلافاصله آنها هم همراهی و اعلام آمادگی می کردند اما تصمیم گیرنده برای مقابله با دیگر جریان های مقاومتی با اسرائیل برعهده نماینده جهاد اسلامی در اتاق فرماندهی بود و این خودش یک رزمایش واقعی برای جنبش جهاد اسلامی بود. که هم توان خود را ببیند و هم توان خود را به رخ اسرائیل بکشد و هم به دیگر جریان های مقاومتی آمادگی خود را در عملیات های آینده به اثبات برساند و این یک دستاورد بسیار بزرگ بود.

جنبش جهاد اسلامی تعدادی از فرماندهان ارشد خود از دست داد ولی چرا در لحظه ای که تصمیم گرفته شد آتش بس هم پذیرفته شود، آخرین موشک ها از جانب جهاد اسلامی پرتاب شد؟ این یعنی قدرت جایگزین کردن، فرمانده؛ یعنی به اسرائیل فهماندن اینکه ما مجموعه جنبش را در حوزه دفاعی به یک تعداد افراد خاص تکیه ندادیم.»

یادآور می شود زیاد النخاله، دبیرکل جهاد اسلامی نیز روز گذشته اعلام کرد که سهل انگاری در استفاده از تلفن همراه دلیل رسیدن اسرائیل به فرماندهان سرایا القدس بود که توسط ارتش اسرائیل در غزه به شهادت رسیدند.

نخاله با اشاره به اینکه شهادت فرماندهان هیچ گونه سردرگمی در ساختار نظامی ایجاد نمی کند، بیان کرد: معاونان فرماندهانی که به شهادت رسیدند، در چارچوب ساختار روشن و زنجیره وار، جایگزین آنها شدند و هر فردی که به شهادت می رسد، جایگزینی دارد.

دبیرکل جهاد اسلامی با بیان اینکه این جنبش همچنان توانمندی هایی دارد و قدرت خود را حفظ کرده است، درباره تهدیدهای اسرائیل برای ترورهای مشابه در خارج تصریح کرد: قادریم به هرگونه ترور پاسخ دهیم و تل آویو و هرجایی را بمباران کنیم.

کارشناس مطرح حوزه فلسطین معتقد است: «اسرائیل هم اکنون متوجه شد که علی رغم هزینه های هنگفتی که برای شناسایی فرماندهان جنبش جهاد اسلامی انجام داد، اما جنبش جهاد اسلامی فشل نشد و این نشان دهنده، قدرت، توانمندی و آمادگی برای حال و آینده مبارزات و مقاومت فلسطین خواهد بود.

نکته دیگر اینکه فلسطینیان با تجربه میدانی متوجه شدند که در هر یک از نقاط جغرافیایی سرزمین اشغالی اگر به چه میزان همزمان موشک ها را پرتاب کنند، می توانند از این پدافندها عبور کنند.

بخش قابل توجهی از آنچه امروز در اختیار مقاومت وجود دارد از طریق مهندسی معکوس صورت می گیرد و حسن آن این است که اسرائیل نمی داند این امکانات چگونه به سرزمین های فلسطینی می رسد و این نشان دهنده این است که در اقدامات پدافندی که صورت گرفته به خصوص پدافند غیرعامل که فلسطینی ها در طول سالیان طولانی انجام دادند، بخشی از نیازهای دفاعی خود را در همان جا می سازند یعنی با توجه به نیاز منطقه ای خود و با توجه به نیاز دفاعی که باید در هر منطقه به کار ببرند و با تقسیم کاری که صورت گرفته، نیازهایشان در همان جا برطرف می شود و امروز اسرائیل یکی از مهم ترین دغدغه هایش این توانمندی دفاعی و هجومی است که امروز مقاومت فلسطین به دست آورده است.»