به گزارش خبرگزاری مهر، خبرگزاری آسوشیتدپرس درگزارشی به طرح این ادعا پرداخت که جمهوری اسلامی ایران ساخت یک سایت هسته‌ای را در نزدیکی سایت نطنز و در عمق بیش از ۸۰ متری زمین آغاز کرده است.
این رسانه آمریکایی در ابتدای گزارش خود و با استناد به گفته کارشناسان و تصاویر ماهواره‌ای تجزیه و تحلیل شده مدعی می‌شود که در نزدیکی رشته کوه‌های زاگرس در مرکز ایران، کارگران در حال ساخت یک سایت هسته‌ای در عمق زمین هستند که به احتمال فراوان عمق آن بسیار فراتر از برد جدیدترین سلاح آمریکایی است که به منظور تخریب چنین مکان‌هایی طراحی شده است.
آسوشیتدپرس برای اثبات ادعای خود به عکس‌ها و ویدئوهای ماهواره‌ای گرفته شده از سوی شرکت تصویربرداری از زمین «پلانت لبز» استناد جسته و مدعی می‌شود که در میانه بن بست مذاکرات ایران و غرب بر سر برنامه هسته‌ای تهران، جمهوری اسلامی حفر تونل در دل کوهی در نزدیکی سایت نطنز را در پیش گرفته، همان سایتی که در سالهای اخیر چند باری هدف اقدامات خرابکارانه قرار گرفته است.
این رسانه آمریکایی در ادامه با یادآوری بن بست مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران، مدعی می‌شود ایران پس از توقف مذاکرات هسته‌ای با غرب، به تولید اورانیومی مشغول است که تا رسیدن به سطح تسلیحاتی فاصله چندانی ندارد. به ادعای آسوشیتدپرس، در این شرایطی ساخت چنین سایت هسته‌ای، تلاش‌های غرب برای جلوگیری از تولید بمب اتمی در ایران را توأم با دشواری می‌کند.
آسوشیتدپرس به نقل از «کلسی داونپورت» مدیر سیاست منع اشاعه در انجمن کنترل تسلیحات مستقر در واشنگتن، ساخت چنین تاسیساتی را مشابه کابوسی می‌داند که خطر ایجاد یک مارپیچ تو درتوی جدید را به دنبال دارد.
این رسانه آمریکا در اینجای گزارش خود به ماجرای خروج یکجانبه آمریکا از برجام و نقض این توافق پرداخته و می‌نویسد که پنج سال پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا از توافق هسته‌ای ایران، ساخت یک سایت جدید در نزدیکی نطنز در حال انجام است. استدلال رئیس جمهور وقت آمریکا برای زیر پا گذاشتن برجام این بود که این توافق برنامه موشکی و نیز اقدامات منطقه‌ای ایران در برنمی گیرد.
آسوشیتدپرس اما می‌نویسد توافقی که ترامپ آن را نقض کرد غنی سازی اورانیوم ایران را در سطح ۳.۶۷ درصد محدود و ذخایر اورانیوم ایران را در حدود ۳۰۰ کیلوگرم نگه داشت. اما از زمان نقض برجام سطح غنی سازی اورانیوم اعلام شده از سوی ایران ۶۰ درصد بوده است. البته آسوشیتدپرس ادعای بازرسان آژانس در خصوص یافتن ذرات اورانیوم با خلوص بالاتر و نزدیک به خلوص لازم برای ساخت سلاح اتمی نیز در گزارش خود می‌آورد.
این ادعا نیز به نقل از رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش آسوشیتدپرس ذکر می‌شود که تا ماه فوریه، بازرسان بین‌المللی ذخایر اورانیوم غنی شده ایران را بیش از ۱۰ برابر دوران توافق هسته‌ای تخمین زده و مدعی هستند در حال حاضر تهران اورانیوم غنی‌شده کافی برای ساخت چند بمب اتمی را در اختیار دارد.
آسوشیتدپرس البته در گزارش خود به تاکید مقامات جمهوری اسلامی در خصوص فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای شفاف و تحت پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اشاره می‌کند و می‌نویسد تهران بارها گفته است توانمندی ساخت سلاح اتمی را دارد، اما به دنبال ساخت چنین سلاحی نیست.
این رسانه آمریکایی به نقل از ایران ادعا می‌کند که سایت جدید بناست جایگزین مرکز تولید سانتریفیوژهای نطنز شود که در ژوئیه ۲۰۲۰ در اثر انفجار و آتش سوزی دچار آسیب شد. خرابکاری که تهران، تل آویو را مسئول اصلی آن اعلام کرد.
آسوشیتدپرس بار دیگر با رجوع به تصاویر ماهواره‌ای «پلنت لبز» به ادعاهای خود مختصات جغرافیایی سایت مورد بحث را نیز افزوده و می‌نویسد که این سایت در کنار سایت نطنز و در فاصله ۲۲۵ کیلومتری جنوب تهران در حال ساخت است. در این گزارش آمده است: تصاویر تجزیه و تحلیل شده توسط مرکز مطالعات منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای جیمز مارتین نشان می‌دهد که چهار ورودی در دل این کوه حفر شده است، دو ورودی به سمت شرق و دو ورودی دیگر در غرب. هر یک از این ورودی‌ها ۶ متر (۲۰ فوت) عرض و ۸ متر (۲۶ فوت) ارتفاع دارند.
این رسانه غربی به استناد کارشناسان مرکز مطالعات منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای جیمز مارتین، عمق این سایت را بین ۸۰ متر (۲۶۰ فوت) تا ۱۰۰ متر (۳۲۸ فوت) تخمین می‌زند. به ادعای کارشناسان این مرکز این نیز افزوده می‌شود که ایران احتمالاً می‌تواند از این تأسیسات زیرزمینی نه تنها برای ساخت سانتریفیوژ، بلکه به منظور غنی سازی اورانیوم نیز استفاده کند.
به نوشته آسوشیتدپرس، «استیون دی لا فوئنته» یکی از همکاران پژوهشی در مرکز مطالعات جیمز مارتین عمق این سایت را نگران کننده می‌داند زیرا از بین بردن چنین سایتی برای غرب با استفاده از سلاح‌های معمولی، بسیار دشوارتر از قبل خواهد بود.
آسوشیتدپرس در برآورد ادعایی خود می‌نویسد که تأسیسات جدید ایران احتمالاً عمق بیشتری از سایت فردو خواهند داشت و این همان موضوعی است که هراس در غرب را موجب شده زیرا که ایران برنامه هسته‌ای خود را در برابر حملات هوایی، مستحکم‌تر کرده است.
آسوشیتدپرس به نقل از ارتش آمریکا یادآور می‌شود که وجود چنین تأسیسات زیرزمینی باعث شد که آمریکا به سمت ساخت بمب GBU-۵۷ برود که می‌تواند تا حداقل ۶۰ متر (۲۰۰ فوت) از زمین را پیش از انفجار نفوذ کند. بنا بر گزارش‌ها، مقامات آمریکایی حتی احتمال استفاده متوالی از دو بمب از این نمونه را برای اطمینان از تخریب یک سایت زیرزمینی به بحث گذاشته اند. البته مشخص نیست که چنین تسلیحاتی بتواند به عمق سایت جدید نطنز آسیبی برساند.
آسوشیتدپرس در این بخش از گزارش تلویحاً به نقش مستقیم غرب در اقدامات خرابکارانه در تأسیسات هسته‌ای ایران اشاره می‌کند و مقامات غربی سرخط می‌دهد که اگر چنین بمب‌هایی برای مقابله با ایران مدنظر قرار نگیرد، آمریکا و متحدانش عملاً گزینه‌های کمتری برای هدف قرار دادن این سایت روی میز دارند و اگر دیپلماسی با تهران به نتیجه نرسد، احتمالاً حملات خرابکارانه از سر گرفته می‌شود.
این رسانه آمریکایی در گزارش خود به هدف قرار گرفتن سایت نطنز به وسیله ویروس استاکس نت که ساخت آمریکا و رژیم صهیونیستی است، می‌پردازد و یادآور می‌شود که در ترور دانشمندان هسته‌ای ونیز حملات خرابکارانه پهپادی علیه تاسیسات هسته‌ای ایران، رژیم صهیونیستی متهم شماره یک است.
آسوشیتدپرس در پایان روایت ادعایی خود به نقل از داونپورت، کارشناس مرکز منع اشاعه جیمز مارتین متذکر می‌شود که توسل غرب به اقدامات خرابکارانه، تنها ممکن است برنامه هسته‌ای ایران را در کوتاه‌مدت به عقب بیندازد، اما نمی‌تواند یک راهبرد مانا و بلندمدت در برابر ایران باشد.