به گزارش خبر گزاری موج کردستان،در باورها و افسانههای مردم
منطقه اورامانات(هورامان) پیری اسطورهای به نام &#۳۹;پیر شالیار&#۳۹; وجود دارد که میگویند صاحب کرامات بوده است.
از جمله کرامات این پیراسطورهای که درباره او روایت میشود،ماجرای شفا پیدا کردن&#۳۹;شاه بهار خاتون&#۳۹; دختر شاه بخارا است که &#۳۹;پیر شالیار&#۳۹; به لطف خدا او را شفا میدهد.
ماجرا از این قرار بوده است که&#۳۹;شاه بهار خاتون&#۳۹; کر و لال است و تمام طبیبان از مداوای او عاجز میمانند تا اینکه آوازه &#۳۹;پیر شالیار اورامی&#۳۹; به بخارا می رسد و پادشاه بخارا هم می،گوید هر کس دخترش را شفا دهد او را به عقد وی درمی آورد.
بالاخره عموی پادشاه با عده ای از اطرافیان پادشاه به سمت &#۳۹;اورامان&#۳۹; به راه میافتند تا دختر را به نزد "پیر شالیار" ببرند،وقتی که به نزدیکی روستای &#۳۹;اورامان تخت&#۳۹; می رسند گوشهای دختر به طوری آنی شنوا میشود.
بدنبال آن وقتی هم به نزدیکیهای خانه "پیر شالیار" می رسند صدای نعره دیوی توجه آنها را جلب میکند و سریع دیو از تنوره،ای که هم اکنون اهالی به آن&#۳۹;تنوره دیوها&#۳۹; می گویند و نزدیک خانه &#۳۹;پیر شالیار&#۳۹; قرار دارد، بر زمین افتاده و کشته میشود که در همان حین زبان&#۳۹;شاه بهار خاتون&#۳۹; هم باز شده و شروع به صحبت کردن میکند.
پادشاه که دخترش شفا پیدا کرده است به عهد خود وفا کرده چ وی را به عقد پیرشالیار در میآورد و مردم جشن عروسی بزرگی برای &#۳۹;پیرشالیار و بهار خاتون&#۳۹; برپا میکنند و پس از آن هرسال در زمستان مردم به مدت سه روز مراسمی تحت عنوان عروسی &#۳۹;عروسی پیرشالیار&#۳۹;را برگزار میکنند.
مردم منطقه و مریدان این پیر اسطورهای هرسال مراسم عروسی &#۳۹;پیرشالیار&#۳۹;را که آخرین چهارشنبه پیش از پانزدهم بهمن است،همان گونه که اولین بار برگزار شده است را به مدت سه روز و دربخشهای مختلف جشن می گیرند.
در این مراسم و بامداد چهارشنبه پس از نماز صبح، کودکان روستا در کوچههای باریک و برف گرفته روستا با فریاد ˈ کلاوروچنهˈ به درب منازل مردم رفته، سهم خود را از تنقلات طلب میکنند.
&#۳۹;کلاوروچنه&#۳۹; در واقع شامل تنقلاتی چون بیسکویت، گردو و شیرینی است و هر خانوار چیزی را که برای این روز آماده کرده در کیسه کودکان ریخته و سپس کودکان با خوشحالی و کیسههایی پر به خانه بر میگردند.
با پایان یافتن مراسم &#۳۹;کلاوروچنه کودکان&#۳۹;، دامهای قربانی در نزدیکی خانه قدیمی پیرشالیار ذبح میشود و گوشت آنها برای تهیه آش مخصوص و همچنین توزیع میان مردم آماده و به درون خانه قدیمی پیر برده خواهد شد، ضمن اینکه در طول روز نیز در خانه پیر آش مخصوص مراسم پخته میشود و جدای از آن اکثر خانههای اورامان نیز با غذاهای سنتی از مهمانان پذیرایی میکنند.
پس از آن و بعد از نماز عصر روز چهارشنبه مراسم دف زنی و سماع و رقص عرفانی در محوطه خانه پیرشالیار تا نزدیک غروب دایر بوده و عصر پنجشنبه نیز همین مراسم دف و سماع عرفانی با حضور مردم ادامه پیدا می کند و مراسم با نشست شبانه در پنجشنبه شب (شب جمعه) در خانه پیر موسوم به (شب نیشت) و ذکر و تهلیله و شعر به پایان میرسد.
مراسم پیرشالیار تا روز جمعه و قبل از برگزاری نماز جمعه ادامه دارد و مردم صبح جمعه به شکل دسته جمعی در زیارتگاه پیر شالیار حاضر میشوند و بعد از راز و نیاز، نماز جمعه را برپا میکنند.
دیدن این مراسم همراه با مراسم ذکر و سماع و ذبح حیوانات در فضای کوهستان و بافت پلکانی خانهها در میان برف زمستانی بسیار لذت بخش و دیدنی است و از لحاظ فرهنگی و مذهبی به اندازهای با اهمیت است که هرسال تعداد بسیار زیادی گردشگر و همچنین عکاس، فیلمبردار، محقق و گردشگران خارجی از این مراسم بازدید میکنند.
همچنین در چهل و پنجمین روز بهار که مصادف با ۱۵ اردیبهشت است نیزمراسمی تحت عنوان کومسای در مزار پیر شالیار برگزار میشود که به علت سرسبزی و هوای مناسب هورامان تورهای گردشگری بسیاری را به سمت این منطقه جذب میکند.
امسال آیین سنتی پیر شالیارموسوم به آیین &#۳۹;ازدواج پیر شالیار&#۳۹; در روزهای چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه۱۲، ۱۳و ۱۴بهمن در شهر اورامان تخت برگزار شد.
منطقه اورامان که در ادبیات محلی به هورامان مشهور است زادگاه و مهد پرورش افراد سختکوش زیادی است.
واژه ˈهورامان ˈ از دو بخش ˈ هورا ˈ به معنی اهورا و ˈمانˈ به معنای خانه و جایگاه و سرزمین تشکیل شده است، بنابراین هورامان به معنای سرزمین اهورایی و جایگاه اهورا مزدا است.
ˈهورˈ در اوستا به معنی خورشید آمده و هورامان جایگاه خورشید نیز معنی می،دهد، بنا به اعتقاد این مردم، روستای ˈ هورامان ˈ زمانی شهر بزرگی بوده و مرکزیت خاص داشته است و به همین دلیل از آن به عنوان تخت یا مرکز حکومت ناحیه هورامان یاد میکنند.
وضعیت خاص روستا از نظر معماری، موقعیت جغرافیایی، چشمههای پر از آب و همچنین مراسم خاص، آداب، رسوم و وجود مقبره و مسجد پیرشالیار به ویژه جمعیت و تعداد سکنه قابل توجه آن نشانگر اهمیت آن در زمان ساسانیان است.
نظر شما