شرایط آب و هوایی وتاکید بر حفظ ثروت های ملی و انرژی های فسیلی ، دولت سیزدهم را بر آن داشت تا در دستور کار خود موضوع انرژی های تجدید پذیر را دنبال کند ، اما آیا دولت می تواند در این راستا گام های موثری را بردارد ؟
در این راستا وزارت نیروی با برنامه ۱۰ هزار مگاواتی این مسئله را دنبال می کند و نمونه آن نیز نیروگاه خورشیدی دامغان با وسعتی معادل پارک شهر تهران است که قرار است سالانه ۱۸ میلیون کیلووات ساعت برق پاک وارد شبکه کند .
ساخت نیروگاه متمرکز خورشیدی در شهرستان کوهپایه در شرق اصفهان و احداث نیروگاه خورشیدی در شهرک‌های صنعتی استان اردبیل نیز نمونه ای دیگر ازنوع اقدامات است .
تا کنون ایران کمتر از ۹۰۰ مگاوات ظرفیت نیروگاهی به انرژی های تجدید پذیر اختصاص داده است و از ۹۰۰ مگاوات نیروگاه‌های موجود نیز تقریبا نیمی خورشیدی و بقیه بادی و سایر موارد هستند.
اما دولت سیزدهم وعده داده است که این حجم از انرژی را تا ۱۰ هزار وات در طی ۴ سال توسعه دهد .
این اقدام نه تنها گامی مهم در راستای تولید انرژی است بلکه می تواند سالانه مانع انتشار هزاران تن گاز آلاینده شود .
کارشناسان می گویند حدود هزار و ۲۵ مگابایت انرژی تجدید پذیر در حال بهره‌برداری داریم و این عدد مناسبی نیست.آمار ها نشان می دهد در سال ۲۰۱۰ حدود ۲۰ درصد تولید انرژی سالانه در دنیا انرژی تجدید پذیر و ۸۰ درصد آن فسیلی بود، در سال ۲۰۲۲ این روند برعکس شده و بیش از ۸۰ درصد ظرفیت مصوبه انرژی جدید در دنیا تجدید پذیر است.
جعفر محمدنژاد سیگارودی، سخنگوی سازمان ساتبا از احداث ۳هزار مگاوات نیروگاه بادی در صورت صدور مجوز از سوی شورای عالی اقتصاد خبر داد و گفت: نصب ۱۵هزار پنل خورشیدی در ۱۲استان کشور به توافق رسیده است.
خورشید از اصلی ترین منابع انرژی تجدید پذیربه لحاظ آب و هوایی ، به طور کلی سه نوع آب و هوا در ایران دیده می‌شود :آب و هوای بیابانی و نیمه بیابانی، آب و هوای معتدل کوهستانی و آب و هوای معتدل مازندرانی.
کشور ایران به لحاظ دریافت انرژی خورشیدی در جهان در بالاترین رده‌ها قرار دارد، تا جایی که به طور میانگین سالانه بیش از ۲۸۰ روز آفتابی گزارش شده است.
به این ترتیب بخش بزرگی از بخش های کشورمان در بیشتر مواقع از نور خورشید بهرمند می شوند و همین امر است که تولید برق از انرژی خورشیدی یکی از اهداف دولت برای استفاده از منابع تجدید پذیر باشد .
مسئولین وزارت نیرو می گویند : در سال آینده ۵۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر تا تابستان سال آینده احداث می‌شود.
عضو انجمن ساتکا با بیان اینکه هزینه هر کیلووات نیروگاه خورشیدی عددی بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان است که بر اساس نوع تجهیزات استفاده شده و ظرفیت نصب شده متفاوت است، افزود: بنابراین یک نیروگاه ۲۰ کیلوواتی قیمت حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان، یک نیروگاه ۱۰۰ کیلوواتی بین ۲ تا ۲/۵ میلیارد تومان و یک نیروگاه ۲۰۰ کیلوواتی حدود چهار میلیارد تومان قیمت دارد.
اساس کار نیروهای خورشیدی
اساس کار نیروگاه‌های خورشیدی به این صورت است که نور به صفحه‌های خورشیدی می‌تابد و در اثر آن انرژی فوتون به انرژی الکتریکی تبدیل می‌شود. جریان برق تولید شده توسط صفحه‌های خورشیدی، مستقیم (DC) است که برای استفاده وسایل برقی معمول در منازل و نیاز روزمره بایستی مشابه برق شهر به جریان متناوب (AC) تبدیل شود. این کار توسط دستگاهی به نام اینورتر انجام می‌گیرد. نیروگاه‌های خورشیدی نیز مانند سایر نیروگاه‌های دیگر امکان اتصال به شبکه (On-Grid) و یا منفصل از شبکه (Off-Grid) را دارند.
خودنمایی مشکلات و موانع
باید در نظر داشت که در تولید انرژی تجدید پذیر خورشیدی تجهیزات و بهره وری آنها از یک سو و کاهش هزینه خریداری این تجهیزات از سوی دیگر از اهمیت بسیاری برخوردار است .
مسئولان وزارت نیرو در این زمینه یادآور شده اند که در گذشته به ازای هر کیلووات ساعت انرژی خورشیدی دو هزار دلار پرداخت می‌شد، اما اکنون به دلیل پیشرفت و نوآوری در ساخت تجهیزات مربوطه این رقم به ۶۰۰ دلار رسیده است .
هم اکنون نیروگاه‌های تجدیدپذیر حدود ۴ هزار میلیارد تومان طلب از وزارت نیرو دارند که در صورت نهایی شدن سازو کار فوق می‌توانند بدهی های خود را با وزارت نفت تسویه کنند.
کمانی، معاون وزیر نیرو با تاکید در این باره گفت: مجلس باید پیگیری کند تا منابع بودجه‌ای تجدید پذیر نقد شود زیرا بسیاری از تبصره‌های موجود در این حوزه رعایت نمی‌شود.
وی افزود: بخش قابل توجهی از منابع در نظر گرفته شده برای توسعه تجدیدپذیرها در کشور که قانون مشخص برای آن وجود دارد، احصا نمی‌شود و این مانع بزرگی برای توسعه انرژیهای نو در کشور به حساب می‌آید که با همکاری دولت و مجلس این مانع باید از سر راه برداشته شود.
رقابت با سوخت های فسیلی وحفظ محیط زیست
نیروگاه‌های تجدیدپذیر یکی از باصرفه‌ترین مدل‌های نیروگاهی هستند که از نظر محیط‌زیست چند شرایط ویژه دارند. این نوع در مقایسه با نیروگاه‌های حرارتی مصرف آب نداشته و به‌شدت اقتصادی هستند.
برق تولیدی توسط این نوع انرژی علاوه بر مزیت تولید در محل مصرف، برقی است که هیچ ضرری برای محیط‌زیست برخلاف سوخت‌های فسیلی ندارند.
یکی دیگر از مزیت انرژیهای تجدیدپذیر صرفه‌جویی در مصرف آب است ، آمارها نشان می دهد در ماه آذرماه استفاده از این نوع انرژی سبب صرفه‌جویی ۲۴ میلیون لیتری در مصرف آب شده است.
به گفته معاون وزیر نیرو در حال حاضر اگر قیمت گاز به نرخ صادراتی محاسبه شود تولید برق در نیروگاه بادی یا خورشیدی قابل رقابت با انرژی فسیلی است.
سالانه کشور با ۱۵ هزار مگاوات کمبود برق در فصل تابستان مواجه است و در زمستان هم بدلیل کمبود سوخت با مشکل قطعی برق مواجه هستیم.
اما به دلیل ناترازی انرژی در زمستان، مقامات کشور مجبور می شوند به استفاده از سوخت مایع در نیروگاه‌ها روی آورند .
در همین حال عضو هیئت مدیره انجمن سازندگان و تأمین‌کنندگان کالا و خدمات انرژیهای تجدیدپذیر (ساتکا) گفت: صنایعی که تقاضای برق آنها بیشتر از یک مگاوات است، موظفند که در سال نخست معادل یک درصد و تا سال پنجم معادل پنج درصد از مصرف برق خود را از طریق ساخت نیروگاه تجدیدپذیر تامین کنند.
محمود کریمی افزود: در صورتی که صنایع از این الزام قانونی تبعیت نکنند، یک تا پنج درصد از برق مصرفی آنها با نرخ تجدیدپذیر محاسبه و در قبوض آنها اعمال می‌شود.
وی افزود: اگر هر کدام از واحدهای صنعتی به‌طور متوسط حدود ۱۰۰ کیلو وات نیروگاه خورشیدی نصب کنند، پنج‌هزار مگاوات ظرفیت جدید نیروگاه خورشیدی به مدار می‌آید که در ظهر تابستان به داد صنایع و وزارت نیرو خواهد رسید.
استفاده از توان علمی و مشوق ها
کارشناسان تاکید دارند بایستی برای بهره مندی بیشتر از ظرفیت انرژی های پاک از توان علمی استارتاپ ها استفاده کرد. استارتاپ‌ها می‌توانند با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارند و به‌کارگیری ظرفیت‌های کاهش مصرف که در همه بخش‌های مشترکان خانگی، صنعتی و تجاری وجود دارد، طرح‌های مشارکتی و تشویقی را طراحی و مصرف برق و انرژی را کاهش دهند.
کریمی خاطرنشان کرد: وزارت نیرو از صنایعی که اقدام به احداث نیروگاه خورشیدی تا ۳ مگاوات کنند، طبق قرارداد خرید تضمینی ۲۰ساله، برق را با نرخ‌های خرید تضمینی خریداری می‌کند نرخ‌های پایه خرید تضمینی برای نیروگاه‌های با ظرفیت تا ۲۰ کیلووات برابر ۱۷۵۰ تومان و برای نیروگاه‌های ۲۰ تا ۲۰۰ کیلووات برابر ۱۶۵۰ تومان است. تا ۳ مگاوات نیز امکان احداث نیروگاه و خرید تضمینی وجود دارد.
در همین حال مدیر عامل بورس انرژی نیز گفت: در تلاش هستیم با همکاری ساتبا و نیروگاه‌های تجدیدپذیر معاملات برق سبز (برق تولیدی نیروگاه‌های تجدیدپذیر) در بورس انرژی ایران آغاز شود.
علی نقوی افزود : از مدت‌ها پیش موضوع معامله‌پذیر شدن برق نیروگاه‌های تجدیدپذیر در دستور کار بورس انرژی بود که با همکاری ساتبا و انجمن نیروگاه تجدیدپذیر زیرساخت‌های لازم جهت عرضه برق این نیروگاه‌ها مهیا شده و برق این نیروگاه‌ها در یک تابلوی جداگانه در بورس معامله خواهد شد.
وی تفاوت نظام قیمت‌گذاری برق نیروگاه‌های تجدیدپذیر و حرارتی و همچنین ظرفیت اندک نیروگاه‌های تجدیدپذیر در نسبت با کل برق تولیدی کشور را به عنوان دو مورد از چالش‌های بازار برق برشمرد و اظهار کرد: امیدواریم با راه‌اندازی بازار تجدیدپذیرها در بورس انرژی ایران شاهد بالا رفتن جذابیت سرمایه‌گذاری در این بخش باشیم.
نقوی درباره ابزارهای بورس انرژی ایران برای تامین مالی تجدیدپذیرها اظهار کرد: اوراق سلف موازی استاندارد، صندوق پروژه و گواهی صرفه‌جویی تامین مالی از ابزارهای بورس انرژی ایران برای تامین مالی تجدیدپذیرها هستند.
مدیرعامل بورس انرژی ایران دو نوع گواهی صرفه‌جویی محقق‌شده و گواهی صرفه‌جویی تامین مالی را برشمرد و افزود: گواهی صرفه‌جویی محقق‌شده در پروژه‌هایی کاربرد دارد که صرفه‌جویی در آنها انجام شده و پس از آن گواهی صرفه‌جویی تخصیص پیدا می‌کند. گواهی صرفه‌جویی تامین مالی نیز بدین صورت است که در ابتدای پروژه منجر به صرفه‌جویی، با اخذ تضامین لازم، این گواهی صادر می‌شود تا سرمایه‌گذار با انگیزه تامین مالی بتواند این گواهی‌ها را در چارچوب قرارداد سلف در بورس بفروشد و در انتهای دوره، صرفه‌جویی انجام شده را تحویل بگیرد.
از سوی دیگر صندوق ملی محیط زیست از اجرای طرح اعطای تسهیلات مالی برای توسعه تعداد محدودی نیروگاه خورشیدی ۲۰ کیلوواتی در واحدهای صنعتی مستقر در شهرک‌های صنعتی با همکاری سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا)، سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی و بانک توسعه تعاون به منظور کاهش آلاینده‌ها و جلوگیری از تخریب محیط‌زیست خبر داد.
حرکت جهان به سمت استفاده از انرژی های نو
طبق آمارهای به ثبت رسیده طی ۳۰ سال گذشته احتیاجات انرژی جهان به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش یافته است. در سال ۱۹۶۰ مصرف انرژی جهان معادل ۳Gtoe بوده است.در سال ۱۹۹۰ این رقم به ۸Gtoe بالغ رسیده است .
آمارها نشان می دهند که انرژیهای تجدیدپذیر تأمین ۴۰ درصد از برق جهان را تا سال ۲۰۴۰ پوشش خواهد داد (این میزان در حال حاضر به ۲۵ درصد می‌‌رسد).
بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران سیاسی بر این باورند که معضل کمبود انرژی می تواند فرصتی برای نجات زمین از آلودگی هوا باشد .
در حال حاضر با افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، سهم نیروگاه‌های برق کاهش پیدا می‌کند و این موضوع تامین برق پایدار در کشور را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این شرایط توسعه تجدیدپذیرها به عنوان راه حلی برای کمک به عبور از پیک مصرف در تابستان و همینطور تامین برق پایدار در زمستان و در شرایط کمبود منابع فسیلی، مورد توجه قرار گرفته است.
در برنامه پنجم و ششم، به ساخت ۵ هزار مگاوات نیروگاه انرژی تجدیدپذیر اشاره شد که البته محقق نشده و اکنون هم در برنامه هفتم به منظور رفع موانع و ایجاد ساز و کار مناسب برای افزایش تولید انرژیهای تجدید پذیر و نوین به میزان ۱۲ هزار مگاوات، برنامه‌هایی اعلام شده است.
ایران در حوزه‌های مختلف انرژی تجدیدپذیر دارای پتانسیل قابل توجهی است، اما در دو حوزه انرژی خورشیدی و بادی دارای پتانسیل به مراتب بالاتری است . به صورت میانگین ۳۰۰ روز آفتابی با تابش مناسب را در کشور وجود دارد و علاوه بر آن مناطق بادخیز خوبی در کشور می توان یافت که که این پتانسیل می‌تواند به تحقق این اهداف کمک کند .
شاید در گذشته توجه بیشتر به نیروگاه‌های برق حرارتی وجود داشت و وزارت نفت به عنوان تامین کننده سوخت با قیمت ناچیزی سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها را تامین می‌کرد. این عادت به این سوخت ارزان و در دسترس باعث شد که متولیان امر خیلی توجهی به بحث تجدیدپذیرها نکنند اما در حال حاضر آمارها نشان می دهد که منابع فراوانی برای تامین سوخت نداریم و برای کشوری که دارای محدودیت آبی و متاثر از شرایط اقلیمی است، حرکت به سمت تجدیدپذیرها امری ضروری محسوب می شود.
در این راستا وزارت نیروی با برنامه ۱۰ هزار مگاواتی این مسئله را دنبال می کند و نمونه آن نیز نیروگاه خورشیدی دامغان با وسعتی معادل پارک شهر تهران است که قرار است سالانه ۱۸ میلیون کیلووات ساعت برق پاک وارد شبکه کند .
ساخت نیروگاه متمرکز خورشیدی در شهرستان کوهپایه در شرق اصفهان و احداث نیروگاه خورشیدی در شهرک‌های صنعتی استان اردبیل نیز نمونه ای دیگر ازنوع اقدامات است .
تا کنون ایران کمتر از ۹۰۰ مگاوات ظرفیت نیروگاهی به انرژی های تجدید پذیر اختصاص داده است و از ۹۰۰ مگاوات نیروگاه‌های موجود نیز تقریبا نیمی خورشیدی و بقیه بادی و سایر موارد هستند.
اما دولت سیزدهم وعده داده است که این حجم از انرژی را تا ۱۰ هزار وات در طی ۴ سال توسعه دهد .
این اقدام نه تنها گامی مهم در راستای تولید انرژی است بلکه می تواند سالانه مانع انتشار هزاران تن گاز آلاینده شود .
کارشناسان می گویند حدود هزار و ۲۵ مگابایت انرژی تجدید پذیر در حال بهره‌برداری داریم و این عدد مناسبی نیست.آمار ها نشان می دهد در سال ۲۰۱۰ حدود ۲۰ درصد تولید انرژی سالانه در دنیا انرژی تجدید پذیر و ۸۰ درصد آن فسیلی بود، در سال ۲۰۲۲ این روند برعکس شده و بیش از ۸۰ درصد ظرفیت مصوبه انرژی جدید در دنیا تجدید پذیر است.
جعفر محمدنژاد سیگارودی، سخنگوی سازمان ساتبا از احداث ۳هزار مگاوات نیروگاه بادی در صورت صدور مجوز از سوی شورای عالی اقتصاد خبر داد و گفت: نصب ۱۵هزار پنل خورشیدی در ۱۲استان کشور به توافق رسیده است.
خورشید از اصلی ترین منابع انرژی تجدید پذیربه لحاظ آب و هوایی ، به طور کلی سه نوع آب و هوا در ایران دیده می‌شود :آب و هوای بیابانی و نیمه بیابانی، آب و هوای معتدل کوهستانی و آب و هوای معتدل مازندرانی.
کشور ایران به لحاظ دریافت انرژی خورشیدی در جهان در بالاترین رده‌ها قرار دارد، تا جایی که به طور میانگین سالانه بیش از ۲۸۰ روز آفتابی گزارش شده است.
به این ترتیب بخش بزرگی از بخش های کشورمان در بیشتر مواقع از نور خورشید بهرمند می شوند و همین امر است که تولید برق از انرژی خورشیدی یکی از اهداف دولت برای استفاده از منابع تجدید پذیر باشد .
مسئولین وزارت نیرو می گویند : در سال آینده ۵۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر تا تابستان سال آینده احداث می‌شود.
عضو انجمن ساتکا با بیان اینکه هزینه هر کیلووات نیروگاه خورشیدی عددی بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان است که بر اساس نوع تجهیزات استفاده شده و ظرفیت نصب شده متفاوت است، افزود: بنابراین یک نیروگاه ۲۰ کیلوواتی قیمت حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان، یک نیروگاه ۱۰۰ کیلوواتی بین ۲ تا ۲/۵ میلیارد تومان و یک نیروگاه ۲۰۰ کیلوواتی حدود چهار میلیارد تومان قیمت دارد.
اساس کار نیروهای خورشیدی
اساس کار نیروگاه‌های خورشیدی به این صورت است که نور به صفحه‌های خورشیدی می‌تابد و در اثر آن انرژی فوتون به انرژی الکتریکی تبدیل می‌شود. جریان برق تولید شده توسط صفحه‌های خورشیدی، مستقیم (DC) است که برای استفاده وسایل برقی معمول در منازل و نیاز روزمره بایستی مشابه برق شهر به جریان متناوب (AC) تبدیل شود. این کار توسط دستگاهی به نام اینورتر انجام می‌گیرد. نیروگاه‌های خورشیدی نیز مانند سایر نیروگاه‌های دیگر امکان اتصال به شبکه (On-Grid) و یا منفصل از شبکه (Off-Grid) را دارند.
خودنمایی مشکلات و موانع
باید در نظر داشت که در تولید انرژی تجدید پذیر خورشیدی تجهیزات و بهره وری آنها از یک سو و کاهش هزینه خریداری این تجهیزات از سوی دیگر از اهمیت بسیاری برخوردار است .
مسئولان وزارت نیرو در این زمینه یادآور شده اند که در گذشته به ازای هر کیلووات ساعت انرژی خورشیدی دو هزار دلار پرداخت می‌شد، اما اکنون به دلیل پیشرفت و نوآوری در ساخت تجهیزات مربوطه این رقم به ۶۰۰ دلار رسیده است .
هم اکنون نیروگاه‌های تجدیدپذیر حدود ۴ هزار میلیارد تومان طلب از وزارت نیرو دارند که در صورت نهایی شدن سازو کار فوق می‌توانند بدهی های خود را با وزارت نفت تسویه کنند.
کمانی، معاون وزیر نیرو با تاکید در این باره گفت: مجلس باید پیگیری کند تا منابع بودجه‌ای تجدید پذیر نقد شود زیرا بسیاری از تبصره‌های موجود در این حوزه رعایت نمی‌شود.
وی افزود: بخش قابل توجهی از منابع در نظر گرفته شده برای توسعه تجدیدپذیرها در کشور که قانون مشخص برای آن وجود دارد، احصا نمی‌شود و این مانع بزرگی برای توسعه انرژیهای نو در کشور به حساب می‌آید که با همکاری دولت و مجلس این مانع باید از سر راه برداشته شود.
رقابت با سوخت های فسیلی وحفظ محیط زیست
نیروگاه‌های تجدیدپذیر یکی از باصرفه‌ترین مدل‌های نیروگاهی هستند که از نظر محیط‌زیست چند شرایط ویژه دارند. این نوع در مقایسه با نیروگاه‌های حرارتی مصرف آب نداشته و به‌شدت اقتصادی هستند.
برق تولیدی توسط این نوع انرژی علاوه بر مزیت تولید در محل مصرف، برقی است که هیچ ضرری برای محیط‌زیست برخلاف سوخت‌های فسیلی ندارند.
یکی دیگر از مزیت انرژیهای تجدیدپذیر صرفه‌جویی در مصرف آب است ، آمارها نشان می دهد در ماه آذرماه استفاده از این نوع انرژی سبب صرفه‌جویی ۲۴ میلیون لیتری در مصرف آب شده است.
به گفته معاون وزیر نیرو در حال حاضر اگر قیمت گاز به نرخ صادراتی محاسبه شود تولید برق در نیروگاه بادی یا خورشیدی قابل رقابت با انرژی فسیلی است.
سالانه کشور با ۱۵ هزار مگاوات کمبود برق در فصل تابستان مواجه است و در زمستان هم بدلیل کمبود سوخت با مشکل قطعی برق مواجه هستیم.
اما به دلیل ناترازی انرژی در زمستان، مقامات کشور مجبور می شوند به استفاده از سوخت مایع در نیروگاه‌ها روی آورند .
در همین حال عضو هیئت مدیره انجمن سازندگان و تأمین‌کنندگان کالا و خدمات انرژیهای تجدیدپذیر (ساتکا) گفت: صنایعی که تقاضای برق آنها بیشتر از یک مگاوات است، موظفند که در سال نخست معادل یک درصد و تا سال پنجم معادل پنج درصد از مصرف برق خود را از طریق ساخت نیروگاه تجدیدپذیر تامین کنند.
محمود کریمی افزود: در صورتی که صنایع از این الزام قانونی تبعیت نکنند، یک تا پنج درصد از برق مصرفی آنها با نرخ تجدیدپذیر محاسبه و در قبوض آنها اعمال می‌شود.
وی افزود: اگر هر کدام از واحدهای صنعتی به‌طور متوسط حدود ۱۰۰ کیلو وات نیروگاه خورشیدی نصب کنند، پنج‌هزار مگاوات ظرفیت جدید نیروگاه خورشیدی به مدار می‌آید که در ظهر تابستان به داد صنایع و وزارت نیرو خواهد رسید.
استفاده از توان علمی و مشوق ها
کارشناسان تاکید دارند بایستی برای بهره مندی بیشتر از ظرفیت انرژی های پاک از توان علمی استارتاپ ها استفاده کرد. استارتاپ‌ها می‌توانند با استفاده از ابزارهایی که در اختیار دارند و به‌کارگیری ظرفیت‌های کاهش مصرف که در همه بخش‌های مشترکان خانگی، صنعتی و تجاری وجود دارد، طرح‌های مشارکتی و تشویقی را طراحی و مصرف برق و انرژی را کاهش دهند.
کریمی خاطرنشان کرد: وزارت نیرو از صنایعی که اقدام به احداث نیروگاه خورشیدی تا ۳ مگاوات کنند، طبق قرارداد خرید تضمینی ۲۰ساله، برق را با نرخ‌های خرید تضمینی خریداری می‌کند نرخ‌های پایه خرید تضمینی برای نیروگاه‌های با ظرفیت تا ۲۰ کیلووات برابر ۱۷۵۰ تومان و برای نیروگاه‌های ۲۰ تا ۲۰۰ کیلووات برابر ۱۶۵۰ تومان است. تا ۳ مگاوات نیز امکان احداث نیروگاه و خرید تضمینی وجود دارد.
در همین حال مدیر عامل بورس انرژی نیز گفت: در تلاش هستیم با همکاری ساتبا و نیروگاه‌های تجدیدپذیر معاملات برق سبز (برق تولیدی نیروگاه‌های تجدیدپذیر) در بورس انرژی ایران آغاز شود.
علی نقوی افزود : از مدت‌ها پیش موضوع معامله‌پذیر شدن برق نیروگاه‌های تجدیدپذیر در دستور کار بورس انرژی بود که با همکاری ساتبا و انجمن نیروگاه تجدیدپذیر زیرساخت‌های لازم جهت عرضه برق این نیروگاه‌ها مهیا شده و برق این نیروگاه‌ها در یک تابلوی جداگانه در بورس معامله خواهد شد.
وی تفاوت نظام قیمت‌گذاری برق نیروگاه‌های تجدیدپذیر و حرارتی و همچنین ظرفیت اندک نیروگاه‌های تجدیدپذیر در نسبت با کل برق تولیدی کشور را به عنوان دو مورد از چالش‌های بازار برق برشمرد و اظهار کرد: امیدواریم با راه‌اندازی بازار تجدیدپذیرها در بورس انرژی ایران شاهد بالا رفتن جذابیت سرمایه‌گذاری در این بخش باشیم.
نقوی درباره ابزارهای بورس انرژی ایران برای تامین مالی تجدیدپذیرها اظهار کرد: اوراق سلف موازی استاندارد، صندوق پروژه و گواهی صرفه‌جویی تامین مالی از ابزارهای بورس انرژی ایران برای تامین مالی تجدیدپذیرها هستند.
مدیرعامل بورس انرژی ایران دو نوع گواهی صرفه‌جویی محقق‌شده و گواهی صرفه‌جویی تامین مالی را برشمرد و افزود: گواهی صرفه‌جویی محقق‌شده در پروژه‌هایی کاربرد دارد که صرفه‌جویی در آنها انجام شده و پس از آن گواهی صرفه‌جویی تخصیص پیدا می‌کند. گواهی صرفه‌جویی تامین مالی نیز بدین صورت است که در ابتدای پروژه منجر به صرفه‌جویی، با اخذ تضامین لازم، این گواهی صادر می‌شود تا سرمایه‌گذار با انگیزه تامین مالی بتواند این گواهی‌ها را در چارچوب قرارداد سلف در بورس بفروشد و در انتهای دوره، صرفه‌جویی انجام شده را تحویل بگیرد.
از سوی دیگر صندوق ملی محیط زیست از اجرای طرح اعطای تسهیلات مالی برای توسعه تعداد محدودی نیروگاه خورشیدی ۲۰ کیلوواتی در واحدهای صنعتی مستقر در شهرک‌های صنعتی با همکاری سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا)، سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی و بانک توسعه تعاون به منظور کاهش آلاینده‌ها و جلوگیری از تخریب محیط‌زیست خبر داد.
حرکت جهان به سمت استفاده از انرژی های نو
طبق آمارهای به ثبت رسیده طی ۳۰ سال گذشته احتیاجات انرژی جهان به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش یافته است. در سال ۱۹۶۰ مصرف انرژی جهان معادل ۳Gtoe بوده است.در سال ۱۹۹۰ این رقم به ۸Gtoe بالغ رسیده است .
آمارها نشان می دهند که انرژیهای تجدیدپذیر تأمین ۴۰ درصد از برق جهان را تا سال ۲۰۴۰ پوشش خواهد داد (این میزان در حال حاضر به ۲۵ درصد می‌‌رسد).
بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران سیاسی بر این باورند که معضل کمبود انرژی می تواند فرصتی برای نجات زمین از آلودگی هوا باشد .
در حال حاضر با افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، سهم نیروگاه‌های برق کاهش پیدا می‌کند و این موضوع تامین برق پایدار در کشور را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این شرایط توسعه تجدیدپذیرها به عنوان راه حلی برای کمک به عبور از پیک مصرف در تابستان و همینطور تامین برق پایدار در زمستان و در شرایط کمبود منابع فسیلی، مورد توجه قرار گرفته است.
در برنامه پنجم و ششم، به ساخت ۵ هزار مگاوات نیروگاه انرژی تجدیدپذیر اشاره شد که البته محقق نشده و اکنون هم در برنامه هفتم به منظور رفع موانع و ایجاد ساز و کار مناسب برای افزایش تولید انرژیهای تجدید پذیر و نوین به میزان ۱۲ هزار مگاوات، برنامه‌هایی اعلام شده است.
ایران در حوزه‌های مختلف انرژی تجدیدپذیر دارای پتانسیل قابل توجهی است، اما در دو حوزه انرژی خورشیدی و بادی دارای پتانسیل به مراتب بالاتری است . به صورت میانگین ۳۰۰ روز آفتابی با تابش مناسب را در کشور وجود دارد و علاوه بر آن مناطق بادخیز خوبی در کشور می توان یافت که که این پتانسیل می‌تواند به تحقق این اهداف کمک کند .
شاید در گذشته توجه بیشتر به نیروگاه‌های برق حرارتی وجود داشت و وزارت نفت به عنوان تامین کننده سوخت با قیمت ناچیزی سوخت مورد نیاز نیروگاه‌ها را تامین می‌کرد. این عادت به این سوخت ارزان و در دسترس باعث شد که متولیان امر خیلی توجهی به بحث تجدیدپذیرها نکنند اما در حال حاضر آمارها نشان می دهد که منابع فراوانی برای تامین سوخت نداریم و برای کشوری که دارای محدودیت آبی و متاثر از شرایط اقلیمی است، حرکت به سمت تجدیدپذیرها امری ضروری محسوب می شود.
نظر شما