صاحب‌خبر - در چند وقت اخیر، به شکلی بی‌سابقه رویکرد سلبی و منفی مقام‌های آمریکایی نسبت به مذاکرات هسته‌ای با ایران و آینده برجام افزایش پیدا کرده است. مقامات واشنگتن با صراحت از عدم در اولویت بودن مذاکرات هسته‌ای سخن به میان آورده‌اند. در جدیدترین اظهارات، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بار دیگر اعلام کرد که کشورش دیگر بر احیای برجام متمرکز نیست. قبل از این اظهارات نیز ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، می‌گوید توافق اتمی با ایران «مُرده»، اما دولت وی فعلاً نمی‌تواند یا نمی‌خواهد این خبر را اعلام کند. بعد از این برخی رسانه‌های اسرائیلی مدعی شدند که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا هم در گفتگو با الی کوهن، همتای اسرائیلی خود، ارزیابی جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، درباره «مرگ برجام» را تأیید کرد. در چنین وضعیتی این روزها صحبت از در دستور کار قرار گرفتن «پلن بی» از سوی آمریکا در نتیجه شکست برجام بسیار به گوش می‌رسد. در واقع، اکنون سخن از برنامه‌ای به میان می‌آید که بارها مقام‌های آمریکایی از اجرایی کردن آن در صورت شکست برجام سخن گفته اما ابعاد آن همچنان در ابهام باقی مانده است. از این رو، فرارو برای بررسی ابعاد احتمالی و نقشه‌راه دولت بایدن، در مواجهه با ایران و برجام، دیدگاه امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا را جویا شده است. برنامه بایدن برای تهران چیست؟ امیرعلی ابوالفتح در ارتباط با رویکرد اخیر مقام‌های آمریکایی نسبت به احیای توافق هسته‌ای به فرارو می‌گوید: «در ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که اصلاً ایالات متحده عضوی از برجام نیست و آن‌ها در سال ۲۰۱۸ به عنوان کشوری که متعهد به این توافق بودند، از برجام خارج و از آن عبور کردند؛ بنابراین که حالا مقامات این کشور مدام صحبت از مرگ برجام و عدم تمایل به مذاکرات برای احیای برجام می‌کنند، اصلاً موضوعیت ندارد. کشوری می‌تواند از مرگ برجام صحبت کند که طی این سال‌ها به توافق و تعهد خود عمل کرده باشد و عضوی از این توافق باشد. اظهارات مقامات ایالات متحده در خصوص برجام همانقدر غیرمنطقی و بی‌ربط است که شما فرض کنید ایران درباره «مرگ ناتو» صحبت کند.» وی افزود: «باید در نظر داشت که برجام بخشی از قطعنامه ۲۲۳۱ است که طولانی‌ترین قطعنامه تاریخ سازمان ملل تا امروز محسوب می‌شود؛ لذا تا زمانی که این قطعنامه وجود داشته باشد، برجام هم وجود خواهد داشت. مگر اینکه کشورها قطعنامه ۲۲۳۱ را باطل کنند. این حتی در متن قطعنامه هم آمده است که اعتبار آن تا ۱۰ سال بعد از اجرای برجام است. یعنی بعد از گذشت ۱۰ سال قطعنامه ۲۲۳۱ منقضی می‌شود و دیگر برجامی وجود نخواهد داشت؛ بنابراین آنچه مقامات آمریکایی مطرح می‌کنند شاید تأثیر سیاسی داشته باشد، اما اصلاً وجاهت حقوقی ندارد.» این تحلیلگر مسائل بین الملل در پاسخ به این سؤال که پس اهمیت و لزوم مذاکرات هسته‌ای با این کشورها به ویژه ایالات متحده چیست، گفت: «به هرحال وظیفه اصلی دستگاه دیپلماسی هر کشور، مذاکرات و بهبود شرایط کشورها در عرصه بین‌المللی است و معمولاً این را از طریق مذاکره انجام می‌دهند. حالا ممکن است گاهی نتیجه در پی یک دوره کوتاه مذاکره حاصل شود و گاهی هم بعد یک روند طولانی خواست و هدف مذاکره کنندگان حاصل می‌شود؛ بنابراین نمی‌توان انتظار داشت همیشه نتیجه بعد از یک دوره مذاکره کوتاه به دست بیاید. اما برجام این است که به باور من آمریکایی‌ها از توافق سال ۲۰۱۵ بیرون نیامدند که الان دوباره به آن برگردند. آن‌ها به دنبال رسیدن به برجام دوم و سوم و... هستند. برجامی که امتیازات بیشتری از ایران گرفته باشند.» وی تاکید کرد: «اصلاً به طور کلی هر کشوری که وارد مذاکرات می‌شود به دنبال کسب امتیازات بیشتر است. فرقی نمی‌کند که آمریکا و اروپا باشد یا جمهوری اسلامی. همه مذاکره می‌کنند تا بتوانند از طرف مقابل امتیازات بیشتری بگیرند. اما موضوع درباره برجام این که هر دو طرف واضح اعلام کرده‌اند که چه خواسته و امتیازاتی می‌خواهند، ولی انقدر فاصله میان آن‌ها زیاد است که من فکر نمی‌کنم بتوانند در نهایت به توافق برسند؛ بنابراین واضح است که امریکا به دنبال امتیازات بیشتر است و این محدود به چند ماه اخیر نیست.» ابوالفتح در پایان عنوان کرد: «اما این احتمال وجود دارد که کشورهای غربی به سمت فعال کردن مکانیزم ماشه بروند. اما سؤال مهم‌تر این است که چرا تا امروز چنین اقدامی انجام نداده‌اند؟ زیرا ما غنی سازی را از ۳ درصد به ۶۰ درصد رساندیم و سانترفیوژهای نسل جدید نصب کردیم و آبشارهای جدید را راه اندازی کردیم و بازرسی‌ها را محدود کردیم و... لذا دلیل لازم برای اینکه این کشورها به سراغ مکانیزم ماشه بروند وجود دارد، اما این کارا نکردند. به نظر من دلیلش را می‌توان در اظهارات مقامات این کشورها پیدا کرد. آن‌ها می‌گویند الان هم ایران امکان دستیابی به سلاح هسته‌ای را دارد و اگر مکانیزم ماشه اجرا شود، ایران از ان‌پی‌تی خارج شود و به سمت ساخت بمب اتمی برود.» منبع: فرارو∎​