• جاماندگان سهام عدالت عجله کنند | دریافت سهام عدالت جاماندگان از طریق لینک زیر
• کاهش شوکه کننده قیمت مرغ در بازار امروز | قیمت مرغ کیلویی چند شد؟
• خبر خوش رئیسی برای حقوق کارگران | مبلغ عیدی و حقوق کارگران در سال آینده مشخص شد
• تعیین تکلیف نهایی دولت برای حقوق کارگران | مبلغ شوکه کننده حقوق کارگران تصویب شد

• قیمت بنزین افزایش یافت ؟ | افزایش قیمت بنزین تصویب شد
• دانلود واتساپ جدید از اینجا | واتساپ رایگان و از این لینک دانلود کنیم
• افزایش 2 میلیون تومانی حقوق بازنشستگان | تعیین تکلیف دولت برای واریز افزایش حقوق بازنشستگان
• وام فوری بلاعوض دولت برای این دهک ها | وام فوری 300 میلیونی شامل این افراد می شود

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه به تازگی گفته است که ترکیه اکنون مهمات لازم برای هواپیماهای جنگی «اف ۱۶» و به ویژه پهپادهای مسلح را در خاک این کشور تولید می‌کند.

اردوغان در دیدار با جوانان در استان «سامسون» در شمال ترکیه سخنرانی می‌کرد، افزود: «اکنون ما خودمان موشک تولید می‌کنیم و البته که این مسئله یونان را می‌ترساند. وقتی در مورد موشک «تایفون» صحبت می‌کنیم، یونان می ترسد و می‌گوید این موشک می‌تواند آتن را هدف قرار دهد».

او ادامه داد: «این موشک می‌تواند این کار را انجام دهد، زیرا اگر یونان دست از اقدامات تحریک آمیز برندارد و به رویکرد خود در خصوص تسلیح جزایر دریای اژه ادامه دهد، ترکیه باید کاری انجام دهد. اگر یونان آرام نگیرد و اقدامات تحریک آمیز را متوقف نکند، ما دست بسته نخواهیم بود و هواپیماهای جنگی و پهپادهای مسلح ترکیه به آتن حمله خواهند کرد».

رئیس جمهور ترکیه اخیراً پس از اولین نشست گروه سیاسی اروپایی در پراگ، تهدیدهای خود علیه یونان، یکی از شرکای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را تجدید کرد و در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «هر کشوری که ما را آزار دهد و هر کشوری که به ما حمله کند، پاسخ ما همیشه این خواهد بود ممکن است نیمه‌شب ناگهان سر برسیم». اردوغان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه منظور او حمله به یونان بود یا خیر، به خبرنگار گفت: بله شما درست متوجه شدید و آنها (یونان) نیز باید این پیام را دریافت کنند.

ریشه مناقشه

پس از فروپاشی امپراطوری عثمانی و پایان جنگ جهانی اول، بر اساس معاهده لوزان به سال 1923، مقرر شد حضور نظامی نیروهای اروپایی در ترکیه و درگیری نظامی بین یونان و ترکیه متوقف شود. بدین‌سان استقلال ترکیه تضمین شده و از همه مهم‌تر سرزمین‌ها و به‌ویژه جزایر بین دو کشور ترکیه و یونان تقسیم شد.

در نتیجه این معاهده، یونان حاکمیت خود را بر بیشتر جزایر دریای اژه حفظ کرد هرچند که برخی از این جزایر صدها کیلومتر دورتر از سرزمین اصلی یونان و در چندکیلومتری سواحل ترکیه قرار داشتند.

ترکیه بابت حاکمیت یونان بر جزایر نزدیک ترکیه ناراضی است و قصد دارد معاهده لوزان را اصلاح کند. در این صورت ترکیه خواهد توانست از اکتشاف و استخراج منابع طبیعی دریای اژه بیشتر بهره‌مند گردد. یونان اما خواستار حفظ وضع موجود و ادامه حاکمیت خود بر این جزایر است.

ترکیه اخیرا به طرق مختلف از جمله بهره‌برداری از ظرفیت‌های بین‌المللی، نقض قراردادهای مربوط به ممنوعیت تسلیح جزایر دریای اژه و مدیترانه از سوی دولت محافظه‌کار یونان را در عرصه بین‌المللی و رسانه‌ای برجسته‌تر می‌کند. از نگاه آنکارا اگرچه تسلیح جزایر اژه و مدیترانه در پیمان 1923 لوزان و پیمان صلح پاریس در 1947 ممنوع اعلام شده است، یونان به تسلیح این جزایر ادامه می‌دهد و جزایر را به زرادخانه مهمات تبدیل کرده است. اقدامی که به‌طور جدی امنیت ملی ترکیه را تهدید می‌کند. ترک‌ها مدعی‌اند همسایه ناآرام خود از سال 1960 با استناد به پیمان مونترو 1936، بسیاری از جزایر در دریای اژه، به ویژه لیمنو-ساموثراکی را بیش از گذشته مسلح کرده است.

متقابلاً در مواضع محافظه‌کاران یونان نه‌تنها از نظامی شدن جزایر اژه اظهار پشیمانی نمی‌شود؛ بلکه از نظامی شدن این جزایر تا زمانی که تهدید علیه جزایر یونانی وجود دارد، سخن گفته می‌شود و مسلح کردن جزایر را بر اساس حق حاکمیتی خود ضروری می‌دانند. به اعتقاد آتن، آنکارا مقامات یونان را در صورت اجرای حقوق مشروع خود تهدید به جنگ کرده، حاکمیت ملی و حقوق حاکمیتی یونان را زیر سؤال برده، خاک سایر کشورها را اشغال کرده و با حفظ ارتش و سایر نیروها در دیگر کشورها، آن‌ها را بی‌ثبات می‌کند.

اختلافات در حریم هوایی

نیمی از فضای دریای اژه جزء حریم هوایی بین‌المللی است و تحت حاکمیت هیچ کشوری نیست. طبق قوانین بین‌المللی، وسعت حریم هوایی ملی باید با وسعت حریم دریایی ملی مطابقت داشته باشد.

هسته اصلی درگیری در حریم هوایی دریای اژه، استفاده مداوم یونان از حق «منطقه اطلاعات پرواز» است که مستلزم حق حاکمیتی بر یک سرزمین نیز هست. با این‌حال، یونان از آن برای پیشبرد ادعاهای خود مبنی بر حق حاکمیت واقعی بر حریم هوایی دریای اژه استفاده کرده است. یونان ادعا می‌کند که 10 مایل دریایی از حریم هوایی ملی بر فراز آب‌های سرزمینی به وسعت 6 مایل دریایی دارد. این ادعای یونانی یعنی 50 درصد از حریم هوایی بین‌المللی دریای اژه کاسته خواهد شد.

سوم: تنش‌های گازی

جدیدترین اختلاف دو کشور به اکتشاف منابع انرژی در مدیترانه شرقی باز می‌گردد. ترکیه با پیشرفت فراوان سال‌های اخیر در ساخت تجهیزات نظامی و صنعتی حالا سه کشتی غول‌پیکر اکتشاف انرژی در آب‌‌های بین‌المللی دارد و اتفاقاً در دریای سیاه به منابع بسیار بزرگی از گاز دست‌یافته است. مشکل، اما آنجاست که برخی از جزایر یونان در فاصله کمی از کشور ترکیه قرار دارد. بدین ترتیب ترکیه این منطقه را حوزه مجاز اکتشاف می‌داند و یونان به دلیل نزدیکی به جزایرش غیرقانونی می‌خواند.

حضور کشتی‌ها اکتشاف انرژی ترکیه همراه با اسکورت ناوچه‌های جنگی در این منطقه حالا فضا را به سمت یک تخاصم جدی پیش برده است.

باوجود اینکه چنین اختلافاتی سال‌ها وجود داشته است اکنون با اقدامات دو کشور تشدید شده و فضا را برای جنگی تمام‌عیار مهیا کرده است.

رویدادهای اخیر

در ماه مه سال جاری نخست‌وزیر یونان در سفری به ایالات متحده آمریکا خواستار رد قرارداد فروش جنگنده‌های F-16 به ترکیه شد. چندی پیش نخست‌وزیر یونان، در سخنرانی‌اش در کنگره آمریکا از افزایش تجاوز‌های ترکیه به حریم هوایی یونان بر فراز جزایر این کشور شکایت و تأکید کرد: «من از شما می‌خواهم که این موضوع را هنگام تصمیم‌گیری درباره تدارکات دفاعی در شرق مدیترانه در نظر بگیرید». واکنش اردوغان به اظهارات نخست‌وزیر یونان در آمریکا تند بود. او نخست‌وزیر یونان را ناصادق و نامحترم توصیف کرد و گفت «میتسوتاکیس دیگر برای من وجود ندارد».

در تاریخ 4 سپتامبر سال جاری، رسانه‌های یونان اعلام کردند که جنگنده‌ها و پهپادهای ترکیه را بر فراز دریای اژه رهگیری کرده‌اند، این کشور معتقد بود حضور این جنگنده‌ها به معنای نقض حریم هوایی یونان است.

ترکیه نیز با بیان اینکه نقض حریم هوایی ترکیه توسط یونان بارها اتفاق افتاده است اعلام کرد که به نفع یونان است که برای جنگنده‌های ترکیه ایجاد مزاحمت نکند.

به دنبال تشدید تنش‌ها، اردوغان در سخنرانی خود در 6 سپتامبر سال جاری یونان را به حمله نظامی تهدید کرد و گفت: ” آنچه من درباره آن صحبت می‌کنم یک رویا نیست.” مقامات یونان نیز از مجامع بین‌المللی خواستار رسیدگی به این موضوع و مجازات اردوغان به دلیل تهدیدات مداوم شدند؛ اما این تنها پاسخ آنها نبود.

در تازه‌ترین رویداد در تاریخ 10 سپتامبر، گارد ساحلی ترکیه اعلام کرد نیروهای گارد ساحلی یونان به یک کشتی تجاری ترکیه حمله کرده است. این امر سبب شد تا تنش میان دو کشور به سطح تازه‌ای برسد و احتمال رویارویی مستقیم نظامی میان آتن و آنکارا افزایش یابد.

رویکرد تهاجمی هر دو طرف که مغایر با قوانین بین‌المللی، نقض قوانین آب‌های سرزمینی و فلات قاره‌ای، مسلح کردن جزایر در دریای اژه و شرق مدیترانه است، امنیت ملی هر دو طرف را با چالش‌های جدی روبرو کرده است. تنش میان ترکیه و یونان ممکن است به یک درگیری نظامی یا یک جنگ تمام‌عیار تبدیل شود؛ به این دلیل که چنین اتفاقی می‌تواند نظم امنیتی ناتو را از بین ببرد و باعث ایجاد شکاف عمیق در ائتلاف ناتو شود.