به گزارش جهان صنعت نیوز: در همین راستا اخیرا عضو کمیسیون امور داخلی کشور در مجلس نیز با بیان اینکه بهتر است وزیر صنعت، معدن و تجارت در راستای ارتقای کیفیت صنعت خودرو، سهام ایران‌خودرو و سایپا را به بخش خصوصی واگذار کند، اعلام کرد: عملکرد این ٢ شرکت خودروساز از نظر کیفیت و قیمت مورد رضایت مردم نبوده است و برای ارتقای کیفیت صنعت خودروسازی باید هر چه زودتر سهام این شرکت‌ها به بخش خصوصی واگذار شود. به گفته قدرت‌الله حمزه شلمزاری، هر راهکاری که بتواند صنعت خودروسازی کشور را بهبود بخشد، مورد حمایت مجلس است و ما نمایندگان هم در راستای رضایتمندی مردم موافق واگذاری سهام این شرکت‌ها به بخش خصوصی هستیم.

واگذاری سهام دو خودروساز کشور ماه‌هاست که مطرح شده اما با وجود تلاش‌های پی در پی، این موضوع همچنان معلق مانده و مشخص نیست که بالاخره دست دولت از سهام این دو غول خودروسازی کوتاه می‌شود یا خیر؟

مدیریت دولت در شرکت‌های خودروساز سبب شده تا نفس‌های این صنعت به شماره بیفتد با این حال دولت حاضر به خروج از این صنعت نیست. به همین دلیل است که بسیاری از کارشناسان با تکیه بر تجربه موفق خصوصی‌سازی در گروه بهمن، راه بهبود وضعیت شرکت‌های خودروساز را واگذاری سهام دولتی شرکت‌های خودروساز به بخش خصوصی عنوان می‌کنند. اما به نظر می‌رسد مسیر خصوصی کردن خودروسازان چندان هموار نیست.

به اعتقاد کارشناسان، اگر خصوصی‌سازی صنعت خودرو به درستی انجام شود فساد و رانت در این حوزه کاهش خواهد یافت و چه‌بسا به دلیل کوتاه شدن دست دولت از سفره خودروسازها، شاهد ارتقای کیفیت محصولات، اشتغالزایی، خرید ماشین‌آلات و تجهیزات به‌روز، محصولات متنوع و همچنین ارائه منظم صورت‌های مالی شفاف باشیم.

 این صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شود که پیش‌تر خصوصی شدن یک خودروساز داخلی دستاوردهای زیادی را به همراه داشته است. به عنوان مثال گروه بهمن که از اواخر خرداد ماه سال ۱۳۹۵ به صورت کامل خصوصی شد اکنون به بزرگ‌ترین شرکت خودروسازی خصوصی ایران تبدیل شده است. با خصوصی شدن بهمن می‌توان گفت که نه تنها مسیر توسعه این شرکت بهبود پیدا کرد بلکه افق سایر خودروسازان ایرانی نیز دگرگون شد.

گروه بهمن زیان انباشته مالی ندارد

بهمن به عنوان پیشتاز در انتخاب برترین شرکای تجاری، جهان‌بینی خودروسازان ایرانی را حتی در سخت‌ترین شرایط تحریمی تغییر داد. این گروه با شراکت تجاری با برندهای معتبر دنیا نظیر مزدا، ایسوزو، ‌هاوال، جتور و… نسل جدیدی از خودروهای سواری و تجاری روز دنیا را به ایران وارد کرد. این انتخاب‌ها برای سایر خودروسازان تبدیل به یک الگو شد و به دلیل ساختار خصوصی این شرکت، بهمن توانست محصولات خود را با استراتژی بالاترین کیفیت و رقابتی‌ترین قیمت عرضه کند.

نکته مهم دیگر اینکه مقایسه عملکرد مالی ایران‌خودرو و سایپا با گروه بهمن حاکی از آن است که این دو خودروساز دولتی طبق اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس، ۵۵ هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارند در حالی که گروه بهمن نه‌تنها زیان انباشته مالی ندارد بلکه عملکرد متناسبی را به ثبت رسانده است و شاهد رشد خوبی در فروش و سود عملیاتی این شرکت بوده‌ایم.

دولت پدر همه است، سهامتان را به بخش خصوصی واگذار کنید

حال باید دید که نتیجه تلاش‌های فعالان این حوزه برای خصوصی شدن دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا همانند گروه بهمن به نتیجه خواهد رسید یا خیر؟

در همین رابطه رئیس سابق کمیسیون صنایع مجلس در مورد خصوصی‌سازی گروه خودروسازی سایپا و ایران‌خودرو به «جهان‌صنعت» گفت: زمانی که من رئیس کمیسیون بودم به وزیر صمت گفتیم اگر دولت می‌خواهد خودروساز باشد یکی از این دو یا هر دو خودروساز را برداشته و اکثریت سهامش را بگیرد. مردم هم بدانند که اینجا دولت، تولید‌کننده است و بعد آن را با بخش خصوصی مقایسه می‌کنند.

عزت‌الله اکبری‌تالارپشتی با تاکید بر ایجاد رقابت بین خودروسازها گفت: ما در ادامه به وزیر گفتیم که به طور فرض اگر خیلی علاقه دارید دولت تولیدکننده باشد ملت باید بدانند فلان کارخانه و اکثریت سهام آن متعلق به دولت بوده و هرچه هست به پای دولت است. اما اگر نظر ما را می‌خواهید، نظر ما این است که دولت پدر همه است شما همه سهامتان را به بخش خصوصی واگذار کنید تا دیگر زیان‌ده نباشد و از این طریق بین خودروسازها برای تولید خودروی خوب رقابت ایجاد کنید.

• رئیس سابق کمیسیون صنایع مجلس: ترجیح ما این است که واگذاری به بخش خصوصی باشد نه اینکه از دولتی به خصولتی تغییر کند. یکی از شرکت‌های خودروسازی که نسخه خصوصی‌سازی درباره آن موفق عمل کرد گروه بهمن بود. این خودروساز تکلیف خودش را به خوبی می‌داند، خودش برای خودش تصمیم می‌گیرد و الحق که خیلی خوب هم کار می‌کند

نماینده تهران در مجلس در ادامه گفت: توصیه ما این است که سهام دو خودروساز واگذار شود و دولت هم همه را به یک چشم نگاه کند و در فضای کاملا رقابتی اجازه دهد هر شرکتی توانست رقابت کند، تولید انجام دهد.

بهمن یک نمونه موفق خصوصی‌سازی است

تالارپشتی به شرکت خودروسازی بهمن به عنوان یک نمونه موفق خصوصی‌سازی اشاره کرد و افزود: یکی از شرکت‌های خودروسازی که نسخه خصوصی‌سازی درباره آن موفق عمل کرد گروه بهمن بود. این خودروساز تکلیف خودش را به خوبی می‌داند، خودش برای خودش تصمیم می‌گیرد و الحق که خیلی خوب هم کار می‌کند.

وی درباره نتیجه نهایی خصوصی‌سازی دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا بیان کرد: در صحبتی که با وزیر داشتیم ایشان گفت که ما با کانون وکلا قرارداد بسته‌ایم و در حدود 300 وکیل وارد عمل شدند و در حال انجام کارهای واگذاری سهام هستند تا از نظر قانونی به جایی برسند و در حال حاضر در مراحل آخر آن هستند تا سهام را برای واگذاری آماده کنند. البته ترجیح ما این است که واگذاری به بخش خصوصی باشد نه اینکه از دولتی به خصولتی تغییر کند.

نماینده تهران در مجلس در مورد زمان اعلام نتیجه نهایی گفت: وزارت صمت رویه‌ای دارد که همه کارها را طول می‌دهد؛ به عنوان نمونه برای نوشتن آیین‌نامه واردات خودرو که کلا کار دو ساعت بود، ما تا این لحظه نفهمیدیم چه نوشت.

خصوصی‌سازی در ایران شفاف نیست

خصوصی‌سازی دو شرکت خودروساز اگرچه موضوعی است که طرفداران زیادی در بین اقتصاددانان و نمایندگان مجلس دارد اما انتقاداتی نیز نسبت به آن وجود دارد. مخالفان این طرح معتقد هستند که اگر خصوصی‌سازی رقم بخورد، چالش‌های زیادی برای دو غول خودروسازی داخلی ایجاد خواهد شد. این گروه از منتقدان می‌گویند کسی که سهام هریک از این دو خودروساز را خریداری کند با موانع زیادی از سوی دولتی‌ها روبه‌رو خواهد شد و باید با مشکلات زیادی دست‌و‌پنجه نرم کند مگر اینکه امتیازاتی را از دولتی‌ها بگیرد.

بابک صدرایی کارشناس صنعت خودرو در مورد خصوصی‌سازی گروه خودروسازی سایپا و ایران‌خودرو به «جهان‌صنعت» گفت: وقتی شما در مورد صنعت خودرو صحبت می‌کنید مساله فقط صنعت خودرو نیست بلکه شرایط اقتصادی، سیاسی و برنامه‌ریزی کلان صنعتی برای کشور است.

وی با بیان اینکه در صورت خصوصی‌سازی دو خودروساز ایرانی ممکن است یکسری تغییراتی صورت بگیرد اما به دلیل عوامل فرهنگی، اقتصادی و سیاسی آنقدر قابل توجه نخواهد بود گفت: بر فرض اینکه ایران‌خودرو و سایپا خصوصی شوند آن هم در شرایطی که به لحاظ اقتصادی در تحریم هستیم و از سوی دیگر خصوصی‌سازی شفافی در ایران نیست و با کشورهای دیگر که نتایج مثبتی از خصوصی‌سازی گرفتند متفاوت است آیا نتیجه مثبتی خواهد داشت. برای همین فکر می‌کنم با خصوصی‌سازی این دو خودروساز، شاهد تغییرات کوچکی خواهیم بود چون عوامل فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در آن دخیل هستند.

حمایت از ذی‌نفعان

انتقادات و نگرانی‌های برخی از کارشناسان از روند خصوصی‌سازی اگرچه بجاست اما شواهد حاکی از آن است که گروه خودروسازی بهمن بعد از خصوصی‌سازی، عملکرد متفاوتی را نسبت به خودروسازانی همچون سایپا و ایران‌خودرو در پیش گرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد گروه بهمن بعد از خصوصی‌سازی در کمتر از دو سال به ظرفیت سه برابری رسیده است. در این زمان 8 خودرو به تولیدات بهمن‌موتور اضافه شد و 7 خودرو نیمه‌سنگین و سنگین هم به بهمن‌دیزل اضافه کرده که توانست در زمینه افزودن برخی آپشن‌ها، سیستم تطبیق با محیط‌زیست و سازگاری با استاندارد نیز پیشرفت‌هایی داشته باشد. تولید اتوبوس 12 متری و ورود به تولید موتورسیکلت برقی از دیگر دستاوردهای گروه بهمن بعد از خصوصی‌سازی بوده است. همچنین توانست در زمان کوتاهی با استقبال خوب مشتریان همراه باشد زیرا گروه بهمن با کمترین میزان سرمایه‌گذاری توانست به بهترین شریک تجاری، سریع‌ترین مذاکره و سریع‌ترین سیستم پخش عرضه محصول دست یابد.

خصوصی‌سازی اقدامی است که می‌تواند به بقا، سود و بهره‌وری کمک کند و یک سیستم خودکنترلی دارد. این در حالی است که مدیریت خصوصی که هم اهلیت داشته باشد و هم حقیقی به شمار آید را می‌توان در گروه بهمن شاهد بود چرا که توانسته به صورت تخصصی فعالیت خود را ادامه دهد و بزرگ‌ترین صنایع تولیدی را بدون هیچ‌گونه نمایش و خودنمایی ایجاد کند.

نکته قابل توجه اینکه اصل سهامداران در گروه بهمن ادامه تولید و نگهداری اشتغال کشور و حتی ادامه توسعه است و هنوز توسعه در این گروه در جریان است. در حالی که این نگاه ملی و حفظ اشتغال باید تشویق شود و نه اینکه از سوی غافلین جنگ در جلوی پای آنها انداخته شود. همچنین بخش خصوصی گروه بهمن همیشه به دنبال حمایت از ذی‌نفعان است زیرا به اعتقاد این مجموعه همه ذی‌نفعان همچون کارکنان، سهامداران، تامین‌کنندگان و مشتریان باید به سود و منفعت دست یابند.

سوتیتر: