سازمان هوا شناسی: آلودگی هوا تا سه‌شنبه ادامه دارد
سلامت هوای شهرها این روزها به یکی از دغدغه‌ها و مطالبات مردم تبدیل شده است. چر چقدر این مطالبات بیشتر می‌شود از کیفیت هوا کاسته می‌شود. در واقع آلودگی هوا به دیو لجبازی تبدیل شده است که در بیمار کردن گرفتن جان بسیاری از شهروندان است.
تهران برای چهارمین روز متوالی هوای ناسالمی را به شهروندان خود به ویژه افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای عرضه کرد. نفس بسیاری به خس خس افتاد و چشم‌های بسیاری نیز سوزش پیدا کرد تنها به این دلیل که سوخت‌های غیر استاندارد در موتورخانه‌های منازل، متور خودروها و ژنراتورهای کارخانجات در حال سوختن است
هوای آلوده تهران و بسیاری از شهرهای کشور که این روزها تنها دودش به چشم شهروندان می‌رود از پنجشنبه هفته قبل با وجود بارش باران درشرایط نارنجی قرار گرفته است چرا به گفته مقامات مسئول غلظت آلاینده‌ها در آن 6.5 برابر مقدار استاندارد است.
مدیریت بحران تهران به همه مردم توصیه کرد از رفت‌ و آمد غیر ضروری و بلندمدت در فضای باز خودداری کنند. چرا که هوا برای سالمندان، کودکان و افراد با سابقه بیماری‌های قلبی و تنفسی مناسب نیست.فعالیت‌های ورزشی در فضای باز هم ممنوع بوده و تردد حداقلی گروه‌های حساس از جمله کودکان، زنان باردار، بیماران قلبی، عروقی و تنفسی و سالمندان و همچنین استفاده از ماسک‌های مناسب همچون N۹۵ باید مورد توجه قرار گیرد.
با توجه به تشدید آلودگی هوای تهران و کاهش کیفیت هوای تهران و احتمال افزایش آلودگی هوا، کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران تشکیل جلسه داد.
کیفیت هوای تهران در زمان تنظیم این گزارش 103 و ناسالم برای گروه‌های حساس بود این در حالی است که شاخص 24 ساعت گذشته نیز 125 و ناسالم برای گروه‌های حساس را نشان می‌دهد. در همین حال پیشبینی کیفیت هوا برای 24 ساعت آینده نیز با توجه به تراکم آلاینده‌ها و نبود باد موثر همچنان ناسالم برای گروه‌های حساس است.
بر اساس داده‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران 4 ایستگاه سنجش کیفیت هوا در وضعیت قرمز بوده که این نشان می‌دهد هوای اعلام شده توسط این ایستگاه‌ها برای همه شهروندان ناسالم است. از سوی دیگر یک ایستگاه نیز به رنگ بنفش درآمده است که نشان دهنده هوای بسیار ناسالم برای عموم شهروندان است. هفت ایستگاه در وضعیت نارنجی و دارای هوای ناسالم برای افراد حساس، 12 ایستگاه در وضعیت زرد و هوای قابل قبول و ایستگاه در وضعیت سبز و هوای سالمی داشته‌اند.
تداوم آلودگی
در همین حال سازمان هواشناسی نیز همچنان تداوم آلودگی و افزایش آلاینده‌ها را برای پایتخت پیشبینی کرد. هواشناسی استان تهران، وضعیت جوی این استان در مناطق شهری افزایش آلاینده‌ها و کاهش کیفیت هوا، افزایش ابر و وزش باد در ارتفاعات پیش‌بینی می‌شود.
این سازمان اعلام کرد: «با بررسی آخرین نقشه‌های هواشناسی، تصاویر ماهواره‌ای و خروجی مدل‌های پیش‌یابی عددی طی امروز 23 آبان‌ماه شاهد جوی پایدار در استان خواهیم بود که به موجب آن آسمان قسمتی ابری، گاهی وزش باد و در مناطق شهری و پرتردد استان افزایش آلاینده‌ها موجب کاهش کیفیت هوا خواهد شد، طی این مدت در ارتفاعات استان در ساعات بعد از ظهرافزایش ابرناکی و وزش باد مورد انتظار است.»
بر اساس این گزارش برای روز سه شنبه وزش باد به‌ویژه در نیمه‌غربی پیش‌بینی و باعث کاهش نسبی آلاینده‌های جوی در این روز نسبت به روزهای گذشته می‌شود. از بعدازظهر چهارشنبه(۲۵ آبان) با فعالیت سامانه بارشی، برای روزهای چهارشنبه و پنجشنبه(۲۵ و ۲۶ آبان) افزایش ابر دربعضی ساعات بارش باران گاهی رگبار و وزش باد و در ارتفاعات بارش باران و برف مورد انتظار است.
افزایش غلظت آلاینده همراه با افزایش تعداد بیماران
وضعیت آلودگی هوا در کشور در حالی است که به گفته صادق حسنوند رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا دانشگاه علوم پزشکی تهران «بسیاری از مطالعات نشان داده است که آلودگی هوا موجب بیماری‌های تنفسی، قلبی و عروقی، بروز دیابت و ایجاد بیماری‌های زمینه‌ای می‌شود. از سوی دیگر مواجهه افراد با هوای آلوده موجب حساس‌تر شدن افراد به بیماری‌هایی مانند کرونا شده است. میزان مرگ افراد به دلیل کرونا در مناطقی که هوای آلوده‌تری داشته‌اند بیشتر بوده است. گزارش‌های این مساله هم منتشر شده است. »
به گزارش سپید و به نقل از ایلنا، این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: «بیماران قلبی و عروقی، بیماران تنفسی، مادران باردار، کودکان زیر ۵ سال و افراد بالای ۶۰ سال، افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای و بیماران سندرومتابولیک یا افراد چاق جزو افراد حساس هستند. مواجهه با آلودگی هوا موجب تشدید بیماری در این افراد خواهد شد. اگر یک روز نسبت به روز قبل ۵ میکروگرم به غلظت آلاینده‌ها در هوا افزوده شود، ۱۵ تا ۲۰ درصد حملات آسم در افراد افزوده می‌شود. این حملات آسمی ممکن است در سیستم بیمارستانی ثبت نشود به این دلیل که بسیاری از افراد در زمان این حملات ممکن است با اسپری تنفسی، التهاب خود را کاهش دهند.».
او افزود: «در بیماری‌های قلبی و عروقی نیز اگر امروز بر غلظت آلاینده‌ها افزوده شود ممکن است اثر آن یک یا دو روز دیگر مشخص شود، لذا به ازای افزایش هر ۵ میکروگرم غلظت آلاینده‌ها، در یک بازه تاخیری ۴۸ساعته حدود ۱۲ درصد بر حملات قلبی و سایر مشکلات قلبی و عروقی افزوده می‌شود.»
اجرا نشدن قانون هوای پاک
به گفته حسنوند «در 70 درصد روزهای سال 1400 آلایندگی بیشتر از استاندارد جهانی بوده است.» این در حالی است که ابتدای سال 1401 تا امروز وضعیت سلامت هوا رضایت بخش نبوده است. بسیاری از کارشناسان تداوم آلودگی هوا علاوه بر تغییرات جوی ناشی از عدم اجرای قانون هوای پاک می‌دانند.
داریوش گل علیزاده سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در این رابطه اظهار کرد: «تکالیف اصلی قانون هوای پاک براساس نظر نخبگان و افراد باسابقه به این شرح است. اول بحث اسقاط وسایل نقلیه فرسوده که حدود ۱۰.۹ درصد، استانداردسازی سوخت مصرفی وسایل نقلیه حدود ۱۰.۸ درصد ، بهینه‌سازی مصرف سوخت خانگی و صنایع ۱۰.۵درصد ، توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی ۹.۲ درصد، تامین مالی و ارزیابی عملکرد مبتنی بر بودجه ۷.۲ درصد و تجهیز نیروگاه‌ها به سیستم‌های کنترلی ۷.۲ درصد، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر ۶.۱ درصد و استانداردسازی سوخت مصرفی نیروگاه‌ها ۵.۹ درصد سهم در آلودگی هوا داشته‌اند.‍»
وی همچنین سرپرست مرکز ملی هوا وتغییر اقلیم سازمان محیط زیست با بیان اینکه این پرسش وجود دارد که چرا وضعیت آلودگی هوا سال به سال بدتر می‌شود، گفت: «اگر در سال 1400 یک وضعیتی داشته‌ایم که همان شرایط در سال 1401 نیز تکرار شود وضعیت بدتر تلقی خواهد شد. آلودگی هوا به شدت تابع شرایط جوی است. هرچه قدر هم آلاینده‌ها زیاد باشند اگر باد موثر وجود داشته باشد و تهویه هوا صورت بگیرد این آلودگی رقیق‌تر و کمتر خواهد شد.»
گل‌علیزاده ادامه داد: «در فصل سرما، پایداری هوا بسیار زیاد بوده و چنانچه آلودگی منتشر شود به دلیل سکون هوا، این آلودگی‌ها جابه‌جا نشده و در نتیجه وارونگی انباشت آلودگی صورت می‌گیرد و وارد شرایط اضطرار می‌شویم و اگر اقدامات پیشگیرانه لازم صورت نگیرد، ممکن است وارد شرایط بحران شویم به همین دلیل شرایط کمیته‌های اضطرار باید تشکیل شوند تا با کاهش منابع آلاینده شرایط را تلطیف کنند.»
وی بیان کرد: «متاسفانه به اندازه‌ای که مقابله با آلودگی هوا اهمیت دارد به آن پرداخته نمی‌شود و ابزار لازم برای اجرای قانون هوای پاک تعریف نشده است. بسیاری از تکالیف قانون هوای پاک مانند از رده خارج کردن خودورهای فرسوده، نوسازی حمل و نقل عمومی، ایجاد نیروگاه‌های تجزیه پذیر، تولید و توزیع سوخت‌های مناسب برای صنایع و حمل و نقل به دلیل عدم تامین اعتبار برای آنها بر زمین مانده است.سال به سال به تعداد و سن خودروهای فرسوده افزوده می‌شود با افزایش سن این خودروها سوخت بیشتری مصرف می‌شود و در نتیجه میزان آلودگی‌ افزایش پیدا می‌کند.»
در همین حال ایرج حشمتی معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست نیز چندی قبل در یک جلسه مشترک با شهرداری تهران نسبت به عدم نوسازی ناوگان‌های حمل و نقل انتقادات نسبتا شدیدی را مطرح کرد. حشمتی در این رابطه اظهار کرد:«فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی تهران از اصلی‌ترین منابع انتشار آلاینده‌های هوای تهران است و شهرداری تهران باید توسعه و نوسازی حمل و نقل عمومی را با اولویت حمل و نقل پاک در دستور کار خود قرار دهد.»
وی همچنین با اشاره به جمعیت ساکن ۹.۸ میلیونی و جمعیت شناور ۲.۸ میلیونی در تهران، مصرف بالای انرژی در تهران را نگران کننده دانست و گفت:« با توجه به ارتباط مصرف بالای انرژی در تشدید آلودگی هوا، ضرورت برنامه ریزی جهت بهینه‌سازی مصرف انرژی و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر یکی از راهکارهای موثر در کاهش آلودگی هوا است.»