چندیش پیش خبرهایی مبنی بر تغییر قیمت یارانه نقدی یا جایگزینی کالابرگ بجای یارانه نقدی منتشر شد. هنوز برای تغییر یارانه نقدی تصمیم گیری نشده است. وزیر اقتصاد گفت: تا مهرماه خبری از تغییر یارانه نقدی وجود ندارد. یارانه نقدی مهرماه به حساب سرپرستان خانوار بزودی واریز خواهد شد. مشخص نیست چه زمانی مشکل یارانه نقدی حل خواهد شد.
دولت سیزدهم تقریبا از نیمه اردیبهشت برای چهار کالای اساسی ارز ۴۲۰۰ را حذف کرد و پرداخت یارانه نقدی را در نظر گرفت.
بهنظر میآید پرونده حذف این ارز هنوز بسته نشده و تورم موجود ارزش یارانه را هر روز کمتر از قبل میکند.
به نقل از روزنامه خراسان، یکی از چالش برانگیزترین پروندههای پیش روی مسئولان در حوزه اقتصاد، نحوه مواجهه با ارز ۴۲۰۰ بود و از این منظر اقدام دولت در حذف این ارز و جایگزینی آن با یارانه نقدی و به احتمال زیاد بهتدریج با کالابرگ الکترونیک، یکی از مهمترین دستاوردهای دولت سیزدهم است.
از همان ابتدا نحوه مواجهه با این موضوع محل بحث صاحبنظران بود. ارز ۴۲۰۰ تقریبا مدافعی نداشت و بحثهای اختلافی بیشتر درباره زمان حذف، چگونگی حذف و جایگزین آن بود. با این حال مسئله مهم این بود که ترس از تبعات این حذف و تردید درباره نحوه مواجهه با آن موجب شده بود تا پرونده حذف ارز ۴۲۰۰ باز بماند و با وجود تاکید برخی مدیران اقتصادی دولت قبل به حذف ارز ۴۲۰۰، این ماجرا حلنشدنی باقی بماند.
ارز ۴۲۰۰ تومانی کاملا حذف شد؟
در همین حال بررسیهای بانک مرکزی حاکی از کاهش دو میلیارد دلاری در واردات اقلام مشمول ارز ۴۲۰۰ با گذشت ۴ ماه از حذف این ارز است. در حقیقت حذف این رانت ارزی طی چهار ماه دستاوردی دو میلیارد دلاری به همراه داشته است.
این دستاورد نشان میدهد که مسیر واردات بیرویه اقلام مشمول ارز ۴۲۰۰ و خروج آنها از کشور، بهدلیل فاصله قیمتی محصول وارداتی با ارز ۴۲۰۰ و فروش قاچاق آن در مرزها با نرخ ارز آزاد، چه مقدار معضل هدررفت ارز در سیاست ارز ۴۲۰۰، جدی بوده است. این مسئله نشان میدهد که حذف ارز ۴۲۰۰ چه ضرورتی داشت و چرا دولت بر انجام آن اصرار ورزید.
اما پرسش این است که پرونده حذف ارز ۴۲۰۰ بسته شده است؟ و آن را باید تمام شده دانست ؟ پاسخ قطعا منفی است. واقعیت این است که جایگزین ارز ۴۲۰۰ به اندازه حذف آن مهم است.
چرا دولت کالابرگ نمیدهد؟
تدبیر مجلس شکلگیری نظام رفاهی مبتنی بر کالابرگ الکترونیک است. نظام رفاهی که تامین ماهانه میزان مشخصی مواد غذایی را برای اقشار هدف در نظر میگیرد، اما دولت بهدلایلی مانند آماده نبودن زیرساختهای لازم برای اجرای کالابرگ الکترونیک فعلا به سراغ پرداخت یارانه نقدی رفته است.
روشی که در هدفمندی یارانهها در سال ۸۹ و یارانه بنزینی در سال ۹۸ تجربه شده است و راحتترین روش است و هیچ زیرساخت خاصی نیاز ندارد. این در حالی است که کالابرگ الکترونیک و ارتباط آن با کارتهای بانکی مردم و فروشگاههای عرضه مواد غذایی در گستره وسیعی از همه شهرها و حتی روستاهای کشور نیاز به شکلگیری زیرساخت وسیعی دارد.
با این حال مزیت اصلی کالابرگ الکترونیک حفظ قدرت خرید مردم در قبال تورم است، در حالی که ارزش یارانه نقدی به اندازه تورم هر سال کاهش مییابد و در نهایت سرنوشت یارانه ۴۵هزار تومانی پیشرو خواهد بود که در سال ۸۹ معادل ۴۵دلار بود ولی الان یک و نیم دلار ارزش دارد.
از این رو پروژه حذف ارز ۴۲۰۰ با وجود تاثیر چشمگیر در کاهش هدررفت ارز واردات کالاهای اساسی، زمانی به موفقیت کامل خواهد رسید که بتواند مانند تجربههای مشابه نظیر آمریکا، کالابرگ الکترونیک برای تامین امنیت غذایی اقشار هدف تدارک دیده شود.
در غیر این صورت بهتدریج تورم موجود در اقتصاد ایران، یارانه نقدی پرداختی را هر روز کمرنگتر خواهد کرد. در این میان دولت باید هر چه سریعتر وعدههای تمدید شده در زمینه کالابرگ الکترونیک را به سرانجام برساند و اجرای آزمایشی آن را هر چه زودتر کلید بزند./تجارت نیوز
تکلیف جاماندگان و ثبتنامیهای جدید یارانه
سرپرست پایگاه اطلاعات رفاهی ایرانیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره تکلیف جاماندگان و ثبتنامیهای جدید یارانه گفت: برخی افراد جامانده به دلایل مختلف هنوز امکان ثبتنام پیدا نکردهاند. ثبتنام افراد جامانده و انصرافیهای قبل، توسط سازمان هدفمندسازی یارانهها و از طریق درگاه my.gov.ir صورت میپذیرد.پس از ثبتنام، اطلاعات خانوارهای ثبتنامی توسط سازمان هدفمندسازی یارانهها برای پایگاه رفاه ایرانیان ارسال شده و در اولین دور بعدی واریز یارانه، مورد وسع سنجی فوری قرار گرفته و در صورت حضور در دهکهای ۱ تا ۹، سرپرستان خانوارهای مشمول برای واریز یارانه به سازمان هدفمندسازی یارانهها معرفی میشوند.زریباف درباره خانوارهایی که اخیرا مشمول شده و معوقات خود را دریافت نکردهاند و همچنین درباره تکلیف رفع مسدودی یارانهها گفت: تمامی امور اجرایی مربوط به واریز یارانهها، از جمله پرداخت معوقات مشمولان، تعیین تکلیف مبالغ مسدودی در حساب سرپرست خانوار، رفع مشکل واریز مبالغ کمتر از تعداد اعضا خانوار و … توسط سازمان هدفمندسازی یارانهها صورت میپذیرد.
نحوه اصلاح اطلاعات ثبتی اولیه خانوار
وی درباره نحوه اصلاح اطلاعات ثبتی اولیه خانوار اظهار کرد: همانطور که پیشتر بیان شد متولی اطلاعات ورودی، دستگاههای اجرایی مولد آن هستند. به عنوان مثال اگر کسی خودرویی را قولنامهای فروخته یا فک پلاک نکرده است باید با مراجعه به مراکز فک پلاک مسئله را حل کند.
اطلاعات ساختار خانوار که یکی از پایهایترین اطلاعات وسع سنجی است در صورت نیاز به اصلاح (مواردی از قبیل ازدواج فرزندان، اشتغال فرزندان مجرد، فوت و موالید و حضانت و طلاق و امثالهم) طبق بخشنامه ستاد تنظیم بازار فعلا توسط سازمان هدفمندسازی یارانهها اصلاح میشود که از طریق پلیس به علاوه ۱۰ یا سامانههای اعلامی این سازمان صورت میپذیرد.سرپرست پایگاه اطلاعات رفاهی ایرانیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اضافه کرد: در هر صورت وزارت رفاه در سامانه جدید حمایت (اعتراض یارانه) hemayat.mcls.gov.ir امکانی را فراهم میکند تا سرپرستان خانوار بتوانند با مراجعه به آن برخی آیتمهای دخیل در وسع سنجی خود را مشاهده کنند و در صورت اعتراض راهنمایی لازم برای اصلاح آن اطلاعات را دریافت کنند.
در مورد افرادی که اصطلاحا کارپرداز هستند و تصور میکنند گردش حساب بالا ایشان موجب حذف یارانهشان شده است این امکان فراهم شده است که در صورت تفکیک حساب شخصی و تجاری، در وسع سنجیهای آتی سابقه اطلاعات گردش حساب آنها در نظر گرفته نشود.
سرپرست پایگاه اطلاعات رفاهی ایرانیان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اضافه کرد: در هر صورت وزارت رفاه در سامانه جدید حمایت (اعتراض یارانه) hemayat.mcls.gov.ir امکانی را فراهم میکند تا سرپرستان خانوار بتوانند با مراجعه به آن برخی آیتمهای دخیل در وسع سنجی خود را مشاهده کنند و در صورت اعتراض راهنمایی لازم برای اصلاح آن اطلاعات را دریافت کنند.
در مورد افرادی که اصطلاحا کارپرداز هستند و تصور میکنند گردش حساب بالا ایشان موجب حذف یارانهشان شده است این امکان فراهم شده است که در صورت تفکیک حساب شخصی و تجاری، در وسع سنجیهای آتی سابقه اطلاعات گردش حساب آنها در نظر گرفته نشود.
زریباف افزود: مضاف بر اینکه برخلاف تصور عموم، گردش حساب (مجموع واریز و برداشت بانکی) از آیتمهای کم اثر در ساز و کار وسع سنجی است.
به گفته وی پس از ثبت اعتراض و اقدام برای اصلاح اطلاعات ثبتی خانوار و همچنین ارجاع اطلاعات اصلاح شده از دستگاههای متولی به پایگاه رفاه ایرانیان، از اطلاعات جدید در وسع سنجیهای آتی که در بازههای زمانی سه یا شش ماهه صورت میپذیرد بهره برده خواهد شد.
در سالهای گذشته مبلغ ۴۵ هزار تومان به عنوان یارانه معیشتی و کمک هزینهای به برخی از اقشار جامعه پرداخت میشد. مبلغی که کافی نبود و تنها بار بودجهای به دنبال داشت.با حذف ارز ترجیحی قرار به اصلاح این یارانهها شد. بنابراین در یک شب رییس جمهوری در برنامهای تلویزیونی از افزایش مبلغ یارانه نقدی به ٣٠٠ و ۴٠٠ هزار تومان خبر داد و قرار بر آن شد تا یارانههای قبلی حذف شوند.
طبق این طرح ٣دهک اول که همان ضعیفترین قشر جامعه هستند، نفری ۴۰۰ هزار تومان و ۶ دهک بعدی نفری ۳۰۰ هزار تومان به عنوان یارانه دریافت میکنند.
همینطور طبق تصمیمات رییس جمهور دهک آخر که از ثروتمندان جامعه تشکیل میشود، مبلغ یارانه را دریافت نمیکنند.
در ادامه تصویب این طرح، دولت برنامه داشت پس از ٢ ماه پرداخت یارانه به صورت نقدی را حذف کند و به جای آن کالا برگ به هر شهروند اهدا کند.
پس از گذشت چند ماه همچنان دولت موفق به انجام این طرح نشده است و شهریور ماه سال ۱۴۰۱ نیز پرداخت یارانه به صورت نقدی است و به حساب سرپرستان خانوار واریز میشود.
در واقع این ماه هم یارانه نقدی داریم و حالا باید ببینیم که آیا بالاخره دولت میتواند یارانه کالایی جایگزین کند و یا یارانه نقدی ادامه خواهد داشت.
منبع ویکی گردی
نظر شما