گروه اقتصادی _ رجانیوز: درحالی که پیشبینی میشد قیمت نفت خام تا پایان سپتامبر سال ۲۰۲۲ به محدوده ۱۵۰ دلار در هر بشکه برسد، در هفته پایانی این ماه قیمتها با سقوط به کانال ۸۰ دلار در هر بشکه، نه تنها پیشبینیها را مردود کرد؛ بلکه چشمانداز بازار را نیز مبهم کرد.
به گزارش رجانیوز به نقل از روزنامه ایران؛ در روزهای اخیر قیمت نفت خام تحت تأثیر عواملی نظیر پیشبینی کاهش تقاضای چین و پر شدن ذخایر این کشور و همینطور تقویت ارزش دلار به ۸۴ دلار در بشکه رسید که پایینترین حد در ۹ ماه اخیر بود. این درحالی است که غرب در حال اعمال تحریمهای جدید علیه روسیه است و انتظار میرفت که این تحریمها عرضه نفت را محدود و قیمتها را افزایشی کند. در معاملات روز جمعه و دوشنبه، بهای نفت برنت ۷.۱ درصد و وست تگزاس اینترمدیت ۸.۱ درصد تحت فشار افزایش ارزش دلار امریکا ریزش کرده است. قوی شدن دلار، خرید نفت را که به این ارز قیمتگذاری میشود برای خریدارانی که از ارزهای دیگر استفاده میکنند، گرانتر میکند.
البته قیمت نفت خام پس از رسیدن به پایینترین رکورد ۹ ماه اخیر، در معاملات روز سهشنبه تحت تأثیر احتمال کاهش تولید اوپک پلاس، اندکی بهبود یافت و به ۸۵ دلار و ۳۴ سنت در بشکه –در زمان تنظیم این گزارش- رسید. بهای معاملات آتی شاخص WTI امریکا برای تحویل در نوامبر نیز به ۷۷ دلار و ۶۵ سنت در هر بشکه رسید.
تلاش اوپک پلاس برای ثبات قیمتها
بسیاری از عوامل مؤثر بر بازار جهانی نفت، از صفر شدن رشد تقاضا در سهماهه چهارم سال میلادی جاری یا حتی تضعیف آن خبر میدهند؛ از جمله رکودی که در انتظار اقتصاد برخی از کشورهای مصرف کننده اصلی انرژی است. در همین حال، افزایش نرخ بهره توسط بانکهای مرکزی در بسیاری از کشورهای مصرفکننده نفت، نگرانی از کندی رشد اقتصادی را افزایش داده است و این میتواند تقاضای نفت را کاهش دهد. اکنون بازار منتظر تصمیم سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش به رهبری روسیه (اوپک پلاس) است که در دیدار ۵ اکتبر، با توافق در نشست قبلی خود برای کاهش اندک تولید، چه خواهند کرد. آیا آن را افزایش میدهند یا خیر؟ در نشست قبل اوپک پلاس بر کاهش ۱۰۰ هزار بشکهای تولید تأکید داشت، البته گزارشها نشان میدهد که اوپک پلاس بسیار کمتر از تولید هدفگذاری شده خود تولید میکند، به این معنی که کاهش بیشتر ممکن است تأثیر زیادی بر عرضه نداشته باشد. اوپک پلاس پس از اجرای داوطلبانه کاهش تولید در سال ۲۰۲۰ که در واکنش به نابودی تقاضا در اوج بحران کووید ۱۹ انجام شد، امسال تولیدش را افزایش داده است. با این حال، این گروه در ماههای اخیر نتوانسته است افزایش تولید را به طور کامل محقق کند و این امر، تأثیر اعلام کاهش تولید را ضعیف کرده است.جیم ریتربوش، رئیس شرکت ریتربوش و همکاران در گالنای ایلینویز، به رویترز میگوید: «احتمال تعدیل کاهشی تولید توسط سازمان اوپک پلاس بسیار بالاست.»
تولیدکنندگان بزرگ نفت در روزهای اخیر با اشاره به اینکه ممکن است برای ثبات قیمتها اقدام کنند، واکنش نشان دادهاند. از جمله احسان عبدالجبار، وزیر نفت عراق که روز دوشنبه گفت: «اوپک و متحدانش شامل روسیه، در حال رصد وضعیت قیمت نفت هستند و میخواهند توازن بازارها را حفظ کنند.» وی در مصاحبه با شبکه تلویزیون دولتی عراق گفت: «ما افزایش شدید قیمتهای نفت یا فروپاشی آنها را نمیخواهیم.»
قیمت نفت پیشبینیپذیر نیست
اینکه آیا اوپک پلاس عرضه نفت را کاهش میدهد یا خیر و اینکه کدام کشورها از تحریم نفت روسیه تبعیت میکنند، دو مؤلفه مؤثری است که قیمتها را در ماههای آتی تحت تأثیر قرار خواهد داد؛ اما مسألهای که اکنون میتوان عنوان کرد، شکست پیشبینیها از قیمت نفت خام تا امروز است. در این خصوص عباس ملکی، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف میگوید: «قیمت نفت قابل پیشبینی دقیق نیست. از سال ۱۸۵۰ تا به امروز هیچ کدام از پیشبینیهای قیمت نفت دقیق نبوده است چراکه قیمت نفت به دلایل متعددی بستگی دارد و همه عوامل قابل پیشبینی نیستند. از عوامل ساختاری، فنی و اقتصادی گرفته تا عوامل ژئوپلیتیک، سیاست و روابط خارجی، همه در قیمت نفت اثر دارند. به این ترتیب حتی شرکتهای بزرگ و مؤسسات پیشبینی کننده قیمت نیز با خطا مواجهند.»